Teri. Jylý retteý
Taqyryby: Teri. Jylý retteý
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdilik: oqýshylarǵa teriniń qurylysy, qyzmeti men mańyzy, teri aýrýlary týraly alǵan bilimderin qorytyndylaý
á) Damytýshylyq: keste toltyrý, sáıkestikti anyqtaý, jańa sózderge anyqtama berý durys tujyrymdardy anyqtaý arqyly oqýshylardyń oı órisin, dúnıetanymyn damytý
b) Tárbıelik: oqýshylardy sheshim qabyldaǵyshtyqqa, óz aǵzalaryn kúte bilýge salaýattylyqqa, jeke bas gıgıenasyn saqtaýǵa tárbıeleý
Sabaq tıpi: Qorytyndy sabaq
Sabaq túri: Aralas
Sabaqqa qoldanylatyn ádister: suraq - jaýap, jeke, toptyq jumys, ınteraktıvti taqtamen jumys
Sabaqqa qoldanylatyn kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, keste, lýpa, sýretter
İ. Uıymdastyrý:
- Oqýshylardy túgeldeý
- Tártip, tazalyqty qadaǵalaý
- Oqý - quraldaryn tekserý
İİ. Qorytyndy sabaq
Jospar:
1. Assosasıalyq suraqtar
2. Keste “teriniń qurylysy men qyzmeti”
3. Bilimińdi syna “Teriniń róli qandaı?”
4. Jumbaqtar
5. “Synaqtan súrinbe?”
6. Zertteý
7. “Sýretter sóıleıdi” (slaıd)
8. Anyqtama sózder
Oqýshylardy («Bıologtar»; «Dermatologtar»; «Kosmetologtar») 3 topqa bólip bilimderin jarys túrinde ótkizý.
1. Assosasıalyq suraqtar:
1) Teri degenimiz ne?
2) Nege shynyqqan adamdar az aýyrady?
3) Terini ne úshin kútemiz?
3. Keste “teriniń qurylysy men qyzmeti” (qurlysy men qyzmeti aýystyrylyp beriledi, tıisti sóılemdi orynyna qoıý)
Teriniń qabattary
1. Epıdermıs
Qurylym ereksheligi:
Kópqabatty epıtelıı, syrtqy qabaty - múıizdi qabat, óli jasýshalardan, ishki - ósýshi qabat - tiri jasýshalardan turady.
Qyzmeti:
Terini syrtqy ortanyń zıandy áserinen qorǵaıdy, aýrý qozdyrýshy aǵzalardan qorǵaıdy.
2. Derma (naǵyz teri qabaty)
Qurylym ereksheligi:
Dáneker ulpasynan turady, qalyńdyǵy 1 - 205 mm, qantamyrlary, lımfa, júıke talshyqtary jıi ornalasqan. Bul qabatta túktiń túbiri, ter, maı bezderi ornalasqan.
Qyzmeti:
Ter men zat almasý ónimderi shoǵyrlanǵan, sý - tuz almasý retteledi, dene temperatýrasy retteledi.
3. Teri astyndaǵy maı klechatkasy (gıpoderma)
Qurylym ereksheligi:
Maı jasýshalaryna toly, qalyń, jumsaq shıratylǵan talshyqtardan turady.
Qyzmeti:
İshki múshelerdi, ulpa men súıekti soqqydan saqtaıdy, ishki múshelerdi jylý men sýyqtan qorǵaıdy.
3. Bilimińdi syna
“Teriniń róli qandaı?”
1) Teri – jabyn múshesi, nege?
2) Teri – qorǵanysh múshesi, nege?
3) Teri – sezim múshesi, nege?
4) Teri – dene temperatýrasynyń turaqtylyǵyn saqtaýshy, nege?
5) Teri – zár shyǵarý múshesi, nege?
6) Teri – tynys alý múshesi, nege?
7) Teride dárýmeni túziledi, qandaı?
8) Teride qońyr pıgment túziledi, nege?
9) Teride bezder bar, qandaı?
4. Jumbaqtar
1) Taý basynda báıterek, báıterekke sý kerek. (bas, shash)
2) Óziniń jany joq
Jandyǵa jabysyp kún kóredi. (tyrnaq)
3) Gazdy da almastyrady, sýdy da bóledi.
Ystyq-sýyǵyńdy da sezedi,
Kúte bilseń aýrýdan da qorǵaıdy. (teri)
5. “Synaqtan súrinbe?”
1. Teriniń syrtqy qabaty.
a) shel á) epıdermıs b) derma
2. Teriniń syrtqy qabatyndaǵy ulpa.
a) júıke ulpasy á) bir qabatty epıtelıı b) kóp qabatty epıtelıı
3. Naǵyz teri qabaty.
a) derma á) shel b) epıdermıs
4. Teri bezderi teriniń qaısy qabatynda ornalasqan?
a) epıdermıs á) derma b) shel
5. Naǵyz teri qabaty qandaı ulpadan turady?
a) maıly ulpa á) epıtelıı b) dáneker
6. Teriniń qyzmetteri.
a) qorǵanysh á) epıtelıı b) ekeýi de
7. Qońyr pıgment teriniń qaısy qabatynda túziledi?
a) shel á) epıtelıı b) derma
8. Teride túziletin dárýmen.
a) D á) V b) S
9. Saýsaq basyn qorǵaıtyn teriniń múıizdelgen quramy
a) maı á) tyrnaq b) shash
10. Gazdardyń almasýy teriniń qandaı qyzmetine negizdelgen
a) zár bólý á) qorǵanysh b) tynys alý
6. Zertteý (bıologtar, dermatologtar, kosmetologtar qol ushynyń syrtyń jáne alaqandy zerttep mamandyǵyna saı jaýap berý)
7. “Sýretter sóıleıdi” (slaıd)
1. Teri aýrýlary
2. Teri kúıgende
3. Úsik shalǵanda
4. Teri aýrýlarynyń aldyn alý. Shynyǵý
5. Bet kútimi
6. Tyrnaq kútimi
7. Shash kútimi
8. Kıim gıgıenasy
9. Aıaq kıim gıgıenasy
10. Kıim tańdaı bilesiz be?
11. Ádemilikti qalaısyz ba?
8. Anyqtama sózder
Epıdermıs
Derma
Maı klechatkasy
Vıtılıgo
Temretka
Dermatolog
Reseptorlar
Aqsha joǵaltqanyń eshteńe joǵaltpaǵanyń
Ýaqyt joǵaltqanyń az joǵaltqanyń
Densaýlyq joǵaltqanyń bárin joǵaltqanyń.
Saý dene, azat aqyl, adal kóńil -
Úsheýimen baqytty bolady ómir.
Óz densaýlyǵyńdy kút!
Óz organızmińdi shynyqtyr!
İİİ. Baǵalaý
«3», «4», «5» baǵalaryn qoıý arqyly, qorytyndy baǵasyn shyǵaramyz
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdilik: oqýshylarǵa teriniń qurylysy, qyzmeti men mańyzy, teri aýrýlary týraly alǵan bilimderin qorytyndylaý
á) Damytýshylyq: keste toltyrý, sáıkestikti anyqtaý, jańa sózderge anyqtama berý durys tujyrymdardy anyqtaý arqyly oqýshylardyń oı órisin, dúnıetanymyn damytý
b) Tárbıelik: oqýshylardy sheshim qabyldaǵyshtyqqa, óz aǵzalaryn kúte bilýge salaýattylyqqa, jeke bas gıgıenasyn saqtaýǵa tárbıeleý
Sabaq tıpi: Qorytyndy sabaq
Sabaq túri: Aralas
Sabaqqa qoldanylatyn ádister: suraq - jaýap, jeke, toptyq jumys, ınteraktıvti taqtamen jumys
Sabaqqa qoldanylatyn kórnekilikter: ınteraktıvti taqta, keste, lýpa, sýretter
İ. Uıymdastyrý:
- Oqýshylardy túgeldeý
- Tártip, tazalyqty qadaǵalaý
- Oqý - quraldaryn tekserý
İİ. Qorytyndy sabaq
Jospar:
1. Assosasıalyq suraqtar
2. Keste “teriniń qurylysy men qyzmeti”
3. Bilimińdi syna “Teriniń róli qandaı?”
4. Jumbaqtar
5. “Synaqtan súrinbe?”
6. Zertteý
7. “Sýretter sóıleıdi” (slaıd)
8. Anyqtama sózder
Oqýshylardy («Bıologtar»; «Dermatologtar»; «Kosmetologtar») 3 topqa bólip bilimderin jarys túrinde ótkizý.
1. Assosasıalyq suraqtar:
1) Teri degenimiz ne?
2) Nege shynyqqan adamdar az aýyrady?
3) Terini ne úshin kútemiz?
3. Keste “teriniń qurylysy men qyzmeti” (qurlysy men qyzmeti aýystyrylyp beriledi, tıisti sóılemdi orynyna qoıý)
Teriniń qabattary
1. Epıdermıs
Qurylym ereksheligi:
Kópqabatty epıtelıı, syrtqy qabaty - múıizdi qabat, óli jasýshalardan, ishki - ósýshi qabat - tiri jasýshalardan turady.
Qyzmeti:
Terini syrtqy ortanyń zıandy áserinen qorǵaıdy, aýrý qozdyrýshy aǵzalardan qorǵaıdy.
2. Derma (naǵyz teri qabaty)
Qurylym ereksheligi:
Dáneker ulpasynan turady, qalyńdyǵy 1 - 205 mm, qantamyrlary, lımfa, júıke talshyqtary jıi ornalasqan. Bul qabatta túktiń túbiri, ter, maı bezderi ornalasqan.
Qyzmeti:
Ter men zat almasý ónimderi shoǵyrlanǵan, sý - tuz almasý retteledi, dene temperatýrasy retteledi.
3. Teri astyndaǵy maı klechatkasy (gıpoderma)
Qurylym ereksheligi:
Maı jasýshalaryna toly, qalyń, jumsaq shıratylǵan talshyqtardan turady.
Qyzmeti:
İshki múshelerdi, ulpa men súıekti soqqydan saqtaıdy, ishki múshelerdi jylý men sýyqtan qorǵaıdy.
3. Bilimińdi syna
“Teriniń róli qandaı?”
1) Teri – jabyn múshesi, nege?
2) Teri – qorǵanysh múshesi, nege?
3) Teri – sezim múshesi, nege?
4) Teri – dene temperatýrasynyń turaqtylyǵyn saqtaýshy, nege?
5) Teri – zár shyǵarý múshesi, nege?
6) Teri – tynys alý múshesi, nege?
7) Teride dárýmeni túziledi, qandaı?
8) Teride qońyr pıgment túziledi, nege?
9) Teride bezder bar, qandaı?
4. Jumbaqtar
1) Taý basynda báıterek, báıterekke sý kerek. (bas, shash)
2) Óziniń jany joq
Jandyǵa jabysyp kún kóredi. (tyrnaq)
3) Gazdy da almastyrady, sýdy da bóledi.
Ystyq-sýyǵyńdy da sezedi,
Kúte bilseń aýrýdan da qorǵaıdy. (teri)
5. “Synaqtan súrinbe?”
1. Teriniń syrtqy qabaty.
a) shel á) epıdermıs b) derma
2. Teriniń syrtqy qabatyndaǵy ulpa.
a) júıke ulpasy á) bir qabatty epıtelıı b) kóp qabatty epıtelıı
3. Naǵyz teri qabaty.
a) derma á) shel b) epıdermıs
4. Teri bezderi teriniń qaısy qabatynda ornalasqan?
a) epıdermıs á) derma b) shel
5. Naǵyz teri qabaty qandaı ulpadan turady?
a) maıly ulpa á) epıtelıı b) dáneker
6. Teriniń qyzmetteri.
a) qorǵanysh á) epıtelıı b) ekeýi de
7. Qońyr pıgment teriniń qaısy qabatynda túziledi?
a) shel á) epıtelıı b) derma
8. Teride túziletin dárýmen.
a) D á) V b) S
9. Saýsaq basyn qorǵaıtyn teriniń múıizdelgen quramy
a) maı á) tyrnaq b) shash
10. Gazdardyń almasýy teriniń qandaı qyzmetine negizdelgen
a) zár bólý á) qorǵanysh b) tynys alý
6. Zertteý (bıologtar, dermatologtar, kosmetologtar qol ushynyń syrtyń jáne alaqandy zerttep mamandyǵyna saı jaýap berý)
7. “Sýretter sóıleıdi” (slaıd)
1. Teri aýrýlary
2. Teri kúıgende
3. Úsik shalǵanda
4. Teri aýrýlarynyń aldyn alý. Shynyǵý
5. Bet kútimi
6. Tyrnaq kútimi
7. Shash kútimi
8. Kıim gıgıenasy
9. Aıaq kıim gıgıenasy
10. Kıim tańdaı bilesiz be?
11. Ádemilikti qalaısyz ba?
8. Anyqtama sózder
Epıdermıs
Derma
Maı klechatkasy
Vıtılıgo
Temretka
Dermatolog
Reseptorlar
Aqsha joǵaltqanyń eshteńe joǵaltpaǵanyń
Ýaqyt joǵaltqanyń az joǵaltqanyń
Densaýlyq joǵaltqanyń bárin joǵaltqanyń.
Saý dene, azat aqyl, adal kóńil -
Úsheýimen baqytty bolady ómir.
Óz densaýlyǵyńdy kút!
Óz organızmińdi shynyqtyr!
İİİ. Baǵalaý
«3», «4», «5» baǵalaryn qoıý arqyly, qorytyndy baǵasyn shyǵaramyz
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Genetıkanyń mańyzy. Densaýlyq saqtaýdyń genetıkalyq problemalary
-
Oqýshylardyń matematıka pánine qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, oı-órisin damytý, alǵan bilimderin pysyqtaý.
