InfoHub Logo

Material ConneXion kompanıasynyń materıaldar jáne materıaltaný jónindegi vıse-prezıdenti Endrú Dent someleny eske túsiredi. Endrú álemdegi materıaldardy saqtaıtyn iri qoımalardyń birin basqarady. Onyń jumysy – Armani, Chrysler, Calvin Klein, Hermann Miller, Disney, Nike, Toyota jáne sol sıaqty basqa da iri kompanıalardyń klıentteriniń qajettiligine qaraı ınovasıalyq materıaldardy usyný bolyp tabylady.

Denttiń óz isine berilgeni sonshalyq, tipti Apple kompanıasynyń bas dızaıneri Djonatan Aıvty shań qaptyrady. Endrú Dent toptamasynda keleshekte dızaınerlerdi qyzyqtyratyndaı últra zamanaýı materıaldar jetip artylady. Endeshe, solardyń keıbirine toqtalyp ótsek.

Grafendi nanojabyndy

Grafen bolattan júz ese myqty. Bul jylý jáne elektrenergıasyn jetkilikti mólsherde ótkize alatyn jeńil ári kúńgirtteý materıal. Sondyqtan grafen elektronıkaǵa, bıomedısınaǵa, kún energıasyn óndirýge birshama yńǵaıly. Biraq bul materıalmen jumys isteý óte kúrdeli. Ony kóp mólsherde taza kúıinde óndirý de qıynǵa soǵady.

Grafendi nanojabyndy grafenniń eń úzdik qasıetterin qoldanýǵa múmkindik beredi. Olardyń biri retinde – batareıalyq ýaqyty jaǵynan shydamdylyǵy jaqsartylǵan jińishke ári berik smartfondardy jasap shyǵarý úshin grafendi nanojabyndyny qoldanýǵa bolady.

Karta-Pack maqta talshyǵy

Bul 100 paıyzdyq deńgeıde qaıta óńdelgen materıal. Ony sıpap kórseńiz maqta ekenin sezesiz. Al biraq ol plasık sekildi qatty bolyp keledi. Ol eski djınsy men fýtbolkalardyń qaıta óńdelgen talshyqtarynan jasalady.

Karta-Pack maqta talshyǵy jylyna qoldanystan shyǵyp qalǵan mıllıondaǵan zatty qaıta óńdeýge jol ashyp qana qoımaı, ónimniń joǵary sapalylyǵymen tań qaldyrady. Elestetip kórińiz, siz qaptamadan qandaı da bir qymbat gadjet alsańyz, ony sıpaǵanda maqtanyń qattylyǵyn sezesiz. Denttiń aıtýynsha, jıhaz dızaınerleri Karta-Pack-ty ishki kórinis (ınterer) elementterin jasaýǵa qoldana alady. Óıtkeni, onyń  mata tárizdi jaǵymdy ári adam salmaǵyn kótere alatyn qasıeti bar.

Ártúrli tústegi ótkizgish sıalar

Burynnan kele jatqan elektr qýatyn ótkizetin sıalar kúmis jáne kómirdeı qara eki tústen ǵana turady.  Denttiń aıtýynsha, mundaı sıalar «ınjener bolmaǵandar naǵyz sulýlyqty kóre almaıdy» eken. Jańadan oılap tabylǵan ótkizgish sıalarǵa kez kelgen tús berýge bolady. Olardy smart kıim jáne kıiletin gadjetterde qoldanýǵa múmkindik bar. Mysaly kıimińizdiń jeńindegi sýret arqyly smartfonyńyzdy basqarýdy elestetip kórińiz.

ReWall tóbe plıtkalary

ReWall tóbe plıtkalary baǵdarlanǵan-jońqalaý plıtkalardy óndirýge uqsas ádispen, ıaǵnı, qaıta óńdeýden ótken sýsyndarǵa arnalǵan konteınerlerden, karton qaǵazdarynan, plasık bótelkelerden jáne alúmını qutylardan jasalǵan. Materıaldyń qurylymy shynynda da, jońqalanǵan plıtany eske salady. ReWall-dy aǵash tárizdi kesýge jáne burǵylap tesýge bolady. Biraq ol syzǵa óte tózimdi, sondyqtan tóbeni óńdeýge ábden jarap tur. Sonymen qatar, materıal ár túrli aýa raıy jaǵdaıyna tózimdi keledi.

ZrOC jabyndysy

Sándi metal buıymdarynyń jabyndy prosesine toqtalsaq. Máselen, ydys-aıaq jýatyn shuńǵylshaǵa (rakovına) nemese avtokólik dıskilerine erekshe beriktik berý úshin jáne olardy syzattardan qorǵaıtyn proses - sý býynyń tundyrylǵan jabyndysy nemese PVD dep atalady. ZrOC – bul metalǵa, plasıkke, aǵashqa, áınekke nemese matalarǵa jaǵýǵa bolatyn ottegi jáne kómirtekti plasık, sırkonıı qospalarynan turatyn jańa jabyndy. Atalmysh elementterdi aralastyrylýyna qaraı hromnyń reńderi alýan túrli bolady.

«Bastapqy kezeńde bul materıal asqana elementterin jabýǵa arnala jasalǵan bolatyn. Alaıda men ony smartfondarǵa jáne «aqyldy» saǵattarǵa da qoldanýǵa bolady dep esepteımin», - deıdi Dent.

Tesonıt (tethonite)

Dástúrli ádispen jasalǵan zattarmen salystyrǵanda 3D-prınterde shyǵarylǵan zattar árkez nashar kórinedi. Tesonıtpen bári basqasha: bul 3D baspanyń kómegimen alynǵan kúrdeli keramıkalyq zat. Kúıdirilip qataıǵannan keıin óndiristik jabdyqta nemese qoldan jasalǵan kádimgi keramıkadan esh aıyrmashylyǵy joq dese de bolady. Tesonıt keramıka óneriniń shekaralaryn keńeıtip qana qoımaı, basqa da salalarda qoldanylýy múmkin.

«Apple» sıaqty kompanıalar keramıkany paıdalanýdyń jańa ádisterin ashpaq. Óıtkeni, ol erekshe materıal, - dep sózin qorytyndylaıdy Dent. – Ol qatty, jińishke, jaryq, metalmen salystarǵanda názik keledi».

Keramıka tez synady. Sondyqtan ony qandaı da bir gadjetterden sırek kezdestirýge bolady (alaıda jaqynda ǵana keramıkalyq úlgidegi «Apple Watch» saǵattary tanystyryldy). Tesonıt keramıka men metaldyń eń jaqsy qasıetterin ózine balaıdy. Sondyqtan keramıka «Apple» syndy kompanıalarǵa jańa qurylǵylardyń jasalýyna qajet bolýy múmkin.

ThermalTech

ThermalTech – júz paıyzdyq tat baspaıtyn bolat symnan jasalǵan, patenttelgen jeńil mata. Bul mata sporttyq kıimderdi tigýge taptyrmaıtyny anyq. Materıal jylýdy últrakúlgin sáýleden op-ońaı tartyp alyp, kıimniń barlyq syrtqy betine taratady. Sporttyq jeńil kostúm júnnen toqylǵan kıim sekildi jylý beretinin elestetip kórińiz. Sol kezde ǵana ThermalTech-tiń «Nike» sekildi iri kompanıalardy nelikten qyzyqtyryp otyrǵanyn túsiner edińiz. Denttiń aıtýyna qaraǵanda, sporttyq kıimdi óndirýshiler «ter men jaǵymsyz ıisti ótkizbeıtin materıaldy taýyp qoıǵan». Basty másele – olardyń temperatýrasynyń rettiligin jolǵa qoıa almaýy.

Paptic

Paptic degen – qaǵaz ben plasıktiń ortasyndaǵy nárse. Bul basyp shyǵarý ońaıǵa túsetin jańa materıal. Ony qaıta óńdeý nemese qaptama retinde qoldaný asa qıyn emes. «Bálkim, Paptic búkil álemdi ózgerte almaýy da múmkin», - dep moıyndaıdy Dent. Dese de, onyń esepteýinshe bul materıal búkil jerde qoldanyla bastaıdy, óıtkeni sıpap sezgen kezde ol qaǵazǵa uqsas, al beriktigi jaǵynan plasıkke uqsas.

RE>CRETE

Beton – bul ár túrli qaldyqtardan turatyn kúrdeli zat. Negizinen sementpen biriktirilgen qum men qıyrshyq tastan quralady. RE>CRETE-niń betonnan asa qatty aıyrmashylyǵy joq, biraq qum men qıyrshyq tastyń ornyna onyń quramynda gazet qıyndylary, eski hattar, usaqtalǵan penopolıstırol, turmystyq elektronıkanyń symdary, nesıelik kartochkalar, CD-dıskiler, boıaýlar, qylshyqtar, portlandsementter qoldanylady. RE>CRETE-niń kómegimen biz buryn qoqysta jatatyn zattarmen uı turǵyzyp alýymyzǵa bolady.

Jumsaq batareıa

Endi elestetińiz – siz lıtıı-ıondy batareıadan turatyn kostúm kıip alsańyz. «Jenax»  kompanıasy óndiretin jeńil batareıanyń arqasynda mundaı kostúm shynaıylyqqa aınalyp shyǵa kelýi múmkin. «Ádettegi batareıalar birikken bólshek retinde jasalady, al bul batareıa talshyqtan toqylǵandyqtan, óte jumsaq keledi», - dep túsindiredi Dent. Mundaı batareıalar «aqyldy» kıimderge keledi.

Jabysqaq metal

Jabysqaq metal aty da aıtyp turǵandaı, tikenekten turatyn metal japyraq. Ol jelimniń, dáneker men bolttyń qoldanýynsyz birneshe metal japyraqtaryn baılanystyra alady. Mundaı jabysqaq arqyly bir-birimen baılanystyrylǵan metaldardyń qosyndysy ádetegiden úsh ese berik bolady. Mundaı metaldar jıhaz jasaý, qurylys pen óndiriske asa yńǵaıly bolyp keledi.

Bul materaldardyń barlyǵy da bolǵanymen, oǵan jaıshylyqta qol jetkizý asa kúrdeli. Bálkim, ol keler jylda nemese birneshe aıda ashyq qoldanysta paıda bolýy yqtımal. Denttiń esepteýinshe, bul materıaldar – materıaltaný sahnasyndaǵy bolashaq juldyzdar bolýy múmkin.

Derekkózi: ınteresnye-fakty.com

---