InfoHub Logo

Búgin túrki jurtynyń rýhanı astanasy - Túrkistan shaharynda «Túrkistan jáne túrkologıa» taqyrybynda halyqaralyq ǵylymı-teorıalyq konferensıa ótti. Túrkologıanyń ózekti máseleleri ǵylymı talqyǵa túsken alqaly jıynǵa alys-jaqyn shetelder men qazaqstandyq 100-den asa ǵalymdar men qoǵam jáne memleket qaıratkerleri qatysty.

Konferensıada oblys ákimi Janseıit Túımebaev: «Kıeli shahar «Mádenı jyl» estafetasyn qabyldap, tarıh tuǵyrynda tańbalanar aıtýly kúnniń kýágeri bolyp otyrmyz. Túrkilik qaıta órleý dáýiriniń jemisin kórýdemiz. Bul keshegi túrkilerdiń birligin ańsaǵan Túrik kósemi Atatúrik pen Alashtyń arda uly Mustafanyń asqaq armany edi. Bizdiń myǵym birligimiz, tutastyǵymyz - ortaq rýhanıattyń altyn qaınary, sarqylmas ǵylym bulaǵy. Túrki álemi birliginiń búgingi shynaıy janashyry, Túrki áleminiń aqsaqaly atanǵan Elbasymyz Nursultan Ábishulynyń bastamasymen iske asqan túrki birliginiń aıshyqty kórinisteriniń biregeıi búgingi shara dep bilemin», - dedi J.Túımebaev.

Basqosýda ǵylymı konferensıanyń qurmetti qonaqtary QR Mádenıet jáne sport mınıstri Aarystanbek Muhamedıuly quttyqtaý sóz sóılep, TÚRKSOI-dyń Bas hatshysy Dúısen Qaseıinovke Elbasynyń Alǵys hatyn tabystady. 70-ke tolǵan ǵalym sondaı-aq Túrki akademıasynyń altyn medalimen marapattaldy.

«Túrkistan qalasy túrki halyqtar úshin mańyzdy qala ekeni belgili. Qazirgi ýaqytta kıeli shahardaǵy kóne eskertkishter qaıta jańǵyryp, qala kórkine kórik berip otyr. Al bıylǵy jyly Túrkistannyń barlyq túrki áleminiń mádenı astanasy atanýy, týystas túrki tildes halyqtardyń osy qalada bas qosyp, dostastyq, yntymaqtastyǵyn odan ári nyǵaıtýy jolynda mańyzdy qadam bolmaq»,-dedi mádenıet mınıstri.

Basqosýda QR Memleket jáne qoǵam qaıratkeri, profesor Myrzataı Joldasbekov Naýryz merkesiniń tarıhyna toqtalyp ótip, túrkitildes halyqtardyń mádenıeti men tynys tirshiliginen habar taratatyn telearna ashý qajettigine toqtaldy. Al, til janashyry, qoǵam qaıratkeri Muhtar Shahanov árbir ulttyń tili men mádenıetin saqtap qalý úshin birigip atsalysý kerektigin atap ótti.

«Reseıde túrkitildes hlyqtardyń mektepteri jabylyp, barlyǵy orystandyrylyp jatyr. Al, Qytaıda 2020 jyldan bastap, barlyǵy qytaı tilinde sóıleý kerek degen zań qabyldanbaqshy. Sondyqtan biz túrkitildes halyqtardyń tilin, dinin, mádenıetin saqtap qalýǵa atsalysyp, qol ushyn berýimiz kerek»,-dedi qoǵam qaıratkeri, aqyn Muhtar Shahanov.

Budan ózge konfrensıada ǵalymdar «Túrkistannyń túrki tarıhy men mádenıetinen alatyn orny», «Q.A.Iasaýıdiń túrkilik ıslam ıdeologıasyn qalyptastyrýdaǵy róli», «Tarıhı jazba derekter men kóne jádigerlerdi zertteýdiń mańyzdylyǵy» men «B.Kenjebaıuly jáne túrkitanýdyń ózekti máseleleri» baǵyttary aıasynda pikir almasty.

Ǵylymı jıyn qorytyndysy boıynsha sóz alǵan aımaq basshysy búginde túrki halyqtary tarıhyn «ıntegrasıalaý» máselesi kókeıkesti ekenin aıtty. Osy oraıda, ol túrki halyqtarynyń dostyǵy men baýyrlastyq baılanystaryn nyǵaıtyp, túrki mádenıetin álemge tanytatyn bul halyqaralyq deńgeıdegi konferensıanyń mańyzy orasan zor ekenin jetkizdi.

Aıta ketý kerek, «Túrkistan jáne Túrkologıa» halyqaralyq konferensıasynda 8 memleket tarapynan usynylǵan 115 ǵalymynyń baıandamalary jınaqtalyp, qatysýshylarǵa usynyldy. Atalǵan ǵylymı jobalar Túrki jastarynyń bilim ordasyna aınalǵan Ahmet Iasaýı atyndaǵy Halyqaralyq Qazaq-Túrik ýnıversıtetinde bilim alatyn jastardyń ǵylymı izdenisterine úlken septigin tıgizetin bolady.

Konferensıada aıtylǵan pikirler men usynystar TÚRKSOI halyqaralyq uıymynyń basty maqsatynda kórsetilgen Túrki dúnıesi halyqtarynyń ortaq ótkeni men tarıhynyń, tili men ádebıetiniń, mádenıeti men óneriniń zertteýleri bolashaq urpaqtarǵa mura bolady degen senim bar.

 

---