InfoHub Logo

El rámizderi týraly túsinik
Memlekettik rámizder elimizdiń ózindik ómir saltyn, búkil bolmys ereksheligin, aıryqsha arman - ańsaryn, basqalarmen baılanys muratyn bildiretin belgi. Mysaly olarǵa memlekettik Tý, Eltańba, eldiń ánuranyn jatqyzamyz.

1992 jyldyń 4 maýsymy el tarıhyndaǵy erekshe mártebeli kún bolyp tarıhta qaldy. Táýelsizdik jolyndaǵy kúres jaıyn jylnamalaǵan jas ǵalym bul kúnge soqpaı ketýi múmkin emes. Bul joly da eldigimiz synǵa túsip, erteńimiz synǵa túsip, erteńimiz úshin jan berip, jan alysqan shaıqasqa kýá boldyq. Túp tamyry tereńde jatqan oı jarysy, san qıly pikir, san sala sózdiń sarasynan taımaı, kókeıdegini kópshilik qoldaıtyn sátke jetkizý úshin naǵyz azamattyq belsendilik, tereń bilimdilik pen taısalmaıtyn kúreskerlik, eń bastysy qıynnan jol tabatyn danalyq kerek edi. Munda tuńǵysh Prezıdentimiz N: Á: Nazarbaev tý shaǵanyn súıip turyp: «Mazmunyna ónegesi jarasqan táýelsizdiktiń qasıetti týy máńgi jelbiresin, kúnimiz máńgi sónbesin!
... Ulttyq rýhty osynshama kemel jetkizgen Eltańba álemde sırek kezdesedi desek te, artyq bolmas. Aıbynymyzdy asyryp, rýhymyzdy aspandatar Eltańbamyz qutty bolsyn!»- dep tebirendi. Buǵan búkil halqymyz bolyp qýandyq. Al aqyn bolsa:
Endi búgin ólgen týym tirildi,
Ánuranym jalǵap aldy ǵumyrdy.
Bosaǵada qalyp kelgen eltańbam,
Baıaǵysha tórime kep ilindi.- dep uly qýanyshqa óleńnen shashý shashty.

El - jurt, eń aldymen, jańa nyshandardan óziniń tól tarıhynyń ushqyndaryn, óziniń tól halyqtyq rýhynyń tynysyn sezinip, shattyqqa bólendi. Onyń ústine olarda kórkemóner tilimen el saıasatynyń temir qazyǵyna aınalyp otyrǵan beıbitshilikke, yntymaqtastyqqa, birlik pen bitimdilikke degen umtylys nıeti utymdy órnektelgen. Búkil bolmys - bitimderin izgilik lebi esken rámizderimizden álemdik órkenıet aıasynda qol sozǵan aq peıilimiz de aıqyn ańǵarylady.
Qasıetti kók baıraq... Alashtyń alǵy tarıhynan az - kem habary bar adamnyń qaı - qaısysynyń kózine de birden jyly ushyraıtyny sózsiz. Sonymen birge ol jalpy adamzattyq mádenıet qaınarynan sýsyndaǵan, tek qana izgilik ıdeıasyna negizdelgen óner týyndysy.
Týymyzdaǵy zeńgir kók adam balasy túısinip qabyldap, qoldanyp júrgen boıaýlardyń eń bir reńdiligi qataryna jatady. Ol tabıǵattyń ózi jasaıtyn ǵalamat gúl shoǵyry - kempirqosaq bolmysyndaǵy qasıetti jeti boıaýdyń biri.

«Naızasyz er bolmaıdy, tańbasyz el bolmaıdy» degen qanatty sóz – kóneniń kózi.
Sheńber ishindegi negizgi nyshan - belgi, Eltańba ıdeıasynyń eń basty júgin arqalap turǵan, árıne, shańyraq. Biraq týra kóshire salǵan sýret emes. Kólemi, aýqym - aıasy sezilip turǵanymen, kerek materıaldan qaz turǵyzyla qoıǵan kıiz úı deýge de bolmaıdy. Shynaıy sheberlikpen shendestirilgen túngi - aspan kúmbezindegi asyl shyraq - kún beınesin elestetse, ýyqtary - odan tarap jatqan altyn sáýlelerdeı áser qaldyrady. Qısynyn taýyp, keregelerdiń kórinisin de bere alǵan. Ár bólshegi ásem aıshyqtalǵan shańyraq aldymen óz halqymyz, odan qaldy qatar tirshilik keshken basqa ult ókilderi bar birlesip, kerege - ýyqtaı kirigip, kúsh - jiger jumsap aıaǵynan tik turǵyzýǵa kirisken qasıetti otaýymyz – táýelsiz memleketimizdi meńzegendeı bolady da turady.
«Ánuran – asyl qazyna» - demekshi, elimizdiń ánurany aıbatty dep, aýyz toltyryp aıtýǵa ábden bolady. Resmı seremonıalarda ánuran oryndalý barysynda tyńdaýshylar turyp, oń qolynyń alaqanyn kókireginiń sol jaǵyna qoıady.

Mýzykasy: kompozıtor Shámshi Qaldaıaqovtiki, sózderi: Jumeken Najimedenovtiki
(1956), Nursultan Nazarbaevtiki (2005)
«Meniń Qazaqstanym» Ánuran

Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik ánurany.
Ánurannyń osy nusqasy 2006 j. qańtardyń 7 - shi kúninde qabyldanǵan.

Altyn kún aspany,
Altyn dán dalasy,
Erliktiń dastany —
Elime qarashy!

Ejelden er degen,
Dańqymyz shyqty ǵoı,
Namysyn bermegen,
Qazaǵym myqty ǵoı!

Qaıyrmasy (1 ret):
Meniń elim, meniń elim,
Gúliń bolyp egilemin,
Jyryń bolyp tógilemin, elim!
Týǵan jerim meniń — Qazaqstanym!

Urpaqqa jol ashqan,
Keń baıtaq jerim bar.
Birligi jarasqan,
Táýelsiz elim bar.

Qarsy alǵan ýaqytty,
Máńgilik dosyndaı.
Bizdiń el baqytty,
Bizdiń el osyndaı!

Qaıyrmasy (2 ret):
Meniń elim, meniń elim,
Gúliń bolyp egilemin,
Jyryń bolyp tógilemin, elim!
Týǵan jerim meniń — Qazaqstanym!

Qazaqstan Respýblıkasynyń ánurany 2006 jyldyń 7 qańtarynan bastap memlekettik mártebege ıe bolý darejesine sáıkestendiretin ózgerister engizilgennen keıin, ataqty bolǵan, 1956 jylda jazylǵan «Meniń Qazaqstanym» («Moı Kazahstan») áni boldy.
Ánniń mátinine ózgeristerdi QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaev engizgendikten mátinniń avtory retinde kórsetiledi. Sondaı - aq, ánurandy tyńdaý erejesi ózgertildi.