InfoHub Logo

Bıyl Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 29 jyl tolǵaly otyr. Táýelsizdiktiń elimizge ońaılyqpen kelmegeni bárimizge aıan. Táýelsizdik jolyndaǵy kúresterdiń biri de biregeıi 1986 jylǵy jeltoqsan kóterilisi. Osy oraıda biz aǵa-ápkelerimizdiń elim úshin dep soqqan júrekteri men erlikterin eshqashan da umytpaýymyz qajet. Qazaq jastary bılik basshylarynyń sheshimimen kelispegendikten narazylyq bildirdi, Qazaqstandaǵy bılikti qazaq basqarýy kerek dep keńestik bılikke ashyq qarsy shyqty. Alańdy óz qandarymen jýǵan jandardyń janqıarlyq erligi arqasynda jaýjúrek batyr urpaǵy ekenimizdi dáleldep, bostandyqta ómir súrý baqytyna ıe boldyq.

Osylaısha kópten kúttirgen táýelsizdikke qolymyz tek HH ǵasyrdyń sońynda ǵana jetti. 1991 jyly elimizdiń basshysy Qazaqstan Respýblıkasynyń tuńǵysh prezıdenti bolyp Nursultan Nazarbaev saılanyp, elimizdiń shynaıy tarıhynyń aqtańdaq betteri ashyldy, egemen el azamattarynyń quqyqtaryn , memleket zańdaryn anyqtaıtyn Konstıtýsıa qabyldandy. Álem elderi tiziminde jańa memlekettiń aty jazyldy. Qanshama jyldar boıyna táýelsizdikti armandap kelgen ata-babalarymyzdyń asqaq armany oryndaldy.

Osy 29 jyldyń ishinde qazaq eli kóptegen jetistikerge jetti. Solardyń ishinde sońǵy on jyldyqty alyp qaraıtyn bolsaq, tarıhymyzda kelesideı basty jetistikter oryn alǵan eken:

2010 jyly Qazaqstan Eýropanyń qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymyna tóraǵalyq ete bastady. Osy jyldyń jeltoqsan aıynda Qazaqstanda samıt ótkizildi.

2011 jyly Qazaqstanda alǵash ret qysqy Azıa oıyndary ótti. Qazaqstannyń namysyn qorǵaǵan sportshylar 70 medal ıelendi. Olardyń 32-si — altyn, 21-i — kúmis jáne 18-i — qola.

2012 jyldyń 22 qarashasynda Qazaqstan 2017 jyly elde álemdik kórme ótkizý quqyǵyna ıe boldy. Halyqaralyq kórme búrosy músheleriniń qatysýymen Astana 103 daýys jınady.

2013 jyl Tuńǵysh Prezıdent jarıalaǵan «2050 Strategıasy - qalyptasqan memlekettiń jańa saıası baǵyty» atty Joldaý boıynsha jumystardyń qolǵa alynýymen erekshelendi. Sonymen qatar osy jyly Qazaqstan tarıhynda tuńǵysh ret jergilikti bılik organdary basshylarynyń saılaýy ótti.

2014 jyldyń tamyz aıynda úkimette qaıta qurý jumystary ótti: 17 mınıstrlik pen 9 agenttiktiń ornyna elde 12 mınıstrlik jáne shamamen 30 komıtet quryldy. Qarjy polısıasynyń qyzmeti memlekettik qyzmet jáne jemqorlyqqa qarsy kúres isteri jónindegi agenttikke berildi. Budan ózge energetıka, mádenıet jáne sport, ınvestısıalar jáne damý, ulttyq ekonomıka mınıstrlikteri quryldy.

2015 jyldyń 27 shildesinde Qazaqstan Respýblıkasy Dúnıejúzilik saýda uıymynyń múshesi atandy.

2016 jyldyń 16 jeltoqsanynda Qazaqstannyń óz aldyna egemendi el bolyp jarıalanǵanyna 25 jyl toldy. Táýelsizdiktiń 25 jyldyǵyna arnalǵan deklarasıa jazyldy.

2017 jyly Qazaqstanda EXPO-2017 kórmesi uıymdastyryldy. Atalǵan kórme 10 maýsym men 10 qyrkúıek aralyǵynda Astanada ótti. Ony tamashalaýǵa álemniń túkpir-túkpirinen 3 mıllıon adam keldi. Al kórmeni ótkizýge 115 memleket pen 22 halyqaralyq uıym qatysty.

2018 jyldyń 1 qańtarynan bastap Qazaqstan BUU Qaýipsizdik keńesine tóraǵalyq etti. Sondaı-aq Astananyń 20 jyldyq mereıtoıy toılandy. Ulttyq valútamyz-teńgemizdiń 25 jyldyǵy atalyp ótti.

2019 jyl Qazaqstan úshin tosyn oqıǵalarǵa toly boldy. 19 naýryzda Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaev ókilettigin toqtatty. 9 maýsymda kezekten tys saılaý ótip, 70 paıyzdan astam daýys jınaǵan Qasym-Jomart Toqaev el Prezıdenti bolyp saılandy.

2020 jyl tek bizdiń elimiz úshin emes, barlyq álem úshin úlken synaq boldy. Barlyq álemdi jaılaǵan indettiń kesirinen elimizdiń ekonomıkasyna, saıasatyna, turǵyndardyń áleýmettik jaǵdaıyna jáne taǵy da basqa máselelerge baılanysty qıynshylyqtar týyndady. Degenmen de, tuǵyry myqty elimiz bul qıynshylyqtan da aman ótetine biz senemiz.

Osy 29 jyl nátıjesinde Qazaqstan Respýblıkasy táýelsiz, eńsesi bıik, basqa damyǵan memlekettermen terezesi teń, keregesi keń egemendi memleket bolyp qalyptasty. Ata-babamyzdan qanmen berilgen ójettik, qaısarlyq sıaqty qasıetter elim dep, jerim dep júrekteri soǵatyn búginginiń jastarynyń da boıynan tabyla bilýi tıis.

Ý.M.Djoldybaeva Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Qazaqstan tarıhy kafedrasynyń dosenti

N.M.Tasteev Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń Geografıa jáne tabıǵatty paıdalaný fakúltetiniń 1-kýrs stýdenti

---