Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 saǵat buryn)
Elińniń tarıhy-asyl murań
Sabaqtyń taqyryby: Elińniń tarıhy - asyl murań
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik máni:
1. Oqýshylarǵa Qazaqstan Respýblıkasynyń álemdegi ornyn tabýǵa kómektesý.
2. Óz Otanynyń patrıotyn tárbıeleý.
3. Oqýshylardyń oı órisin keńeıtý, toptastaryńnyń oı - pikirin tyńdaýǵa, syılaýǵa úıretý.

Sabaqtyń ádisi: oıyn saıystary jáne aýyzsha baıandaý, tirek kestemen jumys
Kórnekilik: QR kartasy, QR rámizderi, kórkem qalalardyń sýreti.
TOQ: Interaktıvti taqta, dybys jazbasy.
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi

Muǵalimniń kirispe sózi: Balalar, 5 - synypta sender tarıh pánimen tanystyńdar. Mektepte alynǵan bilim, tasqa salynǵan tańbadaı anyq jáne eshqashan umtylmaıtyndaı bolýy kerek. Sondyqtan biz búgingi sabaqta qanshalyqty bilim nárimen sýsyndaǵanymyzdy baıqap kóreıik. Ol úshin senderge ártúrli deńgeıdegi tapsyrmalar beriledi. Tapsyrmalar ınteraktıvti taqtada oryndalady. Synyp 2 topqa bólinedi jáne ár toptyń top jetekshisi bolady.

I tapsyrma. Termındermen jumys.
1. Nýmızmatıka neni zertteıdi?
2. Geraldıka neni zertteıdi?
3. Antropologıa neni zertteıdi?
4. Ieroglıf neni zertteıdi?
5. Arheologıa neni zertteıdi?
6. Etnografıa ǵylymy neni zertteıdi?
7. Onomastıka neni zertteıdi?
8. Toponımıka neni zertteıdi?

II tapsyrma. Interaktıvti taqtada 3 túrli deńgeıdegi 10 baldyq, 20 baldyq, 30 baldyq suraqtar turady. Ár oqýshy óziniń qalaýy boıynsha, ózine laıyqty deńgeıdegi suraqty tańdaıdy. Qaı toptyń baly joǵary bolsa, sol top jeńiske jetedi. 30 bal alǵan top múshesine qyzyl alma, 20 bal alǵan oqýshyǵa - jasyl almanyń, 10 bal alǵan oqýshyǵa sary almanyń sýreti beriledi.
10 baldyq suraqtar.
1. Hıjra degenimiz ne?
2. Ejelgi grekterdiń túsinikteri boıynsha qandaı bolǵan?
3. Q. R - da qansha oblys, qansha qala, qansha aýdan bar?
4. XVIII ǵasyrdyń 30 jyly qaı jyly bolady? (1730 jyl) XVI ǵasyrdyń 20 - shy jyly? (1520 jyly)
20 baldyq suraqtar
1. Qazaqstannyń tabıǵaty týraly ne aıta alasyń?
2. Karta degen sóz ne maǵyna beredi?
3. Qazaqstannyń qandaı qazba baılyqtary bar?
4. Qyzylorda qaı óńirge jatady? Mańǵystaý she? Qaraǵandy she?
30 baldyq suraqtar
1. Qazaqstan halqy qalaı kóp etnosty memleketke aınaldy?
2. Qazaqstan álemdegi iri memleketterdiń biri ekenin dálelde?
3. Qazaq jeri jaıly qartalyq málimetter týraly ne bilesiń?
Oqýshylar barlyq suraqtarǵa jaýap berip bolǵannan keıin, ózderi ıelengen almalarǵa baılanysty baldar eseptelinedi.

İİİ tapsyrma.
Oıyn. «Kim jyldam?» Retimen qoı jáne arabsha, rım sany túrinde jaz.
2 toptan eki oqýshy shyǵady. Jyldamdyq, ýaqyt jáne durys oryndalýy esepke alynady.
İ top úshin. I; X; İİ; İV; İİİ; V; Vİ; İX; Vİİ; Vİİİ.
İİ top úshin. 3; 5; 9; 10; 8; 6; 7; 1; 2; 4;

İV tapsyrma. Óz bilimin tekserý. «Iá» jáne «Joq» dep belgileý arqyly.
1. B: Z. b. 484 - 425 jyldary ómir súrgen grek tarıhshysy Gerodot. Iá
2. «Jamı at – taýarıh» ( «Jylnamalar jınaǵy») kitabynyń avtory Syma Sán. Joq
3. Shyǵysta tarıhtyń atasy dep Syma Sándi ataıdy. Iá
4. Qazaqstan tarıhy bes kezeńge bólinip oqytylady. Joq
5. 130 taraýdan turatyn «Tarıhı jazbalardy» Rashıd - ad Dın qaldyrdy. Joq
6. Tarıhı jazba derekterge mynalar jatady:
a. Patshalar men ákimderdiń zańdary.
á. Memlekettik jáne saýda qujattary t. t Iá
7. Kitap basýdy XV ǵasyrda nemis sheberi Iogan Gýtenberg ashty. Iá.
8. Qazaqstan orys álipbıine kóshken ýaqyt 1940 jyl. Iá.
9. Eń alǵash qaǵazdy oılap tapqandar - úndiler. Joq.
10. «Altyn kıimdi adam» Esik obasynan tabyldy. Iá.

V tapsyrma. Oıyn. Ejelgi adamdar paıdalanylǵan zattar.
Interaktıvti taqtada ejelgi adamdar paıdalanylǵan birneshe zattardy, eńbek quraldaryn jańa zamannyń tehnıka taýarlarymen, úı jıhazdarymen aralastyryp qoıý kerek.
Tapsyrma: úlken úńgirdiń janyna ejelgi adamdar paıdalanylǵan zatatrdy tez jáne durys jınaýy qajet.

Vİ. Test tapsyrmalary.
Interaktıvti taqtada 10 test suraǵy turady. Oqýshylar dápterge tek durys jaýaptardy ǵana belgileıdi. Jumys oryndalyp bolǵannan keıin, taqtada durys jaýaptar turady.
Oqýshylar ózin - ózi baǵalaıdy. 1 - 6 suraqtyń arasynda durys jaýap bergender – «3», 7 - 8 arasynda –«4», 9 - 10 arasynda durys jaýap bergender «5» degen baǵa alady.

Test suraqtary
1. Tarıh sózi qandaı maǵyna beredi?
A) Ótken oqıǵa jaıly áńgime
V) Jyl sanaý
S) Qaǵazǵa túsirý
D) Ótkendi eske saqtaý
2. «Tarıh» atasy dep kimdi ataıdy?
A) Strabondy
V) Gerodotty
S) Ptolomeıdi
D) Erotosfendi
3. «Ejelgi Qazaqstan tarıhy» neshe bólimnen turady?
A) Úsh
V) Eki
S) Bir
D) Tórt
4. Qazirgi kezde dúnıe júzindegi kóptegen elder qandaı oqıǵamen baılanysty jyl sanaýdy qoldanady?
A) Iýsýs Hrıstostyń týǵan jylynan bastap
V) Álem jaralǵannan bastap
S) Muhammed paıǵambar Mekkeden Medıneden qonys aýdarýmen
D) Nil ózeniniń tasýymen
5. Jeti ata shamamen qansha jylǵa sozylady?
A) 175 - 210 jyldaı
V) 150 - 180 jyldaı
S) 190 - 300 jyldaı
D) 130 - 160 jyldaı
6. Bir urpaqtyń qamtıtyn ýaqyty
A) 30 - 40 jas
V) 25 - 30 jas
S) 40 - 50 jas
D) 35 - 45 jas
7. Qazaqstanda ómir súrgen ulttar sany:
A) 130
V) 130 - dan kem
S)) 130 - dan artyq
D) 150
8. Jerdiń shar tárizdi ekenin dáleldegen ǵalymdar?
A) Ejelgi Qytaı
V) Ejelgi Grekıa
S) Ejelgi Vavılon
D) Ejelgi Egıpet
9. Dúnıe júzi kartasyna qazaq jerin túsirgen ǵalym, «Dıýanı luǵat - at túrik» kitabynyń avtory?
A) Ál - Horezmı
V) Mahmýd Qashqarı
S) Ál Farabı
D) Q. Jalaırı
10İH - H ǵasyrda Aral teńizin kartaǵa túsirgen:
A) M. Qashqarı
V) Ál - Farabı
S) Ál - Horezmı
D) Arab saıahatshylary
Vİİ. Qazaqstan qalalaryna sholý. Slaıd
Vİİİ. Sabaqty qorytyndylaý.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama