InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Sáıf Saraı «Túrikshe Gúlstan»

Sabaqtyń maqsaty: Bilimdilik: shyǵarmany ómirmen baılanystyra otyryp, mazmunyn ashý; adamnyń adam bolyp qalyptasýynda basty ról atqaratyn adamgershilik qundylyqtar týraly áńgimelesý; Sáıf Saraı eńbeginiń rýhanı nárin oqýshy boıyna sińirý.
Damytýshylyq: ádebı tilde sóıleý daǵdylaryn qalyptastyrý; oılaý júıesin jetildirý.
Tárbıelik: adamgershilikke tárbıeleý.
Sabaq túri: jańa sabaq.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, áńgimelesý, oqýlyqpen jumys.
Pánaralyq baılanys: tarıh.

Ótý barysy. İ. Uıymdastyrý. Sabaqta joq oqýshylardy jýrnalǵa belgileımin.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
Synyp oqýshylary toppen jumys isteıdi. Úıge berilgen tapsyrma Rabǵýzıdiń qıssalary. 4 topqa tórt áńgimesi tapsyrylady. Oqýshylar óz toptarynda áńgimeni taldap, bir oqýshy túıindi oıdy aıtady.
Basqa oqýshylar da óz pikirlerin aıtyp, tolyqtyryp otyrady. Oqýshylar jaýaby baǵalanady.

İİİ. Jańa sabaq.
Altyn Orda ádebıetiniń tarıhymen, Altyn Orda memleketiniń qalaı qurylǵandyǵy jaıly oqýshylar aldyńǵy sabaqta tolyq tanysqandyqtan Sáıf Saraı ómiri, shyǵarmashylyǵy birden tanystyrylady.
«Túrikshe Gúlstan» kitabyndaǵy negizgi taqyryp týraly aıtylady. Kitapqa qysqa áńgimeler, naqyl, maqal - mátelder, kirgizilgendigi aıtylady. Oqýshylar jalpy kitap týraly maǵlumat alǵan soń, áńgimeleri taldanady.
Kez - kelgen toptan bir oqýshy daýystap, mánerlep oqıdy. Oqýshylar top ishinde ózara taldaıdy. Bir oqýshy shyǵyp, óz oıyn aıtady, basqa toptar da óz pikirlerin qosyp otyrady.

Áńgimeler boıynsha mynadaı suraqtar qoıamyn.
- Kemedegi quldy sýǵa tastaǵannan keıin ol nege jylaýyn toqtatty?
- «Beınet kórmegen adam raqattyń qadirin bilmes» degendi qalaı túsinesińder?
- «Uzyn boıly aqymaqtan, qysqa boıly aqyldy artyq» degenniń mánisi ne?
- Naýsharýannyń «Áýelde zulymdyq az edi, keıin árkim az - azdap qosqanda, kóbeıip ketti» degen sózi qazirgi ómirge saı kele me?
- Aqymaq adam shynymen jóndelmeı me?
- Ólgen kisiniń basyna záýlim kúmbezder salǵan durys pa? Táj Mahal, Aısha bıbi, Arystan bab eskertkishteri she?
- Dáýletti adam degendi qalaı túsinesińder?

Áńgimeni tolyq taldap bolǵan soń, jańa taqyrypty bekitý maqsatynda «test - ıntervú» júrgiziledi.
Suraǵy:
Saıf Saraıdiń «Túrikshe Gúlstan» shyǵarmasynan qandaı qasıetterdi boıyńa sińirdiń?

Jaýaby
a)
á)
Suraǵy:
Osy qasıetterdiń qaısysy qazirgi jastar boıynda kezdespeıdi?
Jaýaby:
a)
á)
Eki - úsh oqýshynyń jazǵany tyńdalady. Basqa oqýshylardiki jınalyp alynady.
Bul taqyryp ejelgi dáýir ádebıeti boıynsha sońǵy taqyryp bolǵandyqtan ótken taqyryptardy qysqasha qaıtalap ótemiz.

Adamgershilik, izgilik, oqý - bilim, qanaǵatshyldyq
Júsip Balasaǵunı
Ahmet Iassaýı
Qorqyt
Rabǵýzı
Ál Farabı
Mahmut Qashqarı
Sáıf Saraı
«Ulylar shyǵarmalaryndaǵy úndestik ne?» degen suraq qoıylady.
Oqýshylar qysqasha toqtalyp ótedi. «Adamgershilik», «izgilik», «qara nıetti bolmaý», «oqý-bilim», «qanaǵatshyldyq» ekeni aıtylady

Úıge: Adamgershilik – uly qasıet» degen taqyrypta shaǵyn shyǵarma jazý.

Baǵalaý. Bir tamshy oı
Kim kóbirek biledi degendi emes, kim jaqsyraq biledi degendi anyqtaýǵa tyrysý kerek.
M. Monten.