InfoHub Logo

Atopıalyq dermatıt — dıatez, balalar esekjemi, sozylmaly alergıalyq, ıaǵnı aýyq-aýyq qaıtalanyp turatyn aýrý. Asqynǵan kezinde jazylmaı, turaqtap qalýy da múmkin. Tuqym qýalaıdy. Áke-sheshesinde osy kesel bolsa, balalarynyń bul aýrýǵa shaldyǵý qaýpi 80 paıyz shamasynda.

Belgisi

Teri qurǵap qabynýǵa ushyraıdy, qyshıdy. Qol men aıaqtyń býyn tustarynyń, bettiń, bastyń, moıynnyń terisi keýip, dýyldap qyshıdy. Sábılerde atopıalyq dermatıt ádette betten, shyntaqtan, áıtpese tizeden baıqalady. Deneniń basqa tustarynan da sezilýi múmkin. Jasóspirimder men eresekterde bórtken kóbine tize men shyntaqqa, moıynnyń eki qaptalyna, moıynǵa, qoltyqqa, alaqanǵa, betke shyǵady.

Órshýi

Atopıalyq dermatıt sábı shaqtan bastalyp, eseıgen kezde de jalǵasa beredi. Keıin órshı kele alergıalyq rınıtke, keıde qolqa demikpesine de ulasýy múmkin.

Qozdyrǵyshy

Bóbekter bul aýrýǵa ártúrli alergenderdiń, nemese alergender týǵyzatyn zattardyń saldarynan shaldyǵady. Úsh jasqa deıingi sábılerde azyq-túlik alergenderi negizgi róldi atqarady. Jalpy atopıalyq dermatıttiń týyndaýyna kez kelgen taǵam sebepshi bolýy múmkin. Aýrýdyń jıiligi as-sýdyń sıpatyna, balanyń densaýlyq ereksheligine baılanysty. Bir jasqa deıingi náreste úshin atopıalyq dermatıttiń bastapqy alergeni sıyr súti bolyp tabylady. Balany birese emshek sútimen, birese qoldan aralas qorektendirý de sebepshi bolady.

Alergıa negizinen jumyrtqa, balyq, teńiz, sıtrýs ónimderi, júzim, qyzanaq shyryndary, sábiz, qyzylsha, sańyraýqulaq sıaqty azyq-túlikterden týyndaıdy. Sońǵy kezderi balalardyń banan, kıvı, avokado, qurma, anar sıaqty jemisterden de alergıaǵa ushyraýy jıilep barady. Atopıalyq dermatıt shıkileı paıdalanǵan baldyrkók, jelkók, pıaz, ashyǵan qyryqqabat, mal jáne taýyq etiniń sorpasynan da eselene túsýde.

Eresekter azyq-túlik alergıasyna sırek shaldyǵady.

Bala ósken saıyn oǵan taǵamdaǵy alergenderdiń áseri azaıyp, aýadaǵy alergenderdiń yqpaly kúsheıe túsedi. Mundaı alergenderge úı ishindegi shań-tozańda, úı janýarlarynda kezdesetin mıkroskopıalyq keneler jatady.

Týyndaý sebepteri:

— aýa raıyna jáne tegine qatysty faktorlar;

— otbasynyń tamaqtaný dástúri;

— teri kútimi tártibin saqtamaý;       

— turmystyq qaýipter (bólme jylýynyń 23 gradýstan asyp ketýi, aýa ylǵaldygynyń 60 paıyzdan tómendigi, úıde haıýanattar ustaý,

— balalar otyrǵan jerde temeki tartý;

— toryǵý;

— vırýsty jiti juqpalar.      

Saqtaný sharalary

Erte anyqtap, emdeý, aýrýdyń aýyr túrge aýysýynyń, asqynýynyń aldyn alady. Aýrýdy qozdyratyn kompúter, kilem, teledıdar sıaqty shań jınalatyn zattardy, bólmeniń edenin, jasaý-jabdyqtaryn ylǵal shúberekpen júıeli túrde súrtip turý, mal ne qus júninen jasalǵan tósek oryn paıdalanbaý kerek. Sondaı-aq kúsh-qýatty sarqıtyn aýyr jumysqa jegilmegen jón.

Emi

Árıne osy kúni dári-dármektiń atopıalyq dermatıtti tez arada joıatynyn ne baqylaýda ustaýǵa múmkindik beretinin umytpaý kerek. Biraq ol úshin tek dermatolog-dárigerdiń aqyl-keńesine júgingen abzal.

A.E.Iarýlın joǵary sanatty dermatolog-dáriger

---