InfoHub Logo

Dúnıetaný páninen ashyq sabaq jospary "Dala ósimdikteri men janýarlary"

Maqsaty: Dala ósimdikteri men janýarlary jaıynda túsinik berý.
Til baılyǵyn, sózdik qoryn, oılaý qabiletterin, júıelep mazmundaý qabiletterin damytý.
Ósimdikter men janýarlardy qorǵaýǵa, uqyptylyqqa tárbıeleý.
Sabaq tıpi: aralas sabaq Kórnekiligi: sýretter, dısk(derekti fılm)
Ádisi: túsindirý, áńgimeleý, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, kórnekilik.
Kórnekiligi: sýretter, dısk(derekti fılm)

Barysy: İ Uıymdastyrý kezeńi. Amandasý, túgendeý, oqýshylardyń zeıinin, nazaryn sabaqqa aýdarý. Kúnge qoldaryńdy sozyńdar. Kúnniń jomart sáýleleri ananyń názik alaqanyndaı aıalaıdy, sıpalaıdy, jylytady. Sıqyrly kún barlyq ókpe men muńdy eritip jiberedi. Júregimizdi jylý men mahabbatqa toltyrady.
Barlyǵy: Kún jaryǵyn alaqanǵa salamyn, Júregime basyp ustaı qalamyn.
İzgi ári názik, jaryq, meıirimdi, Bolyp keter sonda dereý jan - jaǵym.
- Mine, júregimizdegi osyndaı jylýmen sabaǵymyzdy bastaımyz.

İİ Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi:
- Shalǵyndy qorǵaýdyń qandaı jolyn bilesiń?
- Shalǵyndaǵy tirshilik etetin janýarlardy qorǵamasa shalǵyndy alqap qandaı kúıge túsedi?
- Shabyndyqtaǵy pishendi qaı kezde jınaǵan durys?
- Shalǵyndy qorǵaý taqyrybynyń mazmunyn suraý.
İİİ Bilimdi tekserý kezeńi:
Shalǵyn ósimdikteri qaı kezde balǵyn, jumsaq bolady.?
Qandaı janýarlar tirshilik etedi?
Bódene týraly qandaı málimet aldyń?
Bódeneniń jumyrtqasynyń qandaı emdik qasıeti bar?

İV Maqsatyn qoıý kezeńi: Taqyrybyn, maqsatyn habarlaý Dala ósimdikteri men janýarlary.
V Jańa materıaldy túsindirý kezeńi:
1. Kirispe: Dala dep neni aıtamyz? Dalada qandaı ósimdikter men janýarlardy kórgenderiń bar?
2. Dala ósimdikteri men janýarlary jaıynda túsinik berý. Dala — ormansyz jazyq alqap. 2. Dala – qýańshylyqqa jáne aıazǵa tózimdi kópjyldyq shóptesin ósimdikter turpaty. Ol jer sharynyń qońyrqaı beldeýlerindegi qara topyraqty, qońyr, kúlgin topyraqty aımaqtary. Kóp elderde dala qoryqtarda ǵana saqtalǵan.
Dala - ylǵaldy qýań dala, shól dala bolyp birneshe túrge bólinedi. Qýań dalanyń sánge bólenetin kezi – kóktem. Qar sýymen ylǵaldanyp, shóbi kókmaısa bolyp, kóz tartady. Kóktemde dalany sary gúldi qazjýa men jaýqazyndar jaýyp ketedi. Bul ósimdikter sabaǵynyń topyraq arasyndaǵy bóliginde qorektik zattar jınalǵan jýashyqtary bar. Jer keýip, qurǵaqshylyq bastalǵan kezde jer betindegi músheleri keýip qalady. Al jýashyqtary topyraq arasynda jaz, qys boıy saqtalyp, kóktemde taǵy kókteıdi. Qýań dala kóbine mal jaıylymy retinde paıdalanylady. Izen, butaqaraǵan, kókpek pen terisken sıaqty butalar, boz, betege, jýsan, botagóz, myńjapyraq, sarybas jońyshqa sıaqty ósimdikter kezdesedi. Boztorǵaı, búrkit, sýyr, borsyq, dala tasbaqasy, sarshunaq, tyshqan, túlki, qasqyr, qarsaq, or qoıan sıaqty janýarlar mekendeıdi.
Qosymsha materıal boıynsha sýyrlar tirshiligi jaıly baıandaý. Shaǵyn tómpeshikter baıqasań, olar sýyr tómpeshikteri. Sýyrlar úıir - úıir bop mekendeıdi. Sýyr tómpeshikteri edáýir qomaqty bolady. onyń kóldeneńi 10 - 15m, bıiktigi 1m deıin jetedi. Sýyr shóptekti ósimdiktermen qorektenedi.
Borsyq ósimdik tuqymdarymen, sabaqtarynyń shyryndy, jumsaq bólikterimen jáne jándiktermen qorektenedi. Ol jem izdeýge túnde shyǵady.
Oqýlyqpen jumys. Tizbekteı daýystap oqytý.
Dáptermen jumys. Kún retin, aýa raıyn jazý. Dala ósimdikteri men janýarlaryn terip jazý.

Vİ Jańa materıaldy meńgergenin tekserý kezeńi:
Sýretter kórsetip, ár ósimdik pen janýardyń atyn taýyp, onyń tirshiligi jaıly áńgimeletý.
Derekti fılmdi kórsetý. Dala ósimdikteri men janýarlary.

Vİİ Bekitý kezeńi: Qorytyndylaý - Dala qandaı túrge bólinedi? Qýań dalaǵa qandaı jerler jatady? Kóktemgi dala adamǵa qandaı áser qaldyrady?
- Dalada butalar, ósimdikter, janýarlardyń qandaı túrleri bolady eken?
- Óziń turǵan jerde qýań dala bar ma? Onyń aýmaǵy, ornalasqan jeri, jalpy túri, bederi týraly áńgimele.

Vİİİ Úıge tapsyrma berý kezeńi: 79, 80, 81, 82 - betterdi oqý, mazmuny. Dápterge 82 - bettegi baqylaýǵa arnalǵan tapsyrmany jazý.
Baǵalaý.

Dala ósimdikteri men janýarlary. júkteý