InfoHub Logo

Tize býynynyń artroskopıasy — tize býynyna jasalatyn az jaraqattaıtyn ota. Sońǵy 15 jyl ishinde tize býynynyń artroskopıasy tize býyny zaqymdaryn emdeıtin eń qolaıly ádiske aınaldy.

Atalǵan ota kezinde zaqymdanǵan býyndy emdeý úshin artroskopıalyq aralasý júrgiziledi. Bul ádis býyn ishine optıkalyq beınejúıeni engizýge jáne ony tolyǵymen qarap shyǵýǵa múmkindik beredi. Bul kezde dál naqtama qoıýǵa, menıskiniń (tize býynyndaǵy shemirshek synanyń) zaqymyn kórýge, aýyrsynýdyń sebebin anyqtaýǵa múmkindik týady.

Ádistiń artyqshylyqtary:

Tize býyny artroskopıasy býynnyń barlyq bólikterin derlik qarap shyǵýǵa, sondaı-aq býynnyń anatomıalyq birtutastyǵyn buzbaı onyń fýnksıonaldyq jaǵdaıyn baǵalaýǵa múmkindik beredi.

Ońaltý kezeńi uzaq emes, az ýaqyt ishinde aıaqqa salmaq túsirýge bolady (1-3 kún ishinde qosymsha tireksiz júrý). Eńbekke qabiletsizdik 4-6 aptadan 2-3 aptaǵa qysqarady, 6 aptadan keıin sportpen shuǵyldanýǵa bolady.

Otadan 1-3 táýlik ótken soń naýqas aýrýhanadan (ashyq ádis jasalsa, 14-25 kúnde) shyǵarylady.

Tize býyny artroskopıasy boıynsha jalpy kórsetimder:

- Menıskilerdiń zaqymdanýy;

- Tize býynynyń kres tárizdi baılamdarynyń zaqymdanýy;

- Sınovıaldy qabyqtyń qabynýy;

- Tize qabynyń úırenshikti shyǵyp ketýi;

- Revmatoıdty artrıt;

- Býyn shemirsheginiń zaqymdanýy jáne aýyrýy;

- Maıly deneniń zaqymdanýy jáne aýyrýy (Goff syrqaty);

- Tize býynynyń deformasıalaýshy artrozy;

- Býyn aýrýynyń zaqymdanýy nemese aýyrýy kezindegi túsiniksiz klınıka;

- Otadan keıingi túsiniksiz shaǵymdar;

- Tize býynyna jasalǵan ota;

- Tize býyny shemirshegin qalpyna keltirý.

Tize býyny artroskopıasynan keıin naýqasty qalpyna keltirý:

Bul otadan keıin ońaltý kezeńi tez jáne jeńil ótedi. Dástúrli ashyq ádispen salystyrǵanda bul ádisten keıingi jaraqat aıtarlyqtaı az. Otadan keıin kesilgen jerge aseptıkalyq tańǵysh tańylady da naýqas otadan keıin jatqyzylatyn palataǵa ornalastyrylady. Otadan keıingi aýyrsyný, ádette, onsha qatty bolmaıdy jáne tez joıylady. Artroskoptan túsken jaraqat eki-úsh kúnde jazylyp, tańǵysh alynyp tastalady. Býynnyń qalypqa kelýi orta eseppen bir aptadan bastap bir aıǵa deıin sozylady. Aýrýhanadan shyǵar aldynda naýqasqa odan ári qalpyna kelý kezeńindegi is-áreketi jóninde usynystar beriledi. Eń aldymen, ota jasalǵan aıaqqa salmaq túsirmeý kerek. Tize býynyn qozǵaltpaı ustap turatyn ortezdi qoldaný merzimi, baldaqpen júrý týraly usynystar naýqastyń jaǵdaıyna qaraı beriledi. Sonymen qatar emdik jattyǵýlar taǵaıyndalýy múmkin.

Tize býyny artroskopıasy jasalǵan naýqas úshin qalpyna kelý merzimin durys uıymdastyrý mańyzdy. Óıtkeni, eger artyq qozǵalys jasalsa, býyn suıyqtyǵy aǵýy sekildi birqatar qıyndyqtar týyndaýy múmkin. Sondyqtan dárigerdiń usynystaryn buljytpaı oryndaǵan lázim.

M. M. Nurtazın, travmatolog-ortoped dáriger

---