InfoHub Logo

Shymqalanyń barlyq zaýyty tútinin burqyratyp turǵan jyldary kóktemde uıalaıtyn jyl qustary birte-birte azaıyp, sekseninshi jyldardyń sońyna taman múldem kelmeı qaldy. Muny qorshaǵan ortanyń lastanýynan kórip, renishimizdi ishte saqtap, únsiz júre beretinbiz. Toqsanynshy jyldardyń basynda Keńes Odaǵy dep atalatyn qaǵanat ydyrap, alyp ónerkásip oryndary zamana júgin aýyrsynyp, ysyldap-pysyldap, aqyry birjola toqtady. Kók tútin tumshalap turatyn qala aýasy kádimgideı tazardy. Jyl qustaryn aýlamyzda qaıta kórgende, saǵynyp tabysqan baýyrlardaı kádimgideı kóńilimiz ósip, marqaıa masaıradyq. Eń aldymen náýrizek, sodan keıin qarlyǵash, sońyna taman múshákepterler keldi.Bári de perishte qustar. Jubyn jazbaıdy. Adamdardy jatsynbaıdy. Meniń qarlyǵashym, meniń náýrizegim keldi» — dep kishkene nemerelerimiz de dán shashyp, nan ýatyp berip, máz-meıram. Atadan balaǵa ótetin, tuqym qýalaıtyn senim kúshiniń qudiretine tańdanasyń.

Mamyrǵa taıaý álgi beıkúná qustardyń ábigeri bastalady. Alaqanattar ańdyp otyryp, bir sátke bosaǵan qarlyǵash uıasyna tez qonyp, jumyrtqalaryn shoqyp jaryp, ishindegi ýyzyn jep ketedi. Sharasy taýsylǵan qarlyǵashtar araǵa biráz ýaqyt salyp, qaıta jumyrtqalaıdy.
Onysy da alaqanattarǵa jem bolady. Balapan asha almaı, kúzge salym úlken ókinishpen jyly jaqqa qaıtyp ketedi. Al, múshákepterler sál qýlaý, birer ret jumyrtqasyn alaqanatqa aldyrǵasyn, qaıta jumyrtqalaǵanda, juby kelmeı uıadan turmaıdy. Jumyrtqany kezektesip basady.

Alaqanat qustar osydan jarty ǵasyr buryn bul óńirde múldem joq-tyn. Ózi túgili uıabuzar mundaı zalym qustardyń atyn da estimeıtinbiz.
Ásirese, qarlyǵashtarǵa janymyz qatty ashıdy. Kóktemimizge olar nedi kelmeıtindeı kórinetin. Biraq, kóktem shyǵa qarlyǵash ta, náýrizek te, múshákepterler de qaıta oralady. Ne degen erlik?! Adamǵa degen seniminiń beriktigi ǵıbrat alarlyqtaı.

Alaqanattar osynda qystaıdy. Eshqaıda ketpeıdi.Ańdyǵandary — taýyqqa shashylǵan jem, ıtke bergen aýqat, jaıyp qaraýsyz qaldyrǵan et, qurt, irimshik. Jemis piskende shıeniń, óriktiń, júzimniń alǵashqy dámin de solar tartady.

Alaqanattardyń ótken jylǵy zulymdyǵynan keıin qarlyǵashtar uıa salarda qáýipsiz jer izdep, kópke deıin mazasyzdandy. Sony der kezinde baıqaǵan Baldaı balalarǵa qoıma tamnyń terezesiniń bir kózin aldyrtyp tastady. Qarlyǵashtar birer kún sol jerden ishke kirip-shyǵyp júrip, qaýipsiz ekenine kózderi jetkendeı, uıa salýǵa kiristi. Al, alaqanattar tamǵa kirýge qorqady. Adamdarǵa senim joq ekenin qatesiz biledi. Dostasý nıeti esh ýaqytta sezilgen emes.

Bizdeı shal-kempirdi kóleńkege aıdap tyqqan jazdyń ystyq kúnderiniń biri. Keshke taman sákide nemeremiz Álıany ortamyzǵa alyp, óleń-taqpaǵyn tyńdap, keıde ertek aıtyp berip otyrǵanbyz. Qarsy aldymyzdaǵy dýalǵa bekitilgen gaz qubyryna qarlyǵashtar qonaqtady. Tipti jaqyn, qol sozym jerde. Bir-birine tym jaqyn tizilip otyr. Bizge jáýteńdeı qaraıdy.

— Mynaý qarlyǵashtardyń ortasyndaǵy ekeýi balapan. Eki-úsh kún buryn uıasynan ushyryp, erkin ushýǵa úıretip júrgenin kórgenmin, — dedi Baldaı.

— Apa, tili joq qoı, qalaı úıretedi? — dedi Álıa.

— Tipti ońaı. Balapan anasynyń sońynan ushady. Qanaty talmasyn dep, anasy jaqyn dýalǵa ne butaqqa qonady. Birte-birte bıiktep, uzaqtaý ushyp-qonyp, qanaty qataıǵansha qasynan uzamaıdy. Endi, mine, qanaty qataıyp, erkin ushatyn balapandaryn bizge maqtana kórsetip otyr ma, álde qýanyshyn bildirgisi kele me, nemese qaýipsiz jerge uıa salýǵa jaǵdaı jasaǵanymyzǵa degen rızashylyǵyn bildirgisi bar ma? Ol jaǵyn anyq bilmeımin. Biraq, jáýdireı qarasynda, shıq etken dybysynda biz túsine bermeıtin bir tylsym bar. bárimiz de meıirlene, tesile qaradyq. Ne degen jarastyq?!

Byltyr balapan asha almaı ketkende, birdeńemiz joǵalǵandaı kúı keship edik. Endi mereılenip otyrmyz. Bizden úrkeıin degen syńaıy baıqalmaıdy. Kishkene kózderinen shapaǵat sezimi tógilgendeı.

— Álıa, ortasyndaǵy eki qarlyǵash seniki, endi keler jyly olar da uıa salady, — dedi apasy.

— Onda men olardyń uıasyn eshkimge buzdyrmaımyn, — dedi Álıa da máz bolyp.

---