InfoHub Logo

Ámir Temir bir eldi jaýlaýǵa shyǵar aldynda Túrkistanǵa kelýdi, onyń qasıetti topyraǵynyń bir ýysyn oramalyna túıip alýdy ádetke aınaldyrǵan. Sol daǵdysy boıynsha Túrkistanǵa kelip, qasyndaǵy jan serik aqylmandaryn jınap áńgimelesken. Joryq jaıyn sóz etkende saraı aqyny Kermanı:

—Ýa, han ıem, taǵy da joryqqa attanǵaly otyrsyz. Anany jesir, balany jetim etip, kóz jastaryn kóldeı aǵyzyp, qaıǵy-qasyretke dýshar etýdi qoıatyn kezińiz boldy emes pe? Adam qany sý emes qoı, qansha jas qyrshynynan qıyldy. Solardyń báriniń aıtqanymyzǵa kóndirip, aıdaýymyzǵa júrgizemiz dep júrgende bizdiń eldi bóten jurttyń shaýyp, oırandamasyna kim kepil? Muny da oılańyz,—degen. Onyń sońǵy sózi qanisher handy tereń oıǵa shomdyrǵan. «Báse, sóıtse qaıtemiz? Osy men halyqqa qandaı jaqsylyq jasadym?»—degen oı oralǵan. Az únsizdikten keıin:

—Al, ne iste deısiń maǵan?—dep Kermanıge qaraǵan.

—Sáýletti aýyldar, kórnekti qalalar, keseneler sal. Ol ózińe ornatqan máńgilik eskertkish bolyp qalady. El kórip, jurt kórip, muny kim saldyrǵan demeı me? Sonda seniń atyń atalady.

—Jón sóz, oryndy pikir eken bul. Oılanyp-tolǵana kelip, álemde teńdesi joq kesene salýdy jón kórdi. Osy oıyn aıtyp, «kimge kesene salǵan jón?» degen saýal qoıdy. Kermanı irkilmesten «Ahmetke» dedi. Munda úsh Ahmet jerlengen. Bireýi—el bılegen han. Ekinshisi— ásker basy. Al úshinshisi—ıslam dininiń ýaǵyzdaýshysy. Ana ekeýiniń zıratyna kelip quran oqyp jatqan eshkim joq. Al Qoja Ahmetke kelip, zıratynyń basyna túnep, táý etýshiler kóp. Jazǵan hıkmattarynyń elge tarap ketkeni qashan? «Qoja Ahmettiń basyna kesene turǵyzsam, óz bedelim de artpaı ma, meniń jaǵymsyz isterimdi jýyp-shaıyp ketpeı me?» Mundaı sheshimge kelýine jáne bir sebep ózin jaryq dúnıege keltirgen anasy Saqypjamal osy kesene aldyna jerlengen. Munda kelgender sheshesine de quran baǵyshtar. Oı-sanasyn baýrap alǵan osy sezim Ámir Temirdi kesene salýǵa qulshyndyrdy. óz qaraýyndaǵy elderdegi qurylys salýdyń qas sheberlerin jınap, qurylys materıaldaryn daıyndatyp, iske kiristi. Záýlim, alyp ǵımarattyń qabyrǵasy qalanyp, kúmbezin ornatamyz dep otyrǵanda bir ǵajaıyp kúshtiń túnde tas-talqanyn shyǵarǵanyn erteńgisin kórip, qaıran qaldy. Kesene qabyrǵasy qalanyp, kúmbezin ornatar kezde osy jaıt taǵy qaıtalandy. Halyqty jınap, munyń sebebin, ne isteý kerektigin surady. Sonda Baıshegir degen jigit:

—Maǵan túnde árýaqtarym aıan berdi. Ahmet Iasaýı— Arystan baptyń shákirti. Arystan bap—Alla taǵalanyń súıiktisi Muhammed paıǵambarymnyń senimdi serigi, syrlas, syılas dosy emes pe. Keseneni aldymen Arystan bapqa salmaı, onyń shákirtine salyp jatqany qalaı?—dep renjidi.

Baıshegir sózine Ámir Temir ılandy.

—Shynynda da solaı eken-aý ózi. Men qatelesippin, keshir, Alla, kúnámdi,—dep Táńirge jalbaryndy. Mundaǵy júrip jatqan qurylysty toqtattyryp, Arystan bap kesenesin turǵyzýǵa kirisipti. Sodan soń Ahmet Iasaýı kesenesin salýdy qolǵa aldy. ol bastaǵan ıgi isti urpaqtary jalǵastyryp, támamdady. Baıshegirdiń aqylyna, kóripkeldigine tánti bolǵan han:

—Ne tilegińiz bar?—dep suraǵanda:

—Meniń súıegim osy kesene ishine jerlenýin suraımyn,— degen. Ámir Temir jurt kózinshe:

—Berdim tilegińdi. Budan bylaı seniń atyń «Baıshegir baba» atalsyn!—degen.

---