InfoHub Logo

Bip kúni jaý júrek jeti batyr kezdesip qalypty. Birinshisiniń aty — Shýls, ekinshisiniń aty — Iaklı, úshinshisiniń aty — Marlı, tórtinshisiniń aty — Erglı, besinshisiniń aty — Mıhel, altynshysynyń aty — Gans, al jetinshisiniń aty — Veıtlı eken.

Jeteýi jup jazbastan birge júrip, dúnıeni sharlap pále izdep, erlikterin jurtqa tanytpaqshy bolady.

«Saqtyqta qorlyq joq»,— dep, ustaǵa baryp, naıza soǵyp berýdi ótinedi. Jeteýine bir ǵana naıza soqtyryp alady, esesine naıza uzyn da berik bolsa kerek.

Naızadan jeteýi birdeı ustap alady. Alda naǵyz jaý júrek, naǵyz kúshti Shýls júredi. Al onyń sońynan — Iaklı, Iaklıdiń sońynan — Marlı, Marlıdiń sońynan — Erglı, Erglıdiń sońynan — Mıhel, Mıheldiń sońynan — Gans, al eń artta Veıtlı júrip otyrady.

Jeteýi bir kún júredi, eki kún júredi, úshinshi kún ymyrt jabyla aýmaqty shabyndyqqa kelip jetedi. Shabyndyqta shabylǵan shóp jatyr eken.

Jeti batyrdyń janynan bir ara ushyp ótedi. Jaı ushyp ótpeıdi, yz-yz etip, yzyńdap ótedi.

Batyr Shýlstiń záresi ushyp, naızany qolynan túsirip ala jazdaıdy.

— Oh!—deıdi ol joldastaryna.— Tyńdańdarshy, áne tyńdańdarshy! Baraban soǵyp jatyr.

Al Iaklı:

— Ax-Ax! Dáriniń ıisi shyǵady. Qazir zeńbirekpen atqylaıdy,— deıdi.

Muny estigen soń Shýlstiń tipti záresi ushyp, naızany tastaı sap, qasha jóneledi. Qashyp bara jatyp, shóp arasynda jatqan tyrnaýyshtyń basyn baıqamaı basyp qalady, saby mańdaıyna tars ete túsedi.

— Oıbaı-aı!—dep, batyr Shýls aıǵaı salady.— Óz erkimmen berilem, tutqynǵa alyńdar!

Iaklı, Marlı, Erglı, Mıhel, Gans, Veıtlı naızany tastaı salyp, olar da aıǵaılaıdy:

— Sen berilseń, biz de berilemiz! Bárimizdi de tutqynǵa alyńdar!

Ári aıǵaılap, beri aıǵaılap, tutqynǵa alatyn eshkim joǵyn kóredi: shabyndyqta ózderinen basqa jan joq eken.

— Bylaı,— deıdi Shýls.— Bul oqıǵa týraly aýzymyzdy ashpaıyq. Áıtpese, mazaq etip júrer.

Jeteýi bireýimiz birdeńe dep qoıǵansha úndemeıik dep kelisedi.

Birneshe kún ótken soń, jeteýi alǵashqydan da beter qorqynyshty iske tap bolady.

Jeteýi egis dalasynda kele jatyr edi, anandaı jerde kúnge qyzdyrynyp, qalǵyp bir qoıan otyr eken.

Qulaǵy tikireıgen, kózderi beıne áınek sekildi, úp-úlken.

Bizdiń batyrlar shoshyp ketedi: «Ne istesek eken, zytyp bersek pe; álde myna qubyjyqqa tap bersek pe»,— dep oılaı bastaıdy.

— Baýyrlar,— deıdi batyr Shýls,— aldymyzda qaýipti urys tur. Neǵurlym taısalmasaq, soǵurlym tez jeńemiz. Meniń oıymsha osylaı.

— Men de solaı oılaımyn,— dedi Iaklı.

— Men de,— deıdi Marlı.

— Men de,— deıdi Erglı.

— Men de,— deıdi Mıhel.

— Men de,— deıdi Gans.

— Men de,— deıdi eń artta kele jatqan Veıtlı.

Bári naızadan qosyla ustap, qoıanǵa qaraı júgire jóneledi. Biraz jer júgirip baryp, toqtaı qalady.

Eń artta kele jatqan Veıtlı:

— Batyr Shýls, tartynba,

Biz kelemiz artyńda,—

dep aıǵaı salady.

Al Shýls oǵan qarsy:

Veıtlı naǵyz aıǵaıshyl!

Veıtlı, óziń alǵa shyq!—

dep aıǵaılaıdy.

Kimniń alǵa shyǵýy jaıynda jeteýi kerise bastaıdy. Al qoıan bolsa, tyrp etpesten bir ornynda otyra beredi.

Aqyry Shýls batyrlyǵy ustap, qaıtadan júgire jóneledi, al basqa batyrlar onyń sońynan umtylady.

— Aıt! Áne! Aıt-aıt!—dep, Shýls aıǵaılaıdy.

— Aıt! Áne! Aıt-aıt!—dep, Iaklı aıǵaılaıdy.

— Aıt! Áne! Aıt-aıt!—dep, Marlı aıǵaılaıdy.

— Aıt! Áne! Aıt-aıt!—dep, Erglı aıǵaılaıdy.

— Aıt! Áne! Aıt-aıt!—dep, eń artta kele jatqan Veıtlı bárinen de qatty aıǵaılaıdy.

Sol-aq eken qoıan uıqydan oıanyp ketip, sekeń qaǵa jóneledi.

— Qap,— deıdi batyr Shýls,— demek, biz taǵy da masqara boldyq, álgi — qoıan eken.

Jeteýi ári qaraı júrip ketedi.

Bir úlken ózenniń jaǵasyna keledi, qaıyq kórinbeıdi, kópir joq. Ar jaqqa qalaı ótpek? Arǵy jaǵada qarmaq salyp bir balyqshy otyr eken. Shýls balyqshyǵy:

— Arǵy jaǵaǵa qalaı ótemiz?—dep aıǵaı salady.

— Ótkel izdegeı!—dep jaýap qatady balyqshy.

Balyqshynyń sózi Shýlske: «Óziń kelgeı» degendeı estiledi. Ol sýǵa túsip, jaldaı jóneldi. Birneshe qadam júrgennen keıin ary qaraı júre almaı toqtap qalady. Ózen tereń bolatyn, aıaǵy baldyrǵa shyrmalyp qalsa kerek. Basynan qalpaǵy sýǵa túsip, júzip bara jatqanda, ústine bir baqa shyǵyp alady. Shyǵyp alyp, baqyldaı bastaıdy.

— Baq, baq!

— Shýls bizdi shaqyryp tur. Júrińder, baraıyq,— deıdi Iaklı.

Bári birdeı sýǵa túsedi, aıaqtary baldyrǵa shyrmatyldy da qaldy.

— Oıbaı, sýǵa batyp baramyz! Kómektesińder, batyp baramyz!—dep aıǵaılap tur.

Arǵy jaǵadan qaıyqpen balyqshy kelip, ózennen shyǵaryp alǵansha solaı tura beredi.

Batyrlar jylynyp, ústi-bastaryn keptirip, úıdi-úıine taraıdy.

— Endi qaıtyp saıahatqa shyqpaımyn,— deıdi Shýls.

— Árıne, úıde otyrǵan jaqsy,— deıdi Iaklı.

— Úı jyly,— deıdi Marlı.

— Úı qurǵaq,— deıdi Erglı

— Úıde eshkim soqtyqpaıdy,- deıdi Mnhel.

— Úıde qus tósekte uıqtaýǵa bolady, - deıdi Gans.

— Úıde men eshkimnen qoryqpaımyn, - deıdi endi eń alǵa túsip alǵan Veıtlı

Mine, olar osyndaı batyrlar eken.

---