- 20 aqp. 2022 00:00
- 269
Trend qýǵan jastar edik
Qazirgi qazaq jastary men burynǵy jastardy salystyrsaq, aıyrmashylyǵy jer men kókteı ekeni aıdan anyq. Búgingi zaman – jańa zaman. «Atyń shyqpasa jer órte» - demekshi, trend qýyp júrgen jastarmyz. Urpaq aýysqan saıyn, zaman da jańaryp barady. Zamanymyz damyp, órkenıetimiz qalyptasqan saıyn jastarymyz ózderiń kórsete almaı júrgen sekildi. Kóptegen trendterdi qýyp, halyq arasynda kúlkige qalyp, talqyǵa salynyp jatqan jaıy bar. Solardyń birine qysqasha toqtala ketsem, búgingi kúni burynǵy babalarymyzdyń qaısar rýhynan aıyrylyp, arystandaı aıbatty er jigitterimiz tánderin, jynystaryn aýystyryp jatyr. Bul máseleni qazir qolǵa almasaq, bolashaqta Qazaqstan Respýblıkasynyń múddesin qorǵaıtyn naǵyz er jigitterdiń sany múldem azaıyp, azǵyndalyp keteri anyq. Meniń oıymsha, qazaq jastaryna rýhy bıik, sezimi sergek, sezimtal bolǵan jarasady. Qazaqta «Jastardyń oqý-tárbıe jumysy túzelmese, jurt isi de túzelmeıdi» degen sóz bar. Keleshekte jastarǵa jaqsy baǵdar berý úshin, ózimizden bastaıyq. Qazaq jastaryna aıtarym, ne istesek te, aqylmen istelik, arzan uranǵa ermeıik, ushpa sezimge erik bermeıik. Trend qýǵansha, ózimizdi jaqsy san alýan baǵyttardan kórsete otyryp, bıikterdi baǵyndyraıyq, ulttyq sanamyzdy qalyptastyraıyq.
Jalpy «trend» sózine keletin bolsaq, kóptegen jastarymyz mesendjerler arqyly bir adamnyń aıtqan sózin, ne bolmasa is-áreketin qaıtalap, ony oıyn kúlkige aınaldyryp, óz shynaıy bolmysyn burys sanada qalyptastyryp kórsetýdi trend dep oılaıdy. Múldem olaı emes. Bizdiń jastarymyz osy jat is-áreketti sánge aınaldyryp, tym shekten shyǵyp ketti. Buryńǵy qazaq batyrlarymyz óz-ózderin kórsetkileri kelgen jaǵdaıda ne istegen? Batyldyqtaryn tanytyp, jaýǵa qarsy turyp, oısyrata jeńgen. Solaısha óz esimderin qazirgi kúnge deıin el jadynda jáne tarıh betterinde qaldyrǵan. Qazirgi jastarǵa keletin bolsaq, arzan uranǵa erýshilik qasıetteri sanalaryn ýlaýda. Buny men ótken zamanǵa oralý maqsatynda aıtyp otyrǵan joqpyn. Búgingi kún jańa zaman bolǵandyqtan, zamanǵa saı bolýymyz kerek ekenin aıtqym keledi. Degenmen, óz adamı qundy-lyqtarymyzdy joǵaltpaıyq, ulttyq sanamyzdy qalyptastyraıyq degen oıymen aıtyp otyrmyn. Elimizdiń bolashaǵy ǵylym men bilimniń damýyna tikeleı yqpal etetin búgingi jastardyń aqyl-oıynda, qolyńda ekendigine kepildik beremin.
Qaroı JBBM 11-synyp oqýshysy Ramazan Aınur Erkeshqyzy