Únsiz nota
Semeıden ketken jyly jazýshy qatty aýyryp qalǵan. Árıne, bireýler onyń tórtinshi áıelinen ajyrasynan kórgen. Aldyńǵy úsheýi de jaman adamdar emes edi. Bar kúná rasynda jazýshynyń minezinen edi. Tún jarymda úıiniń esigin teýip ashyp kafe-restoran, bılárd klýbyn aralap ketetin edi. Tańerteń qonaq úıdiń bir bólmesinde búk túsip jatatyn edi. Jazýshynyń bir ǵana tórt áıeline jasaǵan jaqsylyǵy — ý-shýsyz dúnıeni bólispeı, urys-kerissiz qaı-qaısysyna baspanasyn tastap ketetindigi. Astananyń ortalyǵynan bir bólme, Talǵardan bir dacha, alyp jaz boıy sonda bolatyn. Óndirip-aq jazdy, shetelge tanylǵan boıda qalamaqy qaıta bite bastady. Ombydan kele jatyp Pavlodarǵa toqtaǵan bir jyly Ertistiń jaǵasyndaǵy jańadan salynǵan úıden bir bólmeli páter satyp alyp, ishin bir aı jónge keltiredi. Eń sońǵy úlgidegi lıftisi onynshy qabatqa qas-qaǵymda jetkizedi. Ádettegindeı bıllıard klýbyna barǵanynda júrek talmasyna ushyraıdy. Kózin ashsa, bilegin ustap moıyldaı qara kózderine jas kelip:
— Aǵa, qalaısyz? — degen sulý kelinshekti kórdi.
— Men qaıdamyn? — degendi áreń aıtty.
— Dárigerler sizdi aman qalyp qaldy ǵoı...
Qaıtadan talyqsyp uıyqtap ketti. Bir aı aýrýhanada bolǵanynda janynan álgi sulý kelinshek qasynan ketpeıtin. Ekeýi áńgimelesetin. Áńgimeniń arty aǵaıyndy qaryndastaı jaqyndastyqqa ákelgen. Jazýshy oǵan baýyr basyp qalǵan. Bir kúni:
— Aǵa, ruqsat bolsa, kıimderińizdi tazalap jýyp ákeleıin, men jaqyn jerde jataqhanada turamyn.
— O ne degeniń, arnaıy jýatyn oryndar bar ǵoı.
— Mende kir jýǵysh mashına bar. Jaqynda kredıtke alǵam, — dep uzyn kirpikterin qaǵa sóıledi sulý kelinshek.
— Aıechka, kúıeý bala ne isteıdi?
Kelinshek basyn shaıqady.
— Túsinikti... — dedi Jazýshy. — Jas adamsyń, jalǵyz bolma, aınalaıyn.
— Bir-aq adamdy súıdim, aǵa. Ol keremet mýzykant edi, shirkin! — dep kúrsindi de: «Men sizdi úıde kútemin, aǵa», — dedi.
— Aııa, sen eshteńege áýre bolmashy, aınalaıyn. Dárigerler meni erteń shyǵaratyn boldy. Bir jerden tústeneıik, qalasań.
— Tek restoran emes. Meniń jataqhanadaǵy bólmeme qonaqqa kelińiz.
— Áýre bop qaıtesiń? Restoran bar emes pe bul qalada? — dep kúldi Jazýshy.
— Aǵa, siz meniń aǵamsyz. Menen týra on alty jas úlken ekensiz, — dedi medbıke qyz. Men sizdiń «Ystyq kóldiń salqyny» degen povestińizdi oqydym. Nastoıashıı pro lúbov qoı! Oı, podrýgalarym da oqyp jylady ǵoı bári!
Jazýshy tuńǵıyq kózderine qarap onyń aıtqanynan qaıtpaıtyn ekendigin bile qoıdy.
— Erteń qaı ýaqytta baraıyn?
— Túste anaý turǵan terektiń artyndaǵy podezdiń tórtinshi qabatynda turamyn. №31 bólme. Kútemin sizdi. Tushpara túıip qoıamyn. Sorpasyn unatatyn bolarsyz?!.
— Seniń qolyńnan ý ishsem de rızamyn!
— Oı, aǵashka, qoısańyzdarshy osyndaılaryńyzdy!Jasyńyz 55-ke keldi. Uıat emes pe, ózińizden kóp jas kishi kelinshekke solaı aıta ma eken?!
— Túsindim, baramyn.
— Kak raz demalysym edi erteń.
Erteńinde aýrýhanadan qaǵazdaryn rettep, emhananyń basshysy Eldos Oralhanovıchke alǵysyn aıtyp, dárigerlerge sýpermarketten ony-muny berip, artynsha Aııanyń jataqhanasyna keldi.
— Ooo, aǵa, qosh keldińiz! Tórletińiz!
Jazýshy kelinshekti birinshi ret kórgendeı suqtana qarady. Qap-qara shashy ıyǵyna tógilgen, aq tamaǵy búlkildep, qyp-qyzyl búldirgendeı erinniń astynan marjandaı aq tisteri tizilgen, keýdesindegi qos anary tepsinip tur, beli shyrkin úzilip keterdeı, oqtaýdaı aıaqtary, baltyry jup-jumyr eken. Áıel zatynan mol tájirıbesi bar jazýshy kózqarasyn jasyrǵysy kelgendeı tereze jaqqa qarap: «Máá, qar jaýyp ketipti ǵoı», — dedi.
— Ózińizdiń kúrtesheńizdi berińiz, ilip qoıaıyn, — dedi Aııa. Jazýshy jymıyp kúldi de, shaǵyn dastarhannyń tórine baryp otyrdy. Aldyna úlken kesemen kelgen dámmniń qosh ıisi murnyn jaryp barady.
— Aǵa, dám ala otyryńyz.
Neshe kún dári-dármek ishken Jazýshy asqazanyna dámdi taǵam barǵan soń borsha-borsha terlemesi bar ma? Dál bir monshaǵa túskendeı bolyp edi-aý. Aııanyń úıinen shyǵyp bara jatyp konvertke salynǵan eki myń dollar men jańa úıiniń ekinshi kiltin tastap ketti.
— Qaryndasym, meniń úıime bas-kóz bolarsyń. Jańa óziń kelisimińdi bergennen keıin solaı dep aıtyp turmyn, — dep, bólmeden shyǵyp ketti.
Kelinshek aqyryn ǵana kúlip basyn ızedi. Odan keıin jazýshy Novosibir, Máskeý, Mońǵolıa saparlaryna osy Pavlodar arqyly júrgende úıiniń taza bolyp turatynyna rıza bolatyn. Tipti, shetelde júrgende Aııanyń telefonyna qońyraý shalyp:
— Gúlderdi sýardyń ba? Olar da sen sıaqty ádemi ǵoı! — dep jarqyldaı kúletin.
Jazýshy búgin de Kerekýge kele jatyr. Aspannan túsip jer basqannan keıin Aııaǵa telefon soqty:
— Men keldim, aınalaıyn! Restorannan tamaqtanaıyq.
— Joq, aǵa, men sizdiń úıińizge keldim. Et asyp jatyrmyn. Sarjaldyń qymyzyn alyp qoıdym. Nıkakoı restoran! Úıińizge kelińiz.
Máskeýden alǵan syı-sıapatyn usyndy kelinshekke. Vıskıdi jýrnal ústeliniń ústine qoıdy. Jazýshy shydamady, bas sap aımalaı bastady sulýdy.
— Aǵa, qoıyńyzshy!Bunyńyz ne? — dep daýysy álsireı bastady.
Jazýshynyń esine vıagrany ishpegeni túse ketti de:
— Aınalaıyn, jýynyp kelesiń be? — dedi. Kelinshek únsiz basyn ızep, vana jaqqa ketti. Jazýshy tez-tez sómkesin aqtaryp dárisin iship úlgerdi. «Endi jarty saǵat ótse boldy» dedi ishteı. Sál keshigip oramalǵa oranǵan sulý kelinshek shyqty. Álde shampýn, álde óziniń tabıǵı «aromat» ıisin sezdi Jazýshy. Bas sap kelinshekti súıgisi kelip edi:
— Aǵa, siz de «kak sıvılızovannye lúdı» jýynyp kelińiz. Jazýshy vanaǵa kirip ketti. Shala-sharpy jýynyp atyp shyqsa, óz kózine ózi senbedi. Kelinshek apyl-ǵupyl kıinip jatyr eken.
— Ne boldy, aınalaıyn?
— Aǵa, ol tiri. Men sezgenmin... onyń tiri ekenin, — dedi kózi botalap.
— Kimniń?
Syrttan án estilip turǵan edi.
... Órtenip janym,
Súıdim men seni.
Shyn syryńdy,
Túıdim tumar ǵyp...
— Áne, áne, aǵa! Óz daýysymen, ol tiri... Men ony súıemin... sheksiz...
Jazýshy ne aıtaryn bilmeı sileıip ornynda turyp qalǵan kezde kelinshek úıden shyǵyp úlgerdi de, lıftimen tómen túsip ketti.
Jazýshy ne kıinerin, ne kıinbesin bilmeı terezeniń aldyna bardy. Án estilip turdy. Jazýshynyń kózi tereze jaqtaýyndaǵy altyn alqasyna tústi. Alqanyń ortasynda oıylǵan nota turǵan eken.
... Men sendeı janym,
Kináli emespin.
Órtenip janym,
Súıgenim úshin ...
Jaýyn astymen Aııa Ertiske qaraı júgirip bara jatyr. «Bul kelinshektiń júregin jaýlaǵan kim?». Qolyna Aııanyń notaly altyn alqasyn ustap turyp kúrsindi Jazýshy.
Jaýap ornyna qyzyl tilin jalań etkizip naızaǵaı oınady...