InfoHub Logo

Matematıka 4 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Kóp tańbaly sandardy bir tańbaly sanǵa aýyzsha kóbeıtý jáne bólý tásilderi
Silteme: Matematıka oqýlyǵynyń ádistemesi, ǵalamtor
Sabaqtyń jabdyǵy: qosymsha tapsyrmalar jazylǵan úlestirmeler, kesteler
Maqsaty: kóp tańbaly sandardyń ótilgen esepteý tásilderin bekitý; oqyp - úırengen tásilderdi meńgerý deńgeıin anyqtaý jáne túzetýler júrgizý.
Topqa bólý
Oqýshylarǵa kesilgen sýretter úlestiriledi.
Yntymaqtastyq atmosferasy
Oqýshylar sheńber jasap turady. Muǵalim kelesi oqýshyǵa úlken júrekti usynyp turyp, búgingi kúnine sáttilik tileıdi.
Úı tapsyrmasyn pysyqtaý
Kóbeıtý kestesin suraý

İ. Ótkendi pysyqtaý:
«Toppen jumys» «Altyn kúz aǵashyn qurastyraıyq» oıyny:

460*10 ꞊□
460t꞊□s
49*1000 ꞊□
49m꞊□mm
9080: 10 ꞊□
□m ꞊ 90 dm
□t꞊49000kg
□km ꞊49000m
460m ꞊□dm
460sm꞊□dm
49000: 1000꞊□
49000mm꞊□m
9080s꞊□t
9080sm꞊□dm
□kg꞊49t
49000m꞊□km

İÚ. Jańa sabaq: «Oılaýdyń alty qalpaǵy»
1. «Aq qalpaq» túsindirý, eske túsirý, qaıtalaý.
Qosyndyny sanǵa qalaı kóbeıtýge bolady?
(a + b) ∙ s = a ∙ s + b ∙ s
s ∙ (a + b) = s ∙ a + s ∙ b
qosyndyny sanǵa kóbeıtý úshin, ár qosylǵyshty sol sanǵa kóbeıtip, shyqqan mánderin qosady.

Qosyndyny sanǵa qalaı bólýge bolady?
(a + b): s = a: s + b: s
Qosyndyny sanǵa bólý úshin qosylǵyshtardy sanǵa jeke - jeke bólip shyqqan mánderin qosady.

Oqýlyqta berilgen tapsyrmalardy oryndaý.
«Sary qalpaq»
23*2 ------- 230*2 ------- 2300*2 ------- 23000*2 ------- 230000*2
23*4 ------- 230*4 ------- 2300*4 ------- 23000*4 ------- 230000*4
23*2 kóbeıtý úshin 23 - ti 20 jáne 3 dep alyp, 20 - ny 2 kóbeıtem 40, 3 ti 2 - ge kóbeıtem 6, 40 qosam 6, shyqqan sandy oqımyn 46

«Jasyl qalpaq»
46: 2 ------- 460: 2 ------- 4600: 2 ------- 46000: 2 ------- 460000: 2
92: 2 ------- 920: 2 ------- 9200: 2 ------- 92000: 2 ------- 920000: 2
46 - ny 2 bólý úshin 46 - ny 40 jáne 6 dep alyp, 40 - ty 2 - ge bólem, 20, 6 - ny 2 - ge bólem 3, 20 - ǵa 3 - ti qosamyn. Shyqqan sandy oqımyn 23
92 - ni 2 - ge bólý úshin 92 - ni 2 - ge bólinetindeı qolaıly qosylǵyshtarǵa jikteımin, 80 jáne12. 80 - di 2 - ge bólem 40, 12 - ni 6 - ǵa bólem 6. Shyqqan sandy oqımyn. 46.

«Qyzyl qalpaq»
3*8 ------- 30*8 ------- 300*8 ------- 3000*8 ------- 30000*8
24: 8 ----- 240: 8 ------ 2400: 8 ------ 24000: 8 ------ 240000: 8
Kóbeıtý jáne bólý ózara keri amal, kóbeıtýdi bólýmen tekseremiz.

Iaǵnı 3*8 ꞊24 olaı bolsa, 24 - ti 8 bólsek3 shyǵady.
«Qara qalpaq»
Ózderiniń qarsy pikirlerimen jaýap beredi.
1 mysal:
1. Ár baǵandaǵy 1 - shi kóbeıtkish óziniń aldyndaǵy 1 - shi kóbeıtkishten 10 ese artyq.
1 - shi qatardaǵy 2 - shi kóbeıtkish 2 - shi qatardaǵy 2 - shi kóbeıtkishten 2 ese kem.
2 - mysal
Ár baǵandaǵy bólingish aldyńǵy baǵandaǵy bólingishten 10 ese artyq
1 - shi qatardaǵy bólingish 2 - shi qatardaǵy bólingishten 2 ese kem.
3 mysal
Ár baǵandaǵy 1 - shi kóbeıtkish óziniń aldyndaǵy 1 - shi kóbeıtkishten 10ese artyq
Ár baǵandaǵy bólingish óziniń aldyndaǵy bólingishten 10 ese artyq.
«Kók qalpaq»