InfoHub Logo

Hımıa páni
Sabaqtyń taqyryby: Temir. Temirdiń mańyzdy qosylystary.
Sabaqtyń maqsaty: Temir metaly jáne onyń qosylystary. Fızıkalyq, hımıalyq qasıetteri, halyq sharýashylyǵy men adam ómirindegi mańyzy jóninde bilimderin keńeıtý
jáne óndirý kezindegi ekologıalyq problemalar jóninde túsinik qalyptastyrý.

Mindetteri:
1. Mazmunǵa baılanysty: Temir elementin jan jaqty zertteý, sıpattaý arqyly onyń qosylystary, qasıetteri, mańyzy jónindegi bilimderin júıelendirip keńeıtý.
2. Synı oılaýdy damytýǵa baılanysty: Temirdiń qasıetteri tabıǵatta taralýy jáne qoldanylýyn oqýshy mátindi oqyp, zertteı otyra sıpattaıdy.
3. Toptyq mindet: Oqýshylar shyǵarmashylyqtyń múmkindikterin damytý qabiletterin arttyrý maqsatynda suraqtarǵa
jaýap izdeıdi qortyndy shyǵarady
Sabaqtyń túri: Jańa oqý materıalyn oqyp úırený kiriktirilgen sabaq
Sabaqtyń ádisi: toptastyrý kýbızm, bir aınalym sóılesý.
Kiriktirilgen pánder: tarıh geografıa, bıologıa, fızıka, ádebıet.
Sabaqqa daıyndalýda oqýshy men muǵalimniń is - áreketi: muǵalim men oqýshy aldyn ala daıyndalady, oqýshy ózindik jumys oryndaıdy, izdengishtik qabiletin eskere otyryp, oqýshyǵa tapsyrma berý.

Paıdalanǵan ádebıetter: Hımıa 9 synyp
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý bólimi. Synyp úsh topqa bólinedi.
İİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý
Muǵalim sózi:
Temir desek bizdiń kóz aldymyzǵa shoıyn men bolat keledi. Jer betinde temir joıylyp ketse, ne bolady dep elestetsek, kóshelerde sumdyq kórinis temir jolda poezdar da mashınalarda joq, kópirler úıindige aınalǵan, ósimdikter semip óle bastaǵan, adam denesindegi 3g temir joıylsa, tirligin toqtatyp ólip qalar edi. Bul kórinistegi temirdiń mańyzdylyǵyn sýrettegen ataqty akademık A. S. Fersman bolǵan. Geologıa men metalýrgıanyń negizin salǵan, belgili metaldardy zertteýshi Georgıı Agrıkola HVİ ǵasyrda bylaı dep jazǵan: «adamdar metaldarsyz ómir súre almaıdy... eger metaldar bolmasa... adamdar jabaıy ańdardyń arasynda eń aıanyshty ómir súrgen bolar edi.

Maǵynany taný. Top músheleri suraqty talqylaıdy, pikirlesedi
Kýbızm ádistemesimen ár toptan bir spıker shyǵady

1. Sýretteıdi: Tańbasy, atom qurylysy, elektrondyq formýlasy, perıodtyq júıedegi orny, tabıǵatta kezdesýi jóninde.
İ top - hımık, İİ top - geolog, İİİ top - geograf túsindiredi.
2. Sıpattaıdy: fızıkalyq jáne hımıalyq qasıetterin İ top - fızık,
İİ top - hımık, İİİ top - astronom sıpattaıdy.

3. Zertteıdi: Tarıhy týraly (tarıhshy, bıolog, medık)

4. Qoldanady: (ekonomıs, ádebıetshi, ekolog)
Sabaqty bekitý. Sabaqty bekitý maqsatynda jattyǵý jumystaryn
júrgizý
1topqa esep. a) Fe ->F eCl2 ->Fe(OH) 2 -> FeO -> FeSO4
b) Fe -> FeCl3 -> Fe(OH) 3 ->Fe2O3 -> Fe2(SO4) 3
2 topqa esep. Temirdiń tabıǵatta mıneraldardy FeO, FeS pırıttiń
quramyndaǵy temirdiń massalyq úlesin esepte
3 topqa esep. Massasy 50g. temir (III) oksıdin alý úshin temir (III) gıdrooksıdiniń qansha gram qyzdyrý qajet.
IV. Oı tolǵanys. Oqýshylar «Temirdiń paıdasy» taqyrybyna esse jazady, oqıdy.
V. Sabaqty qorytyndylaý. BÚÚ kestesi.

VI. Úıge tapsyrma: «Aǵzanyń tirshilik áreketindegi keıbir metaldardyń róli» taqyrybyna mánjazba daıyndaý
VIİ. Oqýshy bilimin baǵalaý.