- 21 qaz. 2018 00:00
- 405
Shaǵyl mysyǵy
Shaǵyl mysyǵy — kishirek jabaıy mysyq (denesiniń uzyndyǵy 40-50 sm, quıryǵy 20-30 sm, salmaǵy 1,5-3 kg). Aravıa men Sınaı túbekterinde, Saharanyń soltústiginde, Pákistanda, Orta Azıa men Qazaqstanda mekendeıdi. Bizdiń respýblıkada shaǵyl mysyǵy Qyzylqum shóli men Kaspıı teńizi mańynda úıilgen qum tóbelerdi mekendeıdi. Jemtigin túnde, sýyq kezde kúndiz aýlaıdy. Aqpan-naýryzda kúıleıdi. Sáýirdiń aıaǵy men mamyrda 8 marqaýǵa deıin týylady, jyl aıaǵynda olardyń salmaǵy úlken mysyqtyń salmaǵymen birdeı bolady. Tyshqantárizdi kemirgishter men usaq qustar, sırek baýyrymen jorǵalaýshylar jáne jándiktermen qorektenedi. Negizgi jemtigi — qumtyshqandar. Mysyqtyń sanynyń artýy men taralýy — qumtyshqannyń kóp bolýymen tyǵyz baılanysty. Shaǵyl mysyǵy sırek kezdesetin túr retinde Qazaqstannyń Qyzyl kitabyna engizilgen (1978, 1991, 1995). Ústirt qoryǵy men Aqtaý-Bozashy qoryqshasynda qorǵalady.