InfoHub Logo

Oı!.. Oı!.. Oı!.. Óleń qalaı da oıly bolsyn! Tabandy qan josa qylatyn shóńge men sheńgelden túbitteı jumsaq oı taba bil, asqar Alataýdyń túımedeı tasynan asqar Alataýdyń ózindeı oı izde, aspanda qaptap kóshken qara bulttardyń dertip turǵan jelininen oı saý!.. Oı!.. Oı!.. Oı!.. Oısyz óleń joq! Oısyz óleń tul!

Bul aqynǵa qoıyp otyrǵan meniń talabym, meniń sózim emes. Bul — qazaq poezıasynda úlken betburystar jyly bolǵan, qulaǵymyzda áli kúnge deıin jańǵyryp turǵan alpysynshy jyldar talaby, alpysynshy jyldar daýsy. Shynynda da ózimiz kýá bolǵan sol jyldardyń aqynǵa qoıar talap-tileginiń eń bastysy oı bolatyn. Poezıanyń kókeıkesti máselelerin qozǵap jatatyn redaksıalardaǵy talqylaýlarda da, stýdenttermen kezdesý keshterinde de, aqyn demeı, synshy demeı qatysatyn tartysty maqalalarda da, kez kelgen jerde óte beretin óreli, óresiz aıtystarda da tireler bir-aq túbirli qazyq boldy. Ol — óleń oıly bolýy kerek! Óleńge qoıylar bul talap, bul mindet trotýarǵa tary sebetin áldeqandaı bireýlerdiń jalań aıqaı, jadaǵaı daqpyrtynan emes, óleń topyraǵynyń ózinen ónip shyqqan tabıǵı qubylys edi. Poezıada kópirtip kóp sóıleıtin jalań baıandaýlardy alǵa tartqan turpaıy sosıologıanyń shań-tozańynan múlde arylý úshin osyndaı úrdis silkinis qajet bolatyn. Ol silkinisti ýaqyttyń ózi sahnaǵa alyp shyqty. Mundaı proses jalǵyz qazaq poezıasynda ǵana emes, búkil Odaq kóleminde ótip jatty. Sondyqtan jurttyń bári de /talantsyzy da/ japa-tarmaǵaı óleńde oı aıtýǵa, oıly óleń jazýǵa kóshti. Tipti, poezıada baǵyt-baǵdary bar keıbir aqyndarymyzdyń ózi de, boıyndaǵy talant tabıǵatymen sanaspastan, kózdi jumyp jiberip, osy jolǵa túsip jatty. Óıtkeni ol jyldar aınalasyndaǵy qubylysty tanaýyn jelge tósep «ıiskep» biletin ıntýısıanyń, emosıalyq poezıanyń ekinshi planǵa túsip, analıtıkalyq, fılosofıalyq, qazirgi túsinikpen aıtsaq, ıntelektýaldy poezıanyń bel alyp órkendegen kezi bolatyn. Sondyqtan aqyn ne aıtsa da sony aıaqtaýǵa, úsh núkteni qoıyp jiberip, sońǵy eki jolǵa oıyn túıip tastaýǵa, qanatty Pegasty «jerge qondyrýǵa» tıisti, tipti, mindetti edi. Shynynda da mundaı úrdis silkinis, sony serpilis óleńdi tomaǵa tuıyqtyqtan, jeńil jelsózdilikten tazartyp, ony ómirimen neǵurlym qoıan-qoltyq jaqyn aralastyrýǵa, onyń qoǵam aldyndaǵy jaýapkershiligin arttyrýǵa, áleýmettik júgin salmaqtandyrýǵa úlken yqpal etkenin bul kúnde biz maqtan tuta eske alamyz. Biraq sol jyldarda máseleniń ekinshi jaǵy, eń túıindi jaǵy kóbine kóp umyt qala beretin-di. Ol sol qaptaǵan «fılosofıalyq oıly» óleńder oqyrman qaýymdy tolqytyp jatyr ma, eń bastysy, oılandyrýda ma degen suraqtar edi. Shynyn aıtý kerek, óleńge mundaı talap qoıý anda-sanda, sóz arasynda bolmasa, arnaıy áńgimege arqaý bola bermeıtin. Sodan ba, uıqas, yrǵaǵyn bylaı qoıǵanda, dáleldi motıvırovkasy bar qosaqtalǵan qos jolmen oı túıetin «tórt aıaǵynan tik turǵan» óleńderdiń ishki poetıkalyq qýatyna nazar salý, kóńil bólý tym bosańsyp ketti. Al mundaı kózqaras jylýsyz, qan-sóli joq taqpaq rıtorıkalardyń, aqylgóı óleńderdiń óris alyp, qaýlap ósýine jol ashyp berdi.

Shyn talantty oıshyl aqyndardyń tvorchestvolaryn qalqan etken óleń jazǵyshtar endi eshqandaı tosqaýylsyz álgindeı «fılosofıalyq oıshyl» óleńderdi qarsha boratty. Sodan baryp mashınalanǵan mashyq, mehanıkalandyrylǵan shtamp paıda bolady. Árıne, búginde bári de orny-ornyna kelgen bolsa, bul aıtylǵandardy ótken shaq enshisine qaldyryp, aýyzǵa almaı-aq, attap óte shyǵýǵa bolar edi. Amal ne, ókinishke oraı, olaı emes. Áli kúnge deıin «oıly» óleńderdiń juldyzy joǵary, áli kúnge deıin «oıly» óleńderdiń joly bolǵysh. Sol «oıly» ódeńder jurtty oılandyra ma, — onymen eshkimniń sharýasy joq. Burynda olar «fılosofıaly» degen sózdiń kúpisine oranyp jan saqtasa, endi «ıntellektýaldy» degen sózdiń tasasyna tyǵylatyn boldy. Búginde ishki emosıa, sezim aǵysy bolmasa, ıntellektýaldy poezıanyń quny kók tıyn ekendigin, aqyn ıntellektisi bolmasa, emosıalyq poezıanyń da qur jyltyraq sózder jıyntyǵy bop qalatynyn, qudaıǵa shúkir, birazymyz bilemiz. Bile tura, keńshilik jasaımyz.

Biz úshin qazaq poezıasynda Abaıdan ótken ıntellekti, Abaı poezıasynan ótken ıntellektýaldy poezıa joq. Biraq odan salqyn aqylmen jazylǵan bir joldy, bir sózdi kezdestire almaısyz. Bári de úlken emosıalyq sezimmen,úlken júrekpen jazylǵan. Aqyn emosıasy sózdiń betinde emes, ishki astarynda, tereńde jatady. Ol aqylmen emes, júrekpen oılaıdy. Onyń «oıly qulaq», «oıly júrek», «oıly kóz» degen tirkesteri de tekten tek emes. Onyń on tórtinshi qara sózinde: «Til júrektiń aıtqanynan kónse, jalǵan shyqpaıdy», — deýi de sondyqtan. Endi Abaıdyń myna shýmaǵyn oqyńyz:

Aqylmen oılap bilgen sóz
Boıyńa juqpas, syrǵanar.
Yntaly júrek sezgen sóz
Bar tamyrdy qýalar.

Kórdińiz be, sózdi aqylmen emes, júrekpen sezine bilý kerek. Júrekpen seziner sóz, árıne, júrekpen jazylýy tıis. Abaı solaı etken de. Ol óz sózin «júrektiń aıtqanyna kóndire» bilgen. Bul — uly rýhanı erlik. Mundaı erlik kez kelgen aqynnyń peshenesine jazyla bermeıdi. Sondyqtan bul jerde bizdiń aıtpaǵymyz, ıntellektýaldy poezıany kil salqyn oıdyń jıyntyǵy dep qaramaı, onyń tabıǵatyn tereń túsine bilýimiz kerek. Sonda ǵana onyń tonyn jamylyp júrgen «oıly» óleńsymaqtardyń bet-perdesin ashyp, áshkereleýge ábden bolady.

Manadan beri biz óleń de jurtty oılandyrýy kerek dep jatyrmyz. Sonda qalaı oılandyrý kerek? Oı aıtyp oılandyrý kerek pe, álde oı aıtpaı-aq oılandyrýǵa bola ma? Sóz joq, oı aıtyp, oı aıtpaı da oılandyrýǵa bolady. Bul aqynnyń talantynyń tabıǵatyna, onyń dúnıeta­ny­my­na, odan qala berdi, alyp otyrǵan taqyrybyna baılanysty. Kezinde dúnıejúzin aralap ketken Pablo Nerýdanyń myna joldaryn oqyp kórińizshi:

... ı po ýlısam krov deteı
tekla prosto, kak krov deteı.

Ón boıyńyzdy tok soqqandaı dir ete tústińiz. Jan túrshiktirer úreıli sýret. Aqyn obrazben sóılemeı-aq, ǵalamat obraz jasaǵan. Áıtpese, aǵyp jatqan bala qanyn nege teńeýge bolady? Bala qany tek bala qanymen ǵana teńese alsa kerek. Aqyn eshqandaı jańalyq ashpaı-aq, jańalyq ashyp otyr. Bul — poetıkalyq jańalyq!?

Aqyn artyq eshteńe de aıtpaǵan. Bar bolǵany bolmysty ǵana kórsetip berdi. Biraq júrekke túser oı salmaǵy qandaı! Endi Muqaǵalı Maqataevty oqyp kóreıik:

Ókinishti...
Myna qurǵyr syrqattyń beti kúshti.
Júregim kóterilis jasap jatyr,
Buzbaq bolyp keýdemde bekinisti.
Ókinishti...
O, júrek!
Meniń altyn qazyǵym-aý!
Qaıteıin, qajydyń-aý.
... Qytyqtaǵan baýyrdyń «nazy» mynaý.
Qajydyń-aý, baıǵusym, qajydyń-aý!
Ne istemekpin?
Janym-aı, saǵan shıpa istemek kim? !
Jaralǵanda bútin em, úsh bólekpin:
Júregim — Afrıka, baýyrym — Kıpr,
Mıym — Muzdy muhıttaı...
Ne istemekpin?...

Biraq órilip, biraq quıylǵan tutas óleń. Jeke jolyn, jeke shýmaǵyn bólip alyp qarastyrýǵa kelmeıdi. Ony óleń tabıǵaty, óleń arhıtektonıkasy kótermeıdi. Óıtkeni aqyn aıtylar sózin bir-aq aqtarǵan. Óleńniń áldeneshe jerine qoıylǵan úsh núkteler aqynnyń aıtylmaı ketken sózderi emes, onyń ózegin órtep shyqqan qasiret kúrsinisteri. Bul — óleń metafora bolǵanda, da obrazdy metafora. Bul óleńde naǵyz azamat aqynnyń búkil bolmys-bitimi jatyr. Júregin Afrıkaǵa, baýyryn Kıprge, mıyn Muzdy Muhıtqa teńeý belgili bir uǵymdardyń syrtqy uqsastyqtaryn dál basqan sóz beıneliligin ǵana emes, belgili bir uǵymdardyń ishki dramasy men tragedıasyn ashqan aqyn oıynyń masshtabtylyǵyn, aqyn oıynyń iriligin kórsetedi. Bul óleńnen aqynnyń jeke basynyń dertti demi ǵana emes, Afrıka qasireti, Kıpr tragedıasy, Muzdy Muhıttyń kórdeı sýyq lebi urady. Aqyn, basyna túsken óz qasiretin dúnıe qasiretinen bólek qoıa almapty. Dúnıege alpys eki tamyrymen sińip ketken aqyn ǵana osylaı sóılese kerek.

Endi osy óleńnen (bizdiń túsinigimizdegi!) oı kórdińiz be? Joq! Biraq aqyn oı aıtpaı-aq oqýshysyn tuńǵıyq oıǵa batyryp otyr.

Ár aqynnyń ózine tán talant tabıǵaty, ózine tán dúnıetanymy bolǵanymen, ózi ǵana enshilep, ózi ǵana otaý úı ǵyp tigip alǵan taqyryby bolmaıdy. Taqyryp — jurttyń bárine ortaq. Áńgime ony qalaı ıgerýde, qaı qyrynan kelýde bolsa, onda sóz basqa. Bul rette shyn talant úshin qaıym zamannan beri kele jatqan máńgilik taqyryptar da, búgingi tańda ǵylymı-tehnıkalyq revolúsıa dáýirinde dúnıege kelip jatqan taqyryptar da — bári-bári de ashylmaı jatqan qupıa jumbaq, ıgerilmeı jatqan tyń alqap. Qandaı taqyrypqa bolsyn tek osy nıetpen barǵan talant qana óleńdegi óz sózin aıta alady. Al belgili bir taqyrypty aıtyla-aıtyla jaýyr bolǵan taqyryp deý talant órisiniń tarlyǵyn nemese talanttan múlde jurdaıylyqty kórsetse kerek. Qandaı ǵulama talant bolsyn belgili bir taqyrypty aqı-taqı jazyp ketken emes. Eger taýysyp ketken deıtin bolsaq, onda baıaǵyda-aq mahabbat týraly jazýdy toqtatqan bolar ek.

Sondaı-aq naýqandyq taqyryp degen de taqyryp bolmaıdy. Naýqandyq óleńder ǵana bolýy múmkin. Eger biz naýqandyq degen sózdi ótkinshi dep uǵynatyn bolsa, onda máńgilik taqyrypty jyrlaıtyn óleńderdiń kóbisi-aq naýqandyq óleńder bop shyǵar edi. Óıtkeni ol óleńder búgin bar da, erteń joq.

Biz muny ne úshin aıtyp otyrmyz? Keıingi kezde taqyrypty butarlap buzyp, jiliktep bólý bel alyp barady. Munyń teorıalyq máni bolǵanmen, praktıkalyq tıgizer zardabyn da esten ıshyǵarmaǵan jón. Óıtkeni talantty belgili bir taqyryptyń tar aıasynda qarastyrý avtorǵa da, ádebıetke de abyroı ápere bermeıdi. Jańalyqty taqyryp jańalyǵynan emes, kóterer máselesinen, aıtylar oıynan, kórkemdik sheshiminen izdegen durys. Jańalyq — ári-beriden keıin talanttyń ózin ózi úńgýi tereńde jatqan jańa qabattaryn ashýy. Sondaı ózin ózi ashyp, ózin ózi qoparyp, ózin ózi tereńdetip kele jatqan aqynnyń biri — Saǵı Jıenbaev. Ol, jurttyń bári sabylyp, sarsańǵa túsip, «oı» izdep ketkende de óziniń talant tabıǵatyna zorlyq jasamady, ditine berik bop qaldy. Ol qansha jyldar boıy qazaq poezıasynda tek ózine ǵana tán únmen, tek ózine ǵana tán tilmen jyrlap keledi. Árıne, Saǵı týraly aıtylǵan sóz az emes. Sol aıtylǵandardy aqtaryp qarap otyrsańyz, kóbine-kóp Saǵıdy sulý jyrdyń «sultany» retinde qarastyratyny. Sondyqtan bul jerde basyn ashyp alar bir máselege toqtala keteıik, biz óleń týraly sóz qozǵaǵanda, «sulý jyr» degen tirkesti, keıde beti jyltyr sazy bolǵanmen, astarynda aıtary joq óleńderge qoldanatynymyz bar. Eger «sulý jyr» degen uǵymdy bul jerde osy turǵydan qabyldar bolsaq, onda ol tym ústirt, jadaǵaı túsinik. Shynynda da, Saǵı óleńderi syrnaı únindeı syrbaz, boztorǵaı únindeı sazdy. Biraq ol ún, ol saz ár jerden terip alynǵan ádemi sózderdiń dybys úndestikterinen emes, aqyndyq tereń tebirenisten, aqyndyq bolmystan shyǵyp jatady.

Ras, Saǵı alǵashqy óleńderinde syldyrap turǵan syrtqy úılesimge tym úıirsek bolatyn. Onyń óleńderine «sulý jyr» degen tirkes sol kezde tanylǵan-dy. Sol tirkestiń synnan synǵa kóshirilip, biriniń aýzyna biri túkirip qoıǵandaı, synshydan synshyǵa ótip, kúni búginge deıin qalmaı kele jatqany tań qaldyrady. Óıtkeni búgingi Saǵı poezıasy — keshegi elýinshi jyldardyń aıaǵy, alpysynshy jyldardyń basyndaǵy Saǵı poezıasy emes, odan múlde basqa. Órkendi, óreli poezıa. Saǵıda:

Aspandy kenet taryltyp,
Aýyldy jerge buqtyryp,
Astan da kesten sabyltyp,
Jarq etip... óte shyqty bult,

— dep shalt qımyl, shabytty joldarmen bastalatyn óleń bar. Baıandaý mánerimen jazylǵan bul óleńniń ári qaraı oqyǵan saıyn boıaýy da qoıýlana túsedi. Aýyl shetinde «ormannan kelgen ókildeı bop» turatyn jalǵyz terekke jasyn tústi. Kúl-talqany shyǵyp, salbyrap asylyp qalǵan butaqtar... shashylyp qalǵan temirqanat balapandar...

Shyr ete qaldy bireýi,
Bireýi soǵan qosyldy.
Bireýi shópke súıenip,
Qaıtalap jatty osy úndi.
Áketti jel de esirip,
Barady júrek sýyldap —
Balapan qusqa qosylyp,
Dalanyń ózi shyryldap...

Tragedıanyń úlken-kishisi bar ma eken? Múmkin, bar shyǵar. Desek te, quıtaqandaı balapan qusqa qosylyp alyp dalanyń shyryldaǵan jan daýsyn búkil bolmys-bitimińizben, júregińizben tyńdap kórińizshi. Quıqańyz shymyrlaıdy. Dál osy óleń, tipti, aıaqtalmaı da tur. Biraq aqynǵa óleńdi aıaqtaý mindet pe? Tipti de mindet emes. Aqyn bul jerde «dala shyryldap tur» nemese «dala shyryldap jatyr» dep aıtpaǵan, «dalanyń ózi shyryldap...» dep tunshyǵa bitirgen. Aqynnyń kózine jas úıirilip, kómeıine tas tyǵylǵandaı. Balapanǵa tabıǵatpen týystyq, baýyrlastyq osyndaı-aq bolatyn shyǵar. Jalpy, qazirgi Saǵı poezıasy — ishki dınamıkalyq qýattan, dınamıka-dramalyq konflıktiden turatyn óz daýsy, óz ereksheligi bar, búginnen erteńge bet alǵan poezıa. Onyń poezıasy óz oqýshysyn tebirentip, tolǵantyp, oılandyryp keledi.

Jumeken Nájimedenov — Saǵı Jıenbaevtan poezıadaǵy qoltańbasy múlde basqa, múlde ózge plandaǵy aqyn. Ol poezıa esigin oı aıtyp attady. Sol alǵashqy óleńderindegi oıdyń ózi qalaı da oı aıtaıyn degen nıetten emes, aqynnyń tabıǵı jaratylysynan, bolmys-bitiminen, obrazdy oılaý júıesinen, aqyn ıntellektisinen shyǵyp jatatyn. Budan on alty jyl buryn dýaly aýyzdy aqsaqal aqynymyz Ábdilda Jumeken poezıasyn taldaı kelip: «Ol adamnyń, jaratylystyń syrtqy qalpynan góri, fılosofıalyq tabıǵatyn ashqandy, adam men jaratylystyń bıik kelisimin tereńirek sıpattaǵandy unatady», — degen bolatyn. Sol sóz búgin de óz kúshinde.

J.Nájimedenov poezıasy — kókke kóterilip, shalqyp ketetin poezıa emes, adam janynyń tereń qabattaryna túsip, onyń kúıinishi men súıinishin, qýanyshy men qaıǵysyn, dabyra aıqaısyz-aq, únsiz uǵynyp, únsiz boıyna sińire bilgen poezıa. Onyń óleńderiniń kóp jurtqa tym buıyǵy, tym jumbaq, tym kúńgirt bop kórinetini de sondyqtan. Ol ómir qubylystaryna birer shýmaq tabý úshin emes, sol ómir qubylystarynyń dıalektıkasyn taný úshin úńiledi. Tipti, onyń óleńderindegi mýzykanyń ózi — oıly mýzyka. Ol bir óleńiniń ózinde bellgili bir zatty ár qyrynan kelip qarastyra alady. Bul rette Jumeken Nájimedenov talanty — qazaq poezıasynda sırek kezdesetin qubylys.

— Týǵan jeriń qaı jer? — dedi jańa aqyn.
— Ol jerde de aspan men kún bolatyn.
— Týǵan jeriń qaı jer? — dedi bir kelinshek kúlegesh.
— Qara jer! — dep jaýap berdim. — Sý emes.
— Onjyldyqty qaıda oqydyń? — dedi er bir.
— Mektepte! — dep tolqydym men,
Oqytqan óz isine ustalar...
— Aýa raıy qandaı edi o jerdiń?
— Jaýatuǵyn jazda — jańbyr, qysta — qar,
bulttar mańyp jatatuǵyn bıikte,
bar edi onda buralqy ıt te, kıik te.
Shóptiń basy sybdyrlaıtyn jel esse...
— Barlyq jerde dál osyndaı emes pe?!
— Mine, — dedim, — endi durys uqtyńyz,
Qaıda da bar oıly jigit, myqty qyz.
Otannyń qaı jerine de kún men aýa taraıdy,
Qaı tóbeniń aspany da araıly,
Qaı tóbe de týǵan jer dep maqtanýǵa jaraıdy.

Óleń aqynnyń qoıylǵan suraqqa mysqyl kekesinmen, qytymyr qıqarlyqpen jaýap berýimen bastalady. Nege? «Týǵan jeriń qaı jer» degenniń ne sókettigi bar? Biraq aqyn qoıylǵan suraqtyń jat pıǵyldan, jikshil uǵymnan shyqqanyn tap basyp, dál taýyp tur. Olaı bolatyn bolsa, suraqtarǵa qaıtarylǵan jaýaptardaǵy aqyn qıqarlyǵynyń astarynda aqyn renishi, aqyn yzasy da jatyr. Tek sońǵy dıalogta ǵana aqyn sózi kilt ózgerip, salıqaly da salmaqty áýenge ulasyp, azamattyq oıǵa kelip tireledi. Óleń bitti, biraq ol óz oqýshysyn oıǵa qaldyryp baryp bitti.

Shaý búrkit qonyp shatqalǵa
Shart syndy aqyr qý tolǵaı.
Atyraý tasyp jatqanda,
Astaýǵa jatty sý tolmaı.
Ylǵaldyń bári sarqylyp,
Shańytyp turdy bul shilde.
Ap-ashy sýyn bar qudyq
Taýysyp tyndy bir túnde.
Ańdysý endi bastaldy,
Habar kút kóktiń ózinen.
Shyńyraý jatyr aspandy
Syǵalap syńar kózimen.

Bul, nege ekeni belgisiz, jurt aýzyna kóp túse bermeıtin, al biraq baspasóz betterinde oryndy orynsyz maqtalyp jatatyn aqyndardyń kóbinen-aq ıyq tiresip qatar turýǵa haqyly Dúısenbek Qanatbaevtyń óleńi. Ol bar-joǵy úsh-aq shýmaq óleńmen talmap jutarlyq tamshy sýsyz qalǵan shól dalanyń tutas kartınasyn kóz aldyńa ap keledi. Sońǵy eki jolǵa taǵy bir úńilińizshi. Shyńyraýdyń ózi nár tilep, aspanǵa telmirip qalǵan! Bizde tandyry kepken shól dalanyń talaı-talaı kartınasy jazylyp, talaı-talaı sýreti sa­lyn­ǵan. Biraq bul sýret — ózinshe, tek Dúısenbekshe salynǵan sýret. Bul sýret shól dalanyń stıhıasyn kóz aldyna elestete alatyn kez kelgen oqyrmandy beıtarap qaldyrmasy haq. Al bizdiń qaıta aınalyp soǵyp aıtyp otyrǵan oılandyrý degenimizdiń ózi oqyrman qaýymdy beıtarap qaldyrmaý emes pe!? Kórdińiz be, mazmun júgin arqalaı bilgen bir detal, bir sýret óz oqyrmanyn oılandyra alady eken.

Biz manadan beri oı aıtyp ta, oı aıtpaı da oılandyryp, tolǵandyryp kele jatqan bir top aqyndardyń ártúrli harakterdegi bir-bir óleńine ǵana toqtalyp óttik. Ondaǵy maqsatymyz maqalamyzdyń basyna qoıylǵan taqyrypqa ózimizshe jaýap izdeý bolatyn. Árıne, bulardan basqa, oqyrman qaýym demimen demi, júrek lúpilimen júrek lúpili bir, olardyń qurmeti men iltıpatyna laıyqty aqyndar bizde qanshama. Olardyń bárin bul jerde tizip kórsetý múmkin de emes, mindet te emes. Al biraq maqalamyzdyń bas jaǵynda aıtyp ótkendeı, «oıly», «fılosofıalyq», aqyldy óleń jazatyndar olardan da kóp desek, qatelespegen bolar ek. Árıne, olardy «qurama komanda» múshelerindeı tizip kórsetýdiń tipti qajeti joq.

Qazirgi qazaq poezıasy jańa esimdermen molyǵa, tolyǵa túsýde. Olar poezıadaǵy óz daýsyn, óz qoltańbasyn aıqyndap ta aldy. Solardyń ishinde óz tustarym Kúlásh Ahmetova, Jarasqan Ábdirashev, Keńshilik Myrzabekov, Iranbek Orazbaev, Jumataı Jaqypbaev, Narmahan Begalıev, Israıl Saparbaev, Ulyqbek Esdáýletovter ózderiniń daýsyz talanttar ekenin dáleldep berdi. Olardyń qazir qaı-qaısysy da oqyrman júregine jaqyn, oqyrman júregi dilgir bolyp otyrǵan óleńder jazý ústinde ekenin eshkim de joqqa shyǵara almaıdy. Amal ne, kóptegen qalamdas tustarymyzdyń qalaı da oı aıtaıyn degen shekteýli sheńber aıasynda qalyp, kóne súrleýdi shıyrlap júrgenin jasyra almaımyz. Sondyqtan óz tustarymyzdyń búgingi tańdaǵy jetistikteri men kemshilikteri týraly sóz de aldaǵy áńgimelerdiń arqaýy bolar dep oılaımyz.

Sóz sońynda maqala basyna qoıylǵan suraqqa taǵy bir oralaıyqshy. Sonymen, óleń maqsaty oı aıtý ma, oılandyrý ma? Árıne, oılandyrý.

---