- 06 tam. 2018 00:00
- 659
Ury emes, qoǵam kináli me?

Teledıdarda nemese bas qosqan jıyndarda qoǵamdaǵy keleńsizdikter talqylanyp jatady. «Urlyq, alaıaqtyq kóbeıip ketti, arsyzdyq, uıatsyzdyq órship ketti, qoǵam buzylyp bara jatyr» degen sıaqty taqyryptar qozǵalady. Sonda bireýler «Ury kináli emes, qoǵam kináli» dese, ekinshileri «Urlamaǵanda qaıtsin endi, joqshylyq bas saýǵalatqanda amal bar ma?!» dep áńgimege maı tamyzyp otyrady. Negizinde, oılap qarasaq, urlyq pen kedeıliktiń esh baılanysy joq. Aýqatty otbasydan shyqqan urylar men álimjettilik qylatyn baskeserler elde jetip artylady. Qanshama kedeı otbasylar bar adaldyq sheńberinen shyqpaı, ar-uıat, adamgershilik qaǵıdalary aıasynda berekeli ǵumyr keshýde. Bireýdiń ala jibin attaý oılaryna da kirmeıdi.
Al qoǵamdaǵy keleńsizdikterdiń sheshimin halyq jazýshysy Ázilhan Nurshaıyqov jaqsy túsindirgen eken: «Men uıat degen sózdi óte joǵary baǵalaımyn. Uıat degendi uly kúsh dep oılaımyn. Adamshylyqtyń, adaldyqtyń, ýádeshiliktiń, turaqtylyqtyń, tazalyqtyń túp qazyǵy – uıat dep bilemin. Uıaty joqtan úmit kútpeımin. Ury-qary, qaraqshy, qanypezerler uıaty joqtan shyǵady. Uıat – eń qymbat qasıet, uıattyda ıman bar.»
Iá, adaldyq pen ar-uıat bir-birmen tyǵyz baılanysty qasıet. Máseleniń bári tárbıege kelip tireledi. Ata-babamyz «El bolam deseń besigińdi túze» degen emes pe?! Sondyqtan bala tárbıesine muqıat kóńil bólý kerek. Bala-shaǵaǵa kishkentaıynan eshkimge qıanat jasamaýdy, eshkimniń aqysyn jemeýdi, adal bolýdy, ar-uıatty bolýdy jaqsylap úıretý kerek. Adal bolýdy, ar-uıatty sanasyna sińirip ósken bala eshqashan urlyqqa, opasyzdyqqa barmaıdy. Ózimiz de ar-uıatqa jiti mán bereıik. Ar-uıat túzelse, qoǵam da túzeledi.