InfoHub Logo

Adamnyń boıyndaǵy qurmetteýge turatyn eń uly qasıet - óz Otanyna degen mahabbat.
Iogann Volfgang fon Góte

Bala kezimnen qazaq tili men qazaq ádebıeti pánderin súıip oqıtynmyn. Bizdiń qazaqtyń sózdik qory baı ǵoı, shirkin! Qanshama maǵynaǵa baı sózder, maqal-mátelder, óleńder, túrli-túrli shyǵarmalar tabasyń. Maǵan túrli jańa zattarmen tanysyp, ony jattap, úırený erekshe bir erek edi. Sol bir kezderi muǵalimderimiz ben úlken kisilerdiń «Ózge elde sultan bolǵansha, óz elińde ultan bol» degen sózin estip, maǵynasyna asa jiti nazar aýdarmaıtyn edim. Árıne, ózindik bir maǵynasyn bar ekenin bilgenmenen, «nelikten olaı aıtady, nege ózge eldi qatystyrady»,-degen oılar maza bermeıtin edi. Óse kele, qoǵamdy tanı kele, bul sózdiń maǵynasyn túsingendeımin.

Shúkir, elimiz 30 jyldyń ishinde ájepteýir jetistikke jetip jatyr! Bul alǵashqylar degenge senemin! Biraq aıtpasqa bolmas, óz ortasynda abyroı jınaǵan, elge tanylǵan kóptegen jandardyń óz elimizde jumys isteýdi emes, ózge elde damýdy tańdap júrgendigi kóńilge qatty batady. Qaltasy qampısa, birden shet elge kóshýdi shyǵaratyn, sheneýnikterdi bilemiz. Tipti olardyń arasynda óner adamdary da bar.

«Ózge elde sultan bolǵansha, óz elińde ultan bol» degen dáıeksózdiń maǵynasy: basqa elde laýazymdy,syıly jany bolǵansha, óz elińniń quly bol degen maǵynada. Qarapaıym tilmen aıtqanda, basqa eldiń taýy bolǵansha, óz elińniń saıynyń tasy bol degenge keledi.

Qazirgi tańda memleketimizde kún de túrli jańalyqtar, túrli ózgerister oryn alýda. Árbiri bolsyn, Qazaqstan Respýblıkasynyń halyqyna óz paıdasyn tıgizý maqsatynda uıymdastyrylýda. Sol bir jaǵdaıdyń áserinen, kezinde elimiz táýelsizdik almaı turyp, shekara asyp, elin tastap, bas amandyǵy úshin elden ketken qandastarymyz jáımendep bolsyn oralýda. Barlyǵynyń kóksegeni, ata-babasynyń óz qanymen qorǵap ketken elinde turýy, otanynda ózderiniń sanaly ǵumyrlaryn ótkizýi. Bir jaǵynan buǵan qýansań, bir jaǵynan, elimizdiń aqshasyn jymqyryp, shet elden jyljymaıtyn-múlik, ne bolmasa ózderine paıda ákeletin oryn alyp, memleket qazynasyn tonap júrgen bılik basynda otyrǵan aǵa-kókelerimizdiń isine shamdanasyń. Árıne, barlyǵyna topyraq shashqym kelmeıdi. İshinde óz isterine sabyrlyqpen, muqıattylyqpen qaraıtyn jandar da barshylyq. Biraq olardyń sanyn saýsaqpen sanarsyń.

Bálkim meniń bul pikirme bireý qosylar, bireý qosylmas. Biraq árbir jannyń ózindik pikiri bolatyn sekildi, bul da meniń pikirim. «Qolda barda, altynyń qadiri joq» demekshi, qolymyzda turǵan altynnan da baǵaly, «táýelsizdik» kúnimizdiń qadirin bileıik, óz otanymyzǵa, óz elimizge jamandyǵymyzdy emes, jaqsylyǵymyzdy ákelýge tyrysaıyq. Qolymyzdan kelgenshe eldiń erteńine jaraıtyn is bitireıik!

Saılaý Ádıa

Jýrnalısıka fakúlteti, Baspasóz jáne BAQ kafedrasy, 101-top

---