Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Qazaqstandyq batyrlardyń erligi
Maqsaty:
Oqýshy boıyndaǵy patrıottyq sezimin joǵarylatý, Otanyna degen namysshyldyǵyn, súıispenshiligin arttyrý. Otan qorǵaýshy retinde azamattyq jáne adamgershilik qabiletin joǵary ustaýǵa tárbıeleý. Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteri qataryna áskerı boryshyn óte ýge mindetti ekendigin sezindirý.
Mindetteri:
- Qazaqstandyq patrıottyq tárbıe berý is – sharalarynda mektep, synyp, mektepten tys mekemelerdiń birligin qalyptastyrý;
- Bizdiń zaman qaharmany beınesiniń úlgisin jetekshi patrıottyq tárbıe berýshi quraldary kómegimen jasaý.
Kútiletin nátıjesi:
- Oqýshy boıyndaǵy azamattyq qasıetteriniń dárejesin arttyrý;
- Patrıottyq qozǵalystarǵa qatysýǵa umtylystaryn kúsheıtý;
- Oqýdyń İ – shi baspaldaǵynda memlekettik nyshandar týraly túsinikti nyǵaıtý;

1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Taqyrypqa sholý
1978 jyly Aýǵanstanda sáýir aıynda tóńkeris bolyp, onyń arty aıaqtalmas soǵysqa aınaldy. Bul qasiret eldiń tek óz ishinde ǵana emes, oǵan syrt memleketterdiń qatysýymen de uzaqqa sozyldy. 1979 jylǵy 25 jeltoqsanda Máskeý ýaqyty boıynsha saǵat 15. 00 - de KSRO Qorǵanys mınıstriniń bergen buıryǵymen Aýǵanstanǵa qeńes áskerlerin engizý bastaldy. Komandırler: «Bul qysqa merzimdik aksıa, tapsyrmany oryndaımyz da ketemiz», dedi. Al biraq «aksıa» toǵyz jyldan astam ýaqytqa sozyldy.

1979 jyldyń 25 jeltoqsany men 1989 jyldyń 15 aqpany aralyǵynda bolyp ótken Aýǵan soǵysyna KSRO aýmaǵynan 620 myńnan astam jaýynger men ofıser qatysty. Osy soǵysta Keńes Odaǵynan 15 myń 51 adam oqqa ushyp, 118 ushaq, 800 tank jáne 11 myń 369 ártúrli áskerı tehnıkalar joıylyp ketti. Al Aýǵan soǵysyna qatysqan qazaqstandyqtardyń sany – 22 myń 269 jaýynger. Soǵys dalasynda Qazaqstan 924 bozdaǵynan aıryldy. Jar qushyp, bala súıip úlgermegen 1015 jas elge múgedek bolyp oralsa, 21 soldat is - túzsiz ketti. Aýǵan soǵysynyń jaýyngerleri Kókshetaý, Shýchınsk qalasynda da az emes. Qazir qalamyzda biraz jaýynger - ınternasıonalıs esepte tur. Soǵystyń aıaqtalǵanyna 15 aqpanda 24 jyl tolady. Bul kún - sol kezdegi elge aǵylǵan temir tabyttardyń toqtaǵan kúni. Bul kún - janary jasqa toly jesirler men jetimderdiń, qara jamylǵan aıaýly analarymyzdyń perzentterin joqtaǵan kúni! Bul kún - baqı bolǵan qaharman baýyrlarymyzdy qatardan izdegen kún. «Internasıonalızm» degen saıasattandyrylǵan sózdiń qurbandyǵyna aınalyp, oǵan ımandaı senip, búgingi kúni kúl - talqan bolǵan taǵdyrynyń óteýi men bodaýyn kimnen suraryn bilmeı dal bolǵan jandardyń ózegine ókinishin jasyrǵan kún!

«Aýǵan soǵysynyń 110 aıǵa sozylǵan qandy qyrǵynynan aman - esen oralǵanymen, jandary jaraly 18 myń 360 qazaqstandyq ardager ortamyzda júr. Jandary jaraly deıtinimiz, olar ólimmen tikeleı kezdesti. Soǵystyń nebir aýyrtpalyǵyn kóterip, qabyrǵalary qaıysty. Olardyń dushpan oǵynan qaza tapqan maıdandas dostaryn sońǵy saparǵa shyǵaryp salyp turyp, kózderi jasqa, júrekteri muńǵa tolǵan shaqtary kóp. Sonda da ata - baba rýhyna daq túsirmeı elge abyroımen oraldy. Maıdan dalasyndaǵy janqıarlyq pen qaharmandyǵy úshin on myńdaǵan qazaqstandyq orden - medaldarmen marapattaldy. Búgin qazaqstandyq Otan qorǵaýshylar solardan úlgi alyp, solarǵa qarap sap túzeıdi», - dedi Halyq Qaharmany, general - leıtenant Baqytjan Ertaev.

Arada 24 jyl ótse de aýǵan soǵysy óziniń izin áli jasyryp bolǵan joq. Bul qandy izdiń jasyrylýy, umytylýy múmkin de emes. Óıtkeni, ol adamzat tarıhynda óshpesteı iz qaldyrdy.

3. Aýǵan soǵysynyń ardagerine sóz berý
Erlik sabaǵyna Aýǵan soǵysynyń ardageri Bıjanov Tagır qatysyp, jas urpaqqa ózderiniń basynan keshken oqıǵalary týraly aıtyp oı bólisti. Qan maıdanda, urys dalasynda qaza bolǵan jaýyngerlerdi bir mınýt únsiz turyp eske aldy.
4. Oqýshylardyń Aýǵanstan taqyrybyna arnalǵan óleńderdi oqýy
1. Aýǵannyń qanda dalasy
Adamzattyń nalasy
Búk túsip jatyr qan qusyp,
Qaraly taýlar, qarashy
Adasyp baryp armandar,
Kabýlda kúl bop qalǵandar
Gúl bolyp kógerip
Ómirdi qaıta jalǵańdar
Armanda ketken er úshin,
Umytpas elim arysyn.

2. Tý etip ustar qashanda,
Táýelsiz eldiń namysyn,
Balasyn izdep analar
Anasyn ańsap balalar,
Júrekke túsken bombadaı...
Jazylar qashan jaralar?
Esimde ol kún qaraly,
Zýyldap jyldar barady.
Sarbazdar bárin biledi,
Aýǵannan qaıtqan jaraly.

5. fılm kórsetý
(ınteraktıvti taqtany paıdalaný)
Patrıotızm – adamnyń óz Otanyna degen súıispenshiligi men adaldyǵyn kórsetetin sezim. Ol adamnyń óz Otanyn kúshti de aıbyndy etip, gúldendirýge umtylýymen sıpattalady, qandaı da bir qastandyq áreketterden Otanyn qorǵaýǵa daıyn bolýyn bildiredi. Patrıotızm sezimi - óz halqynyń áleýmettik, mádenı jeńisteri úshin maqtaný, onyń jaýyngerlik jáne eńbek dástúrlerine uqyptylyǵymen qaraý. Patrıotızm, sondaı - aq týǵan jerge, ata - babasy jatqan jerge qushtarlyq sıaqty tereń perzenttik mahabatty da bildiredi. Qazir patrıot bolý degenimiz – respýblıkanyń ekonomıkalyq, qorǵanystyq áleýetin tynbaı nyǵaıtý, ony kez kelgen syrtqy qastandyqtan qorǵaýǵa daıyn bolý, áskerı mindetke jaýapkershilikpen qaraý degen sóz.

Patrıotızm sezimi men Otannyń jaýlaryna degen jek kórýshilik – qasıetti, jalyndy, óshpeıtin sezim. Qazirgi jaýynger úshin patrıot bolý degenimiz - óziniń bilimi men múmkindigin, bar kúshin respýblıkanyń Qarýly Kúshteriniń jaýyngerlik qýatyn nyǵaıtýǵa jumsaý men qashanda ony qorǵaý úshin jaýyngerlik daıyndyqta bolý.

Jaýyngerdiń patrıotızmi, sonymen qatar onyń óz bólimine degen súıispenshiliginen, bólimniń jaýyngerlik týyna, kemeniń jalaýyna adaldyǵynan, olardy urysta tabandylyqpen qorǵaýǵa daıyndyǵynan, halyqtyń, jaýyngerlik dástúrlerine adaldyǵynan, ózderiniń kúndelikti eńbegi men dańqty erlikteri arqyly bizdiń qarýymyzdyń jaýyngerlik dańqyn arttyrýdan da kórinedi.
Patrıottyq jáne ınternasıonaldyq tárbıedegi kemshilikter moraldyq saıası jáne psıhologıalyq turaqtylyǵynan jeke quram bólimshesiniń urysqa daıyndyǵyna keri áserin tıgizip jatady, tek naǵyz patrıot pen ınternasıonalıs qana beıbit ýaqyttaǵy tótenshe jaǵdaılar men urys jaǵdaıynda áskerı boryshyn tabandylyqpen, erjúrektilikpen oryndaýǵa qabiletti.

6. Qorytyndy
Aýǵanstan Islam partıasynyń modjahedteri, 1987 jyl.
KSRO áskerleriniń engizilýi, 1979 jyldyń jeltoqsany

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama