InfoHub Logo

Mektep qabyrǵasynda júrip iskerlik tanytyp, alǵashqy mıllıonǵa qol jetkizgen jasóspirimder jaıynda.

Basqalar baıqamaǵandy kóre bilý jetistikke jetýdiń negizgi kilti.

Robert Kııosakı

 

Krıstıan Oýens

Qashan: 16 jasynda‑aq alǵashqy mıllıondaryna qol jetkizgen.

Qalaı: Branchr atty konsýltatıvıtik ınternet‑jobasyn qurdy.

Mark Sýkerbergtiń dańqy mektep komandasynyń sportshylarynan bastap, basqa da oqýshylarǵa óz aldyna jańa aıqyn maqsat qoıýyna yqpal etti: mıdy iske qosyp, úlken tabysqa kenelý. Brıtandyq oqýshy Krıstıan Oýens bastaýysh synypta oqıtyn kezinde‑aq kompúter aldyna jaıǵasyp úlgerdi: ol 7 jasynda veb‑paraqshalardy jasaýmen belsendi aınalysty. Krıstıan 14 jasynda eppl qosymshasynyń satylym toptamasy prınsıpteriniń bastamasyn jeńildikpen ala otyryp, óziniń alǵashqy bıznes jobasyn tanystyrdy, sóıtip odan túsken tabystan ony ázirleýshilermen qatar 700 000 fýnt alyp otyrdy. Ol 16 jasynda qosymshalardyń satylym prınsıpterin odan ári jaqsarta túsip, VoteBundle atalatyn óziniń taǵy bir jobasyn ázirledi. Al, keıinirek Branchr atty «batyrmany basqanyńyz úshin tóleý» syzbanusqasy boıynsha jumys jasaıtyn, jarnamalyq saıtyn jasap shyǵardy, osylaısha ol eki jylda óziniń alǵashqy mıllıon dollarlaryna qol jetkizdi.

Óz sózi:

«Meniń maqsatym – álemdik ınternet ındýstrıasy men mobıldik jarnamada kóshbasshy bolý. Men 10 jyldan keıin qaıda jumys jasaıtynymdy bilmeımin, biraq Branchr-diń kapıtaly 100 mıllıon fýnt sterlıńke jetkenge sheıin, ony ázirge tastap qoımaıtynymdy naqty aıta alamyn».

 

Andreı Ternovskıı

Qashan: alǵash 17 jasynda 10 000 $-ǵa qol jetkizgen.

Qalaı: Chatroulette atty qupıa qarym‑qatynas jáne tanysýǵa arnalǵan saıt jasady.

Andreı 9-synypta oqıtyn kezinde oqýǵa degen qyzyǵýshylyǵynyń bolmaýynan ári sabaqqa úlgerimi nashar bolýynyń saldarynan onyń oqýdan shyǵarylý qaýpi tónip turdy. Ol kúndiz‑túni óz ýaqytyn kompúter aldynda ótkizgisi keldi. Nátıjesinde, eki táýlik ishinde ol chat‑rýletka saıtynyń «shıki» nusqasyn jasap shyǵardy, onda vırtýaldy suhbattasýshy serigińizdi kezdeısoq jaǵdaıda tańdaýyńyzǵa bolady. Saıttyń ataýyna «orys rýletkasynda» oınaýǵa májbúrlegen, Vetnamdaǵy áskerı tutqyndar jónindegi «Buǵy ańshylyǵy» áskerı dramasy ony shabyttandyra tústi. Atalmysh saıtty shyǵarǵannan keıin onda kúndelikti kirýshiler sany birden artyp, shamamen 500-ge jetse, al bir aıdan soń shamamen 50 myńnan asyp tústi. Bastapqy kezde saıt qoldanýshylaryn arttyrý úshin ınternet‑jarnamalar men onlaın‑tanystyq siltemelerin qoldandy. Keıinirek bul qyzmet túri «You have 0 friends» serıasymen «Iýjnyı park»‑te jaryq kórdi.

Óz sózi:

«Men nashar bıznesmenmin, men monetızasıalaýdan góri, budan da tanymal qyzmet túrin jasap shyǵarǵym keledi».

 

Freızer Doertı

Qashan: 16 jasynda Waitrose sýpermarketi jelisimen tosap jetkizý jóninde kelisimshartqa qol qoıyp, kóp uzamaı fırma kirisi 1 000 000 $-dan asyp tústi.

Qalaı: Tosap óndirisinde oǵan qant qospaı, tek jemis‑jıdektermen daıyndaýdyń tehnologıasyn jasap shyǵardy.

Bul oqıǵa bizdiń aıaǵymyzdyń astynda jatqan múmkindikterdi qanshalyqty sheber paıdalana otyryp, ony iske asyra bilý jóninde órbimek. 14 jasar edınbýrjdyq ájesiniń resepti boıynsha djem jasaýǵa qyzyqty. Jergilikti turǵyndar synamany bir‑eki rettik tatyp kórýinen soń,  «qoldan jasalǵan» tosapqa toqtaýsyz ótinish bildirýshilerdiń sany arta túsip, Freızer jeke tapsyrystar ala bastady. Onyń bul bastamasy Super Jam degen ataýǵa ıe boldy, al bul bıznestiń jas qojaıyny mektepte bilim alý nemese óz isin aqyryna deıin jalǵastyrýdyń arasynda sońǵy tańdaýyn jasady. Oǵan mektep kýáligin alý talaptarynan bas tartý kedergi jasaı qoıǵan joq, kóp uzamaı eki jyldyń tóńireginde Waitrose sýpermarketi jelisimen jáne basqa da birneshe jelilermen kelisimshartqa otyrý múmkindigine ıe boldy. Freızer Super Jam-di ulǵaıtýmen qatar qaıyrymdylyq jobalaryna, atap aıtqanda The Super Jam Tea Parties‑ke qoldaý kórsetip otyrdy. Atalmysh sharanyń eriktileri jalǵyz basty qarttarǵa sháı berý keshin uıymdastyrýmen aınalysady.

Óz sózi:

«Meni alǵash korporatıvtik jınalysqa shaqyrǵan kezde, ózimnen shamamen bir jarym ese úlken bolǵan ákemniń kostúmin kıip barǵanmyn».

 

Nık D'Alozıo

Qashan: 16 jasynda 30 000 000 $ tabys tapty.

Qalaı: iPhone qoldanýshylaryna arnalǵan onyń jarnamalyq kontentin óńdeıtin qosymshasyn jasap shyǵardy da, keıin ony Yahoo kompanıasyna satyp jiberdi.

Nık mektep qabyrǵasynda oqyp júrgen kezinde‑aq Yahoo kompanıasymen mámilege kelip úlgerdi, alaıda kompanıa kóp uzamaı satyp alynǵan jobany japty. Nık bedeldi jekemenshik mektepterdiń birinde oqyǵan jáne bul rette sabaǵyn da umyt qaldyrmaı baǵdarlamalaý men beıne oıyndardy ázirleýge de jetkilikti ýaqytyn arnaı bilgen. Nıktiń atalmysh sońǵy shuǵyldanǵan isteri, onyń standartty agentpen berilgen aqparatty óz betimen óńdeıtin jáne sol aqparatty tutynýshyǵa shaǵyn ári derekterdiń mazmundy málimeti retinde usynatyn biregeı izdeý qosymshalaryn jasaý týraly oıǵa ıtermeledi. Nıktiń jasy 15‑ke tolǵan shaǵynda onyń Trimit atty alǵashqy qosymshalarynyń biri App Store-ǵa engizildi. Keıinirek Nıktiń jobasy Gonkongtik venchýrlik ınvestorlardyń nazaryn aýdardy, al kelisimshart baǵasy – 300 myń dollardy qurady.

Óz sózi:

«Jasandy ıntellekt kómegimen aqparatty irikteýdiń aýqymdy qyzmeti jaryqqa shyǵady. Adamdar paradıgmasyn ózgertip, barlyq jumysty robottar atqaratyn bolady».

 

Raıan Ross

Qashan: 3 jasynda óziniń jeke isin ashyp, toǵyz jasynda óziniń alǵash mıllıonyna qol jetkizgen.

Qalaı: óziniń jeke kishigirim taýyq fermasynan jumyrtqa satyp, keıin jyljymaıtyn múlik salasynda ınvestısıalaýmen aınalysqan.

Raıan Ross alǵashqy kásibin aýlasynyń artynda ata‑anasy baǵyp otyrǵan qus jumyrtqasyn satýmen bastady, Raıan 12 jumyrtqany 3 dollardan satty. Bul jerde balanyń jeke óz talpynysy ma, álde ata‑anasynyń yqpaly ma, ony tujyrymdaý qıynyraq. Joǵarydaǵy derekterdi eskere otyryp, taýyq jumyrtqasy saýda‑sattyǵymen aınalysý – joǵary tabysty kishigirim bıznestiń biri ekendiginiń dálelin kórsetedi. Kishkentaı oqýshy‑mıllıonerdiń ómirindegi kelesi kezeńderdiń biri 20 dollarǵa kógaldardy qyrqýmen aınalysý boldy: Raıan onyń tek 5 dollaryn aldy, al barlyq jumysty onyń aǵa‑seriktesteri qalǵan 15 dollarǵa atqardy. Raıan kógaldardy 20 dollar aqyǵa qyrqýdan, ári qaraı 200 dollarǵa (onyń 100 dolary óz paıdasyna, al 100 dollary – jaldamaly jumyskerlerge) kógaldardy sýarý qyzmetin kórsetýge aýysty. Raıan jınalǵan qarajatyn jyljymaıtyn múlikke ınvestısıalady. Ǵımarattardy, keıinirek hokeı kortyn, basketbol alańy jáne hokeı quramasyn satyp alý jónindegi barlyq kelisimsózderdi Raıannyń ata‑anasy júrgizdi.

Óz sózi:

«Anam maǵan tabystyń: 80%‑yn bıznesimdi damytýǵa, 10%‑yn qaıyrymdylyq qoryna, al qalǵan 10%‑yn ózime jumsaýyma úıretti. Men bul qaǵıdany «80-10-10» dep ataımyn».

 

Kemeron Djonson

Qashan: 12 jasynda eBay‑da oıynshyqtar satýmen alǵashqy 50 000 $ tabys tapqan.

Qalaı: 9 jasynda fotoshoppen ashyq hattar men shaqyrý qaǵazdaryn jasap, 12 jasynda kóterme baǵamen satyp alynǵan oıynshyqtardy qaıtadan satýmen aınalysty, 13 jasynda My EZ Mail elektrondy hattar taratý qyzmetin shyǵarsa, 15 jasynda engizilgen jarnamalardy satýmen aınalysatyn Surfingprizes.com atty jobasyn shyǵardy.

9 jasar Kemeronnyń fotoshop kómegimen quttyqtaý hattaryn shyǵarýda asa joly boldy. Ol tipti óziniń ashyq hattar men quttyqtaý hattaryn shyǵaratyn Cheers and Tears atty shaǵyn kompanıasyn da oılastyryp qoıdy. Kemeron 12 jasynda kóterme baǵamen oıynshyqtardy satyp alyp, keıin olardy eBay‑da satýmen aınalysqan jáne osydan 1 jylǵa jetpeı 50 myń dollar tabys tapqan. Kemeronnyń kelesi qadamy qupıa hattardy shyǵarý boıynsha ınternet‑servısin iske qosty. Kemeron 15 jasynda dostary men qatarlastarynyń qatysýymen jelilerde klasıkalyq «pıramıda» qurýdy belsene qolǵa aldy. Kemeron mektep bitirerden biraz ýaqyt buryn alǵashqy mıllıondaryn ıelenip, osydan keıin ol qoǵamdyq qaıratker atandy. Opra Ýınfrıdiń shoýy, túrli tilderge aýdarylǵan birneshe kitaptar, jobany mıllıondarǵa satý, BAQ‑na suhbat berý, aqsha men ataqtan bólek Vırdjınıa shtaty turǵyndarynyń kórnekti jastary arasyndaǵy ondyqtan kórinýge, amerıkandyq kórnekti jastardyń reıtıńine ilinýge septigin tıgizdi.

Óz sózi:

«Men 15 jasymda aı saıyn úsh júz, tórt júz myń dollardyń chegi jazylǵan somany alyp turdym».

 

Pavel Kýrbaskıı

Qashan: grant utyp alý arqyly shamamen 500 myń rúbl (2 900 000 tg) tabysqa ıe boldy.

Qalaı: Intel Award, Siemens Science Award granttary, prezıdenttik shákirtaqy taǵaıyndaldy. Pavel 14 jasynan bastap jas ónertapqyshtarǵa arnalǵan búkilreseılik baıqaýlardyń jeńimpazy atandy, al 18 jasynda ol birneshe halyqaralyq syılyqtarǵa ıe boldy. Ol «Bolashaqtyń ǵalymy» ataǵyn ıelenip, sonymen qatar AQSH‑taǵy kolejderdiń birine oqýǵa attanýǵa usynys aldy.

Pavel birden mıllıondarǵa qol jetkize qoımaǵanmen, ol úlken tabysqa granttardy utyp alý arqyly keneldi. Armavır mektepteriniń birinde oqýshy bolǵan 18 jasar Paveldiń ónertabysy birneshe batystyq iri kompanıalardyń saýda‑sattyq quralyna aınaldy. Jan‑jaqty GPS-navıgatorly qolǵa ustaǵysh taıaq ıesine jolda kezdesetin ártúrli deńgeıdegi kedergiler jóninde habarlap otyrady. Ol jarqyldaǵysh shamshyraqpen jabdyqtalǵan, sondaı‑aq aınalańyzdaǵy temperatýra kórsetkishin anyqtap, eger Selsıı boıynsha 5 gradýstan tómendep ketse ony eskertip otyrady.

Pavel ónertabysynyń gýmanıtarlyq baǵyty óte qarapaıym túsindiriledi: ol armavırlik jasóspirimder men eriktiler birlestiginiń múshesi bolyp, ýaqytynyń basym bóligin kózi nashar kóretin jáne nashar estıtin balalarmen ótkizýmen boldy. Pasha 14 jasynda Baýman atyndaǵy MGTÝ‑ti kórmesinde óziniń sol ýaqyttaǵy jańa ónertabysynyń biri – elektrondy termometrdi usynýmen jeńimpaz atandy. Shyn máninde, bul qurylǵy zaǵıp jáne nashar kóretin jandarǵa arnalǵan kópfýnksıonaldy taıaqshalardyń prototıpi bolyp tabyldy. Pavel qazirgi tańda Baýman atyndaǵy MGTÝ‑niń bıomedısınalyq tehnıka fakúltetinde bilimin ushtaýda jáne de ári qaraı óz isimen aınalysýdy jalǵastyra bermek.

Óz sózi:

«Men eshqashan qol qýsyryp otyrmaımyn. Men óz aldyma mindet qoıyp, eshteńege qaramastan onyń sheshimin taba alatynymdy bilemin».

---