InfoHub Logo

Septıkalyq shok — irińdi-septıkalyq ınfeksıanyń shoǵyrlanǵan túriniń de, jaıylǵan túriniń de aǵymyn qıyndatýy yqtımal qaýipti asqyný. Septıkalyq shoktyń týyndaýyna soqtyratyn jaıttarǵa kez kelgen hırýrgıalyq aralasý jatady: uryq jumyrtqasy qaldyqtaryn alyp tastaý maqsatynda jasalǵan jatyr qýysy kúretajy, absesterdi, jaralardy hırýrgıalyq óńdeý, bakterıalardyń ydyraýyna alyp keletin belsendi bakterıaǵa qarsy em, bosaný, t.b. Ádette, septıkalyq shok ınfeksıalyq patologıanyń klınıkalyq kórinisterimen qatar hırýrgıalyq aralasýdan keıin birinshi-ekinshi táýlikte damıdy.

Septıkalyq shok kezinde parenhımatozdy aǵzalardyń qyzmeti buzylyp, olardyń aýyr zaqymdary oryn alady:

—  jiti búırek jetkiliksizdigi;

— jiti ókpe jetkiliksizdigi;

— jiti baýyr jetkiliksizdigi;

— DTU-sındrom (dıssemırlengen tamyr-ishilik uıý sındromy).

Shartty túrde septıkalyq shoktyń alty túrin ajyratady:

— ınfeksıa belgileri: dene qyzýynyń kóterilýi, qaltyraý, leıkosıtoz, bakterıemıa, ýytty qanazdyq;

— OJJ (ortalyq júıke júıesi) tarapynan baıqalatyn buzylystar: is-árekettiń talapqa saı bomaýy, qozý, soporozdy-komotozdy ahýal.

— tynys buzylysy: tahıptik (mınýtyna 30 retten astam), gıpoksıa, qurǵaq jáne ylǵal usaq kópirshikti syryl, «shokqa shaldyqqan ókpeniń» rentgenologıalyq belgileri;

— gemodınamıka buzylystary: mınýtyna 11-120 ret soǵýmen júrek avtomatızmi men yrǵaǵynyń buzylýy, gıper- nemese gıpodınamıalyq sındrom, mıokard ıshemıasy, mıkrosırkýlásıa buzylysy, koagýlopatıa.

— baýyr men búırekter qyzmetiniń buzylysy: jiti búırek jetkiliksizdiginiń jáne jiti baýyr jetkiliksizdiginiń belgileri (olıgýrıa, anýrıa);

— metabolızm buzylystary: gıpoproteınemıa, dısproteınemıa, gıperglıkemıa, metabolıkalyq asıdoz, dısproteınemıa, gıperosmolárlyq.

Septıkalyq shok jiti baýyr jetkiliksizdigi damýynyń negizgi sebebi bolyp tabylady.

Ota aldyndaǵy daıyndyq kezinde antıbıotıktermen erte tıimdi em júrgizý, plazmanyń ornyn toltyratyn jáne koloıdty eritindilermen, gemotransfýzıamen gıpovolemıany joıý, gemodınamıkany retteý úshin glúkokortıkoıdtar engizý, tezdetilgen dıýrezdi qoldaný, oksıgenoterapıa, anaerobty sepsıske kúdik týǵanda polıvalentti gangrenaǵa qarsy sarysý qoldaný, t.b. júrgiziledi.

Juqpa kózin hırýrgıalyq jolmen joıýǵa jatyr tútikshelerin alyp tastaı otyryp, jatyrdy onyń qosalqylarymen birge alyp tastaý, qursaq qýysyn drenajdaý jáne qaıta qaraý jatady. Bundaı jaǵdaılarda konservatıvtik em nátıje bermeıdi. Septıkopıemıasy bar naýqastarda jatyrdy alyp tastaǵan soń pıemıalyq oshaqtardy qaıta qaraý jáne drenajdaý, sondaı- aq metastazdyq irińdi oshaqtar túzilýi yqtımal kózderdi sanasıalaý jáne muqıat kútý qajet.

İrińdi-septıkalyq ınfeksıa bolǵan naýqastarda neıroendokrındik jáne polıorgandyq buzylystar jıi damıdy. İrindi-septıkalyq juqpany bastan keshken ár áıelge tónetin qaýip kóp, sondyqtan ońaltý kezinde olarǵa emdik sharalar kesheni júrgizilip, áıelderge keńes berý ornynda dıspanserlik baqylaýǵa alynýy tıis.

L. K. Ibraımova

---