InfoHub Logo

Qyryqqanbas pen Nazar aǵaıyndy ekeýi de batyr eken. Qyryqqanbas batyrdyń er keýde erligimen de, qaıyspas kaısarlyǵymen de, shaldyrmas sheshendigimen de aty alty Alashqa keń jaıylypty. Sol batyr eregespen urlyq istep, kalmaq pen naımanǵa maza bermepti. Bir sáti kelgende Qyryqqanbasty naımandar ustap alyp, qalmaqtarǵa baılap beripti.

         Olardyń qolynda baılaýda bir jyl jatady. Qapysyn taýyp qashyp shyqqan batyr tutqynda kóp jatyp ábden álsiregendikten uzap kete almaı, jazyqqa jatyp qalady. Tańerteń qýǵynshylar qınalmaı-aq taýyp alady. Qalmaqtar qashqyndy atqa súıretip óltirýge úkim qylady. Moınyna qaıys arqandy salyp jiberip, keń jazyqta tús aýǵansha súıretipti. Álden ýaqytta óldi-aý dep jendetter toqtaıdy. Jansyz jatqanyna báriniń kózi jetedi. Olar jolyna túsip, kózden tasa boldy-aý degen kezde ólgen batyr basyn kóteredi. Sóıtse, batyr moınyna arqan túskende keńirdegine basbarmaǵyn sala qoıady da, súıretilgen kezde arqannyń kylqyndyrýyna ıegimen tirep des bermeı qoıypty. Al, tabanyn tilgende tyrp etse óltiretinin bilip, qynq etpepti esil er!

         Jarasyn shoqpytymen tańǵan Qyryqqanbas tún qarańǵysymen qalmaqtyń qorasynan bir qoıdy urlap alyp shyǵady. Esin jıǵan er at urlap minip, eline keledi de, keshikpeı keri oralyp, óshesken naımanyna bet qoıady. Naımannyń irgesin túrip qoıyp, jylqysyn shaýyp áketedi.

         Keler jaz Qyryqqanbas Naımanda ashylǵan jármeńkege keledi. Qaıtarynda jaıylyp júrgen toǵyz aq bas atanǵa kez bolady. Atandarǵa qyzyqqan Qyryqqanbas bir toqty alyp kep soıyp jiberedi de, qanymen túıelerdiń basyn boıap tastaıdy. Ózi alystan sholyp mal ıesiniń kelýin ańdıdy. Uzamaı ol da kórinedi. Ol túıelerge baryp keri qaıtady. Batyr aldynan oza shaýyp, sálem berip jón suraıdy. Júrginshi: Toǵyz aq bas atanym bar edi. Sony aıdap áketeıin dep kelsem ornynda joq, óziń kórmediń be? – deıdi. Batyr azar da bezer bolyp, óziniń de qyzyl bas toǵyz atanyn izdep dal uryp júrgenin aıtady. Al, anaý: «E, jármeńkege kelgen sorly eken ǵoı» dep oılaıdy da. ózi álginde kórip qaıtqan atandarǵa jiberedi.

         Batyr tegin oljaǵa belden batyp, eline tartyp otyrady.

         Álgi paqyr biraz kún ótken soń aldanǵanyn biledi de artynan qýyp jolǵa shyǵady. Batyrdyń eline kelse kórshi-qolańymen toǵyz atandy bólip soıyp alǵan. Batyr qonys aýdaryp kóship ketipti. Qýǵynshy jurttan atannyń bir tobyǵyn taýyp alady da, Batyrdy qýyp kete barady. Ony ázer tapqan qýǵynshy daýdyń dabylyn údetip, atandy ákel deıdi.

         Bettetpegen Qyryqqanbasqa:

         — Túıeniń tobyǵy jurtyńnan tabyldy, tórege júr! – dep súıreleıdi.

         Sonda Batyr:

         — Kane tapqan tobyǵyń? – deıdi. Anaý tobyqty qoınynan sýyryp alǵanda, ony Batyr julyp ap bir qylǵyp bir-aq jutypty. Tobyq tamaǵynan ótken kezde baılaýly tymaǵynyń baýy tyrs etip úzilip ketipti. İs nasyrǵa shaýyp, daýger Batyrdy tórege alyp kelipti. Tóre daýgerge:

         — Kýáń bar ma? – deıdi.

         — Bar kýám túıemniń tobyǵy edi, ony myna naısap jutyp qoıdy! – depti.

         Sonda Qyryqqanbas:

         — Tóreligińe quldyq taqsyr-eke! Bul adamnyń naǵyz jalaqor ekenin ózińiz de kórip otyrsyz. Eger osy adam túıe tur ǵoı, qoıdyń tobyǵyn jutyp berse, toǵyz atanyn tirkeýimen men-aq taýyp bereıin! – depti.

         Qaıdan jutsyn, tapqyr batyr daýdan osylaı qutylypty. Qyryqqanbastyń shyn aty Ysmaǵul, shashyna ustara ótpegendikten shashyn qyryqtyqpen alǵyzady, sondyqtan osylaı atanǵan eken.

---