InfoHub Logo

2006 jyldyń sońǵy kúni kenetten muzǵa taıyp jyǵylyp, ortan jiligim opyrylyp, aýrýhanadan bir-aq shyqtym. Jıyrma kúnnen keıin gıps salyp úıge shyǵardy, eki aıdan keıin gıpsti aldy. Baldaqpen úıdiń ishinde ilbip júrýge jaraǵan kezim-di. Bireý telefon soqty. Sóz saptaýynan úlken kisi ekeni baıqalady. Meniń aty-jónimdi aıtyp, sol kerek edi dedi.

— Iá, menmin, tyńdap turmyn, — dedim.

— Olaı bolsa, men sizge jolyǵaıyn dep edim, maǵan qazir kele almaısyz ba?

— Joq aǵasy, men mertigip, jańa basymdy kóterip júrgen janmyn, bara almaımyn, ózińiz kelmeseńiz.

— Meniń jasym úlken, sondyqtan da salyp uryp jetip barý yńǵaısyz bolar. Endeshe bylaı keliselik, men sizdi mashına jiberip aldyraıyn, — dedi.

— Meni durys túsinińiz, ózdigimnen júrip-turýym qıyn.

Sondyqtan da keshirersiz, bara almaımyn. Al, sharýańyzdy telefonmen-aq aıtýǵa bolmaı ma?

— Joq, ózińizdi kórip, sóılesýim kerek. Bylaı keliselik, búgin keshki saǵat altyda qyzymdy mashınasymen jiberemin, sizdi súıemeldep, alyp qaıtady, daıyn otyryńyz, — dedi.

Birdeńe dep jaýap qatqanymsha, telefon trýbkasyn tastaı saldy. Onyń kim ekenin, aty-jónin, qaıda turatynyn, ne úshin kezdeskisi keletinin bile almaı, oılanyp otyryp qaldym. "Tonaıtyndaı aqsham joq jáne óshigetindeı búginge deıin bireýdiń ala jibin attaǵan emespin, meniń qorqatyn ne jónim bar, kezdeskisi kelse kezdeseıik", deımin ishteı.

Aıtylǵan ýaqytynda ádemishe kelgen, ıbaly, aqquba qyz keldi. Ol ózin álgi telefon shalǵan aǵamyzdyń qyzymyn, atym Aıgúl dep tanystyrdy. Onyń Aqtaýda, on tórtinshi shaǵyn aýdanda turatynyn, tis dárigeri bop qyzmet isteıtinin, otbasyly, eki kishkentaıy bar ekenin bildik.

Amal joq, ýádeniń aty ýáde. Qınalsam da oǵan ilesip barýyma týra keldi. "Jıp" avtomashınasyn urshyqsha úıiredi eken. Esik aldynda jasy alpysty artqa tastaǵan, jetpiske jete qoımaǵan, qyzyl shyraıly, aqsary kisi qarsy aldy. Sálem-saýqattan keıin úıge kirip, jón surastyq. Aǵamyz Atyraýdan kelgen eken, aty-jóni Amangeldi Sultanǵalıev, buryn munaı, qarjy salasynda jaýapty qyzmetter atqarǵan, qazir zeınetker, osynda qydyryp kelip, qyz-kúıeýi Aıgúl men Erlannyń úıinde qonaqtap jatqanyn, Aqtaýda quda-jegjattarynyń kóp ekenin aıtty. Men de qysqasha ózimniń jaı-japsarymnan habar berdim.

Ol kenet irgede turǵan dombyrany qolyna aldy da, bir ishekpen dyńyldata otyryp, shyrqap qoıa berdi:

Aıaýlym-aý, ekeýmiz qosylǵaly,
Baqytyma aınaldyń basymdaǵy.
Eligim eń, aınaldyń kórigime,
Serigimsiń, sen meniń qasymdaǵy.
Arman qýdym jolymdy tosyp qaldyń,
Jigerińdi bir sát te jasytpadyń.
Shyraǵyma aınalyp aldymdaǵy,
Pysqyrmadyń sózine pasyqtardyń.
Seri kóńil qoıdy da erkeletip,
Júrdim talaı kesh kelip, erte ketip.
Qabaq shytpaı aldymnan kúlip shyqtyń,
Kúnderge de mán bermeı kelte-ketik.
Birdeı tarttyń taǵdyrdyń salǵanyn da,
Qýanyshyn, qaıǵysyn, salmaǵyn da.
Óldi dese senersiń, senbe biraq,
Saǵan degen mahabbat solǵanyna...

İshten shyqqan shubar jylan... degendeı buryn jazylyp, birneshe jyr jınaqtaryma engen óz óleńimdi estip, ishim qylp ete tústi. Ol ánin aıaqtaǵan soń maǵan qarap: — Bul sizdiń óleńińiz ǵoı? — dedi.

— Iá.

— Endeshe tyńda,- dep ol áńgimesin bastap ketti. — Munan on jyldaı buryn syrqattanyp, aýrýhanaǵa tústim. Bizdiń bólmedegi ústeldiń ústinde qoldan-qolǵa kóship, betteri jyrtylǵan bir jýrnal jatty. Kenet kórshi kereýette jatqan kórshim ortadaǵy qos paraǵyn jyrtyp alýǵa yńǵaı berdi, kózim túsip ketti — óleńder! Álginiń qolyna jabysyp, julyp alǵandaı ǵyp aldym da, óleńderdi oqı bastadym. Unady, ásirese, "Saǵan degen mahabbat" degen óleń sezim pernesin dóp basqandaı boldy. Ol beıne bir júregime saz bolyp quıylǵandaı áserlenip, shabyttandym. Burynnan da azdy-kópti án shyǵaratyn ónerim bar-dy. Sóıtip, oıda-joqta taǵy bir án týdy. Óleń avtorynyń aty esimde qalyp qoıdy... Sodan on jyl boıy toılar men saýyq keshterinde osy ándi oryndaıtyn boldym. Buryn tyńdaǵan jurt qolqalap aıtqyzady. Biraq, óleńniń avtory esimnen ketpeı qoıdy. Aqtaýǵa bir kelgenimde osynda turatyn qudalarymnan surastyrdym. Qonarbaı qudam osynda turatynyńdy, rýlyq jaǵynan maǵan baldyz bolyp keletinińdi aıtty, biraq meken-jaıyńdy anyq aıta almady. Qaladaǵy anyqtama búrosy arqyly telefonyńyzdy taýyp aldym. Qalaı, jańaǵy án unady ma?..

— Jaqsy eken, maǵan unady. Umytpasam, siz aıtyp otyrǵan jýrnal "Qazaqstan áıelderi" bolýy kerek, sonyń 1997 jylǵy aqpandaǵy sanynda toptama óleńderim jarıalanǵan-dy, — dedim.

— Al, álgi óleńge bireý án jazdy ma?

— Joq, ondaıdy estigen joqpyn.

— Endeshe ánniń notasyn jazyp, shyǵarýyma qarsy emessiń ǵoı?

— Nege qarsy bolaıyn, qaıta sizge rahmetimdi aıtamyn.

Atyraýlyq aq peıil azamat aǵa, sazger Amangeldi Sultanǵalıevpen taǵdyr meni osylaı tabystyrdy. Ekeýmizdiń atalǵan ánimiz "Qazaqstan áıelderi" jýrnalynyń ótken jylǵy jeltoqsandaǵy sanynda notasymen jaryq kórdi. Ánniń dıskisi shyǵyp, Atyraý radıosy arqyly birneshe márte oryndaldy.

Aǵamyzben tanystyǵymyz shyǵarmashylyq baılanysqa ulasqandaı boldy. Sonyń bir mysaly, ótken jylǵy qarasha aıynda jumystan shyǵyp, qyzmet mashınasymen úıge bara jatqanymda uıaly telefonym bezildep qoıa berdi. Amangeldi aǵa eken. "Sońǵy "Qazaq ádebıetindegi" toptama óleńderińniń ishinen bireýi kóńil kúıimdi dóp basty, án shyǵardym, qane tyńdap kórshi", - deıdi. Qýanyshtan alyp-ushyp, qobaljyp turǵan adamnyń daýsy. Uıaly telefonnyń shýyly, oǵan mashınanyń gúrili qosylǵasyn án tyńdaý múmkin emes-ti. Biter-bitpesten "qalaı eken?", — dep jatyr. Qapelimde ne deıin, "ıá, ıá, jaqsy eken, keıin asyqpaı tyńdarmyz" dep qoıamyn...

Mine, osylaısha ónerdiń, bir ǵana óleńniń arqasynda oılamaǵan jerden Atyraýda turatyn Amangeldi aǵamyzben tanysyp, aramyzda týysqa bergisiz syılastyq ornady.

---