- 07 qań. 2016 00:00
- 305
Shahmat nege sport túrine jatady?
Sporttyń birinshi kezektegi maqsaty ózindik «Menińdi» kórsetý, úzdik nátıje men belesterdi baǵyndyrý. Munda fızıkalyq, ıntellektýaldyq deńgeıi, jattyǵýlar, óz-ózińdi basqarý men, árıne, emosıonaldyq turaqtylyq synǵa túsedi.
Mundaı minezdemeler shahmatqa da saı. Alaıda kóptegen adamnyń pikirinshe, shahmat sportqa jatpaıdy.
Shahmat 100-den asa memlekette sport túri bolyp qabyldanǵan, al halyqaralyq olımpıada komıteti shahmatty sport túri retinde resmı túrde 1999 jyly moıyndady. Alaıda ol kezde de shahmat olımpıada oıyndarynyń baǵdarlamasyna kirmegen bolatyn. Olımpıadaǵa kirmegen bul jalǵyz sport túri emes. Mundaı sharalarǵa ıntellektýaldyq oıyndar ótedi.
Kóptegen adam sport mindetti túrde fızıkalyq belsendilik pen óz-ózińdi jetildirýden turý kerek dep esepteıdi. Kásibı sportshylar oı órisi tar, aqylsyz adamdar degen pikirler de bar. Tájirıbege súıensek bári kerisinshe ekenin aıtý kerek – ıntellektýaldy damyǵan adamdar ǵana úzdik nátıje kórsete alady. Sporttyń barlyq túri fızıkalyq kúsh pen eptilikti qajet etpeıdi.
Shahmat shyǵarmashylyq oı-óristi, ıntellektti damytyp, este saqtaýdy jaqsartady. Munda durys sheshim men oǵan jaýapty durys qabyldaý mańyzdy bolyp sanalady. Bul sport túrinde aıqasqa tikeleı áser etetin taktıkalyq oılaý basty faktor bolyp sanalady.
Budan ózge shahmatshynyń fızıkalyq daıyndyǵy da myqty bolýy tıis. Fızıkalyq álsiz adam kóp ýaqyt boıy otyryp jattyǵý jasaı almaıdy. Jáne eń sońǵysy – bul eńbekqorlyq, jınaqylyq pen tabandylyq.
Sebebi jarystarǵa derbes jattyǵý qajet bolady. Demek, kezekti jeńiste psıhologıalyq ıkemdelý mańyzdy rol atqarady, ásirese, eger qarsylastardyń sheberligi teń dárejede bolsa.