InfoHub Logo

Informatıka
Sabaqtyń taqyryby: Formýlany engizý jáne kóshirý
Sabaqtyń maqsaty: bilimdilik: Microsoft Excel - de formýlalar engizý, formýlalardy kóshirýdi uıashyqtaǵy málimetterdiń ornyn aýystyrýdy úıretý;
damytýshylyq: oqýshylardyń Microsoft Excel - de jumys jasaý daǵdylaryn qalyptastyrý, este saqtaý jáne zeıindik qabiletterin damytý, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý;
tárbıelik: uqyptylyqqa, óz betimen jumys isteýge tárbıeleý.
Sabaq túri: Praktıkým elementteri bar kórsete túsindirý.
Sabaqta qoldanylatyn kórnekti quraldar: DK qurylǵysy, proektr, kespe qaǵazdar, kitap, venn dıagramsy, semantıkalyq karta

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi:
a) oqýshylardy túgeldeý;
á) TQE - lerin eske túsirý;
b) Toptarǵa bólý
v) oqýshy nazaryn sabaqqa aýdarý.

a) «Bilgenge marjan...» suraq - jaýap
1. Keste degenimiz ne?
2. Elektrondyq keste degenimiz ne?
3. Jol, baǵana, uıashyq degen ne?
4. Eń alǵashqy elektrondyq keste qaı jyly paıda boldy, jáne onyń aty qandaı?
5. Jumys kitaby neden turady?
6. Elektrondyq kesteni qandaı jaǵdaıda qoldanýǵa bolady?
7. MS Excel degenimiz ne?
8. Excel - de qujatty qalaı saqtaıdy?
10. Uıashyqtaǵy málimetterdi qalaı kóshirýge bolady?

á) Tehnıkalyq dıktant
Tehnıkalyq dıktant. Bos orynǵa qajet sózderdi jazý kerek.
1. Excel qujatynyń _______ keńeıtilimine ıe. (. xls)
2. Qujat ataýy men terezeni basqarý elementteri ______________________ ornalasqan. (taqyryp jolaǵynda)
3. ______________________ árbir tarmaǵy bir tıptes ámirler tobynan turady.(bas mázir)
4. Qujatpen jumys isteýge arnalǵan negizgi Jańa, Saqtaý, Ashý, Basyp shyǵarý, Qıyp alý, Kóshirý, Qoıý sıaqty batyrmalardy ____________________ qamtıdy.(Standartty quraldar ústeli)
5. ________________________ - mátinniń qajetti parametrlerin jáne onyń qujatta ornalasatyn ornyn belgileýge arnalǵan. (Pishimdeý quraldar ústeli)
6. Baǵan men joldyń qıylysqan tusynda kesteniń eń kishi quramdas bóligi - ________________ ornalasqan.(uıashyq)
7. Jumys paraǵy _________ baǵannan jáne ______________ joldan jáne ___________ uıashyqtan turady.(256 baǵan, 65 536 jol, 16 777 216 uıashyq)
8. Eger uıashyq F baǵanynda jáne 7 jolynda ornalassa, onda onyń mekeni ______ bolady. (F7)
9. ______________ - logıkalyq tizbekter quraıtyn uıashyqtar tizbegi. (Qatar)
Faıl aty órisine kitap atyn engizińiz jáne ____________ batyrmasyn qoldaný arqyly saqtaımyz. (Saqtaý)
Sózjumbaq arqyly jańa sabaqtyń taqyrybyn ashý.

Jańa taqyrypty túsindirý
Formýlalar — jumys paraǵyndaǵy mánder boıynsha esepteýlerdi oryndaıtyn teńdeýler. Formýla árqashanda teńdik belgisimen bastalady (=).
Qarapaıym formýlany turaqty mánder men esepteý amaldaǵyshtaryn paıdalaný arqyly jasaýǵa bolady. Mysaly, =5+2*3 formýlasy eki sandy kóbeıtip, shyqqan nátıjege sandy qosady. Microsoft Office Excel baǵdarlamasy matematıkalyq amaldardyń standartty retin oryndaıdy. Aldyńǵy mysalda kóbeıtý amaly (2*3) birinshi oryndalady, shyqqan nátıjege 5 sany qosylady.
Sondaı - aq, formýla jasaý úshin, fýnksıany paıdalanýǵa bolady. Mysaly, =SUM(A1: A2) jáne SUM(A1, A2) formýlalardyń ekeýi de, A1 men A2 uıashyqtaryndaǵy mánderdi qosý úshin SUM fýnksıasyn paıdalanady. Elektrondy kestede (SÝMM) fýnksıasy jıi qoldanylady, sondyqtan jalpy qosyndyny bilý úshin qosylatyn uıashyqtardyń aýmaǵyn belgilep, Standartty qural – saımandar taqtasyndaǵy Avtoqosyndy (Avtosýmma) batyrmasyn paıdalanýǵa bolady.
Jasalatyn formýlanyń túrine baılanysty formýla tómendegi bólikterdiń kez kelgenin nemese barlyǵyn qamtýy múmkin.