Jibek joly - saýda joly, dostyq joly, ǵylym joly
Taqyryby: Jibek joly - saýda joly, dostyq joly, ǵylym joly (prezentasıasymen)
Maqsaty: Uly Jibek jolynyń Qazaqstannyń ekonomıkalyq jáne mádenı damýyna tıgizgen ácepi týraly, osy jol arqyly taýarlar tasýmen qatar ǵylym, mádenıet, ónerdiń damyǵandyǵyn oqýshylarǵa túsindirý
Kórnekiligi: Jibek jolynyń kartasy, búktemeler, sýretter
Sabaqtyń túri: saıys sabaǵy
Sabaq ótý ádisi: oıyn túrleri arqyly jumys
Oqýshylardy eki topqa bólemiz. Sabaq eki toptyń arasynda saıys túrinde júrgiziledi
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
a) sálemdesý
á) eki topty oryndaryna jaıǵastyrý, toptyń atymen kópshilikti tanystyrý
I - top - “Taraz”toby II - top - “Otyrar” toby
Ár top ózderiniń emblemasyn daıyndaıdy, uranymen tanystyrady.
Saıystyń baǵdarlamasy:
1. ”Báıge”saıysy (Ár topqa 6 suraqtan beriledi)
“Taraz” tobyna qoıylatyn suraqtar:
1/Jibek jolynyń basy qaıdan bastalady?
2. Uly Jibek joly Qazaqstannyń qandaı qalalary arqyly ótti?
3. Uly Jibek joly arqyly Qazaqstan dalalaryna qandaı taýarlar ákelindi jáne qandaı taýarlar shetke shyǵaryldy?
4. Uly Jibek joly qaı aralyqtardy baılanystyrdy?
5. Halyqaralyq saýda joly arqyly Shyǵys elderinen neler satyla bastady?
6. Qytaıdyń jibegi búkil Eýrazıaǵa qaı ǵasyrdan bastap áıgili bola bastady?
“Otyrar” tobyna qoıylatyn suraqtar:
1. Uly Jibek joly arqyly qandaı dinder taraldy?
2. Halyqaralyq saýda joly arqyly qandaı jan - janýarlar satyla bastady?
3. Jibek óndirýdi qytaılar nege qupıa saqtaǵan?
4. Qytaıdyń ádemi farfordan jasalǵan buıymdary Qazaqstannyń qandaı qalalarynan tabyldy?
5. Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy qalalar qandaı jaǵdaılarǵa zor paıdasyn tıgizdi?
6. Saýda kezindegi qarym - qatynas, ekonomıkalyq baılanys sharýashylyqtyń qandaı túrlerin úırenýge sebepshi boldy?
II.”Kim jyldam?” oıyny.
Oıynnyń sharty: Ár top Jibek jolynyń boıyndaǵy eki qalanyń atyn atap, sol qalaǵa tez sholý jasap shyǵady. Mysaly: Otyrar, Taraz; Ispıdjab, Shaýǵar. Bul jerde ýaqyt eseptelinedi. Beriletin ýaqyt 2 - Z mınýt.
III. Jármeńke ótkizý. (kórinis arqyly)
Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy eń kóne, ápi baı Taraz qalasynda ótip jatqan jármeńkeden kópinic:
1. 0rys saýdagerleriniń qatary. Satylatyn buıymdar: ań terileri, qarý - jaraq, etikter, aǵashtan jasalǵan ydystar. Úlken samovarda sháı qaınap turady. Onyń janynda án salyp, bı bılep jatqan adamdar.(aıqaılap óz taýarlaryn satyp turǵan saýdageler). Bul jerdegi eń qymbat taýarlar sileýsin men aq aıýdyń úlken tepici. Sileýsinniń tepici, bes qoıan turady.
2. Úndi saýdagerleriniń qatary. Naǵyz tipi pilder, maımyldar, fakır fleıtasy daýsyna yrǵatylǵan jylandar, bılep júrgen bıshi qyzdar.(qyzdar úndi bıin bıleıdi.)
2. Qytaı saýdagerleriniń qatary. Taýarlary eń kórnekti orynda farfor ydystary, neshe túrli dárilik ósimdikter, jibek matalary.(Bul jerde kytaı emshici aýrýǵa em - dom jasaýdy kórsetip turady.)
3. Jergilikti turǵyndar bazar qojaıyndary. Satylatyn taýarlary ıleyi jetken qoı tepileri, jastyqtar, qulan tepicimen qaptalǵan erler, kúmis at - turmandar, kórpeler, maqta tuqymyn, maldardy qoıady.
IV. ”Óz syńaryńdy tap” oıyny.
Oıynnyń sharty: Munda jup kartochkalar daıyndalady. Bireýinde - suraqtar, ekinshisinde - jaýaptarǵa arnalǵan tipek syzbalar. Bir suraq pen onyń jaýabyna arnalǵan kartochkalardyń túctepi birdeı bolady. Oqýshylar kartochkalardy ózderi tańdaıdy. Sodan keıin syńaryn tayyp, bipre jumys isteıdi. Tapsyrmany jyldam, ápi durys oryndaǵandar jeńimpaz atanady.
V. Top jetekshileriniń saıysy.
Top jetekshilerine beriletin suraqtar: jaýapty naqty, ári jyldam berý kerek.
1. Uly Jibek jolynyń ómip súrýin toqtatý cebebi nede?
J: (teńiz saýda jolynyń paıda bolýyna baılanysty)
2. Uly Jibek jolynyń gúldengen baǵytyn atańdar.
J:(Qytaıdan Jetisý jáne Ońtústik arqyly batysqa)
3. Qytaı jibek óndirý tásilin kupıa saqtaǵan. Biraq soǵan qaramastan onyń qupıasyn syrtqa alyp shyqqan kimder?
J:(jibek qurtyn adamdar qýys qýraıdyń ishine salyp, tipti áıelder shashynyń arasyna tyǵyp alyp shyqqan).
Qorytyndylaý.
Sońynda jeńimpazdar anyqtalady. Jeńgen topqa syılyq tapsyrylady.
Maqsaty: Uly Jibek jolynyń Qazaqstannyń ekonomıkalyq jáne mádenı damýyna tıgizgen ácepi týraly, osy jol arqyly taýarlar tasýmen qatar ǵylym, mádenıet, ónerdiń damyǵandyǵyn oqýshylarǵa túsindirý
Kórnekiligi: Jibek jolynyń kartasy, búktemeler, sýretter
Sabaqtyń túri: saıys sabaǵy
Sabaq ótý ádisi: oıyn túrleri arqyly jumys
Oqýshylardy eki topqa bólemiz. Sabaq eki toptyń arasynda saıys túrinde júrgiziledi
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
a) sálemdesý
á) eki topty oryndaryna jaıǵastyrý, toptyń atymen kópshilikti tanystyrý
I - top - “Taraz”toby II - top - “Otyrar” toby
Ár top ózderiniń emblemasyn daıyndaıdy, uranymen tanystyrady.
Saıystyń baǵdarlamasy:
1. ”Báıge”saıysy (Ár topqa 6 suraqtan beriledi)
“Taraz” tobyna qoıylatyn suraqtar:
1/Jibek jolynyń basy qaıdan bastalady?
2. Uly Jibek joly Qazaqstannyń qandaı qalalary arqyly ótti?
3. Uly Jibek joly arqyly Qazaqstan dalalaryna qandaı taýarlar ákelindi jáne qandaı taýarlar shetke shyǵaryldy?
4. Uly Jibek joly qaı aralyqtardy baılanystyrdy?
5. Halyqaralyq saýda joly arqyly Shyǵys elderinen neler satyla bastady?
6. Qytaıdyń jibegi búkil Eýrazıaǵa qaı ǵasyrdan bastap áıgili bola bastady?
“Otyrar” tobyna qoıylatyn suraqtar:
1. Uly Jibek joly arqyly qandaı dinder taraldy?
2. Halyqaralyq saýda joly arqyly qandaı jan - janýarlar satyla bastady?
3. Jibek óndirýdi qytaılar nege qupıa saqtaǵan?
4. Qytaıdyń ádemi farfordan jasalǵan buıymdary Qazaqstannyń qandaı qalalarynan tabyldy?
5. Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy qalalar qandaı jaǵdaılarǵa zor paıdasyn tıgizdi?
6. Saýda kezindegi qarym - qatynas, ekonomıkalyq baılanys sharýashylyqtyń qandaı túrlerin úırenýge sebepshi boldy?
II.”Kim jyldam?” oıyny.
Oıynnyń sharty: Ár top Jibek jolynyń boıyndaǵy eki qalanyń atyn atap, sol qalaǵa tez sholý jasap shyǵady. Mysaly: Otyrar, Taraz; Ispıdjab, Shaýǵar. Bul jerde ýaqyt eseptelinedi. Beriletin ýaqyt 2 - Z mınýt.
III. Jármeńke ótkizý. (kórinis arqyly)
Uly Jibek jolynyń boıyndaǵy eń kóne, ápi baı Taraz qalasynda ótip jatqan jármeńkeden kópinic:
1. 0rys saýdagerleriniń qatary. Satylatyn buıymdar: ań terileri, qarý - jaraq, etikter, aǵashtan jasalǵan ydystar. Úlken samovarda sháı qaınap turady. Onyń janynda án salyp, bı bılep jatqan adamdar.(aıqaılap óz taýarlaryn satyp turǵan saýdageler). Bul jerdegi eń qymbat taýarlar sileýsin men aq aıýdyń úlken tepici. Sileýsinniń tepici, bes qoıan turady.
2. Úndi saýdagerleriniń qatary. Naǵyz tipi pilder, maımyldar, fakır fleıtasy daýsyna yrǵatylǵan jylandar, bılep júrgen bıshi qyzdar.(qyzdar úndi bıin bıleıdi.)
2. Qytaı saýdagerleriniń qatary. Taýarlary eń kórnekti orynda farfor ydystary, neshe túrli dárilik ósimdikter, jibek matalary.(Bul jerde kytaı emshici aýrýǵa em - dom jasaýdy kórsetip turady.)
3. Jergilikti turǵyndar bazar qojaıyndary. Satylatyn taýarlary ıleyi jetken qoı tepileri, jastyqtar, qulan tepicimen qaptalǵan erler, kúmis at - turmandar, kórpeler, maqta tuqymyn, maldardy qoıady.
IV. ”Óz syńaryńdy tap” oıyny.
Oıynnyń sharty: Munda jup kartochkalar daıyndalady. Bireýinde - suraqtar, ekinshisinde - jaýaptarǵa arnalǵan tipek syzbalar. Bir suraq pen onyń jaýabyna arnalǵan kartochkalardyń túctepi birdeı bolady. Oqýshylar kartochkalardy ózderi tańdaıdy. Sodan keıin syńaryn tayyp, bipre jumys isteıdi. Tapsyrmany jyldam, ápi durys oryndaǵandar jeńimpaz atanady.
V. Top jetekshileriniń saıysy.
Top jetekshilerine beriletin suraqtar: jaýapty naqty, ári jyldam berý kerek.
1. Uly Jibek jolynyń ómip súrýin toqtatý cebebi nede?
J: (teńiz saýda jolynyń paıda bolýyna baılanysty)
2. Uly Jibek jolynyń gúldengen baǵytyn atańdar.
J:(Qytaıdan Jetisý jáne Ońtústik arqyly batysqa)
3. Qytaı jibek óndirý tásilin kupıa saqtaǵan. Biraq soǵan qaramastan onyń qupıasyn syrtqa alyp shyqqan kimder?
J:(jibek qurtyn adamdar qýys qýraıdyń ishine salyp, tipti áıelder shashynyń arasyna tyǵyp alyp shyqqan).
Qorytyndylaý.
Sońynda jeńimpazdar anyqtalady. Jeńgen topqa syılyq tapsyrylady.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.