- 17 qyr. 2019 00:00
- 273
Búırek saýlyǵyna qatysty keńester
Saý búırek táýligine qandy 300 ret tazalaýy tıis.
Álemdik statısıkada búırektiń sozylmaly aýrýy ólimge alyp keletin altynshy sebep ekeni kórsetilgen. Jalpy búırek dertine shaldyqqandardyń sany — 850 mıllıon bolsa, jyl saıyn olardyń 2,4 mıllıony ómirimen qosh aıtysady.
Búırekterimizdiń árbiri shamamen 10-12 sm jáne 150-200 gram salmaqty quraıdy. Qan men súıekterimiz úshin qajetti gormondardy bóledi. Búırek kúnine 24 saǵat artyq suıyqtyq pen zat almasýdan qalǵan toksınderdi shyǵaryp otyrady. Saý búırek táýligine qandy 300 ret tazalaýǵa qaýqarly. Iaǵnı, ortasha eseppen 1500 lıtr qan ár kún saıyn búırek arqyly ótip turady.
Kóbimiz isý, bas aýrýy men sharshaýdyń ózi — dárigerge kórinýdiń alǵashqy belgileri ekenin bile bermeımiz. Aǵzamyzdyń súzgisi bolǵan búırekke – ınfeksıa, sozylmaly dertter, nashar ekologıalyq ahýal, dáriler, taǵamdyq toksınder, temeki tartý, alkogól, salaýatty ómir saltyn saqtamaýdyń barlyǵy da óz áserin tıgizedi. Búırek aýrýlary kóbinese bilinbeı júrip, paıda bolady. Alaıda, adamdar sol belgilerdiń nesep-jynys júıesine tikeleı qatysy baryna nazar aýdara bermeıdi eken. Ókinishti-aq!
Osynshalyqty ómirlik mańyzdy músheniń saýlyǵy birinshi rette qarastyrylýy qajetti másele. Dárigerler búırektiń 70-80 paıyzdyq deńgeıde zaqymdanǵanǵa deıin belgi bere bermeıtindigin aıtyp, tekserilip turýǵa keńes beredi. Ásirese 40 jastan asqandarǵa jylyna bir ret tekserilip turǵany jón. Búırek jetispeýshiligi erte anyqtalǵan jaǵdaıda aldyn alýǵa bolatyn jáne ilgerileýin tejeýge bolatyn kesel. Al asqynǵan jaǵdaıy múgedektikke, tipti odan da qaıǵyly nátıjege aparýy múmkin.
Este saqtańyz. Búıregi aýyratyn adamdardyń 96%-y ýaqyt ótkizip alsa, júrek-qan tamyr aýrýlaryna shaldyǵatyn bolady.
Búırek saýlyǵyn saqtaımyn deseńiz, tómendegi keńesterge júginińiz:
✔ Kóptep sý ishińiz. Búırek denedegi qaldyqtardy súzip shyǵarý úshin sýǵa qajettiligi bar.
✔ Temeki tartpańyz. Temeki ishindegi hımıalyq elementter búırek arqyly zármen syrtqa shyǵady. Osy arada búırek jasýshalaryna áser etip qaterli isiktiń qalyptasýyna sebep bolýy múmkin.
✔ Aýrýdy basatyn dárilerdi kóp tutynbańyz. Aýrýdy basatyn dárilerdi uzaq ýaqyt kóp tutynǵan jaǵdaıda búırek qaterli isigine jol ashýy múmkin. Jalpy dári-dármek ataýlyny bet aldy kóp qoldanbaǵan jón.
✔ Salaýatty ómir saltyn ustanyńyz. Dene jattyǵýlaryn jasap júrińiz, salaýatty qorektenińiz.
✔ Taǵamdardaǵy tuz mólsherin meılinshe azaıtyńyz. Tuzdyń kúndik mólsheri 6 gramnan aspaǵany jón.
✔ Artyq salmaq búırektiń jaýy. Salmaqty qalypty deńgeıde ustańyz.
✔ Qandaǵy sheker mólsherin, qan qysymyn baqylaýda ustańyz.
✔ Kúnine bir alma jep turý búırekke paıdaly keledi.
✔ Asqabaq jáne asqabaq dáni qandaǵy qant deńgeıin rettep, búırekti tazalaý turǵysynan jáne tas paıda bolýynyń aldyn alýda paıdaly.
✔ Aqjelek (petrýshka) búırekterdiń toksınderdi shyǵarýyn, jaqsy jumys isteýin qamtamasyz etedi. Jynystyq jáne júıke júıelerine bolymdy áseri bar.
✔ Búırek aýrýlaryna genetıkalyq beıimdiligińiz joǵary bolsa, dárigerge qaralyp turyńyz.
Eń bastysy, densaýlyǵyńyzǵa nemquraıly qaramańyz.
Dáriger-ýrolog Saıran Batyrbekov
Oqýǵa keńes beremiz:
Búırektiń jasqa baılanysty qyzmet erekshelikteri
Balalardaǵy sozylmaly pıelonefrıt