Jańashyl ádis - tásilder arqyly oqýshylardyń ónerge degen talǵamyn jáne qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Shymkent qalasy
№42 Hamza atyndaǵy jalpy orta mektep
mýzyka páni muǵalimi Maraımova Aqbota
Taqyryby: Jańashyl ádis - tásilder arqyly oqýshylardyń ónerge degen talǵamyn jáne qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Jospar
İ Kirispe
İİ Negizgi bólim
1. Mýzykalyq óner arqyly oqýshylardyń dúnıetanymyn, tanymdyq oı - órisiniń artýy.
2. Sabaqta jańashyl ádis - tásilderdi tıimdi paıdalana otyryp, oqýshylarǵa mýzykalyq ónerdiń qyr - syryn jetkize bilý.
3. Mýzykalyq ónerdiń bala tárbıesine yqpaly jáne shyǵarmashylyq belsendiligin arttyrý.
Keleshek urpaqty jeke tulǵa retinde qalyptastyryp, básekelestikke qabiletti bilimmen qarýlandyrý – búgingi kúnniń basty talaby. (N. Á. Nazarbaev)
Qazirgi kezde táýelsiz elimizdiń erteńi jas jastardyń biliminiń tereńdigimen ólshenedi. Bilimdi, jan - jaqty qabiletti urpaq – halqymyzdyń baǵa jetpes qazynasy. Búgingi tańda pedogogıka ǵylymynyń ózekti máseleleriniń biri – oqýshyny jan - jaqty damytýda, bilim berýde ulttyq qasıetterdi jete túsinetin urpaq daıyndaý.
Olaı bolsa, urpaǵymyzdy tártipsizdik sıaqty jaman qasıetterden saqtandyrý úshin mektep oqýshylarynyń bos ýaqytyn durys paıdalana bilip, sabaqtan tys is - sharalar arqyly ulttyq qundylyq qasıetterdi boıyna darytýymyz qajet. Óıtkeni oqýshylar boıyndaǵy zerigýshiliktiń ádepsizdikke soqtyratyndyǵyn, teris jolǵa bastaıtyndyǵyn mektep ómirinen jıi baıqaımyz. Ondaı jolǵa jibermeýdegi tosqaýyldan týǵan jol – halqynyń ádet - ǵurpyndaǵy, salt dástúrindegi, ónerdegi ádeptilik tanym - taǵylymy. Sondyqtan balalarymyzdyń sanasyna ulttyq ulaǵatty qasıetterdi sińire bilýdiń máni zor.
Bilim – órkenıettiliktiń ólshemi ári tetigi. Ólshem bolatyndyǵy – kez - kelgen memlekettiń rýhanı da, áleýmettik ekonomıkalyq dárejesi onda ómir súretin halyqtyń bilim deńgeıine baılanysty baǵalanady.
Sondyqtan, qazirgi tańdaǵy pedagogıka jańalyqtaryn, qazirgi qoldanyp júrgen oqytýdyń jańa tehnologıasy pán ereksheligine qaraı qoldana bilý – oqytýdyń maqsatyna jetýdiń birden - bir joly.
Mýzykalyq tanymdy damytýdyń mańyzdy kezeńi kórkem sananyń qalyptasýy. Bilim alýdyń alǵashqy kezeńinde barlyq oqýshylar birdeı aqyl toqtata qoımaǵandyqtan, olardyń minez-qulqynan erekshelikter baıqalyp turady. Olardyń mýzyka mádenıetiniń qaınar kózine degen qushtarlyǵy birte - birte paıda bolady. Olar ásem de áýezdi sazdyń qoǵamdaǵy ornyn, onyń qasıetterin bilýmen birge, qandaı tarıhı aqparat beretinin de sezingisi keledi.
Mýzykalyq tanymǵa degen qyzyǵýshylyq – qyzyq ári mańyzdy pedagogıkalyq proses. Sebebi dál osy tanymdyq proses arqyly qajetti bilim deńgeıin meńgerýge bolady. Osy negizde tárbıe berý mindetteriniń aýqymy keńip, kórkemdik qyzyǵýshylyq, tarıhı kózqarasty qalyptastyrýdyń da múmkindikteri týady. Bul proses oqýshylardyń biliktiligin jan - jaqty keńeıtip, mol tárbıe jumystaryn júzege asyrýǵa jaǵdaı jasaıdy. Bul kezeńniń mańyzdylyǵy oqýshylardyń jadynda mýzykalyq tanymynyń qalyptasýymen daralanady. Pedagogtik ujymnyń mundaı prosestiń qalyptasýyn tarıhı negizdegi jekelengen oı - pikilerdiń týýy negizinde baıqaǵany jón.
Oqýshylarmen jumys ústinde kórkemdik - estetıkalyq tanymnyń tereńdeýine oraı mýzykalyq aqparat kóleminde ulǵaıtyp otyrýǵa bolady. Kórkem tanym oqýshynyń turaqty belsendilik deńgeıin tanytatyn jeke tulǵaǵa tán qasıet bolǵandyqtan, onyń jas ereksheligi jaǵynan qalyptasý prosesi de erekshe nazar aýdarady. Sebebi jeke tulǵa, bir jaǵynan, óziniń ósip - órkendeý jolynda, ekinshiden, pedagogtik turǵydan áser etýdiń nátıjesinde qalyptasady. Jeke tulǵaǵa tán kórkem tanym adam dúnıetanymyn qalyptastyratyn qoǵamdyq pánderdiń yqpalymen de jınaqtalady.
Mýzykalyq - ádebı shyǵarmalardy, ertegi - epostardy, maqal - mátelderdi, ańyz áńgimelerdi, jumbaqtardy, jańyltpashtardy oqý - tárbıe úrdisinde keńinen paıdalanýdyń máni zor. Olar balalardyń ishki jan dúnıe sezimderine áser etip, tanymdyq - tárbıelik mánge ıe bolady. Orta mekteptiń án - kúı sabaǵynda halyq pedogogıkasy materıaldaryn paıdalaný oqýshyladyń oqýǵa degen sanaly kózqarasyn tereńdetip, bizge tanym mindetterin alǵa qoıýǵa, oqýshylardyń belsendiligin arttyratyn ádisterdi qoldanýǵa múmkindik jasaıdy. Tanymdyq belsendilik degenimizdiń ózi – oqýshylardyń oqýǵa, bilimge degen ynta - yqylasynyń, qushtarlyǵynyń erekshe bir kórinisi, ıaǵnı oqýshy bilim alýda ilgeri qaraı jyljyp, bilmeýden bilýge qaraı qadam basady.
№42 Hamza atyndaǵy jalpy orta mektep
mýzyka páni muǵalimi Maraımova Aqbota
Taqyryby: Jańashyl ádis - tásilder arqyly oqýshylardyń ónerge degen talǵamyn jáne qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Jospar
İ Kirispe
İİ Negizgi bólim
1. Mýzykalyq óner arqyly oqýshylardyń dúnıetanymyn, tanymdyq oı - órisiniń artýy.
2. Sabaqta jańashyl ádis - tásilderdi tıimdi paıdalana otyryp, oqýshylarǵa mýzykalyq ónerdiń qyr - syryn jetkize bilý.
3. Mýzykalyq ónerdiń bala tárbıesine yqpaly jáne shyǵarmashylyq belsendiligin arttyrý.
Keleshek urpaqty jeke tulǵa retinde qalyptastyryp, básekelestikke qabiletti bilimmen qarýlandyrý – búgingi kúnniń basty talaby. (N. Á. Nazarbaev)
Qazirgi kezde táýelsiz elimizdiń erteńi jas jastardyń biliminiń tereńdigimen ólshenedi. Bilimdi, jan - jaqty qabiletti urpaq – halqymyzdyń baǵa jetpes qazynasy. Búgingi tańda pedogogıka ǵylymynyń ózekti máseleleriniń biri – oqýshyny jan - jaqty damytýda, bilim berýde ulttyq qasıetterdi jete túsinetin urpaq daıyndaý.
Olaı bolsa, urpaǵymyzdy tártipsizdik sıaqty jaman qasıetterden saqtandyrý úshin mektep oqýshylarynyń bos ýaqytyn durys paıdalana bilip, sabaqtan tys is - sharalar arqyly ulttyq qundylyq qasıetterdi boıyna darytýymyz qajet. Óıtkeni oqýshylar boıyndaǵy zerigýshiliktiń ádepsizdikke soqtyratyndyǵyn, teris jolǵa bastaıtyndyǵyn mektep ómirinen jıi baıqaımyz. Ondaı jolǵa jibermeýdegi tosqaýyldan týǵan jol – halqynyń ádet - ǵurpyndaǵy, salt dástúrindegi, ónerdegi ádeptilik tanym - taǵylymy. Sondyqtan balalarymyzdyń sanasyna ulttyq ulaǵatty qasıetterdi sińire bilýdiń máni zor.
Bilim – órkenıettiliktiń ólshemi ári tetigi. Ólshem bolatyndyǵy – kez - kelgen memlekettiń rýhanı da, áleýmettik ekonomıkalyq dárejesi onda ómir súretin halyqtyń bilim deńgeıine baılanysty baǵalanady.
Sondyqtan, qazirgi tańdaǵy pedagogıka jańalyqtaryn, qazirgi qoldanyp júrgen oqytýdyń jańa tehnologıasy pán ereksheligine qaraı qoldana bilý – oqytýdyń maqsatyna jetýdiń birden - bir joly.
Mýzykalyq tanymdy damytýdyń mańyzdy kezeńi kórkem sananyń qalyptasýy. Bilim alýdyń alǵashqy kezeńinde barlyq oqýshylar birdeı aqyl toqtata qoımaǵandyqtan, olardyń minez-qulqynan erekshelikter baıqalyp turady. Olardyń mýzyka mádenıetiniń qaınar kózine degen qushtarlyǵy birte - birte paıda bolady. Olar ásem de áýezdi sazdyń qoǵamdaǵy ornyn, onyń qasıetterin bilýmen birge, qandaı tarıhı aqparat beretinin de sezingisi keledi.
Mýzykalyq tanymǵa degen qyzyǵýshylyq – qyzyq ári mańyzdy pedagogıkalyq proses. Sebebi dál osy tanymdyq proses arqyly qajetti bilim deńgeıin meńgerýge bolady. Osy negizde tárbıe berý mindetteriniń aýqymy keńip, kórkemdik qyzyǵýshylyq, tarıhı kózqarasty qalyptastyrýdyń da múmkindikteri týady. Bul proses oqýshylardyń biliktiligin jan - jaqty keńeıtip, mol tárbıe jumystaryn júzege asyrýǵa jaǵdaı jasaıdy. Bul kezeńniń mańyzdylyǵy oqýshylardyń jadynda mýzykalyq tanymynyń qalyptasýymen daralanady. Pedagogtik ujymnyń mundaı prosestiń qalyptasýyn tarıhı negizdegi jekelengen oı - pikilerdiń týýy negizinde baıqaǵany jón.
Oqýshylarmen jumys ústinde kórkemdik - estetıkalyq tanymnyń tereńdeýine oraı mýzykalyq aqparat kóleminde ulǵaıtyp otyrýǵa bolady. Kórkem tanym oqýshynyń turaqty belsendilik deńgeıin tanytatyn jeke tulǵaǵa tán qasıet bolǵandyqtan, onyń jas ereksheligi jaǵynan qalyptasý prosesi de erekshe nazar aýdarady. Sebebi jeke tulǵa, bir jaǵynan, óziniń ósip - órkendeý jolynda, ekinshiden, pedagogtik turǵydan áser etýdiń nátıjesinde qalyptasady. Jeke tulǵaǵa tán kórkem tanym adam dúnıetanymyn qalyptastyratyn qoǵamdyq pánderdiń yqpalymen de jınaqtalady.
Mýzykalyq - ádebı shyǵarmalardy, ertegi - epostardy, maqal - mátelderdi, ańyz áńgimelerdi, jumbaqtardy, jańyltpashtardy oqý - tárbıe úrdisinde keńinen paıdalanýdyń máni zor. Olar balalardyń ishki jan dúnıe sezimderine áser etip, tanymdyq - tárbıelik mánge ıe bolady. Orta mekteptiń án - kúı sabaǵynda halyq pedogogıkasy materıaldaryn paıdalaný oqýshyladyń oqýǵa degen sanaly kózqarasyn tereńdetip, bizge tanym mindetterin alǵa qoıýǵa, oqýshylardyń belsendiligin arttyratyn ádisterdi qoldanýǵa múmkindik jasaıdy. Tanymdyq belsendilik degenimizdiń ózi – oqýshylardyń oqýǵa, bilimge degen ynta - yqylasynyń, qushtarlyǵynyń erekshe bir kórinisi, ıaǵnı oqýshy bilim alýda ilgeri qaraı jyljyp, bilmeýden bilýge qaraı qadam basady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
