InfoHub Logo

Qazaqstan halqynyń  kóp ulttylyǵy meniń oıymda kıiz úı beınesinde kórinis tapty. Keregeniń keńdigi –jerimen qazaq ultynyń kóńiliniń   keńdigindeı. Shanshylǵan  ýyqtar  kóp ultty halyq ekenimizdi bildirse , shańyraq qyran qusy samǵaǵan beıbitshilik aspanynyń beınesindeı. Ýyqtar birdeı  jumylyp shańyraqqa  shanshylý arqyly birlik pen yntymaqty, dostyqty dáriptep tur.
Avtor

 

Qazaq  ultynyń   keshegi kórinisi  kóshpeli bolsa, búgingi kúnde táýelsizdigin  alǵan egemen el. Elimiz  basyna túsken  syn saǵattarda synnan súrinbeı ótip,tarydaı shashylmaı , judyryqtaı jumylyp, yntymaq pen aýyzbirshiliktiń týyn jelbirete bildi.  Beıbit  súıgish halqymyz  «Bir jaǵadan bas, bir jeńnen qol shyǵaryp» 130  túrli ózge  ult  ókilderimen  birge qyryq  pyshaq  bolmaı, tatý tátti ómir súrip, qaımaǵymyz  buzylmaǵan elge aınaldyq. Qazaqstan-ózge ult ókilderiniń de  ómir súrip jatqan Otany, urpaqtarynyń kindik qany tamǵan jeri.Osy ult ókilderimen qoıan qoltyq  aralasyp túsinisýimiz,dostyǵymyzdyń jarasýy , qıyn qystaý kezeńde  bir quıqany birge  bólisip jep, kózimizdi alartpaı terezemiz teń, keregemiz keń bir shańyraqtyń astynda  ómir súrýimiz -bizdiń elimizdiń eń basty baılyǵy bolyp tabylady.

Táýelsizdik alǵannan keıingi jyldarda El Prezıdenti Nursultan Ábishuly  Nazarbaev Qazaqstan halqy Assambleıasyn qurý ıdeıasyn alǵash ret 1992 jyly Táýelsizdiktiń birinshi jyldyǵyna arnalǵan Qazaqstan halyqtarynyń forýmynda aıtty. 1995 jylǵy 1 naýryzda Qazaqstan halqy Assambleıasyn Memleket basshysy janyndaǵy konsýltatıvti-keńesshi organ mártebesimen qurý týraly Prezıdenttiń Jarlyǵy shyqty. 2008 jylǵy 20 qańtarda Prezıdent «Qazaqstan halqy Assambleıasy» týraly álemde balamasy joq zańǵa qol qoıdy. Meniń túsinigim boıynsha bul zańnyń negizgi túıini –Qazaqstandaǵy barlyq etnos ókilderin  ortaq maqsatqa jumyldyra otyryp, respýblıkadaǵy yntymaqty, aýyzbirshilikti, turaqtylyqty saqtaý, el damýyna úles qosý. Árbir  ult azamaty bir-biriniń quqyǵyn aıaqqa taptamaı, tiline , dinine, salt-dásúri men mádenıetine  qurmetpen qaraý jáne olardy damytý   bolyp tabylady dep oılaımyn. Halyq  Assambleıasy halqymyzdyń adamgershiligi men eldegi ulttar  arasyndaǵy  birlikti saqtaýdyń tańǵajaıyp úlgisi  ekenine kózimiz jetti. Biz ult pen ulttyń ,din men dinniń  arasyndaǵy  sheshilmegen daýly máselelerdi sheshýde ózge elderge úlgi bola bildik.Bul Qazaqstandyq árbir ult ókiliniń sana –seziminiń órkendeýiniń belgisi.

1995  jyldyń 18  qazanynda Qazaqstan  Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan  Ábishuly  Nazarbaevtyń  jarlyǵy  boıynsha 1mamyr-Qazaqstan halqynyń birligi kúni  dep jarıalandy. Sodan keıin barshamyzǵa  ortaq  bul  mereke 1996 jyldan bastap toılanyp keledi. Mereıli merekeni bárimiz ult bolyp bir shańyraqtyń astynda, salt-dástúrimizdi,  ádebıetimizdi, mádenıetimizdi, tilimizdi,ult degen bolmysymyzdy dáriptep asyǵa kútip, qushaq jaıa qarsy alyp toılaımyz. Qolymyzǵa shar men jalaýdy jelbiretip , kóńilimizdi qýanysh kernep , ústimizge ulttyq naqyshtaǵy kıimderdi kıip,ulttyq taǵamdarymyzdy nasıhattap erekshe atap ótemiz. Bul meıram elimizdegi ulttardyń bir-birin dostastyrýǵa,tatýlyqqa, yntymaqqa,birlikke shaqyrady. Ulttardyń arasyndaǵy súıispenshilikti , dostyqty  nyǵaıta túsedi. 

Halqymyzdyń  danasy  Ahmet  Baıtursynulynyń  «Aqqý, shortan  hám shaıan» óleńindegi  úsheýiniń  júkti úsh jaqqa tartyp  birikpendiginiń, aýyzbirshilikti saqtamaǵandyǵynyń  kesirinen  toz-toz bolyp eldigin joıyp  jatqan elder de bar.  Qudaıǵa shúkir! Ondaı elderdiń qasynda bizdiń kóp ultty halqymyz birlik pen dostyqty saqtap,halyqqa paıdasyn tıgizip,el damýyna úlesterin qosyp kele jatyr.

Ult  birligin saqtaýda Tóle bı babamyzdyń  myna sheshendik sózin shyǵarmama arqaý etýdi jón sanadym.Birde  Tóle bı ákesinen "Qalaı etkende birlik bolady, onyń kúshi qandaı bolmaq"- dep  suraıdy.Ákesi Tóle bıdiń suraǵyna jaýap berý maqsatynda bir býma shybyq  aldyrady da, shybyqty syndyryp kórgizedi, Tóle bı býylǵan shybyqty olaı-bulaı ıip syndyra almaıdy.Sodan soń ákesi Tólege bir-birlep turyp syndyr deıdi. Shybyqty ustaǵan Tóle ortasynan býylǵan shybyqty sheship, birtindep pyrt-pyrt etip op-ońaı syndyra beredi. Sonda ákesi Álibek bı Tólege ne túsingendigin suraıdy.Tóle bı bul mysaldyń  mánisin bylaı sheshedi: «Yntymaǵy, birligi myqty eldi jaý da, daý da ala almaıdy. Birligi, yntymaǵy joqty jaý da, daý da op-ońaı alady degenińiz ǵoı» -deıdi.Bul jaýaptyń durystyǵyna kózi jetken ákesi Tólege rıza bolyp:«El bıleý úshin aldymen eldi aýyzbirlikke, yntymaqqa shaqyra bil». "Baq qaıda barasyń degende, yntymaqqa baramyn" degeniniń mánisi osy, - depti.Búgingi kúni bir-birlep synǵan shybyq sekildi, aýyzbirshilikpen turaqtylyqty saqtamaýdyń aýyly alysta qaldy. Búgingi kúni bir býma shybyqtaı yntymaǵy jarasqan baqytty elmiz.

Iá, búgingi  shyǵarmamdy qorytyndylap ,toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıinin túıe kele:Tóle bıdiń zamanyndaǵy yntymaq pen birlik jaıyndaǵy armandar, qazirgi kúni kóp ultty táýelsiz memleket retinde  aqıqatqa aınaldy. Qoı ústine boztorǵaı jumyrtqalaǵan zaman ornady. Aq túıeniń qarny jarylǵan kún týdy. Bul Qazaqstannyń kóp ultty halqynyń birliginiń shynaıy kórinisi.

BQO.Terekti aýdany. Shaǵan JOBBM

5 "á" synyp oqýshysy Baesheva Á.M

Pán muǵalimi: Hanov Sh.Ý

---