Qazaqstandaǵy ekologıalyq problemalar men áleýmettik-demografıalyq úrdister (1946-1991)
Sabaqtyń taqyryby: Qazaqstandaǵy ekologıalyq problemalar men áleýmettik - demografıalyq úrdister (1946 - 1991)
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Qazaqstandaǵy ekologıalyq problemalar men áleýmettik - demografıalyq ózgerister sıaqty kúrdeli máselelerge toqtala otyryp Qazaqstanǵa ǵana emes, búkil jer shary turǵyndarynyń densaýlyǵyna tóngen zor qaýip ekenin túsindirý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń tarıhı tanymyn, sóıleý mádenıetin damytý, ártúrli tapsyrmalar arqyly tarıhı oqıǵalardy este saqtaý qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Óz Otanyn, elin súıýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Suraq – jaýap, aýyzsha baıandaý, salystyrý, taldaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta, karta, tapsyrmalar, kesteler, Semeı polıgony týraly derekti fılm.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi
Oqýshylarmen sálemdesý, synypty túgeldeý, sabaqqa nazar aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasymen jumys:
1 - tapsyrma: Kesteni paıdalanyp, sáıkestikti tabý.
İİİ. Jańa sabaq:
Jańa sabaqtyń jospary:
1. Ekologıalyq problemalardyń asqynýy.
2. Aral apaty.
3. Demografıalyq úrdister.
1. Tabıǵı paıdaly qazbalardyń asa mol qorlary bar, biraq tabıǵat qorǵaýdyń quqyqtyq bazasy joq, óndiristiń tómendigi mádenıetiniń jaǵdaıynda Qazaqstan aýmaǵy ǵylym men tehnıka jetistikteri tegeýrininiń aldynda qorǵansyz bolyp shyqty. Ekonomıkanyń damýy, jańa ken oryndaryn ıgerý, jańa eldi mekender salý tabıǵı resýrstardy kóp mólsherde qajet etti. Uzaq ýaqyt boıy respýblıkadaǵy tabıǵı baılyq sarqylmaıtyndaı kórinip, ol ekstensıvti jolmen ıgerilip keldi. Tek 80 - jyldardyń ekinshi jartysynda ǵana Qazaqstannyń ekologıalyq jaǵdaıyn saýyqtyrý men onyń tabıǵı baılyqtaryn tıimdi paıdalanýǵa betburys bastaldy. Alaıda Qazaqstandaǵy tabıǵatty qorǵaýdyń is-tájirıbesi óte qanaǵattanǵysyz jaǵdaıda edi.
Keltirgen zıany:
Jaıylymdyq jerler de zardap shekti.
Keı óńirler qý taqyrǵa aınaldy.
Topyraq erozıasy respýblıkadaǵy 5 mln gektardan astam jyrtylatyn jerdi qamtydy.
Óskemen, Balqash, Lenınogor t. b. qalalarda ornalasqan tústi metalýrgıa kásiporyndary 1960 jyldary atmosferaǵa saǵatyna 3, 6 mln tekshe metr tehnıkalyq gaz, 3, 1 mln tekshe metr zıandy qospa taratqan.
Tobyl, Esil, Ertis, Oral, Badam, Qaratal ózenderine jyl saıyn mlrd - taǵan tekshe metr tazartylmaǵan kir sý aǵyzylǵan.
KSRO - nyń áskerı, hımıalyq jáne ǵaryshtyq polıgondarynyń synaqtary júrgizilgen aımaqtar:
Kapýstın Iar, Azǵyr polıgondarynda birneshe márte jer asty ıadrolyq jarylystary jasalyndy.
Saryshaǵan polıgonynda áýe qaýipsizdigi kúshteri strategıalyq júıeleri men lazer qarýynyń birneshe dúrkin synaqtary júrgizildi.
Semeı polıgonyndaǵy synaqtar aımaqtyń ekologıalyq jaǵdaıyn odan ári asqyndyrdy.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Qazaqstandaǵy ekologıalyq problemalar men áleýmettik - demografıalyq ózgerister sıaqty kúrdeli máselelerge toqtala otyryp Qazaqstanǵa ǵana emes, búkil jer shary turǵyndarynyń densaýlyǵyna tóngen zor qaýip ekenin túsindirý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń tarıhı tanymyn, sóıleý mádenıetin damytý, ártúrli tapsyrmalar arqyly tarıhı oqıǵalardy este saqtaý qabiletterin damytý.
Tárbıelik: Óz Otanyn, elin súıýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: Suraq – jaýap, aýyzsha baıandaý, salystyrý, taldaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta, karta, tapsyrmalar, kesteler, Semeı polıgony týraly derekti fılm.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi
Oqýshylarmen sálemdesý, synypty túgeldeý, sabaqqa nazar aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasymen jumys:
1 - tapsyrma: Kesteni paıdalanyp, sáıkestikti tabý.
İİİ. Jańa sabaq:
Jańa sabaqtyń jospary:
1. Ekologıalyq problemalardyń asqynýy.
2. Aral apaty.
3. Demografıalyq úrdister.
1. Tabıǵı paıdaly qazbalardyń asa mol qorlary bar, biraq tabıǵat qorǵaýdyń quqyqtyq bazasy joq, óndiristiń tómendigi mádenıetiniń jaǵdaıynda Qazaqstan aýmaǵy ǵylym men tehnıka jetistikteri tegeýrininiń aldynda qorǵansyz bolyp shyqty. Ekonomıkanyń damýy, jańa ken oryndaryn ıgerý, jańa eldi mekender salý tabıǵı resýrstardy kóp mólsherde qajet etti. Uzaq ýaqyt boıy respýblıkadaǵy tabıǵı baılyq sarqylmaıtyndaı kórinip, ol ekstensıvti jolmen ıgerilip keldi. Tek 80 - jyldardyń ekinshi jartysynda ǵana Qazaqstannyń ekologıalyq jaǵdaıyn saýyqtyrý men onyń tabıǵı baılyqtaryn tıimdi paıdalanýǵa betburys bastaldy. Alaıda Qazaqstandaǵy tabıǵatty qorǵaýdyń is-tájirıbesi óte qanaǵattanǵysyz jaǵdaıda edi.
Keltirgen zıany:
Jaıylymdyq jerler de zardap shekti.
Keı óńirler qý taqyrǵa aınaldy.
Topyraq erozıasy respýblıkadaǵy 5 mln gektardan astam jyrtylatyn jerdi qamtydy.
Óskemen, Balqash, Lenınogor t. b. qalalarda ornalasqan tústi metalýrgıa kásiporyndary 1960 jyldary atmosferaǵa saǵatyna 3, 6 mln tekshe metr tehnıkalyq gaz, 3, 1 mln tekshe metr zıandy qospa taratqan.
Tobyl, Esil, Ertis, Oral, Badam, Qaratal ózenderine jyl saıyn mlrd - taǵan tekshe metr tazartylmaǵan kir sý aǵyzylǵan.
KSRO - nyń áskerı, hımıalyq jáne ǵaryshtyq polıgondarynyń synaqtary júrgizilgen aımaqtar:
Kapýstın Iar, Azǵyr polıgondarynda birneshe márte jer asty ıadrolyq jarylystary jasalyndy.
Saryshaǵan polıgonynda áýe qaýipsizdigi kúshteri strategıalyq júıeleri men lazer qarýynyń birneshe dúrkin synaqtary júrgizildi.
Semeı polıgonyndaǵy synaqtar aımaqtyń ekologıalyq jaǵdaıyn odan ári asqyndyrdy.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
