Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Sarmat taıpalarynyń ornalasýy
Sarmat taıpalarynyń ornalasýy
Konspekt
“Sarmat” ataýy kóne dáýir avtorlarynyń eńbekterinde b. z. b. 3 ǵasyrdan bastap kezdesedi. Sarmattardy tarıhı derekterde b. z. b. 8 ǵasyrda savromattar dep ataǵan. Savromattar jóninde grek, rım tarıhshylary Dıodor, úlken Plınıı, Polıbıı jazǵan. Gerodot jazbalarynda savromattardy skıf tilinde sóılegen deıdi.
Sarmattardyń eskertkishteri Batys Qazaqstan aımaǵynda, negizinen Jaıyq pen Elek, Jem ózenderiniń boıynda kezdesedi.
Savromat - sarmat taıpalary Ortalyq Azıa men Qara teńiz óńiri mádenıetterin baılanystyrdy. Bosfor memleketimen baılanys ornatqan. Aldyńǵy Azıa, Soltústik Kavkazǵa, Parfıaǵa joryqtar jasaǵan.
Ústirtte zerttelgen Báıte, Tereń eskertkishterinde jerleý oryndarymen qosa, arýaqtarǵa arnap as berýge jáne minajat jasaýǵa arnalǵan ǵıbadathanalar kezdesedi. Ǵıbadathanalarda qurbandyq shalatyn tas ústelder jáne sany 30 - 40 - qa jetetin dińgek tastar ornatylǵan. Bul jerden ot jaǵylǵan oryndardyń belgisi jıi ushyrasady. Osyǵan qaraǵanda daı - masagetterde otqa tabyný rásimi bolǵan.
Gerodot pen parsy patshasy Kserks óz jazbalarynda Aral - Kaspıı teńizderiniń aralyǵynda b. z. b. 1 - myńj. ortasynda ómir súrgen taıpalar týraly jazǵan. Bul taıpalardy dah (daı, dag), saq - masaget dep ataıdy.
Daılar birneshe rý - taıpadan turǵan. B. z. b. 248 - 24 jyldary daılardyń aparn taıpasynan shyqqan Arsaq (Arshak) bastaǵan kóshpeliler Parfıanyń bir bóligin jáne Gırkanıanyń shetki aımaqtaryn basyp aldy. Olar bul elde Arshakıdter áýleti bıliginiń negizin salǵan.
Atyraý oblysynyń ońtústik - shyǵysyndaǵy Saryqamys - Qulsary aralyǵynda saz topyraqty tóbeshikter tabyldy.
Batys Qazaqstan jerindegi sarmattardyń erte temir dáýiri eskertkishteri ózen alqaptaryna jaqyn ornalasqan. Jaıyq, Elek, Jem ózenderiniń boıyndaǵy obalar negizinen topyraqtan, tastan nemese tas aralas topyraqtan úıilgen.
Sarmattar elimizdiń batys aýmaǵyn b. z. b. 8 ǵasyr men b. z. 5 ǵasyrynda mekendegen. Sarmattardy tarıhı derekterde b. z. b. 8 ǵasyrda savromattar dep ataǵan. Al b. z. b. 3 ǵasyrda sarmattar kúsheıip, basqa taıpalarǵa ústemdigin júrgize bastaǵan.

Konspekt suraqtar
1. Sarmattardyń ómir súrgen merzimi:
2. Saryqamys - Qulsary obalary tabyldy:
3. Aparn taıpasynyń bıleýshisi:
4. Dah, saq - masaget taıpalary qonystanǵan óńir:
5. Sarmattardyń Ústirtte tabylǵan eskertkishteri:
6. Sarmat taıpalary baılanys ornatqan memleket:
7. Sarmat eskertkishteri kezdesetin aımaq:
8. Kóne dáýir avtorlarynyń eńbekterinde“sarmat” ataýynyń kezdesetin ýaqyty:
9. Sarmat taıpasy jaıly derekter qaı ǵasyrdan bastap kezdesedi:
10. Sarmat qoǵamynda erler men áıelderdiń quqyǵy qandaı boldy:
Taqyryptyń testi

Sarmat taıpalarynyń ornalasýy. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama