InfoHub Logo

Turar búgin erte oıandy. Birden joldastary esine tústi. «Erteń taýǵa shyǵaıyq, shańǵy tebeıik, mektepke erterek kel», — degen olar. Sol jaıdy ol keshine sheshesine aıtyp edi. Álpesh úlken ala kózin balasyna ótkir qadap turyp qalǵan. Bul onyń «barmaısyń, túnimen jótelip shyqtyń, aýyryp kalasyń», — degeni. Sheshe minezine syralǵy bala ony jaqsy túsinedi. Bir mezet ol: «Ras, jótelsem, jóteletin shyǵarmyn. Uıyqtap jatqanda, qoryldaısyń, desem, mamamnyń ózi de «ket ári» dep, nanbaıdy ǵoı, kim bilipti», — dep kúdik-tenetin de.

Sonda da ol «qaıtsem mamamnyń kóńilin tabamyn» dep túnimen ala kóńil bolyp jatty. Baıqaýsyzda jótelip qalmaýǵa tyrysty. .

Mine, endi zavod gýdogi de aıqaılady. Tańǵy segiz bolyp qalsa da, qystyń uzaq túni enjar seıilip, úı ishine endi-endi ǵana ala sáýle enip keledi. Qarsy qabyrǵada ilýli turǵan áke-sheshesiniń jas kezderinde bastaryn túıistirip túsken sýretiniń jalpy nobaıy ǵana kóri-nedi.

Turar túregeldi. Anasynyn qasyna áldeneshe bardy. Oıata almady. Batyly jetpedi. Aına aldyna keldi. Sheshesine tartqan úlken ala kózin ýqalady: Mandaıyna úıile túsip turǵan kekilin joǵary qaıyrdy. Kóziniń aldyndaǵy tompaqty isken be dep basyp edi — únemi kóterilip turatyn bet súıegi eken. Ol da buǵan mamasynan aýysqan. Biraq murnyn aıt, ıilip kelgen qońqaq muryny naǵyz papasynyń murynyndaı. Turar sál oılanyp turdy da sekire bastady. Fızzarádka jasaǵan bolyp edendi dúrsildetti. Alaqanyn shartyldatty.

Birazǵa deıin túsim eken dep, uıqyly-oıaý túsinbeı jatqan Álpesh ala kózin keń ashyp, beri qarady. Aýzyn bolar-bolmas bir sylp etkizdi de:

— Mu ne, saıtan? Ishine arystan oınap bara ma, oınaq salyp? Jat! — dep jekidi.

Turar ıilip keldi de, Álpeshtiń moınynan qushaqtap aldy.

— Mama, mamýná, mektepke baramyn men. Qatty uıqydan kenet oıanǵan Álpesh eshteńege túsine almady.

— Mektepte ne bar tań atpaı? Búgin demalys emes pe? — Sodan keıin esine birdeme tústi bilem, basyn kóterip aldy. Uıqy basqan kózin syǵyraıtty:

— Mektepte eshteńe de joq. Túnimen jótelip shyqqanyńdy bilmeısiń-aý, jazǵan neme.

Turar taǵy kúdiktenip qaldy. Múmkin bir aýyq qatty uıyqtap ketken bolar, jótelgenin sezbegen ǵoı, sirá.

— Odan da úıde bol. Tiginshini shaqyrǵam, kóılek tiktirem saǵan, — dedi Álpesh kózin qaıta juma túsip.

Turar kónip qaldy. As úıge shyqty. Dıvanǵa kelip jatyp edi, uıqysy kelmedi. Qaıta túregeldi. Aýzyn ańqaıta esinep biraz otyrdy. Tór úıdiń esiginen baryp syǵalap edi, mamasy qalyń uıqyǵa qaıta ketken eken. Basqa bir tósekte teris qarap papasy da jatyr. Turar esikti jaýyp qoıdy da, endi tereze aldyna keldi.

Úlken terezeden kúńgirt aspannyń bir kishkene bólegi ǵana kórinedi. Qalyń qar jaýyp tur. Kólbemeı, uıtqymaı tik, baıaý jaýyp tur. Úlken qar ulpalary jerge túserde qyzyq. Baıaý qalqyp keledi de, sál orala berip qussha qonady. Jel joq, dybys joq. Kúńgirt aspanǵa boılap turǵan qyraýly bıik aǵashtardyń basy qybyr etpeıdi. Esik aldyndaǵy alma aǵashtarynyń qyraýytqan qalyń butaqtary bir-birine aıqasa ıirilip, qıan-qıly órnek jasaǵan. Aǵashtar da aspanmen reńdes. Juldyz sıaqty uzyn kirpikti qar japalaqtary álsin-áli tereze kózderine jabysady da, kenet erip, tómen qaraı syrǵanaı jóneledi. Jer dúnıeniń bári appaq. Tek tereze tusyndaǵy bir túp qaraqat shiliginiń astyńǵy jaǵy ǵana qaraýytyp kórinedi. Shartaq qadalary qardan basyna qoqyraıta qalpaq kıe bastaǵan. Osynyń bári Turarǵa áldebir kınodaǵydaı bolyp elestedi. Kenet júregin áldene shymshyp etkendeı boldy. Joldastary osy bir qıal dúnıesimen syrǵanap bara jatqandaı.

Tereze jaqtaýyna shyǵyp aldy. Jeldetkishti ashyp qoıdy. Jyly qys tańynyń syzdy jumsaq lebi soqty. Esik aldynan ótetin tar joldyń arǵy betin boılap aǵatyn taý ózeniniń shýyly keldi. Turar jeldetkishten basyn qyltıtty. Qar japalaqtary kelip qona bastady. Dybysy joq, salmaǵy joq bolsa da deneni túrshiktirer zári bar. Turar túshkirip saldy. Sodan keıin sheshesiniń «sýyq tıip qalady» dep muny tereze jaqtaýyna da shyǵarmaıtyny esine keldi. Jerge tústi, saǵatqa qarady. Áli toǵyz bolǵan joq. Tura sala kitap oqyǵysy kelmedi. Endi ne isteý kerek? Ol kúndegishe jyly kıindi de, dalaǵa shyqty. Qolǵabyn sheship, qada basyndaǵy qardy jentekteıin dep edi, anasy áldebir tasadan izin baǵyp turǵan sıaqty kórindi. Aýladan shyqty da, ózen qabaǵyna bardy. Basqa jerden aıqyn aǵarań tartyp, sý arnasyna qaraı qıys jatqan jińishke soqpaq úlken bir qoıtasqa baryp tireledi. Sol jerden muz qursaýyn tesip shyqkan aǵyn sý jańaǵy tasqa kelip soǵady da, kúmis kóbigin aspanǵa shashyratyp keıin lyqsıdy. Sál kidiris jasaıdy. Sodan keıin burynǵydan da bir joıqyn shapshańdyqpen tómen qaraı josı jóneledi.

Turardy bul kórinis te jalyqtyryp jiberdi. Bir sátte kónkıin alyp, muzdy asfáltqa shyqsam ba dep oılap qalyp edi, sheshesiniń eskertpesi kenet esine tústi: «kóshede kónkı teppe! Mashına basyp ketedi». Ne isterin bilmeı, búkil keshege syımaı zerikken bala úıge betteı berdi. Sol kezde tómengi betten kenet mashına daýsy estildi.

Úı buıymdaryn artqan júk mashınasy munyń qasynan ótip, jýyrda ǵana bitken kórshi úıdiń aldyna kelip toqtady. Kabınadan ózi qatarly bir bala shyqty. Ústindegi paltosyn sheship, qar ústine búktep qoıdy. Sodan soń mashına ústinde turǵan oraq múrttyǵa qarap:

— Papa, mamam ekeýiń túsire berińder, men tası bereıin, — dep daýystady.

Turardyń kúlkisi kelip ketti: «Garderobty qalaı aparady?» Biraq bala sózine oraq múrtty da, onyń ar jaǵynda turǵan sháli jamylǵan áıel de kúlgen, qarsylyq jasaǵan joq. Áýeli jeńil nárselerdi jerge alyp qoıa berdi. Kabınadan túsken bala úlkendershe aıaǵyn nyq alyp, úıge tası bastady. Endi birde úlken radıoqabyldaǵyshty kótere jóneldi. Turardyń júregi sý ete qaldy: «qap, túsirip alady-aý». Joq túsirmedi. Erkin adymdaı basyp úıge kirdi de, qaıta shyqty.

Osy kezde Turar da mashına janyna keldi. Oń búıirden kóringen orta boıly, shapshań júristi áıel buǵan meıirlene qarady.

— Kórshiniń balasymysyń? Tipten jaqsy, bizdiń Qambarjanǵa kómektesip jiber, qarap turma.

Turar erkin basyp, Qambardyń janyna qatarlasa kelip toqtady da, aldynda jatqan shaǵyndaý jáshikti kóterýge eńkeıdi.

— Ony sen kótere almaısyń, bylaı tur, — dedi Qambar jaqyndaı berip, úlkendershe sóılep.

Turar boıyn jazdy. Baıqap qarasa Qambar budan kóp alasa eken.

---