بالا ءماشھۇر - (پوەما)
تۇنەرىپ قارا تۇندەي كوپەي سوپى
كەلمەدى كوپتەن بەرى كوڭىل قوشى.
كوپ جورتقان اياعىن ءبىر شالدىراد،
دەگەنى وتكەندەردىڭ ءسىرا وسى.
ايتپەسە...
سانداعان جىل ساۋدا قىلعان،
كوز الدىن
تۇمشالار ما ەد قالىڭ تۇمان؟
يگىلىك باي، قوڭىرقىلجا تورە،
ىرگەسىن سالماس پا ەد اۋلاق مۇنان؟
-كوپەكە، كوپەكە، - دەپ سانداعان باي،
ەسىمىن ەلگە جايعان پاتشا قۇداي.
اڭداماي شالىس باسقان ءبىر قادامى،
اپ-ساتتە كورمەيمىسىڭ قىلدى جۇرداي.
ءوز مالىن اپارعان ەد قاراوتكولگە،
ساۋدامەن بارعان ەد تالاي جەرگە.
قىزمەت قىپ احمەت، ءجاۋدىر ساۋداگەرگە،
شارلاۋمەن تۇركىستان، تاشكەنت قالالارىن
تاعى دا تالاي-تالاي قالالاردا
اتىنىڭ-ويقاستاعان ءىزى قالدى.
بىتكەن مال، ەتكەن ەڭبەك توككەن تەرگە،
ساۋداسى ءساتسىز بولىپ قايتقان-دى بۇل
بازاردان ەل جيىلعان بوپ قارا جەر.
ارزانعا بەرمەي مالىن ەرەگەسكەن،
شىقپاعان ەش ناتيجە قۇر ەگەستەن.
مالىن ايداپ اۋىلىنا قايتقان ەدى،
سول جىلعى تاۋىق جۇتى شىعار ما ەستەن؟
ءجۇز سيىر، ءتورت ءجۇز قويدان تۇياق قالماي،
جىبەردى «ءا» دەگەنشە سول جۇت جالماي.
-قايىرسىز بۇل دۇنيەنى قويساڭشى ەندى،-
تاڭىر قاپ دەگەن ەكەن سوپى،- اللا-اي!
-2-
سوگىلىپ قار كوبەسى كوكتەم جەتتى،
مەڭدەگەن اۋىر ويدان كوكىرەكتى.
كوپەي سوپى قالجىراپ،
قالعىپ كەتتى.
«اتا، اتالاپ» تولاسسىز شىققان ءبىر ءۇن،
قۇلاعىنا سوپىنىڭ كەلىپ جەتتى.
كوزىن اشسا،
ءجۇسىبى قاسىندا تۇر.
ۋىلجىعان جۇزىنەن شالقىعان نۇر.
-قۇلىنىم، قاراشاعىم، ءجۇسىبىم،- دەپ،
تالاي كۇننەن جۇرگەن ول جانى جۇدەپ.
قۇشاعىنا اپ يىسكەپ ەركەلەتتى،
ء-تىرى بولسام، وقىتام سەن تەنتەكتى.
بايلىق ەمەس ادامعا ءبىلىم جولداس،-
اۋزىنان دەگەن ءسوز شىعىپ كەتتى.
وسى ءسوزدى ۇلبالا ەستىپ قالعان،
دەي المادى ەرىنە مۇنىڭ ارمان.
ايەل ءۇشىن ەرىنە قارسى كەلۋ
بەزۋمەنەن تەڭ ەدى ۇيات-اردان.
-3-
بىرەر كۇن بارلاپ كەلمەك ەلدىڭ جايىن،
كوپەكەڭ ەرتتەپ ءمىنىپ كۇرەڭ تايىن.
بايانعا كەتە باردى اتتانىپ ول،
ء-تاڭىرىم، ءوزىڭ وڭعار بەرە گور جول.
سىيىنىپ ءبىر اللاعا، ارۋاققا،
سوپىنىڭ تانىستارى بايانداعى.
ءمان-جايدى بىلگەنىنشە باياندادى،
-باياننان دەيدى مەشىت سالىنادى،
قاي جەردەن وعان ورىن دايىندادى؟
كوپەكەڭ سۇراپ ءبارىن انىقتادى.
-بارەكەلدى، ەكەن عوي انىق ءبارى،
ال ەندى وسى اراعا جاقىن ماڭنان
ءۇي بار ما ساتىلاتىن؟
ساۋالىنا كوپەيدىڭ قۇلاق سالعان،
بىرەۋ تۇرىپ: -بار،- دەدى،- ءوزى انە.
ء-ۇيىڭدى كورسەت دەدى ، تامىر، كانە،
سول ءۇيدىڭ الدىداعى ورنىن ساتىپ،
كوشىرتتى الگى ءۇيدى ول قۇلاتىپ.
اعاشتان ءۇي سالدىرماق سولقىلداتىپ،
ۇلگىمەن كورىپ جۇرگەن ءوزى ۇناتىپ.
-4-
باۋىرىندا كۇيەۋشوقى پانالاعان،
تالايلار سوپى اتاپ اعالاعان.
كوپەكەڭ جۇسىبىنە قول سوزاتىن،
بىلدىرلاپ ۇستەل جانىن جاعالاعان.
سابالاپ اكەسىنىڭ بەتىن باسىپ،
تاڭدانا ءبىر قارايتىن كەرىپ قاسىن.
بالاسى كۇننەن-كۇنگە مىنەز تاۋىپ،
بۇل تۇستا ءتىلى شىققان سويلەيدى انىق.
قىزىلتاۋ بيىگىنەن كوزىن الماي،
قوياتىن وعان سۇراق قىزىق تالاي.
-انا ارقار،- دەگەن ەدى ول بىردە وعان
تۇر نەگە تاس باسىندا، تۇر وتتاماي؟
ء-ا، ول ما؟ ارقارلاردى كۇزەتەدى،
ال ءوزى دەم المايتىن بولار تەگى.
ول جاعىن بىلە المادىم مەندە تەگى.
-دەم المايد، جايىلمايدى قىزىق ەكەن.
ەمەس پە، اكە، ايتشى بۇل ەرتەگى؟
-كىم ءبىلسىن، دەگەنىنە كۇلىپ بۇنىڭ
تاپتىشتەپ سۇراعاندا ارقار سىرىن.
كوپەكەڭ كادىمگىدەي ابدىراعان،
جۇسىپكە بىلمەيمىن دەپ ايتتى شىنىن.
قىزىلتاۋ قياسىنان قانات قاققان،
كوك الەمىن قالىقتاپ جۇلدىزشا اققان.
بۇركىتتىڭ اپارشى دەپ ۇياسىنا
قيعىلىق ساپ ءۇي-ىشىن تاڭىرقاتقان.
-وسكەن سوڭ اڭشى اعاڭمەن باراسىڭ،- دەپ
كوپەكەڭ الداپ-سۋلاپ امال تاپقان.
-5-
سوپىعا
ءپىرادارلار كوپ كەلەتىن،
كۇن ۇزاق اڭگىمەمەن وتكەرەتىن.
سولاردىڭ توڭىرەگىندە جۇرگەن ويناپ،
قوناعى اكەسىنىڭ كەتكەننەن سوڭ
-اكە،- دەپ الدىنا كەپ جايعاساتىن،
قوناقتىڭ كەلىپ كەتكەن اتاپ اتىن.
-اتاعا، ءسىز اللا ءبىر،
پايعامبار حاق دەدىڭىز عوي،
بۇل وعان ءسىزدىڭ ايتقان ءسوزىڭىز عوي.
ء-يا، ءدال سولاي دەدىم، بالام،
ايتايىن ونىڭ ءمانىن ەندى ساعان.
جەتى كۇندە جەر- كوكتى جاراتقان،
قاراڭعىلىق پەن جارىقتى
الەمگە بايتاق تاراتقان.
ءبىر اللا،
ال مۇحاممەد ع.س. ەلشىسى،
ءبىر اللانىڭ ۇلى دوسى ول كىسى.
دۇنيەگە كەلگەن سوڭعى پايعامبار،
الەمگە بايتاق يسلام ءدىنىن جايعان بار...
دەگەندە بالانىڭ ءجۇزى جايراڭدادى،
جادىندا پايعامباردىڭ قالىپ اتى.
سول كۇننەن تانىسام دەپ شارتاراپتى،
قۇشتارلىعى ويانىپ، ساناسى ارتتى.
-6-
سول كۇنى تاعى كوپەكەڭ
كەتكەن ەدى بايانعا،
-ورالام دەپ تاياۋدا.
كۇندەر ءوتتى ارادا،
اكەسىن كۇتىپ دالاعا،
ۇيدەن ءجيى شىعادى.
مازاسى كەتىپ بالادا،
-اكەڭنىڭ ءىسى كوپ قالادا،-
دەگەنى دە شەشەسىنىڭ
قونباي قويدى ساناعا.
-سونداي كۇننىڭ بىرىندە
كيىمى دە، ءتۇرى دە
كەلىسپەي قالعان تەگىندە
ءبىر شال كەلىپ قونجيدى
كوپەكەڭنىڭ تورىنە.
-اتا،- دەدى بۇل سول شالعا،-
ساۋىسقان ءجيى قونادى،
ۇشا-ۇشا قاناتى
تالىپ شارشاي ما
توپتاسىپ نەگە ۇشپايدى؟
باسقا قۇستار جىلى جاققا كەتكەندە،
ساۋىسقان نەگە قىستايدى؟
شال سوندا:
-كەلىن،- دەدى،-
تۇر ەكەن بالاڭ بولعالى.
تاڭدانعان ءتۇرى سونداعى،
كوز الدىمنان كەتپەدى،
قارا كەشكە جەتپەدى.
ءجۇسىپ قاتتى قىسىلدى،
قول تيگىزبەي دەنەسى
كۇيىپ-جانىپ ىسىدى.
سول ءبىر ساتتە
شالدى ەسىنە ءتۇسىردى.
قۇلاعىنا شالىندى
ات تۇياعىنىڭ ءدۇرسىلى.
ەسىك قاقتى الدەن سوڭ
كوپەكەڭنىڭ ءوزى دە.
-كەلدىڭىز-اۋ كەزىندە،-
دەگەنىندە ۇلبالا.
-امان با؟- دەدى،- ءجۇسىپ امان با؟
اپتىعىپ كۇيىپ، ءپىسىپ:
-كوزى ءتيدى بالاڭا،
ءپىراداردىڭ انادا
كەلگەن ساعان،- دەدى ول.
-مال بىتكەندى قۇرتقان سول،
ەندى بالاڭا...
قىزۋى ارتقان ءجۇسىپتىڭ
بەلگىسى بار ۇشىقتىڭ
قينالعانى بايقالاد،
قىسقان بويىن قۇسىقتىڭ.
دەنەسىنىڭ قىزۋى
ءبىر باسىلىپ، ءبىر ارتىپ،
كوز الدى جاتىر مۇنارتىپ.
-اكە، دەدى الدەن سوڭ،-
كەلدىڭ بە؟
مەنىڭ اۋىرىپ قالعانىمدى
كوردىڭ بە؟
ء-اي، ۇلبالا،
ساندىقتا ءشوپ بار ەدى قاراشى،
بەرى اكەل، تاپتىڭ با؟
-وسى ءشوپ-اۋ، شاماسى،-
دەپ ءبىر ۋىس ءشوپتى ۇسىندى.
اكەل دەرەۋ قايناتىپ،
كيىمىن شەشىپ جايعاسىپ،
ءبىر اللاعا سىيىندى.
-بەر بالاعا شاي قاسىق.
-شالى قۇرعىر...
-اشىتپا دەيمىن ميىمدى.
ءىشتى بالا.
ازدان سوڭ
كوزى ءىلىندى،
شىپشىعان تەر ءبىلىندى.
-شالدان كەلدى كوزى ونىڭ...
كەسىرى اقىر بۇل سونىڭ.
ء-اي، دەدى سوندا كوپەكەڭ،-
مالىڭا دا ۇلىڭا،
شاشىلعان تەككە پۇلىڭا،
كوزىڭ جەتپەي قارالاپ
جازىقسىز جانعا ۇرىنبا!
وبالى بار مۇنىڭ دا!
ال كوز تيۋ قازاقتىڭ
كونە ىرىم-جىرىمى،
بابادان ميراس بۇرىنعى.
ونىمەن جوققا شىعارمان،
جۇتاعان جۇتا مالىڭا،
قانشاما جۇرت جۇتقا شالىندى.
ءحاديستىڭ كوزى تيسە ەگەر،
قۇرباندىققا شالۋدى.
بايلار قولعا الماس پا؟
كوزى جامان ءپىرادار
باسسىز سورلاپ قالماس پا؟-
دەگەندە كۇلىپ ۇلبالا:
-جازىلا ما بۇل بالا؟-
دەپ كوپەڭنەن سۇراعان.
داۋسى شىقتى سول ساتتە
ءجۇسىپتىڭ سۋ سۇراعان.
-ەكى-ۇش كۇن تاماق ىشپەدىڭ،
ءسۇتتى مىنا جۇت قانە،-
دەپ ءجۇسىپتىڭ كوڭىلىن
وزدەرىنە بۇرعان-دى.
كۇڭگىرت تارتقان كوڭىلدەرى
ءبىر-اق ساتتە نۇرلاندى.
قوس مۇڭلىقتىڭ جۇزىنەن
قۋانىش لەبى شالقىدى.
جارقىرعانىن الاشتىڭ
كومەسكى تارتپاس التىنى.
ول ساتتە ەشكىم سەزبەدى،
باس كوتەرگەن جۇسىپكە
قادالعان ەدى كوزدەرى.
-7-
-كوشەمىز،- دەدى كوپەكەڭ،-
قىزىل اعاشقا كوشەمىز.
بىلمەيمىن مەن وزگەنى
قىزىل اعاش پەن باياننىڭ
بەس شاقىرىم اراسى.
كوپەكەڭدى اللانىڭ
جارىلعاۋىن قاراشى.
ءدال سول جىلى سول تۇستا
بەسكە كەلگەن بالاسى.
باياندا ەسكى مەدىرەسە
ايقارا اشىپ ەسىگىن.
ناجمەددين حازىرەت
تەربەگەن ءبىلىم بەسىگىن.
جان-جاقتان شاكىرت جينادى،
قۇلاعى شالعان كوپەكەڭ
ءجۇسىبىن ەرتىپ حازىرەتكە
بارماق بولىپ جينالدى.
ودان بۇرىن كوپەكەڭ
ءالىپبيدى تانىتقان
ەركە بالا تەك، اتتەڭ،
شالا وقىپ، شالا ۇققان
سەكىلدى بۇعان كورىنگەن.
كەكىرەلەپ كەي-كەيدە
-وقىمايمىن!- دەپ جەرىگەن.
مولدا ەمەسسىڭ سەن،- دەيتىن،
مولدا بولمايد كورىنگەن.
دالاعا لاق-لاق قاشاتىن،
شىنى كەرەك، مۇندايدا
كوپەكەڭ تىپتەن ساساتىن.
سول بالا ەرىپ سوڭىنان،
مەدرەسەگە ەنگەن-دى.
باستاي كور ءوزىڭ وڭىڭا،
ءبىر اللا ەدى سەنگەنى.
جۇسىپكە كەزەك كەلدى ەندى،
حازىرەتتىڭ تىڭداپ ساۋالىن
مۇدىرمەي جاۋاپ بەردى ەندى.
-سوپى،- دەدى حازىرەت،-
زەرەك ەكەن بۇل بالاڭ
بالاسىنداي بۇقاراي ءشارىپتىڭ
اياتتى دۇرىس وقىدى.
شاتاستىرماي ءارىپىن،
عيراعاتى دا قيسىندى.
قۇلاقتان كەتپەس ءان تەكتەس،
كۇمبىرلەگەن كۇي سىندى،
دەپ شاتتانىپ ءسۇيسىندى.
سونان سوڭ ءسال-پال تولعانىپ،
ھاپتيەك قۇراندى قولعا الىپ،
بۇلاردى ەستىپ ۇيرەنەد.
شار كىتاپقا سالسام سۇيرەلەپ،-
دەدى دە بۇعان جىميىپ:
ء-بىر اللاعا سىيىنىپ،
رۇقساتىمدى بەرەم مەن .
«شار كىتاپتى وقىعان،
بار كىتاپتى وقيدى».
ەستىگەندە بولارسىڭ
بۇل ماقالدى سەن ەلدەن.
ساۋاتى ارتىپ بالانىڭ،
ماقۇرىم قالماس ونەردەن.
-ينشاللا،- دەدى سوپى دا،-
سوزىڭىزگە سەنەم مەن.
جالعىزىمنىڭ بيلىگىن
وزىڭىزگە بەرەم مەن.
-8-
ءار ءسوزىن حازىرەتتىڭ كورىپ ىرىم،
باقىتتى جان جوق ەدى بۇدان بۇگىن.
جونەلدى قىزىل اعاش قايداسىڭ دەپ،
جەتەيىن اناسىنا،
ريزا بوپ بالاسىنا.
پاقىردىڭ كوڭىلى جايلانسىن،
زار جەلدىرتىپ جونەلدى اتىن ءتىپتى.
سول ساتتە ارتىنان ءبىر دىبىس شىقتى،
جالت قاراسا، ارتىندا ۇلى كەلەد،
كىم كورگەن ءدال وسىنداي جىندىلىقتى.
اقىرىپ ات باۋىرىنا الدى دەرسىڭ،
قامشىنى جۇسىپكە ەندى سالدى دەرسىڭ.
مەدرەسەنىڭ اۋلاسىنان زىپ بەرگەن-دى،
ءبىر ساتكە سوپى توقتاي قالدى دەرسىڭ.
سونان سوڭ اتتىڭ باسىن كەرى بۇردى...
ەكى قىستا شار كىتاپ ءتامامدالعان،
ءجۇسىپ ونى زاۋلاتتى جاتتاپ الىپ.
كوپ بالا ھەپتيەك قۇراندى
ۇيرەنە الماي جاتقاندا ءولىپ-تالىپ.
بۇل تۇستا قاماليدەن حازىرەت تە
ومبىدان بايانعا كوشىپ كەلگەن.
حازىرەتكە سوپى كەپ سالەم بەرگەن،
بالانى كوزى شالىپ سوڭىنا ەرگەن.
-بالاڭدى وقىتاسىڭ با باسىبايلى،
جوق الدە؟ - دەپ...سۇراپ كورگەن.
-نيەتىم ءومىرى بولسا وقىتپاقپىن،
سول ءۇشىن بولىپ ءجۇرمىن الاشاقپىن.
-بيداننان وندا مۇنى باستايىن،
كورەرمىز ارتار جۇگىن بولاشاقتىڭ...
ال بالا ەستىگەن ءسات بولاشاقتى،
دەگەندەي مەن وزىنەن الاشاقپىن.
جۇرە بەردى ىلىمگە ەندەي ەنىپ،
ونىمەن ءبىلىم قۋعان تالاساد كىم؟
حازىرەتتىڭ اۋزىنان شىققان لەبىز،
بولسا دا ۇلان-عايىر بەينە تەڭىز.
الار ەد ءا دەگەننەن ءجۇسىپ قاعىپ،
ەڭبەكپەن دەگەن راس ءبىلىم ەگىز.
حازىرەت ۇيرەتەدى قۇشتارلانىپ،
ال ءجۇسىپ كۇننەن-كۇنگە قاناتتانىپ.
قىزىلتاۋ قياسىنىڭ سول قىرانىن،
بۇل كەزدە بايان حالقى الدى تانىپ.
«قوزى كورپەش»، «تارعىننىڭ» داستاندارىن
جازىپ الىپ جاتتادى قويماي ءبارىن.
سۇلۋ سوزگە شولدەگەن بايان حالقى،
تال بويىنا ءسىڭىردى تالماي ءنارىن.
قاشاندا جۇرت اۋزىندا ءسوز جاتا ما،
بالالاردان بۇل حابار جەتتى اتاعا.
«كۇن ەدى اعا سۇلتان سول كۇندە ەندى،
بايانتاۋ قالاسىنا مۇسا كەلدى.
الدىنا كورەم دەپ الدىرعان-دى
تىنباسپەن جازعان ءماشھۇر قاقساي بەردى».
ءسوزى بۇل ماشەكەڭنەن جەتكەن بىزگە،
ءبىز داعى كونە تارتقان تۇستىك ىزگە.
-مىنا ءماشھۇر بولاتىن بالا ەكەن دەپ
ونى مەن تاپسىرام دەپتى سىزگە.
-ەي، سوپى، بۇل بالانى جاقسى ب ا ق!- دەپ،
-جۇرت الدىندا بالاڭا ۇكى تاق!- دەپ
قاققاي دەپ قۇداي مۇنى كوز بەن تىلدەن،
سول جەردە مۇسا مىرزا لەپەس قىلدى.
قامار حازىرەت ءبيبىسى،
ەلگە سىيلى بۇل كىسى.
ءبيبى ءماريام دەسە بولار،
ايەلدەردىڭ ۇلگىسى.
-مۇسا مىرزا، ۇكى تاق،-
دەگەنىن ەستىپ سول ءبىر شاق
جالعىز قىزىنىڭ
ۇكىسىن قاداپ بوركىنە،
سۇيسىنە قاراپ تۇرىپتى،
ءجۇسىپتىڭ ءبىر ءسات كوركىنە.
سول جايدى ءماشھۇر ءجۇسىپ كوپ جازادى،
«سولاردىڭ سوندا تۇسكەن ماحابباتى،
سۇيسىنگەن ارتىلۋمەن جان ءلاززاتى.
ەردەن پىردەن ءىلتيپات نازار بولىپ،
ءماشھۇردىڭ جۇرت اۋزىندا قالعان اتى»
-9-
سول ءماشھۇر
كەلگەن تۇستا توعىز جاسقا،
اينالعان اكە ءسوزى بۇلجىماسقا.
قالادان حازىرەت ەندى كوشتى ەلگە،
قۇنانعا مىنگىزىپ اپ ءبىر كوك قاسقا،
ءماشھۇردى كوپەي سوپى الىپ جەتتى.
تاسقىن ءبىلىم جايلاعان كوكىرەكتى،
بۇل تۇستا ءبىر اللانىڭ ىقىلاسىمەن
ءماشھۇردىڭ اۋزىنان نۇرىن توكتى.
تالانتىن تانىتقانداي تاسقىن سەزىم
باۋراعان بايتاق جاتقان بايان جەرىن.
بار جوعى توعىزداعى ءماشھۇر ءجۇسىپ،
تالايدىڭ شىققان ەدى باسىپ ءتورىن.
مۇستافا بولىس، مۇسا دۋانباسى،
ۇيىعان التى الاشتىڭ كارى-جاسى.
مۇستافانىڭ ۇستاعان مولداسى بار،
مولدا ءجۇنىس ماشھۇرگە ۇشىراستى.
ءۇي تولى بالالارعا ساباق بەرگەن،
جۇكەڭنەن كوردى مە ەكەن مىنەز كەردەڭ؟
ءبىرى شاكىرت دەسە دە، ءبىرى مولدا،
ەكەۋى جاراسپادى سالعان جەردەن.
ايتىسىپ شاكىرتتەرىن ىقتىرعان سوڭ،
الدىندا ايبىن تاستاپ تىك تۇرعان سوڭ،
ءماشھۇردى مولدا ءجۇنىس اياسىن با؟
توقتادى اقىرىندا كوزىن شۇقىپ،
ءبىلىمسىز ەكەندىگىن ۇقتىرعان سوڭ.
بالا ءماشھۇر بۇلاقتاي اققان ەدى،
دالەلدى سان الۋان تاپقان ەدى.
حازىرەتتەن ەستىگەن جات سوزبەنەن،
بەيشارانىڭ اۋزىن جاپقان ەدى.
الايدا ەي سەنى مە دەگەندەردى
تامان بالا سازايىن بەرگەن ەدى.
الىپ ۇرىپ وقۋدان شىققان سوڭ،
تۇيە باستىڭ كوكەسىن كورگەن ەدى.
اق تانىنە تالايدىڭ قولى تيگەن،
ءتاڭىردىڭ جارىلعاۋىن قۇلىن سۇيگەن
كور وسىدان
سول جاندار تەپكىلەگەن تەزەكتەيىن،
تىك تۇرىپ الدىندا ونىڭ باسىن يگەن.
ءتۇيىن
ماشھۇرگە تالانت بەرگەن پاتشا قۇداي،
كولدەنەڭ تارتادى ەندى سىرىن ۇداي.
اتا-انا مەيىرىمىنەن جىراقتاۋ عىپ،
قاڭعىدىم وقۋ وقىپ ءۇش جىل ۇداي،-
دەپ جازعان.
ماشەكەڭنىڭ ءسوزى مىناۋ:
ء-بىر جەردە جىن بار دەسە، «وقۋ» اتتى
جالما جان دايارلايدى اكەم اتتى،
«تيمەشى» -ۇيدە وتىرسىن دەپ ايتپايدى،
شەشەم قانداي، مىنەزى تاستان قاتتى.
كوزىم جاسىن قۇدايىم يگەن ەمەس،
جاستان ماعان جاقسى ورىن تيگەن ەمەس.
ءبىر جىل جاتىپ ءبىر جەردە كەلسەم ۇيگە،
شەشەم يىسكەپ بەتىمنەن سۇيگەن ەمەس».
بولسا دا جانى ۇستىندە بالاسىنىڭ،
ەركەلەتىپ ەستىرتپەي قاراشىعىن.
ۇستاعان ءبىر قالىپتى ءتارتىپ تەزدە،
اتىنان اينالايىن اناسىنىڭ،
مەن ءۇشىن انالاردىڭ اناسىسى ول،
وعان ءامان ءتاڭىرى نۇسقاعان جول.
تالايلاردىڭ بالاسى وبەكتەگەن،
كوز جاسىن ەرجەتكەندە قىلعانىن كول،
كوپ كوردىك ءسىز دە ءبىز دە جاسىرمايىن.
ول ءۇشىن تاعۋىمىز باسقاعا ايىپ،
ءجون ەمەس ەكەندىگىن ۇعىنامىز.
بار پالە وزىمىزدە قىلدان تايىپ،
ەسىرتىپ ەركەلەتكەن جاس بالانى
ءبىلىمسىز شولجىڭ قالاي باس بولادى.
ول قالاي ءماشھۇر تەكتەس شىنعا شىقپاق،
الاشتىڭ ارداعى بوپ اسقارالى.
سۇيسىنگەن جاس شاكىرتتىڭ شالىمىنا،
ءىلىمدى ۇلان بايتاق تانۋىنا.
«ۋاي، اۋليەم!» دامۋىلدا حازىرەت قىلعان لەپەس،
بەسىكتەن بەلى شىقپاي تۇرعانىندا.
حازىرەتتەن لەپەسكە يە بولعان،
ماشھۇردەن باسقا شاكىرت جوق-اۋ، ءسىرا.
سول ءماشھۇر ون بەسىندە اقىن بولعان،
تۋرا ايتقان تايىنباعان تالاي زوردان.
اق پاتشا، كەشەگى وتكەن كەڭەس داعى،
«قاپ!» دەگەن شىعارىپ اپ ونى قولدان.
«اۋليە» كەلەر كۇننىڭ ءقاۋپىن سەزگەن،
تاسالاپ «قارا مەستى» قىرعي كوزدەن...
قامىن ويلاپ قازاقتىڭ بالاسىنىڭ.
سول مۇرا تاۋەلسىز ەل تاريحىندا
تاپقانىن ايتۋ پارىز جاراسىمىن.
تالايدىڭ تاڭدايىنان بالى تامعان،
جىرلارىن جۇتىپ تىنعان مىنا جالعان.
ماشھۇرگە سونان داعى ءتىسى باتپاي،
ءبىر اللا ونىڭ ءسوزىن ساقتاپ قالعان.
ەڭبەگىن قولىمىزعا ۇستاپ بۇگىن،
وقيمىز ءماشھۇر سىرىن،
ءماشھۇر مۇڭىن.
سوندايدا ورالارى ويىڭا انىق،
كەزىندە قاراڭعىنى قىلعان جارىق.
اللانىڭ ۇلىلىعىن بىلگەن تانىپ،
ءوزى دە التى الاشتى شىققان جارىپ،
ومىردە بالا ءماشھۇر بولعانى انىق.
سۇلەيمەن بايازيتوۆ
You Might Also Like
-
گازەتتىڭ العاشقى نومىرىنە امانكەلدى قاڭتارباي ۇلى «اعايىنعا ارناۋ ءسوز» اتتى سۇيىنشىلەگەن ماقالاسى مەن گازەتتىڭ ەكى قۇرىلتايشىسىنىڭ، وبلىستىق، اۋداندىق گازەتتەردىڭ قۇتتىقتاۋلارى، جەرلەس ج...
