InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: § 33. Qazaqstannyń XIV - XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneri. (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: XIV - XV ǵasyrlardaǵy sáýlet óneriniń damý tarıhyna toqtala otyryp, onyń tamasha úlgileri - eskertkishter, qoldanbaly óner týyndylary, keseneler tarıhy, sol zamandaǵy qurylys materıaldarynyń sapasy týraly túsinik berý.
Damytýshylyq: Bizdiń ólkemizdegi kesenelerdiń, ásem ǵımarattardyń bezendirilýindegi erekshelikterin salystyra otyryp, halqymyzdyń baı mádenıetimen oqýshylardy tanystyrý.
Tárbıelik: Oqýshylardy óz jerindegi tarıhı eskertkishterdiń qundylyǵyn baǵalaı bilýge, ony qorǵaýǵa jáne mádenıetimizdiń odan da joǵary deńgeıde damýyna úles qosýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túpi: aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: topqa bólip oqytý
Sabaqtyń kórnekiligi: karta, kesenelerdiń cypettepi. tipek syzbalar
Pánaralyq baılanys: ádebıet, geografıa, beıneleý ónepi

Sabaqtyń qurylysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Úı tapsyrmasyn suraý.
3. Sabaqty pysyqtaý.
4. Jańa sabaq.
a. "Kósh" oıyny.
á. Sózjumbaq
b. Sózdik qor.
v. Shuǵyl este saqtaý.
5. Sabaqty pysyqtaý.
6. Qorytyndylaý.
7. 0qýshylardyń bilimin baǵalaý.
8. Úıge tapsyrma berý.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi. Sabaqtyń maqsaty habarlanyp, oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
2. Úıge berilgen tapsyrmany suraý.
Synyptaǵy oqýshylardy úsh topqa bólemiz. A, B, V toptary. Árbir toptyń jetekshisi konvertten suraqtardy ózderi tańdap alyp, tobymen 6ipre daıyndalady. Qaı top daıyn bolsa, sol top jaýap beredi. Daıyndalýǵa 2 - 3 mınýt ýaqyt beriledi. Top jetekshisinde baǵalaý paraǵy bar, sol boıynsha jaýap bergen oqýshylardy baǵalap otyrady.
№1
1. Materıaldyq mádenıet degenimiz ne?
2. Dinı nanym - senimderdiń qandaı túrlerin bilesińder?
Z. Ádebıet pen qatar taǵy qandaı óner damydy?
№2
1. Rýhanı mádenıet dep qandaı mádenıetti aıtamyz?
2. Shamanızm qandaı nanym - senimderde saqtalǵan?
Z. Qandaı ańyz - áńgimelerde aspan deneleri týraly aıtylady?
№3
1. Aýyz ádebıetiniń qandaı janrlaryn bilesińder?
2. Musylman dini qaı handar kezinde keńinen tarala bastady?
Z. Otqa tabyný, tasattyq yrymdary neni bildiredi? Onyń maǵynasyn túsindirińder.
Qosymsha qoıylatyn suraqtar:
1. Turaqty úı - jaılar qaı aımaqtarda salynǵan?
2. Qazaq halqynyń kıim-keshekteri negizinen qandaı ónimderden jasalǵan?
3. Materıaldyq ıgilikterdi óndirý úshin eń qajetti nárseler ne?
3. Úıge berilgen tapsyrmany qorytyndylaı otyryp, jańa sabaqty bastaý.
4. Jańa sabaq: topqa bóle otyryp, taqyryp boıynsha tapsyrma berý.
a) «Kósh» oıyny
Taqtaǵa 9 túıeniń sýreti ilinedi, túıeniń órkeshinde suraqtar berilgen. Oıyn barysynda ár toptyń basshysy 3 suraqtan alyp tobymen aqyldasa otyryp jaýap beredi.
1. Sáýlet óneri degen qandaı óner?
2. Arystanbab kesenesi qansha ret qaıta salyndy, nege?
3. Qoja Ahmet Iasaýı kesenesiniń qurylysy jaıly ne bilesizder? Keseneni kim saldyrdy?
4. Rabıǵa Sultan Begimniń kesenesi týraly ne bilesińder?
5. Arheologıalyq zertteý jumystarynyń barysynda qandaı sáýlet óneriniń eskertkishteri belgili boldy?
6. Monsha qaı qaladan tabylǵan?
7. Alasha han kesenesi qaı jerde ornalasqan? Keseneniń qandaı ereksheligi bar?
8. Qoldanbaly óner degenimiz qandaı óner?
9. Sheber ǵımarat sándi bolý úshin nelerge kóńil bóldi?

á) Sózjumbaq
1. Qoja Ahmet Iassaýı kesenesin saldyrǵan uly adam. (Temip )
2. Otyrardaǵy erekshe kóńil aýdarylǵan arhıtektýralyq qurylys. ( Monsha )
3. Ońtústik Qazaqstandaǵy Uly kitaphana qıratylǵan qala.
(Otyrar)
4. Qoja Ahmettiń rýhanı ustazy. ( Arystan bab )
5. Kesene sóziniń sınonımy. ( Kúmbez )
T E M İ R
M O N Sh A
O T Y R A R
A R Y S T A N B A B
K Y M B E 3

6) Sózdik qor ( 1 mınýt )
Sáýlet ónepi, kúmbez, monsha, Otyrar, Arystanbab, Túrkistan, Taraz, kesene, sheber, ǵımarat, din, Aısha 6ı6i, Alasha han, Kókkesene, Ámip Temip, kitaphana, aqyn, Rabıǵa Sultan Begim, áshekeıleý, oıý - órnek, kippish, áınek, syr.
V. Shuǵyl este saqtaý.
Taqtaǵa jeti sóz jazylady.. Sonan soń eki - úsheýin óshirip tastap, óshirilgen sózderdi oqýshylar jyldam aıtyp qaıtalaıdy.. Eger jyldam sol sózderdi este saqtap aıtyp bere alsa, onda upaı jınaıdy.
5. Jańa sabaqty bekitý suraqtary. Oqýshylardyń búgingi sabaqtan alǵan bilimin jınaqtaý úshin tómendegishe bekitý suraqtaryn qoıamyn.
1. Arystan bab qaı ǵasyrlarda ómir súrdi? Kesenesi qaı jerde ornalasqan?
2. Arystan bab kimniń ustazy?
3. Qoja Ahmet Iassaýıdiń kesenesi qaı ǵasyrda salyndy, ol kisini kim dep bilesińder?
4. Sol ǵasyrda qandaı óner damydy?
5. Alasha han kesenesiniń ereksheligin aıt, sýrettep ber?
6. Rabıǵa Sultan Begimniń kesenesi qaı jerde ornalasqan?
Qorytyndylaý. Ulttyq sáýlet óneri eskertkishteriniń qurylys materıaldaryn jasaýda halyqtyń ishinen shyqqan belgili usta qurylysshylardyń jumysy óte zor boldy. Olar quıǵan kirpish ǵasyrlar boıy 6epiktigin saqtap, boıaýlary osy kezge deıin árin joǵaltpady. Sándi bolýy úshin qoldanylǵan jyltyraq qysh qaptamalar boıaýynyń quramy búgingi kúnge deıin syryn ashpaı kele jatqan qupıa.
6. Baǵalaý paraǵyn alyp, ár toptaǵy oqýshynyń jumysyna baılanysty jeke baǵalar qoıý. Jeńgen topqa oryn berý.
7. Úıge tapsyrma berý: § 33 oqý, referattar jazý.