InfoHub Logo

Sabaqtyń tehnologıalyq kartasy
İ BLOK «Maqsattylyq»
Páni:
Qazaq ádebıeti Mamandyǵy: 0111000 – «Negizgi bilim berý»
(Qazaq tili men ádebıeti) Toby:
QT - J - 11 Kúni:
12. 03. 2013 jyl
Sabaqtyń taqyryby: Qaztýǵan jyraý tolǵaýlary, tárbıelik máni
Sabaqtyń tıpi: Alǵan bilimdi bekitý
Sabaqtyń túri: Praktıkalyq
Sabaqtyń maqsaty:

Bilimdilik:
Oqýshylarǵa qazaq ádebıeti álemindegi ózindik orny bar Qaztýǵan jyraý tolǵaýlary týraly jan - jaqty málimet berý, jyraý shyǵarmalarynyń qazaq ádebıetindegi ornynyń ereksheligin kórsetý, kórkemdik álemin tanytý, shyǵarmalaryn taldap, kórkemdik erekshelikterin tanyp oqı bilýge úıretý; jyrlarynyń shyǵý tarıhy men shyǵarma mazmunyna ádebı taldaý jasaý;
Tárbıelik:
praktıkalyq tapsyrmalar oryndatý barysynda izgilik qatynasqa úıretý, adamdy súıýge, ózin qadirleýge, tabıǵatty súıýge, qorǵaýǵa, erlikke, otansúıgishtikke, eńbeksúıgishtikke, meıirimdilikke, elin, jerin súıýge tárbıeleý, gýmandyq, patrıottyq tárbıe berý;
Damytýshylyq:
Oqýshylardyń oı erkindigin, estetıkalyq sezimin oıatý, ózdiginen bilim alyp damı alatyn tulǵa qalyptastyrý, shyǵarmalardaǵy kórkem sóz aıshyqtaryn taldap, júıeli mazmundaý arqyly til damytý, sóıleý mádenıetin qalyptastyrý; ózdiginen bilim alýǵa baýlý,
Kásibılik
Bolashaq óz mamandyqtaryna sáıkes tájirıbede kórkem shyǵarma komponentterin tıimdi oqyta bilýin, óz oıyn júıeli jetkize bilýin damytý; jyr qurylysyna tolyq ádebı taldaýlar jasap, zertteý joldaryn bilip, sabaq barysyndaǵy ádis - tásilderdi tıimdi qoldana bilýge úırenedi
Kútiletin nátıjeler:
Bazalyq: - Tolǵaýlardyń nusqalary, zerttelýi, kórkemdigi týraly málimetterdi biledi;
- Shyǵarmanyń erekshelikterin uǵynyp ádebı - teorıalyq taldaý jasaı alady
Kásiptik:
Tájirıbe jınaqtaý kezinde jyraýlyq poezıa ádebıeti úlgilerin, jyr men terme aqyn shyǵarmalary, epostyq jyrlaryn, jyraýlyq dástúrdegi shyǵarmalardy tıimdi ádis - tásilder arqyly meńgertý tásilderine qanyǵady, óz bilgenin túsindirý ádisi arqyly baıandaýǵa úırenedi.
Pánaralyq baılanys: Qazaq tili, Qazaqstan tarıhy, ádebıettanýǵa kirispe, mýzyka, geografıa.
İİ BLOK «Sabaqtyń jabdyqtalýy»
Kórneki quraldar
Tirek – syzbalar, úlestirmeli taratpa materıaldar, deńgeılik tapsyrmalar, baǵalaý vedomosti, baǵalaý monıtorıńi, OÁK, test tapsyrmalary, oqýlyqtar, magnıtofon, ınteraktıvti taqta, elektrondy oqýlyqtar, kompúterler, noýtbýkter.
Taratpa materıaldar taratpa materıaldar, deńgeılik tapsyrmalar, jumys dápterleri (elektrondy jáne qaǵaz nusqalary)
Oqytýdyń tehnıkalyq quraldary Magnıttik taqta, vıdeoproektor, kompúterler, ınteraktıvti taqta, noýtbýkter t. b.
«Qazaq ádebıeti» 9 - synyp. Elektrondy oqýlyq, BAPTO, 2009 jyl
Aqparattyq qor
Negizgi: (ádebıetter) 1. Maǵaýın M. Qazaq handyǵy dáýirindegi ádebıet.
Oqýlyq, Almaty, «Ana tili», 1992 jyl, – 368 bet
2. Maǵaýın M. «Ǵasyrlar bederi». – Almaty: Jazýshy, 1991 jyl. 432 - bet;
Qosymsha: (ádebıetter)
1. Bes ǵasyr jyrlaıdy. 2 tomdyq: oqý quraly - Almaty, Jazýshy, 1989 jyl.
2. Jeti ǵasyr jyrlaıdy. – Almaty: “Jazýshy” 2004 jyl
3. Ádebıettaný termınder sózdigi. Almaty: “Ana tili”, 1998 j.
Negizgi termınder men uǵymdar Aqyn, jyrshy, jyraý, aýdarma, jazba ádebıet, kópnusqalylyq, epostyq jyrlar, sózdik, handyq dáýir ádebıeti, kónergen sózder túsindirmeleri
Sabaqtyń tehnologıasy men ádisteri: Damyta oqytý, problemalyq oqytý tehnologıasy, tirek - syzbalar, suraq - jaýap ádisi, baıandaý ádisi, STO ádisterin paıdalaný, aqparat quraldarynan jınaqtalǵan málimetter, ınteraktıvti ádister: túsindire - baıandaý, mıǵa shabýyl, oı qozǵaý, salystyrý, taldaý, aqparat berý, sózdik ádisteri;
Oqý - ádistemelik keshen «Qaztýǵan jyraý» taqyrybyna arnalǵan oqý - ádistemelik keshen
Deńgeılik tapsyrmalar:

İ deńgeı tapsyrmasy: (ár tapsyrmanyń quny 1 upaıdan)
1. Qaztýǵan jyraýdan qalǵan ádebı muranyń nusqalary, negizgi zertteýshileri týraly ne bilesiń?
2. Jyraýdyń shyǵarmashylyǵy, túrki halyqtaryna ortaqtyǵy, negizgi sebepteri qandaı?
3. Jyraý shyǵarmalarynyń tarıhı negizderi týraly qandaı derekter bilesiń?
4. Jyraýdyń ózine arnalǵan madaq jyry arqyly keıipker retinde sıpattama jasańyz.
(Madaq jyrynda kórinis tapqan jeke tulǵalyq qasıetterin ǵana atap kórsetińiz.)
5. Qaztýǵan jyraý tolǵaýlarynyń ózindik erekshelikteri.

İİ deńgeı tapsyrmasy:
(ár tapsyrmanyń quny 2 upaıdan)

1. Jyraý shyǵarmalarynda kezdesetin jer - sý ataýlary (ózen - sý attary, kóship júrgen jerler, t. b.)
2. Qaztýǵan jyraý tolǵaýlaryndaǵy bala uǵymyna qıyn tıetin sózder, túsindirme sózdikpen jumys jasańyz. (kóbe, qary unymy, syryq, baldaǵy, qylshan, salýaly, bottashyq, keji t. b.)
3. Jyraý shyǵarmalaryndaǵy sóz qoldanysy, ádebı - kórkemdegish tásilderge taldaý jasańyz. Adam obrazyn jasaýda jyrshy, jyraý qandaı kórkemdik úlgiler qoldanady, oqıǵany damytý ereksheligi qandaı?
4. Aı men Tańsyqtyń týǵan jermen qoshtasýynan alynǵan úzindi óleńmen, M. Qashqarı sózdigindegi uqsastyqtarǵa taldaý jasańyz:
Baltaly, Baǵanaly el aman bol,
Baqaly, baldyrǵandy kól aman bol.
Kirim jýyp, kindigim kesken jerim,
Oınap, kúlip, er jetken, jer aman bol!
Mahmud Qashqarı sózdiginde myna bir óleń berilgen:
Edildiń sýy aǵady,
Oıpań jerlerge qaq turady.
Osyndaı kólshikterde balyq penen baqalar
Ósip - ónip kóbeıedi.
5. Halyq táýelsizdigi, el bostandyǵy jaıly ózindik pikirińiz.
(5 - 6 sóılemmen, naqty túrde ǵana)

İİİ deńgeı tapsyrmasy:
Test suraqtary:
(ár tapsyrmanyń quny 1 upaıdan, kompúter kómegimen tapsyrady, baǵalanady. VIP TEST)

1. Óleń tarmaǵyndaǵy sońǵy býnaǵynyń býyn sanynyń birdeı bolyp úılesip kelýi ne dep atalady?
A) býyn
V) uıqas
S) býnaq
D) shýmaq
E) tarmaq
2. Halyq poezıasynyń janrlyq túri, óleńmen baıandalatyn, oqıǵaly, kórkem poezıalyq shyǵarma túri
A) óleń
V) epopeıa
S) áńgime
D) jyr
E) ertegi
3. Tómendegi ǵalymdardyń qaısysy Qaztýǵan jyraý taqyrybyn arnaıy zerttemegen?
A) M. Maǵaýın
V) Q. Jumalıev
S) H. Súıinshálıev
D) M. Baıdildaev
4. «Qaztýǵannyń ulttyq boıaýy qanyq, aforızmderge, kórkem tirkesterge baı, ór rýhty tolǵaýlary týǵan ádebıetimizdiń tańdaýly úlgileri qataryna jatady» degen pikirdi aıtýshy kim?
A) Á. Qońyratbaev
V) M. Maǵaýın
S) Q. Jumalıev
D) M. Ǵabdýllın
E) H. Súıinshálıev
5. Shoqan Ýálıhanov «Kóshpendiler fılosofy» dep ataǵan jyraý kim edi?
A) Qaztýǵan
V) Aqtamberdi
S) Shalkıiz
D) Asan qaıǵy
E) Dospambet
6. «Balyǵy taıdaı týlaǵan,
Baqasy qoıdaı shýlaǵan» degende qandaı kórkemdegish qural qoldanǵan?
A) qaıtalaý tásili
V) metafora
S) epıtet
D) ásireleı kúsheıtý
E) ásireleı teńeý
7. Qaztýǵan jyraýdyń basqa jyraýlardan ózindik ereksheligi nede?
A) bizge shyǵarmalarymen jetken tuńǵysh bolýy
V) tolǵaýdarynyń uıqastyq ereksheliginde
S) jyrlarynyń realısik sıpaty joq
D) ózin maqtap jáne dıalogqa qurylýynda
E) tolǵaýlarynda monologtary kóp bolýynda
8. Qaztýǵan jyraýda kezdespeıtin tolǵaý óleńiniń túri?
A) «Budyraıǵan eki shekeli»
V) «Alań da alań, alań jurt»
S) «Salp - salpynshaq anaý úsh ózen»
D) «Baldaǵy altyn qurysh bolat»
E) «Aı han, men aıtpasam bilmeısiń»
9. «Arǵymaq attyń balasy,
Aryǵan saıyn tyń jortar.
Arqa men qosym qalar dep
Aq darıa tolqyn kúsheıter» degende qandaı kórkemdegish tásil, sóz qoldanysy bar?
A) alıterasıa
V) asonans
S) teńeý
D) qaıtalaý
E) ásireleý
10. Qaztýǵan jyraý tolǵaýlarynda kezdespeıtin uıqasty kórsetińiz.
A) qara óleń uıqasy
V) shubyrtpaly uıqas
S) shalys uıqas
D) kezekti uıqas
E) egiz uıqas

Quny 5 upaılyq 2 tapsyrma
«Qaztýǵan jyraý» tolǵaýlarynda qoldanylǵan kórkemdik tásilderdi mysal keltire otyryp taldap kórsetińiz. Olardyń jyraý týyndylaryn kórkemdeýdegi mańyzy nede?
(Negizgi oqýlyqtar boıynsha zertteýshiler pikirlerin salystyra otyryp, ózindik izdenis jumysyn júrgizý)
Qaztýǵan jyraý tolǵaýlaryna qatystyryp «HHİ ǵasyr jyraýlarynyń negizgi taqyryby ne bolar edi?» taqyrybyna baılanysty ózindik oı - pikirińizdi bildirińiz.
İİİ BLOK «Sabaq mazmuny»

Ótkizý tehnologıasy Oqytýshy is - áreketi OÁK Oqýshylar is - áreketi Kútiletin nátıje
I. Oqý
is - áreketiniń motıvasıasy (2 mın)
Maqsaty:
Búgingi sabaqqa oqýshylardyń qyzyǵýshylyǵyn oıatý  Muǵalimniń amandasýy
 Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý úshin bir shýmaq óleń oqylady, jyr nusqasy avtoryn tapqyzady:
Bulut bolǵan aıdy ashqan,
Munar bolǵan kúndi ashqan.
Musylman men káýirdiń,
Arasyn buzyp ótip dindi ashqan
Dep shalqyǵan jyraý kim edi?
Súıinishuly Qaztýǵan «Madaq jyry»
Interaktıvti taqta
Sabaq qurylymy

Aqynnyń sýreti

Manas ózine
«madaq jyryn» arnaý  Amandasý
 oqý - quraldaryn daıyndaý
 kezekshilik mindetterin atqarý;

Synyp sabaqqa daıyn, kezekshilik atqaryldy, muǵalim men oqýshynyń arasynda yntymaqtastyq qarym - qatynasy ornaıdy.

II. Sabaq taqyryby, maqsattyń qoıylýy
(3mın) Maqsattar: Sabaqtyń maqsat - mindetterin tanystyrý  Sabaqtyń maqsat - mindetterin tanystyrý;
 Sabaq barysymen tanystyrý:
1. Jyraýlar poezıasy týraly túsinik.
Tirek - syzba boıynsha mazmundaý.
2. Qaztýǵan jyraý tolǵaýlary, saqtalyp jetken nusqalary týraly.
3. Jyraý shyǵarmashylyǵynyń zerttelýi, ǵylymı eńbekter.
4. Jyraý tolǵaýlarynyń mazmuny, basty keıipkerleri, jer - sý ataýlary, salt - dástúrler t. b. Tolǵaýlarynyń negizgi taqyryby, ıdeıasy.
5. Qaztýǵan jyraý tolǵaýlarynyń tárbıelik máni, tarıhı, ádebı mańyzdylyǵy.
6. Jyraýdyń óleńderi, kórkemdik ereksheligi

Tirek - syzba

Sabaqtyń maqsaty men mindetteri
«Qazaq ádebıeti»
9 - synyp. Elektrondy oqýlyq, BAPTO,
2009 jyl

 Sabaqtyń maqsat - mindetterimen tanysady;
 Sabaq barysyn, oryndalatyn jumystar rettiligin biledi.
Sabaqtyń taqyrybymen tanysady, maqsatyn túsinedi
III. Negizgi kezeń (praktıkalyq tapsyrmalar oryndaý)
(25 mın) Maqsattar:
Jańa taqyrypqa baılanysty túsindirme júrgizý;
- Negizgi uǵymdardyń maǵynasyn ashý, anyqtama berý  Túsindirý ádisi arqyly jyraýlyq dástúr erekshelikterin tanystyrý
 Negizgi uǵymdar (jyrshy, joryqshy jyraý, tolǵaý, terme, nusqalary, kórkemdik)
 Oqýshylardyń zertteý jumystaryn saraptap, baǵdar berip, qosymsha málimetter berý
 Taqyrypty meńgerýge qajetti ádebıetter men aqparattar tizimin tanystyrý
 Qaztýǵannyń «Qaıran Edil» ánin tyńdatý (vıdeoklıpimen, Bekbolat Tileýhan oryndaýynda)
 Kompúterlerde berilgen deńgeılik tapsyrmalar, oryndalý barysyn túsindirý
Kórneki quraldar,
tirek - syzbalar
glosarı
Aqparat kózderi
Ádebıetter tizimi
Elektrondy oqýlyq

- Aldyn ala bólip berilgen taqyryptar boıynsha «Qaztýǵan jyraý» tolǵaýlary nusqalary, zertteýshileri týraly ózindik izdenis, zertteý jumystary - nyń nátıjesimen bólisedi, málimetter almasady.
- berilgen uǵymdardy ádebı termınderge glosarı, sózdikterge baǵdar jasaý arqyly anyqtaıdy, taldaıdy, sheshim qabyldaıdy.
Jyraý tolǵaýlarynyń nusqalarynyń tarıhı jaǵdaılarǵa baılanystylyǵyn anyqtady.
IV. Bekitý
(25 mın) Maqsattar:
Jańa taqyrypqa baılanysty ıgerilgen alǵashqy túsinikterin tıanaqtaý, bekitý, ıgerilgen bilimderdi praktıkada qoldana alý qabiletterin damytý - Oqýshylardy toptarǵa bólý;
- Toptardy bekitý kezeńiniń tapsyrmalarymen tanystyrý;
1. Jedeldetpe suraqtar qoıý
A) Jyraý shyǵarmalarynda qandaı kórkemdegish tásilder qoldanǵan eken?
Á) Qaztýǵan shyǵarmalarynyń tárbıelik máni qandaı?
B) M. Maǵaýın eńbeginiń ereksheligi, qundylyǵy nede?
V) Sózdik jumysyn oryndaý
2. Deńgeılik tapsyrmalar oryndaý
Deńgeılik tapsyrmalar - Oqýshylar toptarǵa bólinedi;
1. Taqyryp boıynsha jedeldetpe suraqtarǵa jaýap beredi;
2. Deńgeılik tapsyrmalardy oryndaıdy.
- shynaıy jáne oılaǵan jaǵdaıattardyń bir - birinen aıyrmashylyǵyn kórsete otyryp, sıpattaıdy.
- óz oıyn aıtý iskerligi damıdy;
- kópshilik aldynda sóıleýdiń normasy men shegin anyqtaı alady;
- pedagogıkalyq oılaýyn damytady;
V. Bilimdi baqylaý, baǵalaý.
(20 mın) Maqsattary:
- bilim, bilikterin tekserý, olqylyqtardy anyqtaý, ıgerilgen bilim, iskerlik, daǵdylaryn baǵalaý. 1. Daıyndyq dárejesin eskerý;
2. Deńgeılik tapsyrmalardy oryndaý deńgeıin tekserý
3. Baǵalaý (ózin ózi, birin - biri, kompúter arqyly, nátıjesinde jınaǵan upaıy boıynsha qorytyndy baǵasy qoıylady) «Bilemin, bilgim keledi, úırendim» kestesi - Keste arqyly jańa taqyryp boıynsha óz oılaryn, pikirlerin aıtady;
- bekitý suraqtaryna jaýap beredi;
- Testtik tapsyrmalardy oryndaıdy
- ár top sarapshylary baǵalaıdy, pikirin aıtady. - deńgeılik tapsyrmalardy oryndaý arqyly málimetterdi bir - birimen salystyra alý quzyrettiligi qalyptasady, baǵalaý krıterıılerin ıgeredi, analız, qoıylǵan baǵaǵa saraptama jasaı alady.
VI. Qorytyndy
(5 mın)  Refleksıa, qorytyndylaý Aktıvator taratpasy Sabaq barysyna taldaý jasap, pikir, usynystaryn aıtady. - Taqyryp boıynsha negizgi uǵymdar men túsinikteri qalyptasady
Úİİ. Úıge tapsyrma:
(10 mın)
- mindetti baǵyt boıynsha:
- tereńdetilgen baǵyt boıynsha:
- shyǵarmashylyq baǵyt boıynsha:  Úıge tapsyrma beredi, oryndalý jolyn túsindiredi
1. Deńgeılik tapsyrmalardyń úlgirmegen kezeńderin úıden oryndap kelý;
2. Asan qaıǵy, Dospambet jyraý shyǵarmalarynyń mazmunymen tanysý. Jyraýlar shyǵarmalary, erekshelikteri jaıly zertteýshiler pikirlerin salystyrý.
3. «Jeruıyq – qutty meken» taqyrybynda esse nemese «Qaztýǵan jyraýǵa» arnaý, hat, jazý; óleń arnaý.
Aqparat kózderi

Ádebıetter tizimi
Osy taqyryptaǵy kórkem týyndylar;
9 - synyp «Ádebıet» oqýlyǵynda 2 saǵat berilgen, sabaq jospary úlgisin jasaý.
 Úıge berilgen tapsyrmany jazyp alady
 Suraqtar qoıady Tapsyrmalardy oryndaýda usynylǵan aqparattardan qoıylǵan mindetterdi sheshýge qajetin bólip alady;
- Shyǵarmashylyq qabiletterin damytady;

Sózdik jumysy:
Kóbe – kóbesi bolattan nemese temirden jasalǵan saýyt túri.
Qary unymy
Quryq – jylqyny ustaý úshin ushyna ilmek jip bekitilgen uzyn syryq.
Syryq – kıiz úıdiń kıizin jóndeýge, túndikti kóterip ashýǵa arnalǵan uzyn taıaq.
Baldaǵy – qylyshtyń, pyshaqtyń saǵaǵyn, sabyn bekitip turatyn saqına.
Qylshan – jebe salyp júrý úshin, jylqynyń qylynan toqyp jasalǵan oq qaby, qoramsap
Salýaly – salaýatty, parasatty, baıypty
Bottashyq – shatyrsha gúldiler tuqymdasyna jatatyn kópjyldyq shóptesin ósimdik
Keji – kúzet, qaraýyl, sholǵyn, torýyl
Shók – túıeniń tizesin búgip jatýy