بالا باقىتىن ۇلىقتاعان – جان!
شىعىس قازاقستان وبلىستىق
دارىندى بالالارعا ارنالعان
مامانداندىرىلعان قازاق - تۇرىك ليسەيى»
كمم پەداگوگ - پسيحولوگ
جۇماعالييەۆا اقبوتا تالعاتبەك قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «بالا باقىتىن ۇلىقتاعان – جان!»
ماقساتى: وقۋشىلارعا انا ماحابباتى، ونىڭ نازىك جۇرەكتى جان، ونىڭ ءوز بالاسىنان باسقا وزگە جاندارعا جاناشىر تۇلعا، بالا باقىتىن جىرلايتىن انا ەكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ.
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا «باقىت»، «انا جۇرەگى»، «ادامگەرشىلىك تاربيە» ۇعىمدارى جايلى تۇسىنىك بەرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردا ءبىر - بىرىنە، قورشاعاندارعا دەگەن مەيىرىمدىلىككە تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ بويىنا سۇيىسپەنشىلىك، مەيىرىمدىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ترەنينگ
ءپان ارالىق بايلانىس: پسيحولوگيا، مادەنيەتتانۋ، الەۋمەتتانۋ، قارىم - قاتىناس پسيحولوگياسى، پەداگوگيكا.
كورنەكى قۇرال - جابدىقتار: سلايد، پلاكاتتار (تىلەك اعاشى مەن كۇن ساۋلەسى بەينەسى)، ءۇنتاسپا، ۆيدەوبەينە، دايەكسوز، كىتاپ كورمەسى، سۋرەت كورمەسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى 1. شاتتىق شەڭبەرى (3 مين)
وقۋشىلار شەڭبەر قۇرىپ، ءبىر - بىرىمەن امانداسادى. ءبىر - بىرىنە جاعىمدى كوڭىلكۇي سىيلايدى.
2. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم:
ءمۇعالىم ءسوزى: «ناعىز پاراساتتى اعارتۋشىلىق ءبىزدىڭ اقىلىمىزدى دا، عۇرىپتارىمىزدى دا وزگەرتەدى».
بۇگىنگى اعارتۋ تەك بىلىمدەر جيىنتىعى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بالالار بويىندا ار - وجدان، ازاماتتىق جانە ادامعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن رۋحاني جانە ادامگەرشىلىك قاسيەتتەردى دامىتۋدى كوزدەيدى. قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى حانىمى، «بوبەك» قورىنىڭ پرەزيدەنتى سارا الپىس قىزى نازاربايەۆا ءبىلىم بەرۋدەگى جاڭا كوزقاراس – ادامگەرشىلىك - رۋحاني اعارتۋدىڭ اۆتورى بولىپ تابىلادى. بۇل جوبا «ءوزىن - ءوزى تانۋ» دەگەن اتقا يە بولىپ، رەسپۋبليكادا 2002 جىلدان بەرى قولدانىلىپ كەلەدى. (سلايد كورسەتۋ، سارا
الپىس قىزى فوتوسۋرەتتەرى)
قازىرگى كەزدە بالانى جان - جاقتى دامىعان تۇلعا رەتىندە تاربيەلەۋ ىسىنە كۇش - جىگەردى جۇمىلدىرۋدىڭ ماڭىزى زور.
وسى ماقساتپەن بۇگىنگى ساباعىمىزدى «بالا باقىتىن ۇلىقتاعان - جان، سارا
الپىس قىزى نازاربايەۆاعا» ارنايمىز
سارا الپىس قىزى نازاربايەۆا 1941 جىلدىڭ 12 اقپانىندا قاراعاندى وبلىسى قىزىلجار سەلوسىندا دۇنيەگە كەلدى. 1962 جىلى ن. ءا. نازاربايەۆقا تۇرمىسقا شىقتى، ءۇش قىزى، نەمەرەلەرى، شوبەرەلەرى بار.
1992 جىلعى اقپان ايىنان باستاپ — «بوبەك» رەسپۋبليكالىق بالالار قايىرىمدىلىق قورىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە پرەزيدەنتى. قور ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاقتىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن قامتاماسىز ەتۋمەن بايلانىستى ماسەلەلەردى شەشۋ، بالالارعا ادامگەرشىلىك - رۋحاني ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋدە قوعامعا ناقتى كومەك كورسەتەدى. «بوبەك» رەسپۋبليكالىق قورى رەسپۋبليكانىڭ بارلىق ايماقتارىندا جەتىم جانە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارىنا، كوپ بالالى وتباسىلاردىڭ بالالارىنا قولداۋ جانە كومەك كورسەتۋ بويىنشا بالالار قورلارىن ۇيىمداستىردى.
وسىنداي يگى ماقساتپەن ءبىزدىڭ ليسەيدە دە قايىرىمدىلىق قورى ۇيىمداستىرىلىپ، بىرنەشە بالالارعا كومەك بەرىلدى، ليسەيىمىزدىڭ جان اشىرلارىنا اتا - انالار مەن وقۋشىلارعا العىسىمىزدى ءبىلدىرىپ قول شاپالاقتايىق.
3. «مەنىڭ كوڭىل - كۇيىم؟» جاتتىعۋ (5 مين)
ءار وقۋشى وزىنە ۇناعان ءتۇرلى ءتۇستى فيگۋرانىڭ بىرەۋىن تاڭدايدى.
ينتەرپريتاسيا: ال قىزىل – قۋانىشتى كوڭىل - كۇي، جاسىل – ۇنامدى كوڭىل - كۇي سارى – سابىرلى كوڭىل - كۇي،
قاعازدىڭ ارتىنا سول تۇسكە بايلانىستى جازىلعان ينتەرپريتاسيانى وقيدى. مىسالى: الماس قىزىل ءتۇستى تاڭداسا، وندا الماستىڭ كوڭىل - كۇيى وتە قۋانىشتى كۇيدە ەكەنىن بىلۋگە بولادى
4. «سيقىرلى قوبديشا» جاتتىعۋى (8 مين)
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ وزدەرىنە دەگەن سەنىمدىلىكتى قالىپتاستىرۋ، نىعايتۋ. تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن قوبديشا كەرەك. ونىڭ ىشىندە دومالاق اينا بولادى. بارلىق بالا كوزدەرىن جۇمادى. وسى قوبديشانى العان ونى اشىپ، ىشىنە قارايدى. ونىڭ ىشىندە كىشكەنتاي سيقىرلى وزەننەن سەندەر جان - جاقتى جانە قايتالانبايتىن بەينەنى كورەسىڭدەر. وعان كۇلىپ قاراۋلارىن كەرەك. بارلىعى قاراپ بولعان سوڭ، جۇرگىزۋشى سۇراق قويادى: جان - جاقتى قايتالانبايتىن بەينە كىم بولىپ شىقتى؟ سيقىرلى وزەننەن وزدەرىڭدى كورگەندە قانداي سەزىمدە بولدىڭدار؟
5. «سىيلىق ويىنى» (10 مين)
ماقساتى: رەفلەكسيا پروسەسىن كۇشەيتۋ، ۇجىمدا جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال ورناتۋ، توپ مۇشەلەرىنىڭ ءبىرىن - ءبىرى تۇسىنىسۋگە، ۇجىمدا تۇلعاارالىق قارىم - قاتىناستىڭ ماڭىزدى ساپالارىن اشۋ.
ويىنعا قاتىسۋشىلار شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. ءقازىر سىزدەر ءبىر - بىرلەرىڭىزگە، ياعني ءوزىڭىزدىڭ سول جاقتا تۇرعان كورشىڭىزگە سىيلىق سىيلايسىز. كورشىڭىزگە قانداي سىيلىق جاسايسىز، سىيلىقتى ءۇنسىز ىم - يشارا ارقىلى كورسەتىپ بەرەسىزدەر. ءسىزدىڭ كورشىڭىز نەندەي سىيلىق سىيلاپ جاتقانىن تۇسىنەتىندەي جاساۋ كەرەك.. بارلىعى سىيلىقتارىن الىپ بولعانشا ەشتەڭە ايتىلمايدى. بارلىعى ءۇنسىز جاسالادى.
دارىندى بالالارعا ارنالعان
مامانداندىرىلعان قازاق - تۇرىك ليسەيى»
كمم پەداگوگ - پسيحولوگ
جۇماعالييەۆا اقبوتا تالعاتبەك قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «بالا باقىتىن ۇلىقتاعان – جان!»
ماقساتى: وقۋشىلارعا انا ماحابباتى، ونىڭ نازىك جۇرەكتى جان، ونىڭ ءوز بالاسىنان باسقا وزگە جاندارعا جاناشىر تۇلعا، بالا باقىتىن جىرلايتىن انا ەكەندىگىن ءتۇسىندىرۋ.
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا «باقىت»، «انا جۇرەگى»، «ادامگەرشىلىك تاربيە» ۇعىمدارى جايلى تۇسىنىك بەرۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردا ءبىر - بىرىنە، قورشاعاندارعا دەگەن مەيىرىمدىلىككە تاربيەلەۋ؛
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ بويىنا سۇيىسپەنشىلىك، مەيىرىمدىلىك قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: ترەنينگ
ءپان ارالىق بايلانىس: پسيحولوگيا، مادەنيەتتانۋ، الەۋمەتتانۋ، قارىم - قاتىناس پسيحولوگياسى، پەداگوگيكا.
كورنەكى قۇرال - جابدىقتار: سلايد، پلاكاتتار (تىلەك اعاشى مەن كۇن ساۋلەسى بەينەسى)، ءۇنتاسپا، ۆيدەوبەينە، دايەكسوز، كىتاپ كورمەسى، سۋرەت كورمەسى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى 1. شاتتىق شەڭبەرى (3 مين)
وقۋشىلار شەڭبەر قۇرىپ، ءبىر - بىرىمەن امانداسادى. ءبىر - بىرىنە جاعىمدى كوڭىلكۇي سىيلايدى.
2. وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ.
ءىى. نەگىزگى ءبولىم:
ءمۇعالىم ءسوزى: «ناعىز پاراساتتى اعارتۋشىلىق ءبىزدىڭ اقىلىمىزدى دا، عۇرىپتارىمىزدى دا وزگەرتەدى».
بۇگىنگى اعارتۋ تەك بىلىمدەر جيىنتىعى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بالالار بويىندا ار - وجدان، ازاماتتىق جانە ادامعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتى قالىپتاستىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن رۋحاني جانە ادامگەرشىلىك قاسيەتتەردى دامىتۋدى كوزدەيدى. قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى حانىمى، «بوبەك» قورىنىڭ پرەزيدەنتى سارا الپىس قىزى نازاربايەۆا ءبىلىم بەرۋدەگى جاڭا كوزقاراس – ادامگەرشىلىك - رۋحاني اعارتۋدىڭ اۆتورى بولىپ تابىلادى. بۇل جوبا «ءوزىن - ءوزى تانۋ» دەگەن اتقا يە بولىپ، رەسپۋبليكادا 2002 جىلدان بەرى قولدانىلىپ كەلەدى. (سلايد كورسەتۋ، سارا
الپىس قىزى فوتوسۋرەتتەرى)
قازىرگى كەزدە بالانى جان - جاقتى دامىعان تۇلعا رەتىندە تاربيەلەۋ ىسىنە كۇش - جىگەردى جۇمىلدىرۋدىڭ ماڭىزى زور.
وسى ماقساتپەن بۇگىنگى ساباعىمىزدى «بالا باقىتىن ۇلىقتاعان - جان، سارا
الپىس قىزى نازاربايەۆاعا» ارنايمىز
سارا الپىس قىزى نازاربايەۆا 1941 جىلدىڭ 12 اقپانىندا قاراعاندى وبلىسى قىزىلجار سەلوسىندا دۇنيەگە كەلدى. 1962 جىلى ن. ءا. نازاربايەۆقا تۇرمىسقا شىقتى، ءۇش قىزى، نەمەرەلەرى، شوبەرەلەرى بار.
1992 جىلعى اقپان ايىنان باستاپ — «بوبەك» رەسپۋبليكالىق بالالار قايىرىمدىلىق قورىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە پرەزيدەنتى. قور ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاقتىڭ قۇقىقتارى مەن زاڭدى مۇددەلەرىن قامتاماسىز ەتۋمەن بايلانىستى ماسەلەلەردى شەشۋ، بالالارعا ادامگەرشىلىك - رۋحاني ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋدە قوعامعا ناقتى كومەك كورسەتەدى. «بوبەك» رەسپۋبليكالىق قورى رەسپۋبليكانىڭ بارلىق ايماقتارىندا جەتىم جانە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالارىنا، كوپ بالالى وتباسىلاردىڭ بالالارىنا قولداۋ جانە كومەك كورسەتۋ بويىنشا بالالار قورلارىن ۇيىمداستىردى.
وسىنداي يگى ماقساتپەن ءبىزدىڭ ليسەيدە دە قايىرىمدىلىق قورى ۇيىمداستىرىلىپ، بىرنەشە بالالارعا كومەك بەرىلدى، ليسەيىمىزدىڭ جان اشىرلارىنا اتا - انالار مەن وقۋشىلارعا العىسىمىزدى ءبىلدىرىپ قول شاپالاقتايىق.
3. «مەنىڭ كوڭىل - كۇيىم؟» جاتتىعۋ (5 مين)
ءار وقۋشى وزىنە ۇناعان ءتۇرلى ءتۇستى فيگۋرانىڭ بىرەۋىن تاڭدايدى.
ينتەرپريتاسيا: ال قىزىل – قۋانىشتى كوڭىل - كۇي، جاسىل – ۇنامدى كوڭىل - كۇي سارى – سابىرلى كوڭىل - كۇي،
قاعازدىڭ ارتىنا سول تۇسكە بايلانىستى جازىلعان ينتەرپريتاسيانى وقيدى. مىسالى: الماس قىزىل ءتۇستى تاڭداسا، وندا الماستىڭ كوڭىل - كۇيى وتە قۋانىشتى كۇيدە ەكەنىن بىلۋگە بولادى
4. «سيقىرلى قوبديشا» جاتتىعۋى (8 مين)
ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ وزدەرىنە دەگەن سەنىمدىلىكتى قالىپتاستىرۋ، نىعايتۋ. تاپسىرمانى ورىنداۋ ءۇشىن قوبديشا كەرەك. ونىڭ ىشىندە دومالاق اينا بولادى. بارلىق بالا كوزدەرىن جۇمادى. وسى قوبديشانى العان ونى اشىپ، ىشىنە قارايدى. ونىڭ ىشىندە كىشكەنتاي سيقىرلى وزەننەن سەندەر جان - جاقتى جانە قايتالانبايتىن بەينەنى كورەسىڭدەر. وعان كۇلىپ قاراۋلارىن كەرەك. بارلىعى قاراپ بولعان سوڭ، جۇرگىزۋشى سۇراق قويادى: جان - جاقتى قايتالانبايتىن بەينە كىم بولىپ شىقتى؟ سيقىرلى وزەننەن وزدەرىڭدى كورگەندە قانداي سەزىمدە بولدىڭدار؟
5. «سىيلىق ويىنى» (10 مين)
ماقساتى: رەفلەكسيا پروسەسىن كۇشەيتۋ، ۇجىمدا جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال ورناتۋ، توپ مۇشەلەرىنىڭ ءبىرىن - ءبىرى تۇسىنىسۋگە، ۇجىمدا تۇلعاارالىق قارىم - قاتىناستىڭ ماڭىزدى ساپالارىن اشۋ.
ويىنعا قاتىسۋشىلار شەڭبەر قۇرىپ تۇرادى. ءقازىر سىزدەر ءبىر - بىرلەرىڭىزگە، ياعني ءوزىڭىزدىڭ سول جاقتا تۇرعان كورشىڭىزگە سىيلىق سىيلايسىز. كورشىڭىزگە قانداي سىيلىق جاسايسىز، سىيلىقتى ءۇنسىز ىم - يشارا ارقىلى كورسەتىپ بەرەسىزدەر. ءسىزدىڭ كورشىڭىز نەندەي سىيلىق سىيلاپ جاتقانىن تۇسىنەتىندەي جاساۋ كەرەك.. بارلىعى سىيلىقتارىن الىپ بولعانشا ەشتەڭە ايتىلمايدى. بارلىعى ءۇنسىز جاسالادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.