PISA halyqaralyq zertteýi oqýshylardyń ǵylymı- jaratylystaný pánderi boıynsha fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytý»
«PISA halyqaralyq zertteýin júrgizý aıasynda oqýshylardyń ǵylymı-jaratylystaný fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytý» kýrsyn ótkizý fýnksıonaldyq saýattylyqty arttyrýdyń maqsaty men mindetteri Qazaqstan Respýblıkasynyń bilim berýdi damytýdyń 2011-2020 jyldarǵa arnalǵan Memlekettik baǵdarlamasynda anyqtalýyna sáıkes jasaldy, oqýshylardyń fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytýǵa jónindegi 2012-2016 jj. arnalǵan Ulttyq is-qımyl josparyn iske asyrý jáne PISA halyqaralyq zertteýin júrgizý aıasynda ótkiziletin oqýshylardyń ǵylymı- jaratylystaný fýnksıonaldyq saýattylyǵyn damytý ádisterine arnalǵan pedagog qyzmetkerlerdiń biliktiligin arttyrý baǵdarlamasyna talaptaryna sáıkes keledi.
2012-2016 jyldarǵa arnalǵan oqýshylardyń fýnksıonaldy saýattylyǵyn jetildirýde Ulttyq is-sharalar jospary maqsatqa baǵyttalǵan, birtutastyǵyn, oqýshylardyń fýnksıonaldy saýattylyǵyn damytýǵa baǵyttalǵan is-sharalar júıeligin Qazaqstan Respýblıkasynyń mektep bilim berýdiń sapasyn arttyrýshy negizgi baǵyt retinde qamtamasyz etýge baǵyttalǵan. Oqýshylar arasyndaǵy fýnksıonaldy saýattylyqty qalyptastyrýdyń joǵary deńgeıi qoǵamda tıimdi qyzmet etýdiń qabilettiligine, ózin-ózi anyqtaýǵa baǵyttalǵan qabilet, ózin-ózi damytýǵa jáne qalyptastyrýǵa baǵyttalady. Nátıjesinde, qoǵamǵa fýnksıonaldy saýatty, nátıjege jumys isteýge jáne mańyzdy jetistikterge jetýge qabiletti tulǵa qajet.
2011-2020 jyldarǵa QR bilim berý júıesin jetildirýge baǵyttalǵan Memlekettik baǵdarlamasy bizdiń oqýshylarymyzdyń PISA halyqaralyq zertteýinde maqsatty ındıkatorlaryn anyqtady, onyń ishinde 2015 jyly 50-55 oryn, 2018 jyly 40-45oryn.
2013 jyly PISA-2012 nátıjeleri EYDU tarapynan (Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymy) jarıalandy. Atalmysh zertteý nátıjesinde, 65 eldiń ishinde qazaqstandyq qatysýshylar matematıka boıynsha- 49, ǵylymı jaratylystaný pánderi boıynsha -52, al oqý saýattylyǵy boıynsha 63-oryndy ıelendi.
Qazaqstannyń atalmysh halyqaralyq zertteýine qatysýy bizdiń oqýshylarymyzdyń daıyndyq deńgeılerin álemniń basqa da elderiniń oqýshylarynyń daıyndyq deńgeıimen salystyrýǵa, bilim berý sapasyn baǵalaýda sońǵy álemdik jetistikterge sáıkes keletin zertteýlerdiń nátıjelerin saraptaý men oqý jetistikterin baǵalaý, sonymen qatar kros-ultty zertteýlerdi júrgizýdegi jetekshi mamandarmen ázirlengen ádistemelerge qol jetkizýge múmkindik beredi.
Nátıjeler qazaqstandyq oqýshylardyń úlesin tómendegideı belgileıdi:
- Kúrdeli oqý mátinderin tıimdi paıdalaný, olardyń kómegimen kúndelikti jaǵdaılarǵa beıimdelý oqý saýattylyǵyn zertteý qatysýshylarynyń 5% quraıdy (EYDU elderi boıynsha ortasha deńgeı 28,6%);
- Naqty jaǵdaı úshin naqty modeldermen tıimdi jumys isteý, ártúrli tapsyrmalardy damytý jáne qoldaný matematıka saýattylyǵyn zertteý qatysýshylarynyń 4,2% quraıdy (EYDU elderi boıynsha ortasha deńgeı 16%);
- Ártúrli ǵylymı jaratylystaný ǵylymdaryndaǵy túsindirmelerdi biriktiretin, atalmysh túsindirmelerdi ómirlik jaǵdaılarda qoldanýǵa beıimdeý, jaratylystaný ǵylymdarynyń róline baılanysty nátıje shyǵarýdy talap etetin jaǵdaı aıasynda tıimdi jumys isteý ǵylymı-jaratylystaný saýattylyǵyn zertteý qatysýshylarynyń 3,6% quraıdy (EYDU elderi boıynsha ortasha deńgeı 20,5%)
Budan, Qazaqstannyń PISA qatysýynyń nátıjeleri elimizdegi jalpy bilim berý mektepteriniń pedagogtary joǵary deńgeıdegi pándik bilim beredi, biraq ómirlik jaǵdaılardy olardy qoldanýǵa jetkilikti túrde úıretpeıtinderi kórsetedi.
Sonymen, muǵalimder logıkalyq, synı jáne konstrýktıvti oılaý negizderi qalyptastyrýdyń tıimdi ádisterin jetkilikti deıgeıde bilmeıtinderi ańǵarylady.