InfoHub Logo

(Kúndelik jazǵan kelinshektiń áńgimesi)

– Mektep qabyrǵasynda oqyp júrgende-aq kúndelik jazýmen aınalysýshy edim. Men ony ózimniń ishki bir qundylyǵym dep sanadym. Kúndelikterimdi eshkimge kórsetpeıtinmin. Ony jurt kózinen jasyryn ustaımyn. Biraq bir kúni osy dápterlerdi bireý oqyp kóretin sıaqty bolatyn da turatyn. Ol adam tek qana ózimniń bolashaq jarym bolady dep oıladym. Bolashaq jarymnan jasyrar qandaı syrlarym bolmaq?

Mektepti bitirip, úlken qalaǵa oqýǵa bardym. Bul 90-jyldardyń ishi edi. Biraq túse almadym. Kóp uzamaı ózim qalaǵan jigitke turmysqa shyǵyp kettim.

Ómir birqalypty edi. Kúndelikterimdi de ózimmen birge ala kelgenmin. Ony reti kelgende jubaıyma kórsete qoımaqpyn ǵoı. Sonda ol tańǵalatyn bolady. «Seniń menen jasyrǵan syrlaryń da bar ma? – deıdi ol tańǵalyp. – Al olardy oqyp kórýge bolady ma?» «Eger qalasań...», – deımin men kúlip.

Bólmege kirgenimde kúıeýimniń ózime ádettegiden tys mysqyldaı qarap otyrǵandyǵyn baıqadym. Onyń qolynda meniń kúndelik jazylǵan dápterlerim tur edi. «Sen... – deımin men. – Kúndelikterdi...» Múmkin men kúndelikterdi ózim de saǵan oqytqym kelip júr edi degim kelgen shyǵar. Jaǵyma shapalaq shart ete tústi. «Bildik menen de buryn jigitińniń bolǵandyǵyn!» – dedi kúıeýim. «Ol jigitim emes, – deımin men. – Úlken qalaǵa oqýǵa barǵandaǵy jaı, ásheıin abıtýrıent qyz-jigitterdiń tanystyǵy ǵana jazylǵan». «Oqýǵa bardym» degen sóz kúıeýime odan saıyn jaǵymsyz áser etti. «Dalaǵa shyq, – dedi kúıeýim. – Kúndelikterdi óz qolyńmen órte».

Ol kúndelik jazylǵan dápterlerdi aýlanyń ortasyna aparyp qoıdy. «Káne, órte óz qolyńmen!» Ol qolyma sirińke ustatty.

Meniń aldymda talaı kún men túngi syrlasyma aınalǵan dápterlerim jatty. Sirińkeni tutatyp, dápterlerdiń shetine tıgizdim. Paraqtar laýlap ala jóneldi. Sol sát men qyz qıaly men naqty ómirdiń múlde alshaq bolýy múmkin ekendigin de ańǵaryp úlgerdim. Meniń qundylyǵym órtenip jatty...

– Birde, – dedi kelinshek. – qojaıyn áıeldiń úıin jınastyryp júrgenimde, onyń kishkentaı, ekinshi synypta oqıtyn qyzynyń jazǵan kúndeligin taýyp aldym. Ol kúndeligin jasyryp qoıýdy umytyp ketse kerek. Ústel ústinde qaldyrypty.

Qyzdyń ata-anasy – bilimdi orys tilinde alǵan kisiler. Ózderi úlken bir mekemelerde jaýapty, basshy qyzmetterde isteıdi. Keıde ózderi bilim alǵan tilderinde de sóılesip júredi. Biraq olar – jaqsy adamdar. Ekeýi de adammen sóıleskende kishipeıil, mádenıetti túrde sóılesedi. Olardy jaqsy ata-analar dep oılaımyn. Al olardyń qyzdary qazaq tilinde bilim beretin mektepke barady. Endi sol qyz qazaqsha kúndelik jazady eken.

Bireýdiń zatyn ruqsatsyz oqý, meıli ol tipti kishkentaı qyz bolsa da, uıat qoı, árıne. Biraq meniń boıymdy bir áýestik sezim bılep aldy. Múmkin men qolymdaǵy nárseniń, shynynda da, kúndelik nemese kúndelik emestigine kózimdi jetkizgim kelgen bolýy kerek. Dápterdiń kez kelgen bir paraǵyn ashyp qalyp, odan mynadaı jazýlardy oqydym:

«Kúndeligim! Men qupıa sandardy umytyp qalyp, seni jasyryp qoıǵan jerimnen ala almaı qalǵan sátimde qandaı qınalǵandyǵymdy bilseń ǵoı!.. Sensiz ómir súrý maǵan aýyr eken».

Men kishkentaı qyzdyń kúndelik jazatyndyǵyna kózim jetti. Dápterdi ornyna qoıdym.

Ómir meniń ishki qundylyǵyma jaryqshaǵyn túsirip edi. Kishkentaı qyzdyń ishki qundylyǵyna syzat túspese eken dep tiledim.

---