Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Atamnyń áńgimesi

— Ol kezde qoryqshy edim, — dep bastady áńgimesin Áýes qart. Top bala eleń etise qaldyq. Ádette tabyn óristen qaıtarda bizdiń kósheniń balalary Qaraýyldyń basyna jınalamyz. Oıynnyń qyzatyn kezi osy shaq. Tóbe basy oıdym-oıdym shuńqyr. «Soǵys» oınaýǵa naǵyz taptyrmaıtyn jer. Qoldan jasap alǵan aǵash myltyqtarymyz bar. Qyzý maıdan ashamyz. Áýes qartqa unamaıtyn jerimiz osy.

— Birde qoryq aralap júrgenmin, — dep bastady ol áńgimesin. — Qalmaqsaıdyń shoqysyna kóterilip, tómende jatqan qalyń nýǵa kóz saldym. Qos elik saıdyń tasasynan shyǵyp keledi eken. Aldaǵysy ırek múıizdi erkegi, artyńda urǵashysy. Aýyq-aýyq bas kóterip, jan-jaǵyn sholady. Ana eliktiń júrisi samarqaý sıaqty. «Osy shirkin laqtamasa ıgi edi» degen kúdik oıyma sap ete qaldy.

Ata elik bıikteý shoqynyń basyna shyǵyp, tóńirekti sholyp ótti. Men qoı tastyń tasasyna tyǵyla tústim. Ata elik ornynan qozǵalar emes. Aıtqanym keldi de turdy. Bir kezde ıir múıizdi elik kózden ǵaıyp boldy. Qaq tóbede bir búrkit qalyqtaı ushyp júr.

Sóıtkenshe shoq qamystyń arasynan táltirektegen súıkimdi laq kórindi. Janjaǵyn timiskileı anasyn izdeıtin sıaqty.Kenet shańq etken búrkit daýysy estildi. Ózimdi bekem ustap, tómen qaraı syrǵı jóneldim. Alǵashqyda búrkit asa bıikke kóterilip aldy. Qaraımyn dep jyǵylyp turdym. Tezirek laqqa jaqyndasam eken deımin ishimnen. Biraq qıa-qıa jol, tik qulama jer uzatar emes. Bir sát búrkit qanatyn baýryna ap, tómen qaraı oqtaı zýlady. Shańq-shańq etken daýysy qulaq tundyrady.

«Bitti, — dedim ishimnen, — Laqtan aıyryldym.» Jalma-jan myltyqtyń shappasyn qaıyryn jiberip, aspanǵa qaraı atyp qaldym. Myltyq ot almaı qaldy. Jalma-jan oqshantaıyma jabystym. Taǵy birin oqtaı bergenim sol edi, álde ne saldyr-gúldir ete qaldy. Laqtyń dál janynda álginde ǵaıyp bolǵan múıizdi elik qanaty dalpyldaǵan búrkitpen alysyp jatyr.

Búrkit qanatymen sabalap, tumsyǵymen shoqyp, alǵa bettegisi keledi. Ata elik bas kózge qaramaı, múıizine ilingen taý taǵysyn alǵa qaraı dedektete súzip, janushyrýda.  Ana elik qaqpaılap álek. Shamasy búrkit laqqa túser shaqta, oıda joqta úshkir múıizdige tap bolyp, kózdegen maqsatyna jete almasa kerek.

Bir sát elik múıizinen qutylǵan búrkit jerden dalbaqtaı ushyp qaıta umtyldy. Aspanǵa atylǵan ata elik bul joly da búrkitti qaǵyp túsip, ádettegideı jumyrlaı jóneldi. Yzaqorlanǵan daýysy taǵy shańqyldady. Bul sát men de jetip keldim. Búrkit endi jerden kóterile bergen. Aspanǵa qaraı myltyqty atyp qaldym. Bul joly ot aldy. Qatty shyqqan daýystan seskendi me, álde ata eliktiń tegeýrininen taısaqtady ma, búrkit momaqansyp aspanǵa kóterildi de, sonaý bıik beleńdi quzar shyńǵa qaraı ushty. Shańq-shańq etedi. «Qap, seni me» deıtindeı. Qos elik sál uzaq baryp basyn kóterip maǵan qarap tur eken. Nege kútkenin bile qoıdym. Sońdarynda quldyrańdaı júgirgen laǵy áli jete almaǵan eken. Sálden soń nýǵa kirip joq boldy. Kórdińder me, balalar. Balasy úshin jan-janýar da janyn báıgege tigedi, — dep Áýes qart áńgimesin aıaqtady.

— Myltyqpen búrkitti atyp túsirdińiz be?

— Eliktiń  laǵyn ustap alý kerek edi. Balalar dýlasyp jóneldi.

— Tek, — dedi bir sát qart. — Áke-sheshelerińdi senderden aıyrsa jaqsy ma? Aıyrdy ǵoı soǵys talaıdy. Meniń úsh balam maıdanda qaza tapty. Al seńder kep myltyq shoshańdatasyńdar. Biz tómen qaradyq. Osy oqıǵadan keıin «soǵys» oıynyn oınaýdy toqtattyq.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama