InfoHub Logo

Aqmolanyń gýbernıalyq keńester komıtetiniń tóraǵasy (predsedateli) joldas Sabyr Sháripuly gýbernıasynyń tórt jerinen tórt qala salýǵa joba kirgizgen. Joldas Sháripulynyń bul usynǵan jobasyn gýbernıalyq sovetter komıteti keńeske salyp, bıyl 1923 jyly Aqmola gýbernıasynyń bir-aq jerinen qazaq qalasyn salýǵa qaýly qylǵan.

Bul qazaq qalasy Qyzyljar ýezindegi burynǵy «Vajen» ýchastogindegi № 3 keńes sharýa jaıynyn (sovhoz) ornynda bolmaq. Sol № 3 keńes sharýa jaıynyń barlyq múlki, saımandary qazaq qalasyniki bolmaq. Jetpegen saıman, múlikterdi úkimet tarapynan bermek.

Joldas Sháripulynyń jobasy boıynsha qalaǵa ylǵı jarly, eshnársesi joq qazaqtardy jımaq. Qala júz úıden kem bolmaıdy. Tórt qala salynsa tórt ýeze salynbaq: Qyzyljarda, Kókshetaýda, Atbasarda, Aqmolada.

Bul qalalar ylǵı qolaıly, jaqsy jerlerge salynbaq. Oǵan mal hám kerekti saıman quraldar úkimet tarapynan berilmek. Qalaǵa kiretin qazaqtyń bári jumysqa jaraıtyn, eńbekten qashpaıtyn adamdar bolmaq. Qalanyń sharýasyn biraz ýaqytqa sheıin basqaryp otyratyn kisini gýbernıalyq keńester komıteti taǵaıyndap otyrmaq. Jarıalanyp ashylǵanda qalada: aýrýhana, dárihana, bilik úıi, ustalyq dúkeni, mektep bolmaq. Bul Qazaqstannyń eń birinshi qazaqqa arnalyp salynbaq bolyp otyrǵan tuńǵysh qalasy. Qazaq halqy oryn teýip otyrmaı óner-bilim, mádenıeti aldaǵy halyqtardyń qataryna kire almaıdy.

Qazaq ónerli halyqtardyń qataryna shyn kirsin degen adamdar qur kókıýdi tastap, qazaqty tez irge bekitip otyrtý isine kirisýleri kerek. Bul qazaq turmysyndaǵy zor tarıhı iske joldas Sabyr Sháripuly muryndyq boldy. Qazaqstannyń basqa aımaqtary da Aqmoladan qalmaı qala salyp, qazaq jarlylaryn oqytý isine kiriser.

Qazaqstan úkimeti bul iske shamasy kelgen járdemin aıamas. «Jer-sý komısarıatynyń Aqmoladaǵy qyryq shaqty jylqysyn sol qazaq qalasyna ber», — dep Qazaqstannyń Halyq komısarlar keńesiniń tóraǵasy (predsedateli) Aqmolaǵa buıryq qyldy. İstiń tez jemisti bolýyna shyn kóńilmen tilektespiz.

1923 jyl

---