بالاباقشادا تاربيەلەۋدە ويىن وتكىزۋ باعىتتارى
اقتوبە قالاسىنداعى №3 «ەرتەگى» مدۇ مەڭگەرۋشىسى
ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى مەدال يەگەرى
مۇحانبەتقالييەۆا بيبىگۇل قىدىرعالي قىزى
ناتيجەگە باعىتتالعان ءبىلىم بەرۋدەگى كاسىبي قۇزىرەتتىلىك (ءىس تاجىريبەسىنەن).
بالاباقشادا تاربيەلەۋدە ويىن وتكىزۋ باعىتتارى
مەكتەپكە دەيىنگى پەداگوگيكانىڭ تەوريالىق جانە پراكتيكالىق ماقساتى بولۋ، ول - جاس ۇرپاقتى جان - جاقتى تاربيەلەۋ، وي - ءورىسىن، سانا - سەزىمىن كەڭەيتە، ومىرگە قاجەتتى ءبىلىم-داعدىلارعا ۇيرەتۋ.
ۇلى پەداگوگ ا. س. ماكارەنكو ايتقانداي بالانىڭ ومىرىندە ويىننىڭ زور ماڭىزى بار، ۇلكەندەر ءۇشىن جۇمىستىڭ، قىزمەتتىڭ ماڭىزدى قانداي بولسا، بالالار ءۇشىن ويىننىڭ ماڭىزى سونداي بولادى. سوندىقتان بولاشاق قايراتكەردى باۋلۋ الدىمەن ويىن ۇستىندە جۇرگىزىلەدى. ويىننىڭ بارىسىندا بالا جان - جاقتى تاربيە الادى، تابيعي ارەكەت، كوپتەگەن ماعلۇمات بەرەدى.
بالالىق شاق - بۇل قىزىقتى ەل. بۇل ەلدە ءبارى بولادى. ءال ءسىز قورعانى جوقتا مىقتى قايراتتى بولادى، ءىش پىستىراتىن جانە قىزىقتى ەمەس نارسەلەر كوڭىلدى جانە قىزعىلىقتى بولىپ شىعادى. بۇل ەلدە ءار بالا ءوزىنىڭ جامان قىلىقتارىن جەڭە بىلەدى، اينالاسىن وتە ادەمى، تاڭعالارلىقتاي اشىق قىزىقتى قىلادى. «مەنىمەن ويناشى» دەگەن ءبىز ءجيى ەستيمىز بالالاردان. ءبىز ويناۋعا كەلىسىم بەرگەن كەزدە ءبىر مينۋت قاسقىر، دارىگەر. دۇكەنشى بولىپ ويناساق بالا قۋانىپ قالادى.
بالالار قيالداۋ ارقىلى ءتۇرلى ويىن شىعارادى. ويىن ارقىلى بالالاردىڭ شىعارماشىلىق وي - قيالى، ەلەستەتۋى شارىقتايدى. تاربيەلەيتىن جانە دامىتاتىن ويىنداردى ۇمىتپاعان ءجون، بۇل ويىندار بالانىڭ ءومىرىن ساقتايدى. ادەمى، اقىلدى، دەنى ساۋ بالانى كورۋ، قاسىندا بولۋ ءبىزدىڭ ءارقايسىمىزدىڭ ارمانىمىز.
بالا ءومىرىنىڭ العاشقى التى - جەتى جىلى ونىڭ ءوسىپ جەتىلۋىندەگى ەڭ جاۋاپتى كەزەڭ، بۇل كەزدە اقىل - وي قابىلەتى، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرى، ەستەتيكالىق سەزىمدەرى قالىپتاسادى. بالانىڭ ادام رەتىندە قالىپتاسۋىنىڭ وسى جاقتارى قىزىقتى، مازمۇندى ساباق، ەڭبەك ويىن پروسەسىندە تاربيەلەنەدى.
ويىن - تاربيەلەۋدەگى ەڭ ءتىزىمدى امالداردىڭ ءبىرى. «بالاباقشادا تاربيە بەرۋ پروگرامماسىندا» بالانىڭ دەنەسى مەن پسيحيكالىق جەتىلۋى، جەكە باسىنىڭ دامۋى ءۇشىن، بالالار قوعامىنىڭ قالىپتاسۋى ءۇشىن ويىننىڭ ۇلكەن ماڭىزى بار. بالا ويىن ارقىلى كۇش - جىگەرىن جاتتىقتىرىپ، قورشاعان زاتتار مەن قۇبىلىستاردىڭ اقيقات سىرىن ۇعىنىپ، ەڭبەك داعدىسىن ۇيرەنە باستايدى، ياعني بولاشاق قايراتكەردىڭ تاربيە جولى تالىمدىك ونەگەسى ويىننان باستالادى.
ۇلكەندەر كوبىنە ويلانبايمىز نەنى، قاشان، قالاي، قانشا ۋاقىت بالامەن جۇمىس جاساۋعا، ولاردى جىلدام زاتتاردىڭ بارىنە سەبەپ بولاتىن - ويىن.
ويىن - بۇل جاقسى تاربيەشى. ويىننىڭ ارقاسىندا جان - جاعىن قورشاعان ەل بالاعا قوستاۋشى بولىپ تابىلادى. ەڭ نەگىزى مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالا ەسكىرلى، بەلسەندى، وي، تۇسىنىگى مول بولۋ قاجەت. مەكتەپتە ول جاقسى وقيدى ەگەر ءوزىنىڭ ءتارتىبىن باسقارا بىلسە، ءبىر ماقساتقا جەتەمىن دەگەن ىنتاسى بولسا، وسى ساپارلار قاجەت. ءبىرىنشى ماقسات وسى ساپاردى بالانىڭ بويىندا دامىتۋىمىز قاجەت. ەڭ ءتيىمدىسى ويىن - ساباقتار ۇيىمداستىرۋ بالاعا قىزىقتى. ويىن - تاربيەنىڭ پارمەندى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى. ويىن پروسەسىندە بالالاردىڭ جاعىمدى مىنەز - قۇلىق بەلگىلەرى، ادالدىق ماقساتقا جەتۋگە تالپىنۋشىلىق، كوپشىلىك مۇددەسىمەن ساناسۋشىلىق سياقتى قاسيەتتەردى قالىپتاسادى. ويىندار تاربيەشىنىڭ كومەگىمەن ءار ءتۇرلى قىزمەت بابىندا قولدانىلادى.
پرەزيدەنتتىڭ ەلگە ارناۋىندا قازاقستان حالقىنا ايتىلعان: «سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ، ىنتالاندىرۋ، مىنا ىڭعايعا باعىتتالعان، ءار قايسىمىز دەنە شىنىقتىرۋ جاتتىعۋلارىمەن جۇمىس جاساۋمىز كەرەك. ءبىزدىڭ ستراتەگيامىز كۇرەسۋ جونىندە جانە دەنساۋلىقتى نىعايتۋ جانى ساۋ ادامنىڭ ومىرگە قۇشتارلىعى دا، ەڭبەككە ىنتاسى دا زور. ءبىز پەداگوگتار وسى باعدارلاماعا سۇيەنە وتىرىپ قازاقستان - 2030 جىلى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ جونىندە قيمىلدى ويىنداردى قوسا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزۋ».
قيمىلدى ويىندار - بالالاردىڭ دەنە قيمىلدارىنىڭ (ەپتىلىك، شاپشاڭدىلىق، توزىمدىلىك) جەتىلدىرۋىن كەڭىستىكتى باعدارلاي ءبىلۋىن دامىتاتىن جارىس ەلەمەنتتەرى بار سپورتتىق ويىندار، مازمۇنى الۋان ءتۇرلى قيمىلدى ويىنداردى كەنىنەن پايدالانۋ قاجەت. ءبىرىنشى ويىندار اراسىندا ەرەجە بويىنشا سيۋجەتتىك، سيۋجەتسىز، اتتراكسيوندار. سيۋجەتتى ويىندارعا تۇرمىس تاقىرىبىنا قاتىستى ويىندار، وندىرىستىك، قۇرىلىس تابيعي ماتەريالداعى ويىندار، ويىن - ساۋىقتار جاتادى. ويناۋشىلاردىڭ ءىس - ارەكەتى ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستا.
مىسالى: «جاپالاقتار جانە قارلىعاش»، «كوبەلەكتەر مەن گۇلدەر»، «التىن قاقپا».
ويىن: «التىن قاقپا» (ويناۋ).
سيۋجەتسىز ويىنداردا ءىس - ارەكەت سيۋجەتتى ويناتىلۋىمەن بايلانىسپاعان. ولار قيمىل قوزعالىس نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى. سيۋجەتسىز ويىندار كوپ تۇرگە بولىنەدى، سونىڭ ىشىندە قۋىسپاق، جاسىرىنباق، ويىندار. ولار سيۋجەتتىك ويىنعا جاقىن، تەك بەينە ۇقساستىعى جوق، جارىس تۇرىندە جەكە جانە توپتاسىپ، كومانداعا ءبولىنىپ («زاتتى الماستىرۋ»، «بايگە»، «كۇمىس الۋ») ەستافەتا جانە ويىندار ءتۇرلى زاتتارمەن «ورامالىڭ»، «دوپ»، «رەزينكا».
اتتراكسيون ويىندارىندا جارىس تۇرىندە جۇرگىزىلەدى «كوڭىلدى اسپازشىلار»، «جۇرگىزۋشى».
بارلىق ويىندار بالالاردىڭ قيمىل - قوزعالىس ارەكەتىن وسىرۋگە باعىتتالعان. ەگەر بالا ەرتەڭگىلىك جاساۋعا ەرىنسە، وندا تاربيەشى ونىمەن ويىن ويناپ جىبەرۋگە بولادى. ال بالا بولسا بۇل ويىن جاتتىعۋدى قۋانا قابىلدايدى.
مىسالى: «جاڭا قۋىرشاق» ويىن جاتتىعۋ (5 - 7 جاس). مەكتەپكە دەيىنگى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ ۇلكەن جاردەم بەرەتىن مۋزىكالىق - ريتميتيكالىق ويىندار.
مىسالى: «الالاما» وسى سەرگىتۋدى جاسايىق.
بالالاردىڭ كوپ ۋاقىت ساباق الادى. ويىن رەتىندە وقىتۋدا كوپتەگەن ديداكتيكالىق ويىندار ءارتۇرلى سيپاتتاعى (لوتو، دومينو، موزايكا، ت. ب.) ۇيىمداستىرىپ وسىلاردى ويناي ءبىلۋىن قالىپتاستىرۋ.
مىسالى: «ءوزىڭ قۇراستىر»، «كىلەم دۇكەنى»، ت. ب بالالاردى زاتتىڭ ءپىشىنىن، ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق ويلارىن جەتىلدىرەدى جانە گەومەتريالىق پىشىندەر مەن ونىڭ ءتۇر - تۇسىمەن تانىستىرادى. سونىمەن قاتار وقىتۋ پروسەسىندە (ەشتەڭەدەن ويىندار) قولدانۋعا بولادى. بارلىق ويىنشىقتاردى ساتىپ الۋ مۇمكىن ەمەس، سوندىقتان بالالارمەن بىرگە، كەزەكتى ويىن قۇرالدارىن دايىنداۋعا بولادى، ءبىزدى قورشاعان ورتانى ايتىپ.
بيدايدان ويىن (زولۋشكا)، جاپىراقتان (الاقان) ويىنى، ىلگەك پەن جىپتەن (كارۋسەل) ويىنى.
ويىندى كونە وتكرىتكا، قوراپ، گازەتتەردەن جاساۋعا بولادى.
ەڭ نەگىزگى رول بالالاردى وقىتۋدا دامىتۋشىلىق ويىندار، ەستە ساقتاۋ، رتۆ ويىندارى.
لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىنە بايلانىستى «سيقىرلى شەڭبەر»، «نە ارتىق؟»، «ەگىزدەر»، «ءتورتبۇرىشتى جينا». سونىمەن قاتار ساۋساق ويىندارىن ويناتۋعا بولادى.
مىسالى: «پوپۋگاي»، «جوعالعان ءارىپ»، ت. ب.
ويىن - وقىتۋ، ءوسىرۋ، دەنساۋلىقتى نىعايتۋمەن قاتار تاربيەلەيدى. كوپشىلىك ادامدار اراسىندا ءومىر ءسۇرۋ، اينالاسىنا قايىرىمدى بولۋعا، ادال، قينالعان كەزدە قول ۇشىن، جاردەم بەرۋگە تاربيەلەۋ. باسقا ادامنىڭ ءسوزىن تىڭداۋعا، قۋانىشىن بولىسۋگە، قيىن جاعدايدا جاردەم بەرۋگە، ءوز ويىمەن باسقا ادامنىڭ ويىن سالىستىرا بىلۋگە وسىنىڭ ءبارى تاربيەگە، سىيلاستىققا جاتادى، ۇلكەنگە جاردەم بەرىپ، كىشىگە قامقور بولۋعا (نە جاقسى، نە جامان) ەكەنىن ايىرا بىلۋگە ساحنالىق ويىن پايدالانۋعا بولادى.
ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى مەدال يەگەرى
مۇحانبەتقالييەۆا بيبىگۇل قىدىرعالي قىزى
ناتيجەگە باعىتتالعان ءبىلىم بەرۋدەگى كاسىبي قۇزىرەتتىلىك (ءىس تاجىريبەسىنەن).
بالاباقشادا تاربيەلەۋدە ويىن وتكىزۋ باعىتتارى
مەكتەپكە دەيىنگى پەداگوگيكانىڭ تەوريالىق جانە پراكتيكالىق ماقساتى بولۋ، ول - جاس ۇرپاقتى جان - جاقتى تاربيەلەۋ، وي - ءورىسىن، سانا - سەزىمىن كەڭەيتە، ومىرگە قاجەتتى ءبىلىم-داعدىلارعا ۇيرەتۋ.
ۇلى پەداگوگ ا. س. ماكارەنكو ايتقانداي بالانىڭ ومىرىندە ويىننىڭ زور ماڭىزى بار، ۇلكەندەر ءۇشىن جۇمىستىڭ، قىزمەتتىڭ ماڭىزدى قانداي بولسا، بالالار ءۇشىن ويىننىڭ ماڭىزى سونداي بولادى. سوندىقتان بولاشاق قايراتكەردى باۋلۋ الدىمەن ويىن ۇستىندە جۇرگىزىلەدى. ويىننىڭ بارىسىندا بالا جان - جاقتى تاربيە الادى، تابيعي ارەكەت، كوپتەگەن ماعلۇمات بەرەدى.
بالالىق شاق - بۇل قىزىقتى ەل. بۇل ەلدە ءبارى بولادى. ءال ءسىز قورعانى جوقتا مىقتى قايراتتى بولادى، ءىش پىستىراتىن جانە قىزىقتى ەمەس نارسەلەر كوڭىلدى جانە قىزعىلىقتى بولىپ شىعادى. بۇل ەلدە ءار بالا ءوزىنىڭ جامان قىلىقتارىن جەڭە بىلەدى، اينالاسىن وتە ادەمى، تاڭعالارلىقتاي اشىق قىزىقتى قىلادى. «مەنىمەن ويناشى» دەگەن ءبىز ءجيى ەستيمىز بالالاردان. ءبىز ويناۋعا كەلىسىم بەرگەن كەزدە ءبىر مينۋت قاسقىر، دارىگەر. دۇكەنشى بولىپ ويناساق بالا قۋانىپ قالادى.
بالالار قيالداۋ ارقىلى ءتۇرلى ويىن شىعارادى. ويىن ارقىلى بالالاردىڭ شىعارماشىلىق وي - قيالى، ەلەستەتۋى شارىقتايدى. تاربيەلەيتىن جانە دامىتاتىن ويىنداردى ۇمىتپاعان ءجون، بۇل ويىندار بالانىڭ ءومىرىن ساقتايدى. ادەمى، اقىلدى، دەنى ساۋ بالانى كورۋ، قاسىندا بولۋ ءبىزدىڭ ءارقايسىمىزدىڭ ارمانىمىز.
بالا ءومىرىنىڭ العاشقى التى - جەتى جىلى ونىڭ ءوسىپ جەتىلۋىندەگى ەڭ جاۋاپتى كەزەڭ، بۇل كەزدە اقىل - وي قابىلەتى، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرى، ەستەتيكالىق سەزىمدەرى قالىپتاسادى. بالانىڭ ادام رەتىندە قالىپتاسۋىنىڭ وسى جاقتارى قىزىقتى، مازمۇندى ساباق، ەڭبەك ويىن پروسەسىندە تاربيەلەنەدى.
ويىن - تاربيەلەۋدەگى ەڭ ءتىزىمدى امالداردىڭ ءبىرى. «بالاباقشادا تاربيە بەرۋ پروگرامماسىندا» بالانىڭ دەنەسى مەن پسيحيكالىق جەتىلۋى، جەكە باسىنىڭ دامۋى ءۇشىن، بالالار قوعامىنىڭ قالىپتاسۋى ءۇشىن ويىننىڭ ۇلكەن ماڭىزى بار. بالا ويىن ارقىلى كۇش - جىگەرىن جاتتىقتىرىپ، قورشاعان زاتتار مەن قۇبىلىستاردىڭ اقيقات سىرىن ۇعىنىپ، ەڭبەك داعدىسىن ۇيرەنە باستايدى، ياعني بولاشاق قايراتكەردىڭ تاربيە جولى تالىمدىك ونەگەسى ويىننان باستالادى.
ۇلكەندەر كوبىنە ويلانبايمىز نەنى، قاشان، قالاي، قانشا ۋاقىت بالامەن جۇمىس جاساۋعا، ولاردى جىلدام زاتتاردىڭ بارىنە سەبەپ بولاتىن - ويىن.
ويىن - بۇل جاقسى تاربيەشى. ويىننىڭ ارقاسىندا جان - جاعىن قورشاعان ەل بالاعا قوستاۋشى بولىپ تابىلادى. ەڭ نەگىزى مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالا ەسكىرلى، بەلسەندى، وي، تۇسىنىگى مول بولۋ قاجەت. مەكتەپتە ول جاقسى وقيدى ەگەر ءوزىنىڭ ءتارتىبىن باسقارا بىلسە، ءبىر ماقساتقا جەتەمىن دەگەن ىنتاسى بولسا، وسى ساپارلار قاجەت. ءبىرىنشى ماقسات وسى ساپاردى بالانىڭ بويىندا دامىتۋىمىز قاجەت. ەڭ ءتيىمدىسى ويىن - ساباقتار ۇيىمداستىرۋ بالاعا قىزىقتى. ويىن - تاربيەنىڭ پارمەندى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى. ويىن پروسەسىندە بالالاردىڭ جاعىمدى مىنەز - قۇلىق بەلگىلەرى، ادالدىق ماقساتقا جەتۋگە تالپىنۋشىلىق، كوپشىلىك مۇددەسىمەن ساناسۋشىلىق سياقتى قاسيەتتەردى قالىپتاسادى. ويىندار تاربيەشىنىڭ كومەگىمەن ءار ءتۇرلى قىزمەت بابىندا قولدانىلادى.
پرەزيدەنتتىڭ ەلگە ارناۋىندا قازاقستان حالقىنا ايتىلعان: «سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ، ىنتالاندىرۋ، مىنا ىڭعايعا باعىتتالعان، ءار قايسىمىز دەنە شىنىقتىرۋ جاتتىعۋلارىمەن جۇمىس جاساۋمىز كەرەك. ءبىزدىڭ ستراتەگيامىز كۇرەسۋ جونىندە جانە دەنساۋلىقتى نىعايتۋ جانى ساۋ ادامنىڭ ومىرگە قۇشتارلىعى دا، ەڭبەككە ىنتاسى دا زور. ءبىز پەداگوگتار وسى باعدارلاماعا سۇيەنە وتىرىپ قازاقستان - 2030 جىلى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ جونىندە قيمىلدى ويىنداردى قوسا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزۋ».
قيمىلدى ويىندار - بالالاردىڭ دەنە قيمىلدارىنىڭ (ەپتىلىك، شاپشاڭدىلىق، توزىمدىلىك) جەتىلدىرۋىن كەڭىستىكتى باعدارلاي ءبىلۋىن دامىتاتىن جارىس ەلەمەنتتەرى بار سپورتتىق ويىندار، مازمۇنى الۋان ءتۇرلى قيمىلدى ويىنداردى كەنىنەن پايدالانۋ قاجەت. ءبىرىنشى ويىندار اراسىندا ەرەجە بويىنشا سيۋجەتتىك، سيۋجەتسىز، اتتراكسيوندار. سيۋجەتتى ويىندارعا تۇرمىس تاقىرىبىنا قاتىستى ويىندار، وندىرىستىك، قۇرىلىس تابيعي ماتەريالداعى ويىندار، ويىن - ساۋىقتار جاتادى. ويناۋشىلاردىڭ ءىس - ارەكەتى ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستا.
مىسالى: «جاپالاقتار جانە قارلىعاش»، «كوبەلەكتەر مەن گۇلدەر»، «التىن قاقپا».
ويىن: «التىن قاقپا» (ويناۋ).
سيۋجەتسىز ويىنداردا ءىس - ارەكەت سيۋجەتتى ويناتىلۋىمەن بايلانىسپاعان. ولار قيمىل قوزعالىس نەگىزىندە جۇرگىزىلەدى. سيۋجەتسىز ويىندار كوپ تۇرگە بولىنەدى، سونىڭ ىشىندە قۋىسپاق، جاسىرىنباق، ويىندار. ولار سيۋجەتتىك ويىنعا جاقىن، تەك بەينە ۇقساستىعى جوق، جارىس تۇرىندە جەكە جانە توپتاسىپ، كومانداعا ءبولىنىپ («زاتتى الماستىرۋ»، «بايگە»، «كۇمىس الۋ») ەستافەتا جانە ويىندار ءتۇرلى زاتتارمەن «ورامالىڭ»، «دوپ»، «رەزينكا».
اتتراكسيون ويىندارىندا جارىس تۇرىندە جۇرگىزىلەدى «كوڭىلدى اسپازشىلار»، «جۇرگىزۋشى».
بارلىق ويىندار بالالاردىڭ قيمىل - قوزعالىس ارەكەتىن وسىرۋگە باعىتتالعان. ەگەر بالا ەرتەڭگىلىك جاساۋعا ەرىنسە، وندا تاربيەشى ونىمەن ويىن ويناپ جىبەرۋگە بولادى. ال بالا بولسا بۇل ويىن جاتتىعۋدى قۋانا قابىلدايدى.
مىسالى: «جاڭا قۋىرشاق» ويىن جاتتىعۋ (5 - 7 جاس). مەكتەپكە دەيىنگى بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ ۇلكەن جاردەم بەرەتىن مۋزىكالىق - ريتميتيكالىق ويىندار.
مىسالى: «الالاما» وسى سەرگىتۋدى جاسايىق.
بالالاردىڭ كوپ ۋاقىت ساباق الادى. ويىن رەتىندە وقىتۋدا كوپتەگەن ديداكتيكالىق ويىندار ءارتۇرلى سيپاتتاعى (لوتو، دومينو، موزايكا، ت. ب.) ۇيىمداستىرىپ وسىلاردى ويناي ءبىلۋىن قالىپتاستىرۋ.
مىسالى: «ءوزىڭ قۇراستىر»، «كىلەم دۇكەنى»، ت. ب بالالاردى زاتتىڭ ءپىشىنىن، ويلاۋ قابىلەتىن، لوگيكالىق ويلارىن جەتىلدىرەدى جانە گەومەتريالىق پىشىندەر مەن ونىڭ ءتۇر - تۇسىمەن تانىستىرادى. سونىمەن قاتار وقىتۋ پروسەسىندە (ەشتەڭەدەن ويىندار) قولدانۋعا بولادى. بارلىق ويىنشىقتاردى ساتىپ الۋ مۇمكىن ەمەس، سوندىقتان بالالارمەن بىرگە، كەزەكتى ويىن قۇرالدارىن دايىنداۋعا بولادى، ءبىزدى قورشاعان ورتانى ايتىپ.
بيدايدان ويىن (زولۋشكا)، جاپىراقتان (الاقان) ويىنى، ىلگەك پەن جىپتەن (كارۋسەل) ويىنى.
ويىندى كونە وتكرىتكا، قوراپ، گازەتتەردەن جاساۋعا بولادى.
ەڭ نەگىزگى رول بالالاردى وقىتۋدا دامىتۋشىلىق ويىندار، ەستە ساقتاۋ، رتۆ ويىندارى.
لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتىنە بايلانىستى «سيقىرلى شەڭبەر»، «نە ارتىق؟»، «ەگىزدەر»، «ءتورتبۇرىشتى جينا». سونىمەن قاتار ساۋساق ويىندارىن ويناتۋعا بولادى.
مىسالى: «پوپۋگاي»، «جوعالعان ءارىپ»، ت. ب.
ويىن - وقىتۋ، ءوسىرۋ، دەنساۋلىقتى نىعايتۋمەن قاتار تاربيەلەيدى. كوپشىلىك ادامدار اراسىندا ءومىر ءسۇرۋ، اينالاسىنا قايىرىمدى بولۋعا، ادال، قينالعان كەزدە قول ۇشىن، جاردەم بەرۋگە تاربيەلەۋ. باسقا ادامنىڭ ءسوزىن تىڭداۋعا، قۋانىشىن بولىسۋگە، قيىن جاعدايدا جاردەم بەرۋگە، ءوز ويىمەن باسقا ادامنىڭ ويىن سالىستىرا بىلۋگە وسىنىڭ ءبارى تاربيەگە، سىيلاستىققا جاتادى، ۇلكەنگە جاردەم بەرىپ، كىشىگە قامقور بولۋعا (نە جاقسى، نە جامان) ەكەنىن ايىرا بىلۋگە ساحنالىق ويىن پايدالانۋعا بولادى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: ۇبت-عا دايىندالۋعا پسيحولوگيالىق كومەك
