Kólde Ǵabıt Músirepov
Sabaqtyń taqyryby: Kólde Ǵabıt Músirepov
Sabaqtyń maqsaty: Jer – Ana – adam balasynyń máńgilik ortaq besigi degen uǵym boıynsha maǵlumat berý
Mindetteri: 1) Kól jáne kól qustarynyń tirshiligi týraly áńgimeleý.
2) Kól sýynyń paıdasy, Atyraý ólkesindegi sý qoımalary týraly derekti maǵlumat berý.
3) Mátindegi jaǵymsyz keıipker róli boıynsha balalardy izgi adamgershilik qasıetterge tárbıeleý.
4) Tabıǵatty qorǵaý týraly zań jáne tabıǵat erejesin qurý.
Sabaqtyń túri: Shyǵarmashylyq sabaq.
Sabaqtyń ádisi: STO: Oı shaqyrý, damyta oqytý, oqýshy jaýabymen basqarý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta (sýretter toptamasy, syzbalar, tirek sózder, karta: «Atyraý oblysynyń fızıkalyq kartasy»)
Sabaqtyń júrisi: İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
1. Sýretpen jumys.
2. Shyǵarmashylyq jumysty tyńdaý. 1) sý qustary týraly derekti áńgimeler. 2) «Dala» S. Seıfýllınniń óleńin jatqa oqý.
3) Jumbaq sheshý: Qashanda yrysqa toly,
Kóktemniń keletin joly.
Aýyl syrtynda saıda,
Jatyr úlken aına.
İİ. Maǵynany túsiný.
1. Sýretti kestemen jumys: Ǵ. Músirepov qazaqtyń asa kórnekti jazýshysy.
2. Tirek bilimdi qaıtalaý: Pánaralyq baılanys: Dúnıetaný
3. Syzbamen jumys. «Ózender»
4. Kartamen jumys
5. Syzbamen jumys «Kólder»
Aıǵyrkól
Aıǵyrkól — Atyraý oblysy Qyzylqoǵa aýdany Qarabaý kentinen ońtústikke qaraı 19 km jerde ornalasqan kól. Aýmaǵy 16, 1 km ². Uzyndyǵy 5, 1 km, eni 1, 7 km. Sýy tushshy. Kóldi Jaryp shyqqan ózeni kesip ótedi. Taban balyq ósedi. Qarasha aıynyń aıaǵynda muzy qatyp, kókek aıynyń bas kezinde erıdi.
Bólekaıaq
Bólekaıaq – Oıyl alabyndaǵy kól. Atyraý oblysyndaǵy Inder aýdanynda Qarabaý aýmaǵynan ońtústik - batysqa qaraı 30 km jerde ornalasqan. Kól teńiz deńgeıinen 17, 5 m tómen jatyr. Aýmaǵy 13, 5 km ². Uzyndyǵy 9, 5 km. Jazda qurǵap qalady. Sýy kermek. Bóleaıaqtan ózi attas ózen aǵyp shyǵady. Sýy qarashanyń ortasynda qatyp, sáýirdiń basynda erıdi. Kól alaby mal jaıylymyna paıdalanylady.
Inder – Kaspıı oıpaty alabyndaǵy tuzdy tuıyq kól.
Atyraý oblysynyń Inder aýdany aýmaǵynda. Sharasynyń aýmaǵy 110 km ². Uzyndyǵy 13, 5 km, eni 11 km, eń tereń jeri 0, 7 m, jaǵalaý syzyǵynyń uzyndyǵy 40 km. Negizgi tolyǵý kózi aınalasyndaǵy sazdardan shyǵatyn tuzdy bulaqtar. Kólge jyly 1, 5 mln. tonnaǵa deıin tuz (negizinen NaCl) shógedi. Inder kólinen quramynda brom, kalıı bar joǵary sapaly as tuzy óndiriledi. Al kóldiń laıly saz - balshyǵy túrli aýrýlardy emdeýge paıdalanylady.
6. Mátinmen jumys. 1) oqý
2) sózdik jumysy
3) suraqtar
4) tapsyrma
Sózdik jumysy:
Ottady - toıdy
Sý ishti - qandy
Dońyz - aram nıetti, qaskúnem
Saqaldy bastarymen - eresek, úlken
Suraqtar: - Jaǵymsyz keıipker rólinde qaı
qusty atar ediń?
- Ol nege aram nıetti?
Tapsyrma: Tabıǵat dostarynyń erejelerin qur:
7. Tujyrym jasaý:
QR Konstıtýsıasy 38 – bap:
Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary tabıǵatty saqtaýǵa jáne tabıǵat baılyqtaryna uqypty qaraýǵa mindetti.
TABIǴAT DOSTARYNYŃ EREJELERİ:
• Aǵashtar men butalardyń butaqtaryn syndyrma.
• Aǵashtardyń qabyǵyn zaqymdama.
• Ormandaǵy jáne shalǵyndaǵy gúlderdi julma. Ádemi ósimdikter tabıǵattyń kórki bolyp, qulpyryp tura bersin!
• Kóbelekterdi, aralardy, ınelikterdi jáne basqa da jándikterdi aýlama.
• Baqa, qurbaqalardy qorǵa.
• Jabaıy ańdardy aılama, olardy úıińe áketpe.
• Qustardyń uıasyn buzba, balapandaryn shyryldatpa.
• Ormanǵa, shalǵynǵa, ózen, teńizderdiń jaǵasyna barǵanda, qoqystaryńdy shashyp ketpe.
• Sý qoımalaryna qoqys tastama. Ormanda shýlama.
III. Qorytyndy
Búgingi sabaqtan ne úırendiń?
Úıge tapsyrma: Mátinge súıenip sýret boıynsha áńgime qurastyr. Áńgimeńde sylanyp otyrǵan aqqý, myńdaǵan úırek, syrlasyp otyrǵandaı, sýyldap kelip kólge qonady degen sózderdi paıdalan.
Sabaqtyń maqsaty: Jer – Ana – adam balasynyń máńgilik ortaq besigi degen uǵym boıynsha maǵlumat berý
Mindetteri: 1) Kól jáne kól qustarynyń tirshiligi týraly áńgimeleý.
2) Kól sýynyń paıdasy, Atyraý ólkesindegi sý qoımalary týraly derekti maǵlumat berý.
3) Mátindegi jaǵymsyz keıipker róli boıynsha balalardy izgi adamgershilik qasıetterge tárbıeleý.
4) Tabıǵatty qorǵaý týraly zań jáne tabıǵat erejesin qurý.
Sabaqtyń túri: Shyǵarmashylyq sabaq.
Sabaqtyń ádisi: STO: Oı shaqyrý, damyta oqytý, oqýshy jaýabymen basqarý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta (sýretter toptamasy, syzbalar, tirek sózder, karta: «Atyraý oblysynyń fızıkalyq kartasy»)
Sabaqtyń júrisi: İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
1. Sýretpen jumys.
2. Shyǵarmashylyq jumysty tyńdaý. 1) sý qustary týraly derekti áńgimeler. 2) «Dala» S. Seıfýllınniń óleńin jatqa oqý.
3) Jumbaq sheshý: Qashanda yrysqa toly,
Kóktemniń keletin joly.
Aýyl syrtynda saıda,
Jatyr úlken aına.
İİ. Maǵynany túsiný.
1. Sýretti kestemen jumys: Ǵ. Músirepov qazaqtyń asa kórnekti jazýshysy.
2. Tirek bilimdi qaıtalaý: Pánaralyq baılanys: Dúnıetaný
3. Syzbamen jumys. «Ózender»
4. Kartamen jumys
5. Syzbamen jumys «Kólder»
Aıǵyrkól
Aıǵyrkól — Atyraý oblysy Qyzylqoǵa aýdany Qarabaý kentinen ońtústikke qaraı 19 km jerde ornalasqan kól. Aýmaǵy 16, 1 km ². Uzyndyǵy 5, 1 km, eni 1, 7 km. Sýy tushshy. Kóldi Jaryp shyqqan ózeni kesip ótedi. Taban balyq ósedi. Qarasha aıynyń aıaǵynda muzy qatyp, kókek aıynyń bas kezinde erıdi.
Bólekaıaq
Bólekaıaq – Oıyl alabyndaǵy kól. Atyraý oblysyndaǵy Inder aýdanynda Qarabaý aýmaǵynan ońtústik - batysqa qaraı 30 km jerde ornalasqan. Kól teńiz deńgeıinen 17, 5 m tómen jatyr. Aýmaǵy 13, 5 km ². Uzyndyǵy 9, 5 km. Jazda qurǵap qalady. Sýy kermek. Bóleaıaqtan ózi attas ózen aǵyp shyǵady. Sýy qarashanyń ortasynda qatyp, sáýirdiń basynda erıdi. Kól alaby mal jaıylymyna paıdalanylady.
Inder – Kaspıı oıpaty alabyndaǵy tuzdy tuıyq kól.
Atyraý oblysynyń Inder aýdany aýmaǵynda. Sharasynyń aýmaǵy 110 km ². Uzyndyǵy 13, 5 km, eni 11 km, eń tereń jeri 0, 7 m, jaǵalaý syzyǵynyń uzyndyǵy 40 km. Negizgi tolyǵý kózi aınalasyndaǵy sazdardan shyǵatyn tuzdy bulaqtar. Kólge jyly 1, 5 mln. tonnaǵa deıin tuz (negizinen NaCl) shógedi. Inder kólinen quramynda brom, kalıı bar joǵary sapaly as tuzy óndiriledi. Al kóldiń laıly saz - balshyǵy túrli aýrýlardy emdeýge paıdalanylady.
6. Mátinmen jumys. 1) oqý
2) sózdik jumysy
3) suraqtar
4) tapsyrma
Sózdik jumysy:
Ottady - toıdy
Sý ishti - qandy
Dońyz - aram nıetti, qaskúnem
Saqaldy bastarymen - eresek, úlken
Suraqtar: - Jaǵymsyz keıipker rólinde qaı
qusty atar ediń?
- Ol nege aram nıetti?
Tapsyrma: Tabıǵat dostarynyń erejelerin qur:
7. Tujyrym jasaý:
QR Konstıtýsıasy 38 – bap:
Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary tabıǵatty saqtaýǵa jáne tabıǵat baılyqtaryna uqypty qaraýǵa mindetti.
TABIǴAT DOSTARYNYŃ EREJELERİ:
• Aǵashtar men butalardyń butaqtaryn syndyrma.
• Aǵashtardyń qabyǵyn zaqymdama.
• Ormandaǵy jáne shalǵyndaǵy gúlderdi julma. Ádemi ósimdikter tabıǵattyń kórki bolyp, qulpyryp tura bersin!
• Kóbelekterdi, aralardy, ınelikterdi jáne basqa da jándikterdi aýlama.
• Baqa, qurbaqalardy qorǵa.
• Jabaıy ańdardy aılama, olardy úıińe áketpe.
• Qustardyń uıasyn buzba, balapandaryn shyryldatpa.
• Ormanǵa, shalǵynǵa, ózen, teńizderdiń jaǵasyna barǵanda, qoqystaryńdy shashyp ketpe.
• Sý qoımalaryna qoqys tastama. Ormanda shýlama.
III. Qorytyndy
Búgingi sabaqtan ne úırendiń?
Úıge tapsyrma: Mátinge súıenip sýret boıynsha áńgime qurastyr. Áńgimeńde sylanyp otyrǵan aqqý, myńdaǵan úırek, syrlasyp otyrǵandaı, sýyldap kelip kólge qonady degen sózderdi paıdalan.
You Might Also Like
