Petısıa jáne yqtımal referendým: Bıznes qaýymdastyq QQS mólsherlemesin kóterýge qarsy
Qazaqstandyq kásipkerler QQS (NDS) ósimine qarsy petısıa uıymdastyrýda
Qazaqstanda bıznes-qoǵamdastyqtyń salyq saıasatyna qatysty narazylyǵy kúsheıip keledi. Ulttyq ekonomıka mınıstrligi qosylǵan qun salyǵynyń (QQS) 12%-dan 20%-ǵa deıin kóterilýi múmkin ekenin talqylaýda. Bul sheshim kásipkerler tarapynan qatty synǵa ushyrady. Bıznes ókilderi atalmysh bastamanyń ekonomıkalyq saldary aýyr bolatynyn aıtyp, petısıa uıymdastyryp, tipti referendým ótkizýdi talap etýde. Bul týraly Todayinfo habarlaıdy.
QQS ósimi: ekonomıkaǵa áseri qandaı?
Nalogtyq sarapshy, birneshe bıznes-keńes platformalarynyń negizin qalaýshy Faızırahman Mıanovtyń pikirinshe, QQS-ty kóterý tek ishki ekonomıkalyq faktorlarmen ǵana emes, sonymen qatar syrtqy mindettemelermen de baılanysty bolýy múmkin. Onyń aıtýynsha, bul shara:
- Taýarlar men qyzmetterdiń ózindik qunynyń artýyna;
- Baǵanyń qymbattaýyna;
- Inflásıanyń údeýi men ekonomıkalyq stagnasıaǵa ákelýi múmkin.
Sarapshy bul ózgeristiń saldary bıznes úshin ǵana emes, qarapaıym azamattarǵa da aýyr tıetinin aıtady.
«Kedeılik salyǵy» nemese kásipkerlerge qysym
Ulttyq ekonomıka mınıstrligi salyq reformasyn ázirleýde, onyń ishinde QQS-ty arttyrý, salyq salý shegin tómendetý jáne eńbekaqy qoryna júktemeni azaıtý qarastyrylǵan. Bul ózgeristerdiń maqsaty – salyqtyq júktemeni óndiris kezeńinen satylym kezeńine aýystyrý. Alaıda, Faızırahman Mıanov bul tásildi ádiletsiz dep sanaıdy.
«Qazirgi tańda árbir jumys isteıtin qazaqstandyq jalaqysynyń 40%-yn salyqtarǵa tóleıdi. Bul úlken qarjylyq aýyrtpalyq. QQS ósimi qarapaıym tutynýshylar úshin qosymsha shyǵynǵa alyp keledi», – deıdi sarapshy.
Qazirgi ereje boıynsha, jyldyq aınalymy 78 mln teńgeden asatyn kásipkerler QQS tóleýshiler sanatyna kiredi. Al jańa usynys boıynsha bul shek 15 mln teńgege deıin tómendemek. Bul 300 myńǵa jýyq kásipkerge qosymsha salyq júktemesin týdyrady, nátıjesinde bıznes tabysynyń bir bóligi joǵalady jáne shyǵyndar tutynýshylarǵa aýysady.
Bıznes kóleńkege ketýi múmkin
Kásipkerler úshin salyq aýyrtpalyǵynyń artýy olardyń bir bóliginiń «kóleńkeli ekonomıkaǵa» ketýine nemese múlde jabylýyna alyp kelýi múmkin. Sonymen qatar, bul sheteldik ınvestorlardyń Qazaqstan naryǵyna degen qyzyǵýshylyǵyn tómendetýi yqtımal.
Salystyrmaly túrde, Ózbekstanda QQS mólsherlemesi – 12%, al keıbir komýnaldyq qyzmetter men eksporttyq operasıalarǵa nóldik stavka qoldanylady. 2028 jylǵa deıin QQS mólsherlemesin kóterý josparlanbaǵan.
QQS ósimi: syrtqy yqpal bar ma?
Faızırahman Mıanovtyń pikirinshe, bul bastama Qazaqstannyń ekonomıkalyq múddesinen góri, syrtqy uıymdardyń talaptarymen baılanysty bolýy múmkin. Sarapshy atap ótkendeı, 2010 jyly Qazaqstan Dúnıejúzilik bankpen salyq reformasyn júzege asyrý týraly kelisimge qol qoıdy, oǵan 17 mln dollar nesıe bólindi. Osy kelisimniń bir tarmaǵynda QQS mólsherlemesin arttyrý týraly shart qarastyrylǵan.
İri bızneske jeńildikter, qarapaıym halyqqa aýyrtpalyq
Jańa salyq reformasy aıasynda turǵyn úı sektoryna beriletin jeńildikter alynyp tastalýy múmkin. Bul páter baǵasynyń qymbattaýyna jáne turǵyn úıge qoljetimdiliktiń tómendeýine alyp keledi. Alaıda, avtokólik óndirisi, jer qoınaýyn paıdalanýshylar jáne iri korporasıalar úshin jeńildikter saqtalmaq. Bul ádiletti me degen suraq kásipkerlerdi alańdatyp otyr.
Bıznes referendým talap etýde
Qazirgi tańda kásipkerler WhatsApp-ta «QQS ósimine qarsymyz» atty top ashyp, óz pozısıalaryn bildirýde. Olar petısıaǵa qol jınap, úkimettiń sheshimine yqpal etýge tyrysýda. Eger bul áreketter nátıje bermese, bıznes-qaýymdastyq referendým ótkizý týraly bastama kótermek.
«Bul ózgeris búkil elge áser etedi. Sondyqtan biz halyq pen bıznes birigip, bılikke óz pikirimizdi jetkizýimiz kerek», – dep túıindedi Mıanov.
ps
Qazaqstanda QQS mólsherlemesin arttyrýǵa qatysty qyzý pikirtalas júrip jatyr. Bul bastamaǵa qarsy shyqqan kásipkerler petısıa uıymdastyryp, referendým ótkizýdi talap etýde. Eger ózgeris qabyldansa, taýarlar men qyzmetter qymbattap, bızneske qysym artady, al keıbir kompanıalar naryqtan ketýi múmkin. Bılik bul usynystyń barlyq yqtımal saldaryn eskerip, bıznes-qoǵamdastyqtyń pikirin eskerýi qajet.