Raıymbektiń bastaýy
Ana tili
Sabaqtyń taqyryby: «Raıymbektiń bastaýy»
Sabaqtyń maqsaty: Mátindi túsinip oqý, Batyr erligin úlgi etý, jan - jaqtylyǵy, kıeliligi, qıyndyqqa moıymaıtyn batyr ekenin, serigi jylqysy jebeýshi, qutqarýshy, qasıetti janýar týraly maǵlumatyn keńeıtý.
Bilimdiligi: tyńdaı bilý, óz kózqarasyn bildirý, bólikterge bólý.
Tárbıeliligi Batyr, ultyn súıetin azamat bolý.
Damytýshylyǵy: oılaý, baılanystyryp sóıleý qabiletterin, til baılyǵyn damytý, shyǵarmashylyqqa baýlý.
Tıpi: aralas sabaq
Sabaqtyń barysy: I - Uıymdastyrý kezeńi
II - Ótken materıaldy qaıtalaý.
1.- Bizdiń ótip jatqan taraýymyz qalaı dep atalady?
- Ónegeli ómir.
2.- Nege «Ónegeli ómir» dep atalady?/Óz oılaryn aıtady./
Taraýdyń basy batyrlar týraly áńgimelerden bastalǵan.
3. Oı qozǵaý:»Batyr» dep qandaı adamdy aıtady?/Erjúrek, qaısar, batyl, tapqyr, tez sheshim qabyldaıdy/
4. - Batyrlar erligin kim osy urpaqqa jetkizgen?/Buqar jyraý/
- Durys, ol adam jaqsyny madaqtap, batyrǵa, eline rýh bergen.
5. Sózjumbaq: «Dýlyǵa» 1. - Al balalar, osy batyrlardyń basyn qosyp, halyq múdesin qorǵap, eldiń basyn biriktirgen kim?/Abylaı/
2. Jońǵar shapqynshylyǵynyń batyrlaryn ata./Qabanbaı, Naýryzbaı, Bógenbaı/
III.- Jańa taqyryp boıynsha jumys: - Búgin biz Joldasbaı Turlybaevtyń «Raıymbektiń bastaýy» mátinimen tanysamyz.
1. Oı qozǵaý: Raıymbektiń bastaýy ----- bulaq, sý kózi.
2. - Taqyryp ne týraly dep oılaısyńdar?/Óz oılaryn ortaǵa salý/
3. Endi Raıymbek batyr Almatydan bastalyp, Kegen aýylyn qaq jaryp ótetin qasqa jol « Raıymbek dańǵyly» dep atalady. Raıymbek dańqty batyr, áýlıe adam bolǵan. Ol tarıhta belgili jońǵar shapqynshylyǵy kezinde jaýyna oısyrata soqqy bergen, qol bastap, eliniń táýelsizdigi úshin kúresken.
17 jasynda elge tanymal bolǵan. Suńǵaq boıly, oıy oralymdy, ótkir minezdi, qara daýyl soqsa da qabaq shytpaıtyn shydamdy. 15 - de at qulaǵynda oınaǵan, 16 - da «Orda buzar» atanǵan. Qalmaq hany Kerenniń basyn jańqadaı qaǵyp túsirgen. Osydan bastap Raıymbek! Raıymbek! dep el uranyna aınalǵan. «Oıran - tóbe» oqıǵasy atalatyn qandy qyrǵynnan keıin «Raıymbek batyr» ataǵyn alady.
Áýlıeligi sonda birde qatty shaıqas kezinde İle ózeni qaq jarylyp, Raıymbek ataǵa jol bergen degen ańyz bar. Ómiriniń sońynda: «Meni ólgen soń aq túıege artyp, túıeni erkine jiberińder. Túıe qaı jerge shókse, sol jerge jerleńder. Ol bolashaqta toǵyz joldyń toraby bolady - depti. Túıe shókken jer qazirgi Raıymbek atanyń atyndaǵy kóshe. Muny áýlıelik demeı ne deımiz!
IV. Oqýlyqpen jumys: Bólikterge bólip oqytý. Oqytý barysynda taldap, túsindirip berý.
1). - Shóp nege jasyl? / Demek, ol jerde sý kózi bar /.
2).- Sýretke sáıkes jerdi taýyp oqý.
3 ).- Qýanǵan sáttegi kóńil - kúıin bildiretin jerdi taýyp oqy.
4).- Bul oqıǵa qaı jerde boldy? Maqsaty ne?
5).- Sýdy batyr tapty ma, álde aty ma?
6).- Nege ózi barmady?/ Oqýshylar óz oılaryn aıtady /
Raıymbek --------- Aty Kókoınaq ---------- súńgi/baılanysty ekenin túsindirý/
7). Sý tabýda Raıymbek, súńgi, atynyń qyzmetin aıtý. Ne istedi?
Raıymbek ----------- Aty ------------------- Súńgi
Batyr ----------------- júrdi ---------------- suqty
Tapqyr --------------- shaldyrdy --------- shanshydy
Shydaıdy ----------- aıańdady ------------ túıgishteı suqqylady
8). Nátıjesinde: qýandy, sýǵa qandy, aman qaldy.
V. Qorytyndylaý:
Shyǵarmashylyq jumys:
Atty jetekke alady,
Batyr kózin qadady.
Kórip jasyl jelekti,
At osqyryna qalady.
Qolǵa alyp naızany,
Sýdyń baryn baıqady.
Súńgini alyp qadady,
Bastaý bolyp qalady.
9.) Sen bilesiń be?
1. Jylqy kıeli, basynan urmaıdy, kıesi urady.
2. Jylqyda ót joq. Súti, eti erekshe. Barlyq aýrýǵa em.
3. Jylqyny ózge adamǵa satqanda, noqtasyn bermeıdi. Kıe ózge adamǵa kóship ketedi dep eseptegen
4. Tuqymy úzilmegen jylqyny satqanda silekeıin alyp qalady. Kıe úıimde qalsyn degeni.
5. Jylqynyń jalynyń astyna sábıdiń kindigin, súndettelgen uldyń etin baılaǵan. Sonda ór minez, ári at ústinde ómirin ótkizetin eljandy azamat bolyp ósedi.
VI. Bekitý. Úıge tapsyrma: 145 - 146 bet. VII. Baǵalaý.
Sabaqtyń taqyryby: «Raıymbektiń bastaýy»
Sabaqtyń maqsaty: Mátindi túsinip oqý, Batyr erligin úlgi etý, jan - jaqtylyǵy, kıeliligi, qıyndyqqa moıymaıtyn batyr ekenin, serigi jylqysy jebeýshi, qutqarýshy, qasıetti janýar týraly maǵlumatyn keńeıtý.
Bilimdiligi: tyńdaı bilý, óz kózqarasyn bildirý, bólikterge bólý.
Tárbıeliligi Batyr, ultyn súıetin azamat bolý.
Damytýshylyǵy: oılaý, baılanystyryp sóıleý qabiletterin, til baılyǵyn damytý, shyǵarmashylyqqa baýlý.
Tıpi: aralas sabaq
Sabaqtyń barysy: I - Uıymdastyrý kezeńi
II - Ótken materıaldy qaıtalaý.
1.- Bizdiń ótip jatqan taraýymyz qalaı dep atalady?
- Ónegeli ómir.
2.- Nege «Ónegeli ómir» dep atalady?/Óz oılaryn aıtady./
Taraýdyń basy batyrlar týraly áńgimelerden bastalǵan.
3. Oı qozǵaý:»Batyr» dep qandaı adamdy aıtady?/Erjúrek, qaısar, batyl, tapqyr, tez sheshim qabyldaıdy/
4. - Batyrlar erligin kim osy urpaqqa jetkizgen?/Buqar jyraý/
- Durys, ol adam jaqsyny madaqtap, batyrǵa, eline rýh bergen.
5. Sózjumbaq: «Dýlyǵa» 1. - Al balalar, osy batyrlardyń basyn qosyp, halyq múdesin qorǵap, eldiń basyn biriktirgen kim?/Abylaı/
2. Jońǵar shapqynshylyǵynyń batyrlaryn ata./Qabanbaı, Naýryzbaı, Bógenbaı/
III.- Jańa taqyryp boıynsha jumys: - Búgin biz Joldasbaı Turlybaevtyń «Raıymbektiń bastaýy» mátinimen tanysamyz.
1. Oı qozǵaý: Raıymbektiń bastaýy ----- bulaq, sý kózi.
2. - Taqyryp ne týraly dep oılaısyńdar?/Óz oılaryn ortaǵa salý/
3. Endi Raıymbek batyr Almatydan bastalyp, Kegen aýylyn qaq jaryp ótetin qasqa jol « Raıymbek dańǵyly» dep atalady. Raıymbek dańqty batyr, áýlıe adam bolǵan. Ol tarıhta belgili jońǵar shapqynshylyǵy kezinde jaýyna oısyrata soqqy bergen, qol bastap, eliniń táýelsizdigi úshin kúresken.
17 jasynda elge tanymal bolǵan. Suńǵaq boıly, oıy oralymdy, ótkir minezdi, qara daýyl soqsa da qabaq shytpaıtyn shydamdy. 15 - de at qulaǵynda oınaǵan, 16 - da «Orda buzar» atanǵan. Qalmaq hany Kerenniń basyn jańqadaı qaǵyp túsirgen. Osydan bastap Raıymbek! Raıymbek! dep el uranyna aınalǵan. «Oıran - tóbe» oqıǵasy atalatyn qandy qyrǵynnan keıin «Raıymbek batyr» ataǵyn alady.
Áýlıeligi sonda birde qatty shaıqas kezinde İle ózeni qaq jarylyp, Raıymbek ataǵa jol bergen degen ańyz bar. Ómiriniń sońynda: «Meni ólgen soń aq túıege artyp, túıeni erkine jiberińder. Túıe qaı jerge shókse, sol jerge jerleńder. Ol bolashaqta toǵyz joldyń toraby bolady - depti. Túıe shókken jer qazirgi Raıymbek atanyń atyndaǵy kóshe. Muny áýlıelik demeı ne deımiz!
IV. Oqýlyqpen jumys: Bólikterge bólip oqytý. Oqytý barysynda taldap, túsindirip berý.
1). - Shóp nege jasyl? / Demek, ol jerde sý kózi bar /.
2).- Sýretke sáıkes jerdi taýyp oqý.
3 ).- Qýanǵan sáttegi kóńil - kúıin bildiretin jerdi taýyp oqy.
4).- Bul oqıǵa qaı jerde boldy? Maqsaty ne?
5).- Sýdy batyr tapty ma, álde aty ma?
6).- Nege ózi barmady?/ Oqýshylar óz oılaryn aıtady /
Raıymbek --------- Aty Kókoınaq ---------- súńgi/baılanysty ekenin túsindirý/
7). Sý tabýda Raıymbek, súńgi, atynyń qyzmetin aıtý. Ne istedi?
Raıymbek ----------- Aty ------------------- Súńgi
Batyr ----------------- júrdi ---------------- suqty
Tapqyr --------------- shaldyrdy --------- shanshydy
Shydaıdy ----------- aıańdady ------------ túıgishteı suqqylady
8). Nátıjesinde: qýandy, sýǵa qandy, aman qaldy.
V. Qorytyndylaý:
Shyǵarmashylyq jumys:
Atty jetekke alady,
Batyr kózin qadady.
Kórip jasyl jelekti,
At osqyryna qalady.
Qolǵa alyp naızany,
Sýdyń baryn baıqady.
Súńgini alyp qadady,
Bastaý bolyp qalady.
9.) Sen bilesiń be?
1. Jylqy kıeli, basynan urmaıdy, kıesi urady.
2. Jylqyda ót joq. Súti, eti erekshe. Barlyq aýrýǵa em.
3. Jylqyny ózge adamǵa satqanda, noqtasyn bermeıdi. Kıe ózge adamǵa kóship ketedi dep eseptegen
4. Tuqymy úzilmegen jylqyny satqanda silekeıin alyp qalady. Kıe úıimde qalsyn degeni.
5. Jylqynyń jalynyń astyna sábıdiń kindigin, súndettelgen uldyń etin baılaǵan. Sonda ór minez, ári at ústinde ómirin ótkizetin eljandy azamat bolyp ósedi.
VI. Bekitý. Úıge tapsyrma: 145 - 146 bet. VII. Baǵalaý.