InfoHub Logo

«Qazirgi jastar kitap oqymaıdy!»-bul bizdiń qazirgi jas býyn kitapqa qyzyqpaıdy dep úlkenderdiń short kesip aıtatyn,al jastardyń jıi estıtin sóz tirkesi.Alaıda zertteýshilerdiń pikirin suraý basqasha nátıjelermen tańqaldyrdy.Jalpy,qazaqstandyqtar tutastaı kitaptardy qaǵaz túrinde de, elektrondy nusqada da belsendi oqı bastaǵan. Muny kitaphanashylar da, kitap dúkenderiniń qyzmetkerleri de rastaıdy.«Jumys kúnderi keshke jáne demalys kúnderi kitap satyp alýshylar óte kóp, kóbine jastar men balalar bizge eresekterdiń ertýimen keledi. Olar ásirese fentezı,bestsellerlik jáne detektıvtik baǵyttaǵy kitaptardy tańdaıdy. Sonymen qatar, jaqynda bizdiń oqyrmandarymyz qazaq ádebıetine birshama jaqyn bola bastady.Qýanysh Shonbaıdyń «Q p Ia» atty jańa kitaby tırajǵa túskende birden satyp alyndy, - deıdi kitap dúkenderiniń satýshylarynyń biri.

Sarapshylardyń pikirinshe, jastardyń oqýǵa degen kózqarasy jaǵymdy baǵytta ózgerýde, óıtkeni búgingi tańda olardyń rýhanı álemin baıytýdyń túrli joldary men sharttary bar. Buǵan gadjetterdiń sońǵy úlgileri de yqpal etedi. Ǵalamtordan kez-kelgen kitapty onlaın túrde júktep alyp,ózine yńǵaıly jer men ýaqytta ashyp oqýǵa múmkindigi bar. Meniń oıymsha,qazirgi zaman aǵymyna bul ótte yńǵaıly qadam,sebebi qazirgi tańda jastardyń tańdaýyndaǵy eń arzan degen kitap quny 1500-2000 teńgeni quraıdy. Al bundaı baǵany kitap súıer qaýymnyń barlyǵynyń qaltasy kótere bermeıdi. Osy oraıda onlaın kitaptardy oqý kóptiń qol jeptes armanyn iske asyrady.Buǵan dálel retinde «Symbat» dızaın jáne tehnologıa kolejiniń 3 kýrs stýdenti Madına bylaı dedi: «Búgingi tańda kitaptardyń quny qymbat.Eń arzan degeni 2000 teńgeden. Men qarapaıym stýdentpin, stıpendıa almaımyn. Sondyqtan, men ózim úshin eń ońtaıly nusqany tańdaımyn,ıaǵnı kitaptyń elektrondy nusqasyn oqý.Degenimen,munyń jaǵymdy jáne jaǵymsyz jaqtary bar. Úlken kemshiligi - monıtordy únemi qaraǵan kezde kórý qabiletimiz nasharlaıdy. Mine,baıqaǵandaryńyzdaı joǵaryda atap ótken elektrondy kitaptardyń jaǵymsyz jaqtary da bolady,sondaı-aq kitapty óz qolyńa alyp,bar yntańmen oqyǵanǵa ne jetsin?!. Qaǵaz kitaptyń erekshe dızaıny bar - muqaba, shrıft, ılústrasıalar. Sonymen qatar, siz ózińiz qalaǵan joldy túrtip alyp,mańyzdy jáne qajetti nárselerdi atap kórsete alasyz. Kitapqa toly shkafty qaraýdyń ózi úlken qýanysh dep sanaımyn.

Shynynda da, búgingi kúni adamǵa kitap satyp alý úshin, ásirese klasıkter men jańalyqtardy satyp alýǵa ortasha eseppen 4000-5000 teńge qajet. Bul qarapaıym stýdentterge qymbat «rahat» bolyp kórinýi múmkin. Osyǵan baılanysty suraq týyndaıdy: bizdiń qıyn naryqtyq álemde kitaptardy arzandatýdyń joldary bar ma? Meniń oıymsha,qymbat dúkenderden kitap satyp alýdyń qajeti joq - ony bir aıǵa qalanyń kitaphanalarynan ýaqytsha oqýǵa alýǵa nemese kóshede otyrǵan ata-ájelerden kitap satyp alýǵa bolady,kóshede ótip bara jatqan adamdar mindetti túrde eski bolsa da,ózine kerek kitapty tabady degen oıdamyn. Osylaısha siz ózińizdiń jeke kitaphanańyzdy óte ońtaıly baǵamen - 500 teńgeden tolyqtyra alasyz.

Jalpy, qazirgi jastar qandaı kitaptarǵa  kóz júgirtýdi ​​jón kóredi?

«Garrı Potter», «Ymyrt», «Kóriskenshe», «Alhımık», «Shantaram», «Taqtar oıyny». Árbir stýdenttiń jáne oqýshynyń derbes kitaphanasynan tabylǵan tanymal kitaptar.Atalǵan kitaptar shyqqannan beri eń kóp satylǵan kitaptardyń qataryna kiredi. Máselen, «Garrı Potter jáne qarǵys atqan bala» kitabynyń sońǵy serıasy ınternetti ǵana emes, álemniń túkpir-túkpirindegi kitap sórelerin sózbe-sóz «jaryp jiberdi». Bul kitap 2016 jylǵy bestsellerler tiziminiń kóshbasshysy boldy. Potterán eń tanymal kitap serıalarynyń biri bolyp qala beredi. Aǵylshyn jazýshysy Djodjo Moıestiń kitaptary sapaly jarnamalyq trúkteri men fılmge beıimdelýimen ǵana emes, erekshe romantıkalyq rýhymen de tanymal bolyp keledi jáne onyń shyǵarmalary qazaqstandyq oqyrmandardyń júreginen qurmetti oryn aldy.

Men osy oraıda qyzyǵýshylyq tanytyp,kitap izdep júrgen birneshe stýdentten «qandaı kitaptar oqýdy jón kóresiz?»-dep suradym. Alǵan jaýabym mynadaı boldy:

«Men ǵylymı fantasıka oqýdy unatamyn. Anda-sanda klasıkany oqımyn, alaıda ondaı baǵyttaǵy týyndylardyń mazmunyna tereń úńile almadym », - deıdi Abaı atyndaǵy orta mektebiniń tárbıelenýshileriniń biri Turǵynbaı Aıdana.

Qorytyndylaı kele, men óskeleń urpaqty barynsha kitap oqýǵa shaqyrǵym keledi.Sebebi qarapaıym kitap oqý adamnyń jan dúnıesin 180°-qa ózgertip jibere alady,sebebi keıbir oqylǵan áńgimeler ómir boıy este saqtalyp, tipti taǵdyrǵa áser etedi. Kitaptar, adal dos sıaqty, óz tájirıbelerimen bólisedi jáne qyzyqty suraqtarǵa jaýap beredi. Olar sizdiń qandaı adam ekenińizdi, qandaı minez erekshelikterińiz bar ekenin túsinýge kómektesedi.Tipti,belgili bir adamnan qandaı kitaptardy oqyǵandy unatasyz dep suraý arqyly,sol adamnyń ishki álemi týraly kóp nárse bilýge ​​bolady.

Sondaı-aq meniń baıqaýymsha,qazirgi tańda kóptegen jandar ómirindegi asa qundy dúnıeni-ýaqytyn rahat pen kóńil kóterýge jumsaıtyn bolǵan, sodan keıin olardyń ómirde jasaǵanynan góri,jasaıtyny kóp bolatynyna tań qalýdyń qajeti joq.Búıtip ýaqytyńyzdy ysyrap etkenshe, uly adamdardyń kitaptaryndaǵy ıdeıalardyń oń áserine boı aldyrǵan durys pa degen oı týyndaıdy.

Abylaı han atyndaǵy Qazaq Halyqaralyq Qatynastar jáne Álem Tilder Ýnıversıtetiniń 2 kýrs stýdenti Ábdýrásil Janerke

---