InfoHub Logo

— Áli esimde. Qarasıraq bala kezim, — dep bastady Batyrhan baǵban áńgimesin.

— Anaý kóringen jasyl jelekti mekende balalyq shaǵymnyń shejiresi jatyr. Meniń osy tirligime de sol meken áser etken shyǵar. Soǵys aıaqtalǵan shaq. Bizdiń Alǵabas aýylyna ógiz arbamen beıtanys bir jigit kóship keldi. Oń aıaǵyn syltyp basady. Soǵysta jaralanǵan shyǵar.

Jalǵyz basty jigit alǵashqyda kúrke tigip, bir-eki kúndeı aýyl mańyn sholyp júrdi de, anaý Úırekkóldiń mańynan jer qazyp, kirpish quıa bastady. Birazdan son, ol ár jerge qada qaǵyp jip tartty da, kirpishterdi qalaı bastady. Aýyl balalary anda-sanda mańaılap baryp, tamashalap qaıtamyz.

Jaqyndaýǵa batpaımyz. Sóıtip júrgende úsh bólmeli qorjyn úıdiń keregesi de kóterilip bitti.

Endi birde álgi jigit taýǵa baryp aǵash kesti. Artynsha úıdiń ústi jabylyp, shatyry boı kótere bastady. Bul búkil aýyl úshin jańalyq edi. Erte kóktemde bastalǵan úı qurylysy kúzge taman salynyp ta bitti.

— Ózi jastaıynan jetim qalyp, balalar úıinde, sonaý Sibirde ósipti. Áke-sheshesiniń kim ekenin bilmeıdi eken. Soǵystan soń, er týǵan jerine dep, Qazaqstanǵa oralyp, bizdiń aýylǵa kelipti. Qolynan kelmeıtini joq, sheber eken. Sonymen álgi jigit kolhozǵa usta bop shyǵa keldi. Odan keıingi tirligin kórseń, jazda arba, qysta shana jasady. Temirden túıin túıedi, tyrma jasaıdy. Er-turmansyz qaı qazaq atqa mingen. Aýyl
aqsaqaldary jigitke dán rıza. Átteń, kemistigi qazaq tilin shala biletindigi. Keıinnen úırenip ketti ǵoı, — dedi qart áńgimesin ary qaraı jalǵastyryp.

— Jalǵyz basty jigit jumystan soń da tynym tappady. Úıdiń mańyn Úırekkólden shybyq ákelip qorshaı bastady.

— Áý, tigerge tuıaǵy joq. Maly bolsa bir jón, munysy nesi? — desti jurt. Usta jigit bir sát baıyzdamady. Erte kóktemde basqarmanyń arbasyn surap alyp Sarqanǵa ketti. Ol kezde dúnıeniń bárin bazardan satyp alýǵa bolady. Qoıshy, sonymen usta jigit keshkisin qaladan oraldy. Aınaldyrǵan bir aýyldyń otyz tútininiń úlken-kishisi ańtaryla qarady. Kúlgenderi de kezdesti.

— Paý, myna shybyǵy nesi? Ana Úırekkólden de shaýyp alýǵa bolatyn edi ǵoı — desti.

— Áý, osy jigit taǵy bir jańalyq bastamasyn, — dedi ustanyń tirligine tánti bolǵan bireý.

Usta jigit tamyrymen ákelgen aǵashty jerdi tereń qazyp kómip tastady.

— Aý, myna jemis aǵashtary bizdiń aýylǵa shyǵa qoıar ma eken? — dedi basqarma Ańsatbaı.

— Sý bar jerde, ný bar demekshi, men Qydyr ustaǵa senemin, — dedi Qoıshybaı.

El daýlasyp júrgende Qydyr ekken shybyqtar búrshik ata bastady. Usta jigittiń endigi keshki tirligi osy shybyqtardyń qamy edi. Aryqpen sýǵardy, túbin qopsytty, qara topyraq ákep saldy.

Bul jyly Qydyrdyń aǵashtary jemis bermedi. Biraq boı kóterip, salalanyp, eńselene bastady.

— Aıttym ǵoı. Erte kóktemde aǵashtar úsikke uryndy, — dedi Ańsatbaı basqarma. Qoıshybaı úndemedi.

— Sary topyraqqa jemis aǵashy shyqpaıdy. Bul joly Qydyr bir qatelesti, — dedi basqarma keńk-keńk kúlip.

Qys boıy Qydyr usta jumysyn isteı júrip, shybyqtaryn bir sát esten shyǵarǵan joq. El eńsesin kóterip, turmys durystala bastady. Qydyr usta qaladan urǵashy buzaý satyp ákeldi. Er-turmanyn jasatqan aýyl aqsaqaldary ustaǵa toqtytorym syılady. Kún óte berdi. Astyq ushyryp, qyrmanda júrgenbiz. Aýyl jaqtan dalbaqtaı shaýyp Qoıshybaı jetsin.

— Aıttym ǵoı. Qydyr usta jón – josyqsyz aınalyspaıdy. Men jeńdim, basqarma jeńildi. Mine, sary órigiń, mine shıeń, — dedi ol oraǵan túıinshekterin sheship.

— Oıpyr-aı á, — desti tańqalǵandar.

— Qydyr usta keıinde kóz jumdy. Synaptaı syrǵyǵan ýaqyt emes pe? Armansyz shyǵar. Urpaǵy ósip, atalarynyń jolyn ustady. Eńbekke erinbeıdi. Shetinen sheber. Aýyl balalary — bizder Qydyrdy ónege tutyp óstik. Qazir bizdiń aýylǵa sonaý bıikten kóz tastashy. Naǵyz ǵajap meken emes ne! Kógildir baý, jaıqala ósken aǵashtar, — dedi Batyrhan aǵa.

— Sonyń báriniń atasy anaý Qydyr eken taldar ekenin umytpańdar. Iá Qydyr dese Qydyr edi-aý!..

---