الپىس ءۇشىنشى جىلعى ماحاببات
ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز، ياعني وسى اڭگىمەدە ءسوز بولاتىن باعدات اعالارىڭىز ءبۇي دەدى:
— قازىرگىدەي قىم-قۋىت، قيىن كەزەڭدە وقىرماننىڭ جۇيكەسىنە تۇسەتىن سالماق قانداي اۋىر دەسەڭىزشى! سوندىقتان، كەي-كەيدە تىم قيىن شيىرلارعا بارماي-اق، مىنا مەن سەكىلدى پاقىرلاردىڭ باسىنان وتكەن عاشىقتىق حيكايالارىن شەرتىپ، ءسال عانا ساتكە سەرپىلتىپ، داتكە قۋات دارىتىپ، ەزۋ تارتقىزعان دا ءبىر عانيبەت بولار ەدى-اۋ...
— ويپىراي، مىنا سەندە دە ماحاببات بولىپ پا ەدى؟! — دەدىك ءبىز.
قۇرمەتتى وقۋشىم، ارينە، ءبىزدىڭ بۇل سۇراعىمىزدىڭ ادەيى قويىلعانىن سەزىپ وتىرسىز. الايدا، اعالارىڭىزدىڭ سول ءبىر مينوتتەگى الەمتاپىرىق ءجۇزىن ەلەستەتە الار ما ەكەنسىز، ءسىرا. ءشايى ورامال كەۋىپ ۇلگەرمەس مەزەتتە-اق باعدات اعالارىڭىز قايتا جادىرادى:
— ايتىپ-ايتپاي نە كەرەك، الپىسىنشى جىلداردىڭ باسىندا ءبىز كوممۋنيزمگە قۇدايداي، ال ماحاببات دەگەنىڭىزگە قۇدايدان بەتەر سەنەتىنبىز، — دەدى مۇلدە وزگەرىپ كەتكەن باعدات باتىرىڭىز.
* * *
ول كەزدەگى عاشىقتىقتىڭ ءجونى بولەك ەدى عوي.
سەگىزىنشى كلاسقا العاش كەلگەن كۇنى-اق كلاسس جەتەكشىلەرى:
«بالالار، سەندەر باقىتتىسىڭدار! سوۆەت حالقىنىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى كوممۋنيزم تۇسىندا ءومىر سۇرەتىن بولادى!» — دەپ سالتاناتتى تۇردە جاريالاعان. سەگىزىنشى كلاسس وقۋشىلارى سەكسەنىنشى جىلدارى كوممۋنيزمنىڭ العاشقى نىشاندارىن كورە باستايتىنىن نىق سەنىممەن، ماقتانىش سەزىممەن مالىمدەگەن.
ارينە، عاشىقتىقتارىن اشىق بىلدىرۋگە سول كەزدەگى قىزۋ تالقىلانىپ جاتقان مورالدىق كودەكستىڭ قاعيدالارىنان قاتتى قىسىلاتىن ەدى. سول سەبەپتەن باعدات تا ونىنشى كلاسقا دەيىن امان-ەسەن جەتتى. جوعارى كلاستاردىڭ وقۋشىلارى تۇپ-تۇگەل، بىرەۋى قالماستان، عاشىقتىققا، ماحابباتتىڭ بار ەكەنىنە جانە كوممۋنيزمنىڭ العاشقى ناتيجەلەرى ءبىزدىڭ عاسىرىمىزدىڭ سەكسەنىنشى جىلدارىنان باستاپ جاپپاي كورىنە باستايتىنىنا قۇدايداي، ءتىپتى قۇدايدان بەتەر سەنەتىن. باسقالاردى كىم ءبىلسىن، باعدات كەيبىر اعايلارىنىڭ اشىقتان-اشىق: «قۇداي جوق!» — دەگەنىنە يلانبايتىن، قايتا ىشتەي قالتىراپ: «ە، اينالايىن قۇداي، مىناداي كۇپىرلىك ءسوزدى تىڭداپ وتىرعان مەنى دە، بىلمەستەن ايتىپ تۇرعان اعايىمىزدى دا كەشىرە گور»، — دەپ تىلەيتىن.
بۇلار ون ءبىرىنشى كلاسس اشىلعاندا قانداي قۋاندى دەسەڭىزشى!
كوممۋنيزم تۇسىندا ءومىر سۇرەتىندەرىن ءار ساباق سايىن قايتالاپ، جەلدەي ەسىپ، جەلپىنە سويلەپ، اپتا سايىن ديسپۋت وتكىزەتىن. جۇگەرىلىكتىڭ باسىندا دا پىكىرتالاس تولاس تاپپايدى-اۋ. مەكتەپتەگى ساباقتى توقتاتىپ تاستاپ، ءبىر اي جۇگەرى، ەكى اي ماقتا تەرۋدىڭ ءوزى، اعايلارى مەن اپايلارىنىڭ ايتۋىنشا، كۇنى ەرتەڭ كەلىپ جەتەر كوممۋنيزمگە قوسىلاتىن ەلەۋلى ۇلەس بولماق.
باعداتتار ون ءبىرىنشى كلاسقا كوشەتىن جىلى جۇگەرى بۇكىل اۋدان كولەمىندە ءبىتتى دە كالدى. قۇداي تاعالانىڭ پەيىلى دە، مەيىرى دە شەكسىز عوي. قۇرىشيەۆ جولداستىڭ دا تىلەگىن بەرە سالدى-اۋ سوندا. جۇگەرى جارىقتىقتىڭ سوبىقتارى قابىقتارىنا سىيماستان، تىرسىلداي جارىلىپ جاتتى. تاۋلى اۋدان تۇگەلدەي جۇگەرى وسىرۋگە كوشكەندىكتەن، مەكتەپ وقۋشىلارى كورشىلەس اۋدانداردىڭ ماقتاسىنا بارماي، قار جاۋعانشا جۇگەرى ءدانىن جينايدى دەپ شەشىلدى. باعدات باتىر دا سوندا امەريكا قۇراما شتاتتارىن قۋىپ جەتىپ، باسىپ وزۋ ءۇشىن ءبىر توقسان ەمەس، ەكى توقسان تۇگەلدەي وقىماي-اق قويۋعا ءازىر-تۇعىن.
باعدات ون ءبىرىنشى كلاسس وقۋشىلارىنىڭ ەڭ سوڭى بولىپ جۇگەرى جۇيەگىنە تۇسەدى، ونداعى ويى — ونىنشى كلاستىڭ قىزدارىنا جاقىنىراق ءجۇرۋ. زىليقا سۇلۋ دا وسىنى ىشتەي سەزىپ تۇرا ما، ايتەۋىر ونىنشى كلاستىڭ كەزەگى كەلگەندە كۇتپەگەن جەردەن العاشقى جۇيەكتەرگە تۇرا قويىپ، تاعى دا قاتار كەلىپپىز عوي دەگەندەي كۇلىمسىرەپ، قوڭىرقاي كوس بۇرىمىن قيىقشا كوك ورامالمەن بايلاي قارايدى. جايشىلىقتا كوزدەن تاسا ەتكىسى كەلمەيدى-اق، ال تاپ وسىلاي قاتار كەلگەن ساتتەردە باعداتىڭىز تابان استىنان ساسقالاقتاپ، سويلەمەك تۇرماق، باتىلى بارىپ قاراي دا الماي قالاتىن.
جارقىن بولاشاقتى جاقىنداتىپ، كوممۋنيزمدى نەعۇرلىم تەزىرەك قۇرعىسى كەلەتىن بولۋ كەرەك، اۋزى-مۇرنىنان شىعا تىرسىلداي تولعان قازاقى قاپتار مەن كولحوزدىڭ بەرەكەلى قاپشىقتارىن سول كەزدەگى سەگىزىنشى مەن ون ءبىرىنشى كلاستاردىڭ قىزدارى قينالماي كوتەرىپ، اۋىرسىنباي اپارىپ، تەرلەپ-تەپشىپ تارازىعا تاپسىراتىن ەدى. سول كەزدەگى اعايلارى مەن اپايلارى: «اينالايىن قىزدار، ابايلاڭقىراپ، ازىراق سالىپ كوتەرىڭدەر»، — دەيتىن جوندەرى بار-تىن. الايدا، ايتپايتىن. ايتا الماۋشى ما ەدى، ايتقىلارى كەلمەۋشى مە ەدى، الدە وزدەرى بۇدان دا اۋىر-اۋىر جۇكتەردى كوتەرگەندىكتەن بە، كىم بىلەر.
انە، زىليقا دا ءنان قاپشىقتى جەردەن جۇلقي كوتەرىپ، يىعىنا سالا الماي، جانىنداعى ەكى قىز كومەكتەسىپ، ءتۇبى جەر سىزاتىن قاپتى ارقالاپ، تارازىعا قاراي تارتتى. باعدات نە دەرىن، نە ىستەرىن بىلمەي، كومەكتەسۋدىڭ جولىن تاپپاي، ولاي ەتە قويعاننىڭ وزىندە وسەكتىڭ لاۋلاپ، قاۋلاي جونەلەرىن ءبىلىپ، ءتۇسىنىپ، قايتا-قايتا جۇتىنىپ، ءوز قاپشىعىنىڭ الدەقاشان تولىپ قالعانىن ۇمىتىپ، سوستيىپ تۇراتىن. الدەن ۋاقىتتا بارىپ ەسىن جيادى، شيرىعا اتىلادى، قاپشىقتى يىققا لاقتىرىپ، جۇگەرىنى جاپىرا جۇگىرىپ، تارازىعا قاراي جۇلقىنادى. قايتاردا ءبارىبىر، زىليقامەن قاتار جۇرۋدەن قايمىعىپ، تورت-بەس جۇيەكتى اراعا سالىپ، ارتتا كەلە جاتادى. كوك قيىقشاسىن شەشىپ، جۇگەرى اراسىندا كوپ وسەتىن جابىسقاق، قوڭىر تىكەندەردەن تازارتىپ، قوڭىرقاي قوس بۇرىمىن ءورۋلى كۇيىندە وراپ، ورامالمەن بايلاپ قويار زىليقا. وقتا-تەكتە ويناقى عانا بۇرىلىپ، قاراپ قويار زىليقا. جانىنداعى قىزدارعا سويلەپ، كۇلىپ قويار زىليقا. قوڭىرقاي قوس بۇرىم مەن كوك قيىقشادان ەسەتىن لەپ، قىپ-قىزىل ەرىندەردەن ەستىلەتىن لەبىز كەيدە جەتەر باعداتقا، كەيدە جەتپەس باعداتقا. ءبارىبىر عوي باعداتقا. راقات قوي باعداتقا!
الپىس ءۇشىنشى جىلدارى وسىلاي ەدى عوي، ايتەۋىر.
ءبىر جاقسىسى سول، جۇگەرىلىكتەگى جۇمىسقا الگەبرا اعاي كوپ كەلە بەرمەيدى. ول كىسىگە مەكتەپتەگى ىستەر دە جەتىپ-ارتىلىپ جاتىر. زىليقانىڭ كلاسس جەتەكشىسى رەتىندە جۇگەرىگە كەلۋى ءتيىس. ءبىراق، الگەبرا اعاي مەكتەپ پارتيا ۇيىمىنىڭ حاتشىسى، ونىڭ ۇستىنە الگەبرادان جەتىنشىگە دە ساباق بەرەدى. سوندا دا ونىنشى كلاستىڭ قىزدارى دا، ۇلدارى دا ول كىسىدەن قاتتى قورقادى. الگەبرا اعاي قيا باستىرماس. جۇگەرىلىكتە جۇرگەننىڭ وزىندە وسى زىليقالار الىستاعى الگەبرا اعايدىڭ وتكىر كوزدەرى كورىپ تۇرعانداي-اق ءدىر-دىر ەتەتىندەي. بۇلاردىڭ بىرەۋى ءبىر رەت رۇقساتسىز كينوعا، ارينە، كەشكى كينوعا بارىپ قويسا، ينتەرناتتىڭ ءبىر قىزى جىگىتپەن قىدىرىپ قويسا — نەمەسە حات السا، ءبىتتى شارۋا! باعداتتىڭ ينتەرناتقا جولاماي، جاماعايىن بىرەۋدىڭ ۇيىندە ءجۇرىپ وقيتىنى قانداي جاقسى. زىليقاعا حات جازۋعا وقتالعالى قانشاما ۋاقىت ءوتتى. الگەبرا اعايدان سەسكەنەتىنى راس.
ءبىر اي سۋسىپ ءوتىپ كەتتى. جۇگەرىنىڭ ءتۇسى بۇرىنعىدان بەتەر سۇرعىلتتانىپ، توبەسىندەگى قارقاراسى قۋرايلانىپ، كۇزگى جەلمەن ىزىڭداي جونەلەتىندى شىعاردى. «كۇنى ەرتەڭ كوممۋنيزمگە وتەتىن ءبىزدىڭ قوعامدا ءبارى دە جوسپارلى تۇردە داميدى، ءتىپتى ءاربىر ادامنىڭ ءاربىر ساعاتى جوسپارلانۋى ءتيىس»، — دەيدى مەكتەپ پارتيا ۇيىمىنىڭ حاتشىسى الگەبرا اعاي. ون ءبىرىنشى كلاستا زىليقا جونىندە ءبىر شۇعىل شەشىمگە باراتىنىن الدىن-الا جوسپارلاپ قويعان باعدات جۇگەرى ناۋقانىن جەك كورمەس.
ءسويتىپ جۇرگەندە، الگەبرا اعاي ءبىر توپ وقۋشىنى جۇگەرىدەن الىپ قالاتىندى شىعاردى. كۇزگى مەيرامعا ارناپ كونسەرت ازىرلەمەك. سول توپتىڭ ىشىندە زىليقا دا بار. ءانشى عوي. باعدات ءۇش كۇنگە ازەر شىدادى، ءتورتىنشى كۇنى ءتۇن ىشىندە تۇرىپ الىپ، حات جازدى. جازا بەردى، جازا بەردى، جازا بەردى. ون ەكى پاراقتى داپتەردىڭ ورتاسىنداعى قايىرما سىمتەمىردى كورىپ ءبىر-اق توقتادى. باسىنان باستاپ قايتا وقىدى، ءبارى ايتىلعان. «جاۋابىڭدى اسىعا كۇتەمىن!»— دەپ، ءتاۋىس-تامام ەتتى دە، «الگەبرا اعايعا اپارىپ بەرسەڭ دە، ءبارىبىر، ايتقانىمنان قايتپايمىن، مەن سەنى سۇيەمىن!» — دەپ قوستى.
باعداتتىڭ ءنومىرى ءبىرىنشى دوسى نياز ەدى، ول كونسەرت قوياتىنداردىڭ قاتارىندا، جۇگەرىگە شىقپايدى. سول تاپسىرۋى ءتيىس. حات تاپسىرىلاتىن كۇنى بۇل ماشيناعا مىنبەدى، جۇگەرىلىكتەن جاياۋ قايتپاق. كەشكە قاراي، جۇمىس اياقتالاردا دەنەسى كۇيىپ-جانىپ، وزىنەن-وزى ءدىر-دىر ەتىپ، وكسىپ-وكسىپ جىلاعىسى كەلدى. ءابيىر بولعاندا، قالىڭ نۋدىڭ ىشىندە جاپادان-جالعىز ەدى. قۇرعاپ، قاتىپ قالعان قاراسۇر توپىراققا بەتىن باسىپ، كەسەك اساپ، شايناپ-شايناپ تۇكىرىپ تاستادى. جۇگەرىنىڭ اراسىنان ءبارىن-بارىن كورىپ وتىر. تارازىنىڭ باسىندا كلاسس-كلاسس بويىنشا قورىتىندى شىعارىلىپ، سوسياليستىك جارىس جەڭىمپازدارى اتاپ ايتىلدى، ولاردىڭ كوممۋنيزمدى جەدەلدەتۋگە قوسقان ۇلەستەرى ءۇشىن دۋ قول شاپالاقتالدى. وقۋشىلار ماشيناعا مىنە سالا اندەتە باستادى. باعدات قالىڭ جۇگەرىنىڭ ىشىنەن اسىقپاي شىعىپ، شاڭداق جولعا جالعىز، جاياۋ ىلىككەن.
جارتى جىلعا جەتەر-جەتپەس ۋاقىت بۇرىن وسى زىليقالاردىڭ كلاسىندا وقيتىن ءبىر قىزعا باعداتتىڭ ءبىر كلاستاسى حات جازىپ، نياز سەكىلدى بايلانىسشىدان بەرىپ جىبەرگەنى، ول حات الگى قىزدىڭ قولىنا تيە بەرگەن مەزەتتە تاعى ءبىر كلاستاس قىزى بايقاپ قويعاندىقتان، وقۋعا دا قورقىپ، الگەبرا اعايعا تاپسىرعانى ءالى ۇمىتىلماعان. سودان توعىزىنشى كلاستىڭ قىزدار جينالىسى بولىپ، وعان ونىنشى كلاستىڭ عاشىقتىق سىرقاتىنا شالدىققان الگى بوزبالاسى شاقىرىلىپ، ءۇش ساعاتتان استام قىز شىرىلداپ، جىگىت شىرقىراعان. تالقىلاۋدىڭ ورتا تۇسىندا قىز تالىپ قالماعاندا، نە بولار ەدى، ونى كىم ءبىلسىن. ال بوزبالا-جىگىت ءمىز باقپاعان، تەك الگەبرا اعايدىڭ قيناۋىمەن عانا كوممۋنيزم قۇرىلىسشىسىنا جاراسپايتىن جات قىلىققا جول بەرگەنى ءۇشىن جازباشا تۇردە كەشىرىم سۇراعان، ياعني سوۆەت مەكتەبىنىڭ قابىرعاسىندا ءجۇرىپ عاشىق بولماۋعا، قىزدارعا حات جازباۋعا، جەكە جوسپارىن جاساپ، سول جوسپارعا سايكەس ساياسي جانە مادەني-ادامگەرشىلىك دەڭگەيىن كوتەرۋمەن اينالىسۋعا ۋادە ەتكەن.
جان تۇرشىگەر جينالىستان كەيىن جارتى جىل وتەر-وتپەستە جارتى داپتەر قيسسا جازىپ، قىزعا بەرىپ جىبەرۋ وڭاي ما؟ ارينە، قيىن. سوندىقتان دا ون ءبىرىنشى كلاستىڭ وزات وقۋشىسى باعدات تولەيەۆتىڭ ماڭدايىن توپىراققا تىرەي قۇلاپ، قالىڭ جۇگەرىدەن قاس قارايعاندا شىققانىن تۇسىنۋگە ءتيىسپىز، قۇرمەتتى وقىرمانىم.
زىليقانى ەرتەڭىنە ينتەرنات ماڭىندا كوردى. قوڭىرقاي قوس بۇرىمى ارقاسىندا تەربەلىپ، جۇگەرىگە باراتىن قىزداردى شىعارىپ سالعالى كەلەدى ەكەن. حاتتى العاننان كەيىن ول دەم اراسىندا ابىرجىپ، جۇدەپ-جاداپ كەتەتىندەي كورىپ ەدى باعدات. الگەبرا اعايدىڭ الدىندا ءوزىن كىنالى سەزىنىپ-اق قينالاتىن شىعار دەپ ويلاعان.
تۇك تە وزگەرمەپتى زىليقا. قايتا كۇلىمسىرەي قارايدى زىليقا. جارايسىڭ سەن، زىليقا!
نيازدىڭ ءنومىرى كونسەرتكە جاراماي، جۇگەرىگە قايتا شىقتى. حاتتى قالاي بەرگەنىن، زىليقانىڭ وڭاشا قالۋىن قالاي كۇتكەنىن، سونداي ازاپتى كۇيدە ءجۇرىپ، كوركەمسوز وقۋدان قاتتى سۇرىنگەنىن، الدە الگەبرا اعايدىڭ مىسى باستى ما، ايتەۋىر مەرەكەلىك كونسەرت تىزىمىنەن سىزىلىپ قالعانىن سايرايدى كەلىپ، سايرايدى.
ارادا اپتا ءوتتى. الگەبرا اعاي ەشتەڭە سەزە قويماعان سەكىلدى. ايتىلىپ جۇرگەن اڭىزعا سەنسە، الگەبرا اعاي ءوز كلاسىنداعى ءبىر قىز جىگىتتەن حات السا، سول كۇنى-اق ءبىلىپ قويادى-مىس. ءبارى وسىعان سەنەتىن، باعدات تا نانبايمىن دەپ ايتا الماس. ءبىراق، مىنە، اپتا ءوتىپ بارادى، زىليقا ءبىر بەت، جارىم بەت تۇگىلىم، تولىق داپتەردىڭ جارتىسى تولعان حات-قيسسا الىپ وتىر، الگەبرا اعاي نەگە ءۇن-تۇنسىز؟ الدە ابدەن كوز جەتكىزىپ، تىنتكىلەپ، تۇرتكىلەي ءجۇرىپ، جان-جاقتى ازىرلىكتەرىن جاساپ، كۇتپەگەن كۇنى، تۇتقيىلدان ءتيىسىپ، تاس-تالقان ەتپەك پە ەكەن؟
— ونداي ءقاۋىپ جوق، قورىقپا، — دەدى بايلانىسشى نياز. — بۇل جەردە ءبىز زىليقا سۇلۋدىڭ ارتىقشىلىقتارىن مويىنداۋعا ءتيىسپىز. ول سەزدىرمەيدى، ءوزىن-وزى قانداي قيىن جاعدايلاردا دا ەمىن-ەركىن ۇستايدى.
زىليقادان ەشقانداي وزگەرىس بايقالمادى. باعداتقا بەتپە-بەت كەزدەسىپ قالعان ساتتەردە عانا ەكى بەتى مەكتەپتىڭ وقۋ-تاجىريبە ۋچاسكەسىندە وسىرىلەتىن پوميدوردىڭ ەرەكشە سورتى سەكىلدىنىپ، دۋ ەتىپ قىزارادى دا، تەز باسىلادى. قايتا باعدات قاتتى ساسقالاقتاپ، جۇرىسىنەن جاڭىلادى.
تاعى ءبىر اپتا وتەر-ەتپەستە نياز جاۋاپ اكەلدى. الپىس ءۇشىنشى جىلعى سول ءبىر حاتتى باعدات ءالى كۇنگە دەيىن جاتقا بىلەدى ەكەن: «قۇرمەتتى... مەنى قانداي ازاپقا سالعانىڭىزدى بىلەسىز بە؟ قۇدايىم-اي، جايشىلىقتا، جۇگەرىلىكتە جۇرگەن، ازىلدەسكەن ءبىر بولەك ەكەن دە، مىناداي جاعداي مۇلدە باسقا ەكەن عوي. كىم ءبىلىپتى، كىم باستان كەشىپتى؟! شىنىمدى ايتايىنشى، حاتتى ءبىرىنشى رەت الىپ وتىرمىن دەسەم، وتىرىك بولار. كانيكۋلدا جۇرگەنىمدە اسكەردەگى بەيتانىس بىرەۋلەردەن حات كەلگەنىن نەسىنە جاسىرايىن. ال مىنا حات، سىزدەن كەلگەن ۇزاق-ۇزاق حات مەنى شىنىندا دا ازاپقا ءتۇسىردى. ۇيقىدان دا، كۇلكىدەن دە قالدىم. كەيبىر ءالسىز، ءارسىز مينوتتەردە بۇلايشا قينالىپ، قورىققانشا، الگەبرا اعايعا اپارىپ، قۇتىلا سالسام با ەكەن دەپ تە ويلادىم. ءبىراق، حاتىڭىزدى قاتىگەزدىككە قالاي قيارمىن. ءۇش-تورت كۇندەي جاسىرىپ ۇستاپ، قايتا-قايتا وقىدىم. — اقىرىندا، الگەبرا اعايدى ويلاپ، وتقا ورتەدىم. بەكەر ءويتتىم-اۋ دەپ تاعى وكىندىم كەيىن.
كەشە الگەبرا اعاي كلاستى تۇگەل الىپ قالىپ، قاتتى ۇرىستى. ءبىلىپ، سەزىپ قويعان ەكەن دەپ، زارەم ۇشتى. بىلدىرمەۋ ءۇشىن بەتىنە بەدىرەيىپ قاراپپىن دا قالىپپىن. مەنەن سونداي بۇزىقتىق شىعاتىنىن دا ءبىلىپ قويىڭىز. بەتىنە تىك قاراعان وقۋشىعا اعايدىڭ ونشا قاتتى تيىسە الماي، تايساقتايتىنىن بۇرىننان بايقاۋشى ەدىم. سوندا دا ساقتىق كەرەك. حات ۇستالسا، ءبىلىپ قويسا، ءسىز دە، مەن دە ءماز بولمايمىز. ەندى حات جازباي-اق قويا تۇرعايسىز. مەن ءبارىن-بارىن تۇسىنەمىن عوي... ازىرشە كەسىپ ايتۋ قيىن، ءسىز جازعانداي ءسوز بەرىسۋ دەگەن ءالى ويلاناتىن نارسەلەر ەمەس پە؟ ءسال مۇمكىندىك بەرىڭىزشى، ماقۇل ما؟ حات جازباي-اق كەزدەسكەن، از ۋاقىتقا بولسا دا، ساقتىقپەن جولىعىسقان ءجون عوي دەيمىن. مەن دە، وسى حاتتى جازۋعا كەڭەس بەرگەن مەنىڭ جان دوسىم دا وسىنداي ويدامىز... سالەممەن، مەن. 16 قازان، 1963 جىل».
ءبىر مەكتەپتە، بۇل ون ءبىرىنشى، ول ونىنشى وقىپ جۇرسە دە، ەكەۋى وڭاشا جولىعا الماي-اق قويعان.
الپىس ءۇشىنشى جىلدارى، سەنسەڭىزدەر دە، سەنبەسەڭىزدەر دە، جاعداي سولاي ەدى.
باعدات ەندى ەكىنشى حات جازۋعا وتىردى. بۇرىنعىداي جارتى داپتەر ەمەس، ءبىراق، «سۇيەم» دەگەن ءسوزدى ايرىقشا ويۋلاپ جازدى. جاۋاپ كەشىككەن جوق. بۇل حاتتى دا باعدات جاتقا بىلەدى ەكەن:
«قۇرمەتتىم...
حاتىڭىزدى الدىم. ادامدى بىرتە-بىرتە تىم باتىلداندىرىپ بارا جاتقاندايسىز-اۋ. الگەبرا اعايدان دا قورىقپاي، حاتىڭىزدى الا سالا جاۋاپ جازىپ وتىرعانىمدى قاراڭىزشى. مەن دە ءوزىڭىز سياقتى حالدەمىن. ويدان وي تۋىنداپ، قيالدان قيال كەشەمىن. ارينە، ويلارىمنىڭ ورتاسىندا، قيالدارىمنىڭ قىرقاسىندا ءوزىڭىزدى كورەمىن. مەن دە سۇيەمىن ءسىزدى... كەزدەسۋدى مەن دە اسىعا كۇتەمىن. امال قانشا... ءبىراق، جۇگەرىدەن كەلگەلى الگەبرا اعايدىڭ شپيوندارى جان-جاقتى جۇمىستاردى جۇرگىزىپ-اق جاتىر. ونى دا ۇمىتپايىق. ماعان حات تاسيتىن دوسىڭىزدان دا ۇيالامىن، قانشا دەگەنمەن، ول ءبىزدىڭ اۋىلدان عوي. سوندىقتان ءسىز وسى سەنبىگە دەيىن مەنىڭ جان دوسىم ك...-گە جولىعىڭىز. ءبارىن سول ايتادى. قولىڭىزدى قىستىم... سالەممەن، مەن. 26 قازان، 1963 جىل».
زىليقانىڭ العاشقى حاتىنان سوڭ الدەنەشە اي ما، جىل ما وتكەندەي ەدى، ون-اق كۇن ەكەن عوي سوندا. باعدات ونىڭ دوسىن جاقسى بىلەتىن. كۇمىس قوي ول. كىشكەنتاي عانا قارا قىز، قولدى-اياققا تۇرماستاي پىسىق، بيگە قۇمارلاردىڭ بىرىنەن سانالادى. بىر-ەكى رەت بۇل دا ونىمەن بيلەگەن.
ەرتەڭىنە كەزدەستى. جىپىلداپ، تەز سويلەيتىن كۇمىس قىزدىڭ ايتۋىنشا، زىليقا سەنبى كۇنى ينتەرناتتان اۋىلىنا قايتادى. سول سەنبى كۇنى باعدات تا سامسونوۆكاعا قاتىنايتىن اۆتوبۋسقا ءمىنىپ، جيدەلىنىڭ جول ايرىعىندا، بالباستاۋعا بۇرىلاتىن جەردە ءتۇسىپ قالۋى ءتيىس. سول جەردە ءجۇرىپ، ارينە جيدەلەردىڭ قىپ-قىزىل جەمىسىن تەرىپ جەپ ءجۇرىپ، بارلاۋ جاسايدى. كوپ ۇزار، بالكىم ۇزاي قويماس، بالباستاۋ جاقتان تورى بيەگە مىنگەن شال مەن قارا ەسەككە مىنگەن كەمپىر كورىنەر. ولار وسى زىليقانىڭ اكەسى مەن شەشەسى، ياعني اتاسى مەن اپاسى بولار. ەگەر شال مەن كەمپىر بىر-بىرىمەن جايباراقات اڭگىمەلەسىپ، جيدەلىگە قاراتا جول تارتىپ بارا جاتسا، ولاردىڭ قولىنداعى ەڭ كەنجە قىزى، ورتالىقتاعى ينتەرناتتا ءجۇرىپ وقيتىن زىليقا سۇلۋ ۇيىندە وڭاشا قالعان ەكەن دەپ قۋانار بۇل باعدات باتىر. قۋانار دا، بالباستاۋعا قاراي باعىت الار. ەگەر قاراڭعى تۇسكەنشە تاعات تاپپاسا، ەگەر بىرگە وقيتىن بايلانىسشى نيازعا وزىندەي سەنسە، كۇدىك-كۇمان كەلتىرمەسە، وندا سونىڭ ۇيىنە بارا بەرەر. قاراڭعىنى پايدالانىپ، بەلگى بەرەر. الدا-جالدا جان ادامعا بىلدىرمەي، ءوزى عانا وڭاشالاپ جولىعىپ، جالعىز عانا قايتىپ كەتۋگە بەل بايلاسا، قاراڭعى تۇسكەنشە تىعىلاتىن جەر تابار. سوسىن ب ا ق ىشىنە كىرەر. ەڭ ۇلكەن الما تۇبىنەن ىزدەگەن ادامىن تابار.
باعدات ۋادە بويىنشا سامسونوۆكاعا باراتىن اۆتوبۋسقا ۋاقتىلى ءمىنىپ ۇلگەردى. جيدەلىنىڭ جول ايرىعىندا ءتۇسىپ قالدى. قىپ-قىزىل، ءتىل ءۇيىرىپ جونەلەتىن جيدەنى ارمانسىز جەدى. اعاشتاردىڭ توبەسىنە زۋلاپ شىعىپ-اق كەتكىسى كەلگەن، ءبىراق، ۇيالىڭقىرادى. ونىڭ ۇستىنە جاڭادان ساتىپ الىپ، تىلتيتا تارىلتىپ كيگەن شالبارىن ايادى. كوپ ۇزاڭقىراي قويمادى-اۋ، تورى بيە مىنگەن، تۇلكى تۇماق كيگەن شال مەن شۇناق قۇلاق قارا ەسەكپەن تەپەڭدەگەن كيمەشەكتى كەمپىر كورىندى. بەت-جۇزى كەنەت دۋىلداپ، ىسىپ كەتىپ، قالىڭ جۇگەرىنىڭ ىشىندەگىدەي كۇي كەشتى. جيدە اراسىنا تىعىلماق ەدى، كەشىكتى.
— اسسالاۋما-عالەيكەم! — دەپ سالەم بەردى.
— ۋا-الەيكۇم-اسسالام، بالام، — دەدى شال. — جيدەنىڭ بۇتاعىن سىندىرىپ تاستاپسىڭدار-اۋ، ءا؟
قارا ەسەكتەگى كەمپىر ءبىر جوتەلىپ قويدى.
سودان ارى تۇردى، بەرى تۇردى. جيدەنىڭ سىنعان بۇتاقتارىن ارى لاقتىردى، بەرى لاقتىردى. ۋاقىت تاس تابانداپ جىلجىمادى. قاراڭعى تۇسكەنشە قاي زامان ءالى. ويلاپ قاراسا، بالباستاۋ اۋىلى اناۋ تۇر. نيازدىڭ ءۇيىن شامالايدى، ال زىليقانىڭ ءۇيىن بىلمەيدى. تۇنگە قاراي تابا الماي، باسقا شارباقتا اداسىپ ءجۇرۋى دە مۇمكىن. ونىڭ ۇستىنە نياز دوسىنا سەنبەيتىندەي، ودان جاسىرىنىپ جولىعاتىنداي نە كورىنىپتى؟! ەرتەرەك بارادى دا، ءبارىن اشىپ ايتادى.
نياز دوسى قاتتى قۋانىپ كەتتى. العاشقىدا. ارتىنشا بۇل حيكايانىڭ ءوزىنسىز، نياز امىربەكوۆتىڭ كاتىسۋىنسىز باستالعانىنا بۇرتيىپ، وكپەلەپ ءبىراز وتىردى. ەت قايناپ جاتقان قازانعا قاراپ قويىپ، قۋراعان ءجۇزىم بۇتاقتارىن بۇتارلاي، سىندىرا وراپ، وشاققا تىعادى دا، تىمىرايا قالادى. ونىسى ۇزاققا بارمادى، ءبىراق. كۇلىپ كەپ جىبەردى. «جاقسى ادامنىڭ اشۋى ءشايى ورامال كەپكەنشە، جامان ادامنىڭ اشۋى باسى جەرگە جەتكەنشە» دەگەن وسى عوي، شىركىن.
— مەن وعان بارىپ، قۋانتىپ كەلەيىن، بارلاۋ جاساپ، ءدال مەرزىمىن كەلىسىپ كايتايىن، — دەدى الاقانىن ىسقىلاپ. — وعان دەيىن ەت تە پىسەدى. اپامدى الداپ كەتەمىز عوي بىردەمە عىپ. ءاي، اڭقاۋىم-اي، زىليقا مەن كۇمىس قىزدىڭ پراۆاكاسياسىنا كونىپ قالا جازداپسىڭ سەن!
— قالاي سوندا؟
— ءاي، اشىق اۋىزىم-اي، ولار ءبىزدىڭ دوستىعىمىزدى سىناپ كورمەكشى عوي. بىر-بىرىنە شىن سەنە مە، سەنبەي مە دەگەندەرىن قالايىنشا اڭعارماعانسىڭ؟!
— سول-لاي ما؟!
— قىزدار بىزگە قاراعاندا قىرىق ەسە قۋ بولادى، ءالى تالاي-تالاي اڭقيىپ قالارسىڭ سەن، زىليقا امان بولسا...
نياز الدەن ۋاقىتتان سوڭ قاراڭعىلىقتى قاق جارىپ شىعىپ، قازان-وشاقتىڭ باسىندا تۇردى. نۋ ورمان-توعاي سەكىلدى تال-تەرەكتەردەن، باۋ-باقشالاردان ۇيلەر كورىنبەي، سۋىلداعان قامىستاردان، كەۋدەنى قاعاتىن جالبىزداردان باسقا دا الدەنەلەر قاراۋىتا جۇمباقتانىپ، بۇل اۋىل تۇندە بولەكشە بەينەگە ەنىپ الادى ەكەن. وشاق باسىندا ەلەگىزە باستاعان باعدات نيازدى كورىپ قۋانىپ كەتتى.
— ايتتىم عوي، پىسىق ءوزى. مەنى نەگە سىرتقا تەبەسىڭدەر دەسەم، ۇيالدىق دەپ، سىزىلادى. رۋىمىز ءبىر عوي دەپ، ءاقتالادى-اي. ەكى حات جازىسا سالىپ، ەلپىلدەپ اۋىلعا، ۇرەيلەنبەي ۇيىمە شاقىرعانىم قاي ساسقانىم دەپ، ءبىر جىلاپ الدى. ءبىر كۇلەدى، ءبىر جىلايدى سۇلۋىڭ. ءبىر توڭىپ، ءبىر ىستىقتايدى. ءقايتسىن-اي. قىزبىسىڭ دەگەن. بايقاسام، بۇل زىليقانىڭ ءوزى دە بۇرىننان-اق ساعان عاشىق بىلەم عوي. شاقىرارىن شاقىرىپ الىپ، اتاسى مەن اپاسىن ادەيىلەپ قانا جيدەلىدەگى ەڭ ۇلكەن اپكەسىنىڭ ۇيىنە جىبەرەرىن جىبەرىپ الىپ، وسى قىلىعىم قالاي بولدى ءوزى دەپ، وكىنىپ وتىر ەكەن. ءدال بارىپپىن. قۋانىپ كەتتى-ەي. اقتالعان تارىنى قايماققا، بالقايماققا قوزعاپ، ءجىبىتىپ كويعا-ا-ان. بال تاتيدى-اۋ، بال تاتيدى. سودان ەكى-ۇش رەت قاربىتا اساپ، كەلىسىم جاساپ، كەپ تۇرعانىم. كۇزدىك الما تۇبىندە، جوڭىشقانىڭ سوڭعى ورىمى جينالعان جەردە جاۋىنباي اتامنىڭ جامان تونىن جامىلىپ، كۇزەتتە مەن جاتارمىن، ال سەندەر ءۇي ىشىندە ەمىن-ەركىن سىر شەرتىسەرسىڭدەر... ءوزىنىڭ ايتۋى سولاي...
ول كۇزدىك الما تۇبىندە تۇردى.
العاش سەزگەنى المانىڭ ءيىسى ەدى.
الما ءيىسىن جەڭىپ، زىليقانىڭ قوڭىرقاي قوس بۇرىمىنىڭ ءيىسى جەتكەندەي.
قولىن ۇسىندى. ول.
ۇستادى. بۇل دا، ول دا.
جىبەرە سالدى قولدارىن. ول دا، بۇل دا.
قايتادان ۇسىندى قولىن. ول.
بۇل ىلەستى. وعان. جوڭىشقانىڭ سوڭعى، مامىق ورىمى باۋلانىپ، جينالعان جەردە، الما تۇبىندە تون جاتتى. ونى نيازعا ارناپ الىپ شىققان عوي. باعداتتى اقىرىن جەتەلەپ، ۇيىنە قاراي اياڭدادى زىليقا.
بالقايماققا قوزعاپ، ءجىبىتىپ قويعان تارىسىن تاباعىمەن اكەلىپ، الدىنا قويدى زىليقا.
راقات باعداتقا. بۇدان ارتىق راقات بولار ما باعداتقا. وسىنداي ءبىر ەرتەگىنى باستان كەشەرمىن دەپ ويلاپ پا بۇل...
— وسىلاي جولىققانىما، سەنىڭ ۇيىڭدە وتىرعانىما سەنىڭكىرەمەيتىن سەكىلدىمىن، — دەدى ءدىر-دىر ەتكەن باعدات. — باقىتتىمىن مەن.
وسىنى ايتىپ، يكەمسىزدەۋ قوزعالىپ، زىليقانى تۇڭعىش رەت قۇشاقتادى. سۇيمەك بولىپ ەدى، قالاي سۇيەرىن دە بىلىڭكىرەمەي، ايتەۋىر ەرنىن جاقىنداتا بەرگەندە، زىليقا سىتىلىپ شىعىپ كەتتى قۇشاعىنان. تاستاي قاراڭعى تۇندە شامدى ادەيى جاقپاعان ەدى. باعدات الدەنەگە ءتيىپ كەتىپ، قۇلاتىپ الدى.
زىليقا كۇلدى جاي عانا.
ودان ءارى قيمىلداۋعا جۇرەكسىنىپ، وتىرا بەردى باعدات.
الدەنەگە ورانىپ، بۇرىشتا اعاراڭداعان كەرەۋەتكە جاتتى زىليقا.
كەنەت زىليقا مەكتەپتەگى، ينتەرناتتاعى بولىپ جاتقان، تولىپ جاتقان وقيعالاردى، اڭگىمە-حيكايالاردى بىرىنەن كەيىن ءبىرىن ايتتى كەتتى، ايتتى كەتتى.
بىرتە-بىرتە باعدات تا سويلەيىن دەدى. ەكەۋى دە الگەبرا اعايدان شىنىمەن-اق قاتتى قورقادى ەكەن. كەزدەسۋ اسا ءقاۋىپتى. ابايلاۋ كەرەك. اۋىلدا دا قيىن.
ەكەۋى تاعى دا تالاي-تالاي اڭگىمەلەردى شەرتتى. قانداي ماماندىقتى قالايتىندارىن، نەندەي كىتاپ وقيتىندارىن، قاي اعايدى، قاي اپايدى قالاي كورەتىندەرىن، ءبىرقاتار ۇلدار مەن قىزدار تۋرالى پىكىرلەرىن ورتاعا سالدى. كوممۋنيزم جايىن دا ۇمىتپادى.
ءتۇن ورتاسىنان الدەقاشان اۋىپ كەتتى. دالادا قىراۋ قىلاۋلادى ما، شىق سەبەلەپ ءوتتى مە، ءۇيدىڭ ءىشى بىردەن سالقىن تارتىپ سالا بەردى.
— سەن توڭىپ وتىرعان جوقسىڭ با؟ — دەدى زىليقا. — جوق، توڭعان جوقپىن. — دەدى باعدات سوندا.
— توڭاسىڭ، — دەپ، زىليقا اعاراڭداعان كەرەۋەتتەن اعاراڭداي تۇرەگەلىپ، الدەبىر كيىمدى اكەلىپ بەردى.
ءبىر قاراسا، قالعىپ بارادى ەكەن، قارسى الدىندا اق كويلەكتى زىليقا تۇرىپتى.
— كەل، ونان دا ەكەۋمىز بىرگە جامىلىپ وتىرايىقشى، مەن جالعىز ءوزىم قورقىپ كەتتىم، — دەدى ول. باعدات قۋانىپ، ارتىنشا قالتىراپ جونەلدى قاراپتان-قاراپ وتىرىپ. دەنەلەرى بىر-بىرىنە ءتيىپ، تيگەن جەرلەرى كۇيىپ، ءۇن-تۇنسىز، ۇزاق وتىرىستى. كوزىن جۇمسا، بۇلدىراي ۇشىپ الىستايدى، كوزىن اشسا، جاقىنداپ، جانىندا وتىرادى.
تاڭ اتىپ قالعانىن كورگەندە عانا ەكەۋىنىڭ ەرىندەرى بىر-بىرىنە ءسال-پال تيىپ-تيىڭكىرەپ كەتتى دە، بىر-بىرىنە ۇيالا قاراستى.
— نياز نە بولدى ەكەن؟ — دەدى باعدات.
— ال ەندى قايت، — دەدى زىليقا. — اۆتوبۋس جيدەلىنىڭ جول ايرىعىندا جەتىدەن ون-ون بەس ءمينوت وتكەندە توقتايدى.
— ەندى... ەندى قاشان كەزدەسەمىز؟
— وسى از با؟ سىزگە؟ ساعان؟ وسى از با، ساعان؟ — دەدى زىليقا ەركەلەگىسى كەلگەنىن سەزدىرىپ.
— ەشقاشان دا ۇمىتپاسپىن وسى ءتۇندى! — دەدى باعدات باقىتتان باسى اينالىپ. — راحمەت ساعان، جا-جان-ىم...
— قوش، ساۋ بول، باعدات!
القورى اعاشىن اينالا بەرگەندە، الدىنان نياز شىعا كەلدى.
— ءسۇيدىڭ بە؟ سۇيىستىڭدەر مە؟ — دەدى نياز.
— ارينە، — دەدى باعدات ماقتانىشپەن.
— وي، پىسىقتار ە-ە-ەي...
نياز جيدەلىنىڭ جول ايرىعىندا باعداتتى اۆتوبۋسقا مىنگىزىپ جىبەردى.
زىليقانى بىرەر كۇندەي كورمەي قالسا، حابارىن بىلمەي قالسا، شىداي الماستاي حالگە تۇسەتىن بولعان.
ون ءبىرىنشى كلاسس تا ءبىتتى. زىليقا ونىنشى ءبىتىرىپ، كولحوز ورتالىعىنداعى قىرماندا، جازعى پراكتيكاسىن وتەپ جۇرگەن. باعدات اتتەستاتتى العان كۇنى قۇستاي ۇشتى عوي. الدىمەن اتاقتى بارلاۋشى نياز كەتكەن.
باعدات ءتۇس اۋار-اۋماس مەزگىلدە ۇشىپ جەتىپ، جەلە-جورتىپ، شايحاناعا كىرسە، نياز ءالى شال-شاۋقانداردىڭ ورتاسىندا كوممۋنيزم مەن سى-سى-سىردى تولىق حيميالاندىرۋ تاقىرىبىندا تالاسىپ وتىر ەكەن. ول وقىعانىن ايتسا، كولحوز ورتالىعىنىڭ قاريالارى تىرشىلىكتەن تۇيگەندەرىن تاپتىشتەپ، حيميانىڭ باسا-كوكتەگەنىنە رەنجيدى. نيازدىڭ پىكىرسايىسقا بەرىلىپ كەتكەنى سونشالىقتى، بۇعان بۇرىلعان دا جوق. شايحانانىڭ كەسەسىن قوس قولداي ۇستاپ، ناعىز شالعا اينالعان. قۇرىشيەۆ جولداستىڭ سوڭعى بايانداماسىنان ءۇزىندىنى جاتقا سوعادى. ءبىر كەزدە باعداتتى ادام ورنىنا كورىپ، تۇت اعاشتارىنا قاراي يەك قاقتى-اۋ.
بيىگىرەكتەگى يرەك ارىق بويىندا تىزىلە تەربەلگەن تەرەكتەرگە، جاپىراقتارى قالقايىپ، كۇنگە قىڭبايتىن، كولەڭكەسى قويۋ تۇت اعاشتارىنا الاڭداي كوز جىبەرىپ كەلەدى. انە، قوس بۇرىمىمەن ويناپ قانا، ويلانىپ قانا تۇر عوي زىليقا!
ويلانىپ قانا تۇرىپتى، قوڭىرقاي عانا بۇرىمدار ەرەكشە ەركە قىلىقتى. شىلدەدە ءسال تىنشىعان، بۇرىندارى ىرشىعان تازا سۋ دا سىبىرلاي اعىپ، تۇنىپتى. شاڭقاي ءتۇستىڭ اۋىپ قالعان شاعىندا، قىزىل قىرمان جانىندا... ساعىنىسا تابىستى-اۋ سوندا ەكەۋى...
الپىس ءۇشىنشى جىلعى ماحاببات تۋرالى، قۇرمەتتى وقىرمان، مەن ەمەس، باعدات وسىلاي ۇيقاستىرىپ اكەتەدى ەكەن، سونى ەسكەرتكىمىز كەلەدى. بىزدىكى قاز-قالپىندا جەتكىزۋگە تىرىسۋ عانا.
ەكەۋى قول ۇستاسا تۇرىپ، اتتەستاتقا بىرگە قۋانعان. ءسۇيىنشىسى رەتىندە ساناپ، قىز ءبىرىنشى ءسۇيىپ الىپتى. بۇل ماس بولىپ، جاۋاپ قاتىپ ۇلگەرە الماي، بۇرىنعىشا ساسقالاقتاعان. زىليقا سۇلۋ ءبورىن تەز ءتۇسىنىپ، جايراڭداي جىمىڭداپ ءتىل قاتقان:
— ال ەندى، قوشتاسايىق. قىزىپ جاتقان قىرمان مىناۋ. ءبىزدى ىزدەپ، تاۋىپ الىپ، ماسقارا بولارمىز، — دەدى قىز. — بىرەۋى بايقاپ ۇلگەرسە، بيدايىقتاي تەربەلىپ ءبارى تاڭدانار، سەلەۋدەي تەگىس سۋسىلداپ، تۇتاس كولحوز تالقىلار... وقۋعا ءتۇسىپ كەتۋىڭە تىلەكتەسپىن!
— سۇيەيىنشى، — دەپ قيىلىپتى باعدات باتىلدانىپ.
— جارايدى. مەن دە، — دەدى ول.
— جارايدى. مەن دە، — دەدى بۇل.
سودان وقۋعا ءتۇسىپ كەلىپ، جولىققانداعىسىن ايتسا، ودان كەيىن اسكەرگە كەتەردەگى كەزدەسۋلەرىن ويعا السا، باعدات باتىرىڭىزدى ءتىپتى تانىماي قالار ەدىڭىز.
— ايتىپ-ايتپاي نە كەرەك، سول جىلدارى ءبىز كوممۋنيزمگە دە، عاشىقتىققا دا قۇدايداي سەنەتىن ەدىك، — دەپ اياقتادى باعدات اعالارىڭىز. — اتتەڭ-اي، اتتەڭ، كوممۋنيزمىڭىزدىڭ ءوزى تۇپ-تۇگەل جالعان، شىپ-شيكى وتىرىك بولدى دا شىقتى عوي.
— ال عاشىقتىق شە؟ — دەيمىز ءبىز.
— ونى كىم ءبىلسىن، ءبىز زىليقا ەكەۋمىز قوسىلا المادىق ايتەۋىر. الپىس ءتورتىنشى جىلى اسكەرگە كەتە باردىم. ءۇش جىل بويى ۋران كەنىشتەرىندە تىرباڭدايتىن تۇرمەشىلەردىڭ كۇزەتىندە ءجۇرىپ، ولىمنەن باسقانىڭ ءبارىن باستان كەشىپ، قايتىپ كەلسەم، كۇتەمىن دەگەن قىزىم... بولدى، ارعى جاعىن ايتپايمىن ەندى. وسىمەن ءتاۋىس-تامام... دەگەنمەن، ءبىلىپ قويىڭدار، ماحاببات كوممۋنيزم سەكىلدى الدامشى نارسە ەمەس شىعار، ءسىرا. ول پەندەسىنە قۇداي تاعالانىڭ ءوزى عانا بۇيىرتاتىن بولەكشە ءبىر قاسيەت بولار، كىم ءبىلسىن...
باعدات اعامىزدىڭ كۇرسىنىسىن كۇلكىسى جەڭەتىن دە، جەڭە المايتىن دا جاعدايلارى الما-كەزەك الماساتىنى قىزىق-اق.
You Might Also Like
-
ول كەزدە بۇلاردىڭ كەڭسەسى قوشقاراتا بۇلاعىنىڭ جارقاباعىنداعى جارىلعالى تۇرعان جالعىز ۇيدەتۇعىن. جالپىدان جىرىلعان جالقىدايىن قۇلازىپ وتىرعانىندا كۇتپەگەن جەردەن پرورەكتور كىردى. ءالى كۇنگە دەيىن ەسى...
-
ءبىزدىڭ مەكەمەنىڭ باستىعى ءوزىن اسا ءبىر ادال اداممىن دەپ سانايتىندار ساناتىندا. قاراماعىنداعى قىزمەتكەرلەرىن دە ادال بولماققا باۋليتىنداي. سايىپ كەلگەندە، سابانتاسپا سەكىلدى ساعىزدانا ساقسىنعان باسشى...
